ကချင်ပြည်နယ်၊ ဖားကန့်မြို့နယ်မှာ ရောက်ရှိနေတဲ့ နာဂလူငယ် ၅၀ ခန့်ကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ဒီလ အစောပိုင်းမှာ လူသစ်စုဆောင်းတဲ့အနေနဲ့ ဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်သွားခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဖမ်းဆီးပြီးတဲ့နောက် နာဂရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့က သွားရောက် ညှိနှိုင်းခဲ့ရာမှာ ၁၆ဦးပြန်လွှတ်ပေးပြီး ၃၃ဦးကိုတော့ ထိန်းသိမ်းထား ဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒီအကြောင်း သတင်းပေးပို့ချက်ကို အခြေခံပြီး ကိုစံကျော်က တင်ပြထားပါတယ်။
ဖားကန့်မြို့နယ်မှာ ကျောက်စိမ်းတူးဖော်ဖို့နဲ့ အခြားစီးပွားရေးလုပ်ကိုင်ဖို့ ရောက်ရှိနေတဲ့ နာဂလူငယ်တွေကို လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုက ဒီလ ပထမပတ်အတွင်းက စတင်ဖမ်းဆီးခဲ့တာပါ။
ဒီဖြစ်စဉ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖားကန့်ဒေသရောက် နာဂအမျိုးသား တစ်ဦးက VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“ အဓိကကတော့ ဖားကန့်မြို့နယ်၊ မျောက်ဖြူရွာနဲ့ မနရွာမှာပေါ့နော်။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု အဲဒီအဖွဲ့အစည်းကနေ ပထမ ၅ ရက်နေ့ကျတော့ တစ်ယောက်။ နောက်နေ့ ၈ ရက်နေ့မှာ ၃၀။ နောက်ဆုံးရက်ကျတော့ ၁၇ယောက်။ အဲဒါဆိုတော့ အကုန်လုံး ၅၀ ဝန်းကျင်ဖြစ်မယ်။ ၇၊ ၈ ၊ ၉ တောက်လျောက် အဲလိုမျိုး ဆွဲသွားတာ။ ”
ဖမ်းဆီးခံရတဲ့ လူငယ်တွေဟာ တန်ခွန်နဲ့ ကိုကာ့ နာဂမျိုးနွယ်စုဝင်တွေ အများစုဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
နာဂလူငယ်တွေ ဖမ်းဆီးခံရတာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဖားကန့်မြို့ရှိ နာဂရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့က သွားရောက် ညှိနှိုင်းခဲ့ပေမဲ့ အများစုကို ပြန်လည်လွှတ်ပေးတာမရှိကြောင်း ဖားကန့်မြို့က နာဂရိုးရာယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့နဲ့ နီးစပ်သူ တစ်ဦးက ပြောပါတယ်။
“ ဖားကန့်မှာက ကျနော်တို့ နာဂယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ရှိတယ်။ သူတို့ ယဉ်ကျေးမှုအဖွဲ့ကနေပြီးတော့မှ သွားပြီး ညှိနှိုင်းတယ်လို့တော့ ကြားတယ်ပေါ့လေ။ ဖမ်းသွားတာတော့ အယောက် ၅၀လောက် ဖမ်းသွားတယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီမှာ အိမ်ထောင်ရှိတဲ့လူတွေ၊ ပြီးတော့ ကျန်းမာရေး မကောင်းတဲ့လူတွေ၊ ပြီးတော့ ညီအကိုနှစ်ယောက် ပါသွားတဲ့လူတွေပေါ့နော်။ အဲလို လူတွေကိုတော့ ပြန်လွှတ်ပေးပြီးတော့ ကျန်တဲ့လူတွေကိုတော့ သူတို့ ပြန်မလွှတ်ပေးတော့ဘူးပေါ့။”
နောက်ဆုံးရရှိတဲ့သတင်းအရ ဖမ်းဆီးသွားသူတွေအနက် ၁၆ဦးပြန်လည်လွတ်မြောက်လာပြီး ၃၃ဦးကျန်နေသေးကြောင်း ဆက်ပြောပါတယ်။
“ သူတို့ ဖမ်းသွားတဲ့အထဲမှာ ၁၆ယောက်ပြန်လွတ်လာတယ်။ ၃၃ယောက် ကျန်သေးတယ်ပေါ့နော်။ ဆိုတော့ အဲဒီ ၁၆ယောက်က ဘယ်သူတွေ ပါလဲ။ ပြီးတော့ ကျန်ခဲ့တဲ့သူတွေက ဘယ်သူတွေလဲဆိုတာတော့ အသေးစိတ်ကတော့ မသိရသေးဘူးပေါ့လေ။ ပြန်လွတ်လာတဲ့သူတွေနဲ့လည်း အဆက်အသွယ်မရသေးဘူး။”
လောလောဆည် ကချင်ပြည်နယ်မှာ ၂၀၂၁ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖွဲ့စည်းလိုက်တဲ့ နာဂပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ NPDF နဲ့ အရှေ့ပိုင်းနာဂ အမျိုးသားအဖွဲ့ ENNO ခေါ်တဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ နှစ်ဖွဲ့ ရောက်ရှိနေတာဖြစ်ပါတယ်။
နာဂပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ NPDF ကတော့ နာဂလူငယ်တွေကို သူတို့ဖမ်းဆီးတာ မဟုတ်ကြောင်း၊ ဒီလုပ်ရပ်ကို ရှုတ်ချကြောင်း ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ အရှေ့ပိုင်းနာဂ အမျိုးသားအဖွဲ့ ENNOကတော့ ထုတ်ပြန်တာ မရှိပါဘူး။
{Unicode}
ဖားကန့ျ မှာ နာဂလူငယျ ၅၀ ခန့ျကို လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တခုက ဖမျးဆီး ခေါျဆောငျသှား
ကခငြျပွညျနယျ၊ ဖားကန့ျမွို့နယျမှာ ရောကျရှိနတေဲ့ နာဂလူငယျ ၅၀ ခန့ျကို လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတဈခုက ဒီလ အစောပိုငျးမှာ လူသဈစုဆောငျးတဲ့အနနေဲ့ ဖမျးဆီးခေါျဆောငျသှားခဲ့ပါတယျ။ ဒီလိုဖမျးဆီးပွီးတဲ့နောကျ နာဂရိုးရာယဉျကြေးမှုအဖှဲ့က သှားရောကျ ညှိနှိုငျးခဲ့ရာမှာ ၁၆ဦးပွနျလှှတျပေးပွီး ၃၃ဦးကိုတော့ ထိနျးသိမျးထား ဆဲဖွဈပါတယျ။ ဒီအကွောငျး သတငျးပေးပို့ခကြျကို အခွခေံပွီး ကိုစံကြောျက တငျပွထားပါတယျ။
ဖားကန့ျမွို့နယျမှာ ကြောကျစိမျးတူးဖောျဖို့နဲ့ အခွားစီးပှားရေးလုပျကိုငျဖို့ ရောကျရှိနတေဲ့ နာဂလူငယျတှကေို လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတဈခုက ဒီလ ပထမပတျအတှငျးက စတငျဖမျးဆီးခဲ့တာပါ။
ဒီဖွဈစဉျနဲ့ပတျသကျပွီး ဖားကန့ျဒသေရောကျ နာဂအမြိုးသား တဈဦးက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“ အဓိကကတော့ ဖားကန့ျမွို့နယျ၊ မြောကျဖွူရှာနဲ့ မနရှာမှာပေါ့နောျ။ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့အစညျးတဈခု အဲဒီအဖှဲ့အစညျးကနေ ပထမ ၅ ရကျနေ့ကတြော့ တဈယောကျ။ နောကျနေ့ ၈ ရကျနေ့မှာ ၃၀။ နောကျဆုံးရကျကတြော့ ၁၇ယောကျ။ အဲဒါဆိုတော့ အကုနျလုံး ၅၀ ဝနျးကငြျဖွဈမယျ။ ၇၊ ၈ ၊ ၉ တောကျလြောကျ အဲလိုမြိုး ဆှဲသှားတာ။ ”
ဖမျးဆီးခံရတဲ့ လူငယျတှဟော တနျခှနျနဲ့ ကိုကာ့ နာဂမြိုးနှယျစုဝငျတှေ အမြားစုဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။
နာဂလူငယျတှေ ဖမျးဆီးခံရတာနဲ့ပတျသကျပွီး ဖားကန့ျမွို့ရှိ နာဂရိုးရာယဉျကြေးမှုအဖှဲ့က သှားရောကျ ညှိနှိုငျးခဲ့ပမေဲ့ အမြားစုကို ပွနျလညျလှှတျပေးတာမရှိကွောငျး ဖားကန့ျမွို့က နာဂရိုးရာယဉျကြေးမှုအဖှဲ့နဲ့ နီးစပျသူ တဈဦးက ပွောပါတယျ။
“ ဖားကန့ျမှာက ကနြောျတို့ နာဂယဉျကြေးမှုအဖှဲ့ရှိတယျ။ သူတို့ ယဉျကြေးမှုအဖှဲ့ကနပွေီးတော့မှ သှားပွီး ညှိနှိုငျးတယျလို့တော့ ကွားတယျပေါ့လေ။ ဖမျးသှားတာတော့ အယောကျ ၅၀လောကျ ဖမျးသှားတယျပေါ့နောျ။ ဒါပမေဲ့ အဲဒီမှာ အိမျထောငျရှိတဲ့လူတှေ၊ ပွီးတော့ ကနြျးမာရေး မကောငျးတဲ့လူတှေ၊ ပွီးတော့ ညီအကိုနှဈယောကျ ပါသှားတဲ့လူတှပေေါ့နောျ။ အဲလို လူတှကေိုတော့ ပွနျလှှတျပေးပွီးတော့ ကနြျတဲ့လူတှကေိုတော့ သူတို့ ပွနျမလှှတျပေးတော့ဘူးပေါ့။”
နောကျဆုံးရရှိတဲ့သတငျးအရ ဖမျးဆီးသှားသူတှအေနကျ ၁၆ဦးပွနျလညျလှတျမွောကျလာပွီး ၃၃ဦးကနြျနသေေးကွောငျး ဆကျပွောပါတယျ။
“ သူတို့ ဖမျးသှားတဲ့အထဲမှာ ၁၆ယောကျပွနျလှတျလာတယျ။ ၃၃ယောကျ ကနြျသေးတယျပေါ့နောျ။ ဆိုတော့ အဲဒီ ၁၆ယောကျက ဘယျသူတှေ ပါလဲ။ ပွီးတော့ ကနြျခဲ့တဲ့သူတှကေ ဘယျသူတှလေဲဆိုတာတော့ အသေးစိတျကတော့ မသိရသေးဘူးပေါ့လေ။ ပွနျလှတျလာတဲ့သူတှနေဲ့လညျး အဆကျအသှယျမရသေးဘူး။”
လောလောဆညျ ကခငြျပွညျနယျမှာ ၂၀၂၁ အာဏာသိမျးပွီးနောကျ ဖှဲ့စညျးလိုကျတဲ့ နာဂပွညျသူ့ ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့ NPDF နဲ့ အရှေ့ပိုငျးနာဂ အမြိုးသားအဖှဲ့ ENNO ခေါျတဲ့ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့ နှဈဖှဲ့ ရောကျရှိနတောဖွဈပါတယျ။
နာဂပွညျသူ့ကာကှယျရေးတပျဖှဲ့ NPDF ကတော့ နာဂလူငယျတှကေို သူတို့ဖမျးဆီးတာ မဟုတျကွောငျး၊ ဒီလုပျရပျကို ရှုတျခကြွောငျး ကွညောခကြျ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ အရှေ့ပိုငျးနာဂ အမြိုးသားအဖှဲ့ ENNOကတော့ ထုတျပွနျတာ မရှိပါဘူး။
