[Zawgyi/Unicode]
ပဲခူးတိုင်း၊ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်မှာ အပစ်ရပ် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ KNU ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး လက်အောက်ခံ တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်အကြား တိုက်ပွဲတွေ နေ့စဉ်ရက်ဆက် ဖြစ်ပွားနေတဲ့ အခြေအနေကို ပြောပြပေးပါမယ်။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုနိုင်ကွန်းအိန်က သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ပဲခူးတိုင်း၊ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်မှာ လမ်းဖေါက်လုပ်နေတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ ဒေသတွင်းမှာ အခြေပြုထားတဲ့ KNU တပ်မဟာ ၃ တပ်ဖွဲ့တို့ ဒီတပတ်ထဲမှာပဲ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွားနေတာပါ။ ဒီနေ့အထိဆိုရင် တိုက်ခိုက်နေတာ ၄ ရက် ရှိနေပြီလို့လည်း ကျောက်ကြီးဒေသခံ စောစိုးမြင့်ကပြောပါတယ်။
“ဒီနေ့ ၁၄ ရက်နေ့ မနက်ပေါ့နော်... အဲဒီမှာ တာ့ပေါ်ခီးရွာဘေးပေါ့နော်။ အဲဒီ သူတို့ ဖေါက်တဲ့လမ်းမပေါ်မှာပေါ့နော်။ အဲဒီမှာလဲ တိုက်ပွဲတပွဲဖြစ်တယ်တဲ့။ တပ်မတော်ကနေပြီးတော့ ဆီသယ်ဆောင်သွားတဲ့ ကားတစီးပေါ့နော်.. အဲဒီမှာ အပစ်ခံရတယ်။ ၁၀ ရက်၊ ၁၁ ရက်၊ ၁၂ ရက်... ၃ ရက် ဆက်တိုက်ပဲ လမ်းပေါ်မှာ ထိတွေ့မှုရှိတယ်။ အဲဒီကျောက်ကြီး မူသဲဖေါက်တဲ့လမ်းလေ။ ပစ်တာကတော့ ကျောက်ကြီးနဲ့ မူသဲကြားမှာပဲ ပစ်တယ်။”
တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ပွားရာက မြန်မာစစ်တပ်တွေ ထပ်မံရောက်ရှိလာနေတာကြောင့် ဒေသခံတွေကြား စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ထွက်ပေါ်နေပါတယ်။ လတ်တလော တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ပဲခူးတိုင်း၊ ကျောက်ကြီးမြို့နယ်နဲ့ ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်မြို့နယ်ကြား ကားလမ်းဘေးက ရွာတချို့က ဒေသခံ ၅၀၀ လောက် ဘေးလွတ်ရာ တိမ်းရှောင်နေရတယ်လို့လည်း ဒေသခံစောစိုးမြင့်က ပြောပါတယ်။
“ဒီတပ်မဟာ ၃ နဲ့ တပ်မဟာ ၅ ကြားမှာပေါ့နော်။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ပြည်သူ ၅၀၀ ကျော် ရှောင်ပြေးနေရတာပေါ့နော်။ ပြေးတယ်ဆို တာကအခု လောလောဆယ်သူတို့က အဲဒီဖေါက်တဲ့လမ်းနဲ့ နီးလို့ရှိရင်တော့ နည်းနည်းဝေးတဲ့နေရာတွေလောက်ပဲ ပြေးရတာပေါ့။ စခန်းရယ်လို့ ဘာညာ အတိအကျတော့ မရှိဘူးပေါ့နော်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်ကုန် ဒီဇင်ဘာ ၂၈ ရက်နေ့နဲ့ ဒီနှစ်ဆန်း ဇန်နဝါရီ ၂ ရက်နေ့မှာလည်း ပဲခူးတိုင်း ညောင်လေးပင်ခရိုင် မုန်းမြို့နယ်နဲ့ ကျောက်ကြီး မြို့နယ် နယ်မြေဖြစ်တဲ့ ခိုးပူ ဆောမီလူ ခဲကာခိုနဲ့ ခဲဒဲကျေးရွာအုပ်စုတွေမှာ KNU နဲ့ မြန်မာစစ်တပ်တို့ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွါးခဲ့ပါတယ်။
ခိုးပူ ဆောမီလူ ခဲကာခိုနဲ့ ခဲဒဲကျေးရွာအုပ်စုတွေမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်စခန်းတွေ ပြန်လည်ရုပ်သိမ်းပေးဖို့လည်း ဇန်နဝါရီ ၄ ရက်နေ့ရက်စွဲနဲ့ ညောင်လေးပင်ခရိုင် ကရင်လူမှုရေးရာအဖွဲ့ကနေ သဘောထားကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ဒေသခံတွေအပေါ် ခြိမ်းခြောက်လာနေတဲ့ လက်နက်ကိုင် ပဋိပက္ခတွေ ရပ်စဲဖို့လည်း ဒေသခံ လူမှုအခြေပြုအဖွဲ့တခုဖြစ်တဲ့ အရပ်ဘက်ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု စောင့်ကြည့်ရေးကော်မီတီဝင် ဦးထူးဘလက်ကပြောပါတယ်။
“ပဋိပက္ခဖြစ်ရင်တော့ နှစ်ဘက်လက်နက်ကိုင်ကတော့ သူ့ဟာနဲ့ သူကတော့ ဘာမှပြဿနာမရှိဘူး။ ကျနော်တို့ တိုင်းရင်းသား ဒေသခံတွေပဲ ဒုက္ခရောက်မယ်။ ဒါကထုံးစံပဲ။ ပဋိပက္ခမဖြစ်ဖို့ ကျနော်တို့ကလည်း အဲဒါပဲ မျှော်လင့်တယ်။”
ကျောက်ကြီးမြို့နယ်အပြင် KNU တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြား ဖာပွန်ခရိုင်မှာလည်း စစ်ရေးတင်းမာနေပါတယ်။ KNU တပ်ဖွဲ့တွေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကြား တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ပွားနေတဲ့ နောက်ဆုံးအခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ တပ်မတော် ပြောခွင့်ရသူကို ဆက်သွယ်ဖို့ ကြိုးစားပေမဲ့ မရခဲ့ပါဘူး။
အစိုးရနဲ့ NCA အပစ်ရပ်စဲပြီးတဲ့နောက်ပိုင်း KNU ထိန်းချုပ်ရာ ဒေသတွေမှာ တပ်မတော်က တပ်စခန်းသစ်တည်ဆောက်တာ၊ စက်ယန္တရားတွေနဲ့ လမ်းဖေါက်လုပ်နေတဲ့ လုပ်ရပ်တွေကြောင့် စစ်ရေးတင်းမာမှုတွေ ပေါ်ပေါက်နေတာလို့လည်း KNU ဖာပွန်ခရိုင်တပ်မဟာ ၅ ပြောခွင့်ရ ပဒိုမန်းမန်း ကပြောပါတယ်။
“နောက်ဆုံးအခြေအနေကတော့ ထိတွေ့မှုတော့ ရှိတုန်းပဲ ပြောရမှာပေါ့နော်။ မြန်မာစစ်တပ်ဘက်ကလည်း အင်အားတွေတိုးလာတယ်။ ကားတန်းတွေနဲ့ တက်လာတယ်။ ဆိုတော့လမ်းဖေါက်တာတွေလည်း လုပ်လာတဲ့အခါကျတော့ ထိတွေ့မှုတော့ ရှိနေတယ်လို့ပဲ ပြောရမယ်။ အဲဒီလိုမျိုးသာ လုပ်နေမယ်ဆိုရင်တော့ ထိတွေ့မှုတော့ ရှိနေဦးမှာပဲလို့ ပြောရမှာဖြစ်တယ်။”
တပ်စခန်းသစ်တည်ဆောက်တာ အစိုးရအုပ်ချုပ်ရေး ယန္တရားများ စဉ်ဆက်မပြတ် ဝင်ရောက် လာမှုတွေဟာ ဖက်ဒရယ် ပြည်ထောင်စုရဲ့ အနှစ်သာရကို ဆန့်ကျင်တဲ့လုပ်ရပ်လို့ မနေ့ကကျရောက်တဲ့ ကရင်နှစ်သစ်ကူးနေ့မှာ KNU ရဲ့ လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ ကရင်အမျိုးသား လွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KNLA ကနေ ကရင်အမျိုးသားတွေနဲ့ လူငယ်ထုကို ပေးပို့တဲ့ အိတ်ဖွင့်ပေးစာမှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။
KNU တပ်မဟာ ၅ အခြေစိုက်ရာ ဖာပွန်ခရိုင်မှာ မြန်မာစစ်တပ်တပ်စခန်းတွေ ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကုန် နောက်ဆုံးထား ရုပ်သိမ်းပေးဖို့ KNLA ကနေ ကြေညာချက်ထုတ်ပြန် တောင်းဆိုခဲ့ပြီးနောက် တိုက်ပွဲတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်ပွါးလာနေတာပါ။
လက်ရှိ KNU တပ်မဟာ ၅ ဖာပွန်ခရိုင် တပ်မဟာ ၃ ညောင်လေးပင်ခရိုင်တွေမှာ နှစ်ဘက်တပ်တွေ စစ်ရေးတင်းမာနေသလို တပ်မဟာ ၁ သထုံခရိုင် ဘီးလင်းမြို့နယ်ဘက်မှာလည်း ထိတွေ့မှု ကြိုကြားဖြစ်ပွါးနေပါတယ်။
[Unicode Version]
ကြောကျကွီးဘကျမှာ တပျမတောျနဲ့ KNU တပျဖှဲ့တှကွေား တိုကျပှဲတှေ ရကျဆကျဖွဈနေ
ပဲခူးတိုငျး၊ ကြောကျကွီးမွို့နယျမှာ အပဈရပျ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ KNU ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး လကျအောကျခံ တပျဖှဲ့တှနေဲ့ မွနျမာစဈတပျအကွား တိုကျပှဲတှေ နေ့စဉျရကျဆကျ ဖွဈပှားနတေဲ့ အခွအေနကေို ပွောပွပေးပါမယျ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုနိုငျကှနျးအိနျက သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ပဲခူးတိုငျး၊ ကြောကျကွီးမွို့နယျမှာ လမျးဖေါကျလုပျနတေဲ့ မွနျမာစဈတပျနဲ့ ဒသေတှငျးမှာ အခွပွေုထားတဲ့ KNU တပျမဟာ ၃ တပျဖှဲ့တို့ ဒီတပတျထဲမှာပဲ တိုကျပှဲတှေ ဆကျတိုကျဖွဈပှားနတောပါ။ ဒီနေ့အထိဆိုရငျ တိုကျခိုကျနတော ၄ ရကျ ရှိနပွေီလို့လညျး ကြောကျကွီးဒသေခံ စောစိုးမွင့ျကပွောပါတယျ။
“ဒီနေ့ ၁၄ ရကျနေ့ မနကျပေါ့နောျ... အဲဒီမှာ တာ့ပေါျခီးရှာဘေးပေါ့နောျ။ အဲဒီ သူတို့ ဖေါကျတဲ့လမျးမပေါျမှာပေါ့နောျ။ အဲဒီမှာလဲ တိုကျပှဲတပှဲဖွဈတယျတဲ့။ တပျမတောျကနပွေီးတော့ ဆီသယျဆောငျသှားတဲ့ ကားတစီးပေါ့နောျ.. အဲဒီမှာ အပဈခံရတယျ။ ၁၀ ရကျ၊ ၁၁ ရကျ၊ ၁၂ ရကျ... ၃ ရကျ ဆကျတိုကျပဲ လမျးပေါျမှာ ထိတှေ့မှုရှိတယျ။ အဲဒီကြောကျကွီး မူသဲဖေါကျတဲ့လမျးလေ။ ပဈတာကတော့ ကြောကျကွီးနဲ့ မူသဲကွားမှာပဲ ပဈတယျ။”
တိုကျခိုကျမှုတှေ ဖွဈပှားရာက မွနျမာစဈတပျတှေ ထပျမံရောကျရှိလာနတောကွောင့ျ ဒသေခံတှကွေား စိုးရိမျမှုတှလေညျး ထှကျပေါျနပေါတယျ။ လတျတလော တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ပဲခူးတိုငျး၊ ကြောကျကွီးမွို့နယျနဲ့ ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျမွို့နယျကွား ကားလမျးဘေးက ရှာတခြို့က ဒသေခံ ၅၀၀ လောကျ ဘေးလှတျရာ တိမျးရှောငျနရေတယျလို့လညျး ဒသေခံစောစိုးမွင့ျက ပွောပါတယျ။
“ဒီတပျမဟာ ၃ နဲ့ တပျမဟာ ၅ ကွားမှာပေါ့နောျ။ အဲဒီမှာရှိတဲ့ပွညျသူ ၅၀၀ ကြောျ ရှောငျပွေးနရေတာပေါ့နောျ။ ပွေးတယျဆို တာကအခု လောလောဆယျသူတို့က အဲဒီဖေါကျတဲ့လမျးနဲ့ နီးလို့ရှိရငျတော့ နညျးနညျးဝေးတဲ့နရောတှလေောကျပဲ ပွေးရတာပေါ့။ စခနျးရယျလို့ ဘာညာ အတိအကတြော့ မရှိဘူးပေါ့နောျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈကုနျ ဒီဇငျဘာ ၂၈ ရကျနေ့နဲ့ ဒီနှဈဆနျး ဇနျနဝါရီ ၂ ရကျနေ့မှာလညျး ပဲခူးတိုငျး ညောငျလေးပငျခရိုငျ မုနျးမွို့နယျနဲ့ ကြောကျကွီး မွို့နယျ နယျမွဖွေဈတဲ့ ခိုးပူ ဆောမီလူ ခဲကာခိုနဲ့ ခဲဒဲကြေးရှာအုပျစုတှမှော KNUနဲ့ မွနျမာစဈတပျတို့ တိုကျပှဲဖွဈပှါးခဲ့ပါတယျ။
ခိုးပူ ဆောမီလူ ခဲကာခိုနဲ့ ခဲဒဲကြေးရှာအုပျစုတှမှော တပျစှဲထားတဲ့ မွနျမာစဈတပျစခနျးတှေ ပွနျလညျရုပျသိမျးပေးဖို့လညျး ဇနျနဝါရီ ၄ ရကျနေ့ရကျစှဲနဲ့ ညောငျလေးပငျခရိုငျ ကရငျလူမှုရေးရာအဖှဲ့ကနေ သဘောထားကွညောခကြျ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
ဒသေခံတှအေပေါျ ခွိမျးခွောကျလာနတေဲ့ လကျနကျကိုငျ ပဋိပက်ခတှေ ရပျစဲဖို့လညျး ဒသေခံ လူမှုအခွပွေုအဖှဲ့တခုဖွဈတဲ့ အရပျဘကျပဈခတျတိုကျခိုကျမှု စောင့ျကွည့ျရေးကောျမီတီဝငျ ဦးထူးဘလကျကပွောပါတယျ။
“ပဋိပက်ခဖွဈရငျတော့ နှဈဘကျလကျနကျကိုငျကတော့ သူ့ဟာနဲ့ သူကတော့ ဘာမှပွူနာမရှိဘူး။ ကနြောျတို့ တိုငျးရငျးသား ဒသေခံတှပေဲ ဒုက်ခရောကျမယျ။ ဒါကထုံးစံပဲ။ ပဋိပက်ခမဖွဈဖို့ ကနြောျတို့ကလညျး အဲဒါပဲ မြှောျလင့ျတယျ။”
ကြောကျကွီးမွို့နယျအပွငျ KNU တပျဖှဲ့တှနေဲ့ မွနျမာစဈတပျကွား ဖာပှနျခရိုငျမှာလညျး စဈရေးတငျးမာနပေါတယျ။ KNU တပျဖှဲ့တှနေဲ့ မွနျမာစဈတပျကွား တိုကျခိုကျမှုတှေ ဖွဈပှားနတေဲ့ နောကျဆုံးအခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ တပျမတောျ ပွောခှင့ျရသူကို ဆကျသှယျဖို့ ကွိုးစားပမေဲ့ မရခဲ့ပါဘူး။
အစိုးရနဲ့ NCA အပဈရပျစဲပွီးတဲ့နောကျပိုငျး KNU ထိနျးခြုပျရာ ဒသေတှမှော တပျမတောျက တပျစခနျးသဈတညျဆောကျတာ၊ စကျယန်တရားတှနေဲ့ လမျးဖေါကျလုပျနတေဲ့ လုပျရပျတှကွေောင့ျ စဈရေးတငျးမာမှုတှေ ပေါျပေါကျနတောလို့လညျး KNU ဖာပှနျခရိုငျတပျမဟာ ၅ ပွောခှင့ျရ ပဒိုမနျးမနျး ကပွောပါတယျ။
“နောကျဆုံးအခွအေနကေတော့ ထိတှေ့မှုတော့ ရှိတုနျးပဲ ပွောရမှာပေါ့နောျ။ မွနျမာစဈတပျဘကျကလညျး အငျအားတှတေိုးလာတယျ။ ကားတနျးတှနေဲ့ တကျလာတယျ။ ဆိုတော့လမျးဖေါကျတာတှလေညျး လုပျလာတဲ့အခါကတြော့ ထိတှေ့မှုတော့ ရှိနတေယျလို့ပဲ ပွောရမယျ။ အဲဒီလိုမြိုးသာ လုပျနမေယျဆိုရငျတော့ ထိတှေ့မှုတော့ ရှိနေဦးမှာပဲလို့ ပွောရမှာဖွဈတယျ။”
တပျစခနျးသဈတညျဆောကျတာ အစိုးရအုပျခြုပျရေး ယန်တရားမြား စဉျဆကျမပွတျ ဝငျရောကျ လာမှုတှဟော ဖကျဒရယျ ပွညျထောငျစုရဲ့ အနှဈသာရကို ဆန့ျကငြျတဲ့လုပျရပျလို့ မနေ့ကကရြောကျတဲ့ ကရငျနှဈသဈကူးနေ့မှာ KNU ရဲ့ လကျနကျကိုငျတပျဖှဲ့ဖွဈတဲ့ ကရငျအမြိုးသား လှတျမွောကျရေးတပျမတောျ KNLA ကနေ ကရငျအမြိုးသားတှနေဲ့ လူငယျထုကို ပေးပို့တဲ့ အိတျဖှင့ျပေးစာမှာ ဖောျပွထားပါတယျ။
KNU တပျမဟာ ၅ အခွစေိုကျရာ ဖာပှနျခရိုငျမှာ မွနျမာစဈတပျတပျစခနျးတှေ ပွီးခဲ့တဲ့နှဈကုနျ နောကျဆုံးထား ရုပျသိမျးပေးဖို့ KNLA ကနေ ကွညောခကြျထုတျပွနျ တောငျးဆိုခဲ့ပွီးနောကျ တိုကျပှဲတှေ ဆကျတိုကျဖွဈပှါးလာနတောပါ။
လကျရှိ KNU တပျမဟာ ၅ ဖာပှနျခရိုငျ တပျမဟာ ၃ ညောငျလေးပငျခရိုငျတှမှော နှဈဘကျတပျတှေ စဈရေးတငျးမာနသေလို တပျမဟာ ၁ သထုံခရိုငျ ဘီးလငျးမွို့နယျဘကျမှာလညျး ထိတှေ့မှု ကွိုကွားဖွဈပှါးနပေါတယျ။
