(Zawgyi/Unicode)
၂၀၂၀ အမေရိကန် သမ္မတရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရတယ်လို့ ဒီမိုကရက် ဒုသမ္မတဟောင်း Joe Biden က ပြီးခဲ့တဲ့ စနေနေ့မှာ ကြေညာခဲ့ပြီးတဲ့နောက် သူထမ်းဆောင်မယ့် သမ္မတ သက်တမ်းကာလ ရင်ဆိုင်ရဖို့ ရှိနေတဲ့ သမိုင်းဝင် စိန်ခေါ်မှုတွေအကြောင်း ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် Brian Padden သတင်းပေးပို့ထားတာကို ကို အောင်မြတ်သူက ပြောပြမှာပါ။
ဒီမိုကရက် ဒုသမ္မတဟောင်းလည်းဖြစ် ၊ Delaware အထက်လွှတ်တော်အမတ်ဟောင်းလည်းဖြစ်တဲ့ Biden ဟာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ၄၆ယောက်မြောက် သမ္မတသက်တမ်းကို ယူမယ့်အချိန်မှာ ကိုဗစ်-၁၉ကပ်ရောဂါ အကြီးအကျယ်ရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်သလို၊ စီးပွားရေး ပြန်လည်နလံထူဖို့ ရုန်းကန်နေရပြီး၊ အမေရိကန်ပြည်သူတွေကြားမှာလည်း ကွဲပြားမှုတွေ နက်နက်ရှိုင်းရှိုင်းဖြစ်နေတာပါ။
ဘိုင်ဒန်အနေနဲ့ သူကတိကဝတ်ပြုထားတဲ့ ငွေကြေးအကုန်အကျသက်သာစေမယ့် ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုမူဝါဒကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ချမှတ်နိုင်ဖို့၊ ဆင်းရဲသားတွေကို အထောက်အကူပြုဖို့၊ အနိမ့်ဆုံး လုပ်ခလစာတွေကို မြှင့်တင်ပေးဖို့၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ကို မထိခိုက်စေတဲ့ စက်ရုံအလုပ်တွေကို ထူထောင်ပြီး အလုပ်အကိုင်သစ် သန်းပေါင်းများစွာဖန်တီးဖို့တွေ ရှိနေပါတယ်။
လက်တလောပြဿနာအနေနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်နှုန်း မြင့်တက်လာမှုနဲ့ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ထိန်းချုပ်ရေးအဖွဲ့ကို ဖွဲ့စည်းထားကြောင်း တနင်္လာနေ့မှာ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က ကြေညာခဲ့ပါတယ်။
နိုင်ငံရေးလေ့လာသုံးသပ်သူတွေကတော့ ဘိုင်ဒန်ရင်ဆိုင်ရမယ့် အခက်အခဲတွေအဖြစ် အမေရိကန်ပြည်သူတွေကြား စိတ်ဝမ်းကွဲပြားမှု အကြီးအကျယ်ဖြစ်နေတဲ့ တိုင်းပြည်ကို ပြန်လည် ပေါင်းစည်းဖို့၊ သမ္မတ Trump ဆင်းသွားတာနဲ့တပြိုင်နက်ထဲ ပြိုင်ဘက် ရီပက်ဘလစ်ကန်တွေနဲ့ ဘယ်လို ညီညွတ်မှုတွေရှိမလဲ စတာတွေကို ဘယ်လိုဆောင်ရွက်မလဲဆိုတဲ့ အပေါ်ဘိုင်ဒန်ရဲ့ အောင်မြင်မှုဟာ မူတည်နေပါတယ် လို့ဆိုပါတယ်။
Delaware တက္ကသိုလ် နိုင်ငံရေးပါမောက္ခ David Redlawsk ကတော့
“ကျနော်တို့ အချိန်ပေးပြီး ကုစားကြရလိမ့်မယ်လို့ထင်ပါတယ်။ တိုင်းပြည်တွင်းစိတ်ဝမ်းကွဲပြားမှုဟာ အတော်လေးနက်ရှိုင်းပါတယ်။ လွယ်လွယ်ကူကူတော့ ဖြစ်လိမ့်မယ်မထင်ဘူး”။
လေးရက်ဆက်တိုက်နေ့စဉ်သေဆုံးမှု တထောင်ကျော်လာတဲ့ COVID-19 ကပ်ရောဂါကို ထိန်းချုပ်ဖို့၊ ကပ်ဘေးအတွင်း ပြိုလဲသွားတဲ့ စီးပွားရေလုပ်ငန်းတွေဖြစ်တဲ့ ခရီးသွားလုပ်ငန်း၊ ကပွဲရုံလုပ်ငန်းနဲ့ စားသောကဆိုင်လုပ်ငန်းတွေက အလုပ်သမား သန်း ၂၀ ကို သက်သာရာရစေဖို့ ဦးစားပေးဆောင်ရွက်ဖို့ရှိနေပါတယ်။
လွှတ်တောထဲမှာလည်း အတိုက်အခံတွေနဲ့လည်း အတော်လေး အပေးအယူလုပ်ရမှာဖြစ်ပြီး အထူးသဖြင့် မကြာသေးမီကပဲ Kentucky ပြည်နယ် အထက်လွှတ်တော် လူများစုခေါင်းဆောင် Mitch McConnell နဲ့ အတော်လေး ညှိနိုင်းရမှာပါ ။
ဘိုင်ဒန်အနေနဲ့ ရှည်လျားတဲ့ လွှတ်တော်ဖြတ်သန်းမှုရှိပြီး သမိုင်းဝင်တဲ့ ဥပဒေပြု ညှိနိုင်းဆောင်ရွက်မှုတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ သမ္မတ အိုဗားမာ လက်ထက် ဒုသမတတဦးအဖြစ်တာဝန်ယူခဲ့ပြီး အဓိကျတဲ့ ရန်ပုံငွေလျော့ချဖြတ်တောက်မှုတွေကို Mitch McConnel နဲ့အပေးအယူ ညှိနိုင်းလုပ်ဆောင်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအတွေ့အကြုံတွေကဝါရှင်တန်နိုင်ငံရေးအကြပ်အတည်းကို ကျော်လွှားနိုင်ဖို့အထောက်အကူဖြစ်စေမှာပါ။
တက္ကဆတ်တက္ကသိုယ်က နိုင်ငံရေးပါမောက္ခ Shannon O’ Brie ကတော့
“ရွေးချက်မှုတော်တော်များများကို McConnell ကတော့ အသာတကြည် လိုက်လျောမယ်မထင်ဘူး။ ဒါပေမယ့် သူ့အနေနဲ့ အပေးအယူ ညှိုနိုင်းတာတွေ လုပ်ရမှာပါ။”
ဂျိုးဘိုင်ဒန်အနေနဲ့ သမ္မတဖြစ်ဖွယ်ရှိနေသော်လည်း သူရဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီအနေနဲ့တော့ အထက်လွှတ်တော် Senate မှာ အသာစီးရဖို့ ခက်ခဲနေဦးမှာပါ၊ ဒီမိုကရက်တွေအနေနဲ့ ရီပက်ဘလီကန် ဘက်ကို ယိမ်းတဲ့ဂျော်ဂျီယာပြည်နယ်မှာ အနိုင်ရပါမှ အထက်လွှတ်တော် အမတ်နေရာ ၂ ခုကို ရမှာဖြစ်ပြီး ၅၀-၅၀ နဲ့ အထက်လွှွတ်တော် ကို ထိန်းထားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
ဂျိုုးဘိုင်ဒန်အနေနဲ့ ပါတီတွင်းမှာလည်း အလယ်အလတ်အမြင်ရှိသူတွေနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလဲ လိုသူတွေအကြား စိန်ခေါ်ချက်တွေကိုလည်း ရင်ဆိုင်ရဖို့ရှိပါတယ်။ ဒီမိုကရက်တွေအနေနဲ့ အောက်လွှတ်တော်နေရာ အတော်များများကို ဆုံးရှုံးခဲ့ပြီး Senate မှာလည်း နောက်ထပ် နေရာရဖို့မရှိတော့တာမို့ ဒီအခြေအနေဟာ ကွန်ဂရက်လွတ်တော်မှာ အလယ်အလတ်အမြင်ရှိသူတွေနဲ့ ပြုပြင်ပြောင်းလည်းရေး အမြင်ရှိသူတွေကြားမှာ အခြေအနေတင်းမာစေပါတယ်။
လေ့လာသုံးသပ်သူတွေကတော့ ဘိုင်ဒန်အနေနဲ့ Republican တွေကြီးစိုးထားတဲ့ အထက်လွှတ်တော် ကို ရင်ဆိုင်ရင်း အမြင်ကွဲပြားမှုတွေဖြစ်နေတဲ့ ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီကို ပိုမိုအောင်မြင်လာအောင် ပြောင်းလဲပေးနိုင်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဘယ်လိုပဲဖြစ်ဖြစ် ရွေးကောက်ပွဲရလဒ်တွေကို တရားဝင်ကြေညာပြီးနောက်မှာတော့ ဂျိုးဘိုင်ဒန် ဟာ အမေရိကန်ရဲ့ ၄၆ ယောက်မြောက် သမ္မတအနေနဲ့ ဇန်နဝါရီ ၂၀ မှာ ကျမ်းသစ္စာ ကျိမ်ဆိုမှာဖြစ်ပါတယ်။
................
Biden သမ်မတသကျတမျး ရငျဆိုငျရမယ့ျ သမိုငျးဝငျစိနျခေါျမှုမြား
(Unicode)
၂၀၂၀ အမရေိကနျ သမ်မတရှေးကောကျပှဲမှာ အနိုငျရတယျလို့ ဒီမိုကရကျ ဒုသမ်မတဟောငျး Joe Biden က ပွီးခဲ့တဲ့ စနနေေ့မှာ ကွညောခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ သူထမျးဆောငျမယ့ျ သမ်မတ သကျတမျးကာလ ရငျဆိုငျရဖို့ ရှိနတေဲ့ သမိုငျးဝငျ စိနျခေါျမှုတှအေကွောငျး ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ Brian Padden သတငျးပေးပို့ထားတာကို ကို အောငျမွတျသူက ပွောပွမှာပါ။
ဒီမိုကရကျ ဒုသမ်မတဟောငျးလညျးဖွဈ ၊ Delaware အထကျလှှတျတောျအမတျဟောငျးလညျးဖွဈတဲ့ Biden ဟာ အမရေိကနျပွညျထောငျစုရဲ့ ၄၆ယောကျမွောကျ သမ်မတသကျတမျးကို ယူမယ့ျအခြိနျမှာ ကိုဗဈ-၁၉ကပျရောဂါ အကွီးအကယြျရငျဆိုငျနရေဆဲဖွဈသလို၊ စီးပှားရေး ပွနျလညျနလံထူဖို့ ရုနျးကနျနရေပွီး၊ အမရေိကနျပွညျသူတှကွေားမှာလညျး ကှဲပွားမှုတှေ နကျနကျရှိုငျးရှိုငျးဖွဈနတောပါ။
ဘိုငျဒနျအနနေဲ့ သူကတိကဝတျပွုထားတဲ့ ငှကွေေးအကုနျအကသြကျသာစမေယ့ျ ကနြျးမာရေး စောင့ျရှောကျမှုမူဝါဒကို ကယြျကယြျပွန့ျပွန့ျ ခမြှတျနိုငျဖို့၊ ဆငျးရဲသားတှကေို အထောကျအကူပွုဖို့၊ အနိမ့ျဆုံး လုပျခလစာတှကေို မွှင့ျတငျပေးဖို့၊ သဘာဝပတျဝနျးကငြျကို မထိခိုကျစတေဲ့ စကျရုံအလုပျတှကေို ထူထောငျပွီး အလုပျအကိုငျသဈ သနျးပေါငျးမြားစှာဖနျတီးဖို့တှေ ရှိနပေါတယျ။
လကျတလောပွူနာအနနေဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျနှုနျး မွင့ျတကျလာမှုနဲ့ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈထိနျးခြုပျရေးအဖှဲ့ကို ဖှဲ့စညျးထားကွောငျး တနငျ်လာနေ့မှာ ဂြိုးဘိုငျဒနျက ကွညောခဲ့ပါတယျ။
နိုငျငံရေးလေ့လာသုံးသပျသူတှကေတော့ ဘိုငျဒနျရငျဆိုငျရမယ့ျ အခကျအခဲတှအေဖွဈ အမရေိကနျပွညျသူတှကွေား စိတျဝမျးကှဲပွားမှု အကွီးအကယြျဖွဈနတေဲ့ တိုငျးပွညျကို ပွနျလညျ ပေါငျးစညျးဖို့၊ သမ်မတ Trump ဆငျးသှားတာနဲ့တပွိုငျနကျထဲ ပွိုငျဘကျ ရီပကျဘလဈကနျတှနေဲ့ ဘယျလို ညီညှတျမှုတှရှေိမလဲ စတာတှကေို ဘယျလိုဆောငျရှကျမလဲဆိုတဲ့ အပေါျဘိုငျဒနျရဲ့ အောငျမွငျမှုဟာ မူတညျနပေါတယျ လို့ဆိုပါတယျ။
Delaware တက်ကသိုလျ နိုငျငံရေးပါမောက်ခDavid Redlawsk ကတော့
“ကနြောျတို့ အခြိနျပေးပွီး ကုစားကွရလိမ့ျမယျလို့ထငျပါတယျ။ တိုငျးပွညျတှငျးစိတျဝမျးကှဲပွားမှုဟာ အတောျလေးနကျရှိုငျးပါတယျ။ လှယျလှယျကူကူတော့ ဖွဈလိမ့ျမယျမထငျဘူး”။
လေးရကျဆကျတိုကျနေ့စဉျသဆေုံးမှု တထောငျကြောျလာတဲ့ COVID-19 ကပျရောဂါကို ထိနျးခြုပျဖို့၊ ကပျဘေးအတှငျး ပွိုလဲသှားတဲ့ စီးပှားရလေုပျငနျးတှဖွေဈတဲ့ ခရီးသှားလုပျငနျး၊ ကပှဲရုံလုပျငနျးနဲ့ စားသောကဆိုငျလုပျငနျးတှကေ အလုပျသမား သနျး ၂၀ ကို သကျသာရာရစဖေို့ ဦးစားပေးဆောငျရှကျဖို့ရှိနပေါတယျ။
လှှတျတောထဲမှာလညျး အတိုကျအခံတှနေဲ့လညျး အတောျလေး အပေးအယူလုပျရမှာဖွဈပွီး အထူးသဖွင့ျ မကွာသေးမီကပဲ Kentucky ပွညျနယျ အထကျလှှတျတောျ လူမြားစုခေါငျးဆောငျ Mitch McConnell နဲ့ အတောျလေး ညှိနိုငျးရမှာပါ ။
ဘိုငျဒနျအနနေဲ့ ရှညျလြားတဲ့ လှှတျတောျဖွတျသနျးမှုရှိပွီး သမိုငျးဝငျတဲ့ ဥပဒပွေု ညှိနိုငျးဆောငျရှကျမှုတှရှေိခဲ့ပါတယျ။ သမ်မတ အိုဗားမာ လကျထကျ ဒုသမတတဦးအဖွဈတာဝနျယူခဲ့ပွီး အဓိကတြဲ့ ရနျပုံငှလြေော့ခဖြွတျတောကျမှုတှကေို Mitch McConnel နဲ့အပေးအယူ ညှိနိုငျးလုပျဆောငျနိုငျခဲ့ပါတယျ။ ဒီအတှေ့အကွုံတှကေဝါရှငျတနျနိုငျငံရေးအကွပျအတညျးကို ကြောျလှှားနိုငျဖို့အထောကျအကူဖွဈစမှောပါ။
တက်ကဆတျတက်ကသိုယျက နိုငျငံရေးပါမောက်ခ Shannon O’ Brie ကတော့
“ရှေးခကြျမှုတောျတောျမြားမြားကို McConnell ကတော့ အသာတကွညျ လိုကျလြောမယျမထငျဘူး။ ဒါပမေယ့ျ သူ့အနနေဲ့ အပေးအယူ ညှိုနိုငျးတာတှေ လုပျရမှာပါ။”
ဂြိုးဘိုငျဒနျအနနေဲ့ သမ်မတဖွဈဖှယျရှိနသေောျလညျး သူရဲ့ ဒီမိုကရကျတဈပါတီအနနေဲ့တော့ အထကျလှှတျတောျ Senate မှာ အသာစီးရဖို့ ခကျခဲနေဦးမှာပါ၊ ဒီမိုကရကျတှအေနနေဲ့ ရီပကျဘလီကနျ ဘကျကို ယိမျးတဲ့ဂြောျဂြီယာပွညျနယျမှာ အနိုငျရပါမှ အထကျလှှတျတောျ အမတျနရော ၂ ခုကို ရမှာဖွဈပွီး ၅၀-၅၀ နဲ့ အထကျလှှှတျတောျ ကို ထိနျးထားနိုငျမှာဖွဈပါတယျ။
ဂြိုးဘိုငျဒနျအနနေဲ့ ပါတီတှငျးမှာလညျး အလယျအလတျအမွငျရှိသူတှနေဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလဲ လိုသူတှအေကွား စိနျခေါျခကြျတှကေိုလညျး ရငျဆိုငျရဖို့ရှိပါတယျ။ ဒီမိုကရကျတှအေနနေဲ့ အောကျလှှတျတောျနရော အတောျမြားမြားကို ဆုံးရှုံးခဲ့ပွီး Senate မှာလညျး နောကျထပျ နရောရဖို့မရှိတော့တာမို့ ဒီအခွအေနဟော ကှနျဂရကျလှတျတောျမှာ အလယျအလတျအမွငျရှိသူတှနေဲ့ ပွုပွငျပွောငျးလညျးရေး အမွငျရှိသူတှကွေားမှာ အခွအေနတေငျးမာစပေါတယျ။
လေ့လာသုံးသပျသူတှကေတော့ ဘိုငျဒနျအနနေဲ့ Republican တှကွေီးစိုးထားတဲ့ အထကျလှှတျတောျ ကို ရငျဆိုငျရငျး အမွငျကှဲပွားမှုတှဖွေဈနတေဲ့ ဒီမိုကရကျတဈပါတီကို ပိုမိုအောငျမွငျလာအောငျ ပွောငျးလဲပေးနိုငျမယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ဘယျလိုပဲဖွဈဖွဈ ရှေးကောကျပှဲရလဒျတှကေို တရားဝငျကွညောပွီးနောကျမှာတော့ ဂြိုးဘိုငျဒနျ ဟာ အမရေိကနျရဲ့ ၄၆ ယောကျမွောကျ သမ်မတအနနေဲ့ ဇနျနဝါရီ ၂၀ မှာ ကမြျးသစ်စာ ကြိမျဆိုမှာဖွဈပါတယျ။
