(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံကိုရောက်နေတဲ့ CNN သတင်းထောက်နဲ့ လမ်းပေါ်မှာ တွေ့ဆုံမေးမြန်းမိလို့ အဖမ်းခံခဲ့ရသူ အတော်များများကို အာဏာပိုင်တွေက ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်ပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ လွတ်မြောက်လာသူတွေကတော့ သတင်းမီဒီယာတွေနဲ့ နောက်ထပ်ဖြေကြားဖို့ တွန့်ဆုတ်နေကြပါတယ်။ ဆက်သွယ်စုံစမ်းထားတဲ့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က အကြောင်းစုံကို ပြောပြမှာပါ။
အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီရဲ့ ဖိတ်ကြားချက်အရ လက်ရှိ မြန်မာနိုင်ငံ အခြေအနေကို သတင်းယူဖို့ရောက်နေတဲ့ CNN နိုင်ငံတကာရေးရာ သတင်းထောက်ချုပ် Clarissa Ward ဟာ ပြီးခဲ့တဲ့သောကြာနေ့က မင်္ဂလာဒုံဈေးနဲ့ (၁၀)မိုင်ဈေးတွေမှာ လေ့လာ သတင်းယူနေတုန်း Clarissa နဲ့ တွေ့ဆုံ အင်တာဗျူးလုပ်မိသူ (၁၁)ဦးလောက် အဖမ်း ခံလိုက်ရတာပါ။ ၃ ရက်ကြာပြီးနောက် ဧပြီ(၅)ရက် တနင်္လာ နေ့လည်ပိုင်းမှာ သူတို့(၁၁)ဦးထဲက (၈)ဦးကို ပြန်လွှတ်ပေးလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
မင်္ဂလာဒုံဈေးမှာ CNN သတင်းထောက်နဲ့ စကားပြောဆိုမိလို့ အဖမ်းခံခဲ့ရသူ ( မနေဇာခြည်ရှိုင်း၊ ကိုစည်သူဖြိုး၊ မရှိုင်းရတနာဖြိုး) မောင်နှမ(၃)ဦးစလုံး ရွှေပြည်သာ စစ်ကြောရေးစခန်းကနေ ပြန်လွတ်လာပြီလို့ ဆွေမျိုးတော်စပ်သူ မချိုက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“ကလေး ၃ ယောက်လုံးတော့ အပြင်ရောက်လာပြီပေ့ါနော် ၊ ကလေး ၃ ယောက်ဆိုတာ ကျမတို့ ပြောထားတဲ့ ကိုစည်သူဖြိုး၊ မနေဇာခြည်ရှိုင်း၊ မရှိုင်းရတနာဖြိုး သူတို့ ၃ ယောက်ရှင့် ။ သူတို့ တခြား လုံခြုံတဲ့ တအိမ်အိမ်မှာပဲ သွားနေကြမယ်ထင်တယ်ရှင့်။ တခြားလူတွေလည်း လွတ်တယ်လို့တော့ ကြားတယ်ရှင့်။ ဒါပေမယ့် ကျမတို့ ဘယ် နှစ်ဦး ၊ ဘယ်နှစ်ယောက် အတိအကျ မသိရဘူး။”
အဲဒီ မင်္ဂလာဒုံဈေးမှာပဲ CNN သတင်းထောက်နဲ့ အင်တာဗျူးမိတဲ့ မယဉ်သက်တင်လည်း ရွှေပြည်သာ စစ်ကြောရေးကနေ ပြန်လွတ်လာပြီလို့ ဖခင်ဖြစ်သူ ဦးတင်စိုးက ပြောပါတယ်။
“အဲဒီ သောကြာနေ့က သူတို့ အဲဒီ မင်္ဂလာဒုံဈေး ရှမ်းမေတ္တာ ရှမ်းဆိုင်နားမှာ သူတို့ ခေါက်ဆွဲခြောက်တွေ ဝယ်နေရင်းနဲ့ အဲဒီနားမှာ ဖြေမိတာပေါ့။ သူကလည်း အင်္ဂလိပ်လိုမေး၊ အင်္ဂလိပ်လိုဖြေတော့ ၊ ဖြေတာက နည်းနည်းကြာသွားတယ် အဖေတဲ့။ အဲဒါ သူတို့ ပါသွားတယ်။ ပါသွားတော့ ရွှေပြည်သာ စစ်ကြောရေးစခန်းကို ပို့တယ်ပြောတယ်။ စစ်ကြောရေးမှာ သူတို့ ၃ ည အိပ်ခဲ့ရတယ် ။ အိပ်ပြီးတော့မှ ပြန်ရောက်လာတာပေါ့ နေ့လည် ၁၂ နာရီလောက် သူတို့ လိုက်ပို့ပေးတယ်။”
ပြန်လည်လွတ်မြောက်လာတဲ့ ကာယကံရှင်တွေနဲ့ တိုက်ရိုက်ပြောဆိုခွင့်ရဖို့ VOA က ကြိုးစားပေမယ့် ခုချိန်မှာ မပြောဆိုလိုသေးကြောင်း ငြင်းဆိုကြပါတယ်။
မြန်မာစံတော်ချိန် တနင်္လာနေ့ ညနေ ၆ နာရီခွဲအချိန် CNN အမေရိကန် ဌာနချုပ်နဲ့ ရန်ကုန်မှာရှိနေသေးတဲ့ သတင်းထောက် Clarissa Ward တို့ တိုက်ရိုက် မေးမြန်းထုတ်လွှင့်ချက်ထဲမှာတော့ CNN နဲ့ စကားပြောမိလို့ အဖမ်းခံရသူ (၁၁)ဦးအနက် (၈)ဦး ဧပြီ(၅)ရက် တနင်္လာနေ့မှာ ပြန်လွတ်လာပြီဆိုတာကို CNN က အတည်ပြုနိုင်ခဲ့ကြောင်း ပြောပါတယ်။ တပ်မတော်ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းကို CNN က လူတွေ့ မေးမြန်းခွင့်ရခဲ့ပြီး ဘာကြောင့် အခုလို ဖမ်းဆီးရတာလဲ၊ သူတို့မှာ ဘယ်လိုရာဇဝတ်မှုမျိုး ကျူးလွန်ထားတာ ရှိသလဲလို့ Clarissa က မေးမြန်းရာမှာတော့ ပြစ်မှုကျူးလွန်ထားတာ မရှိဘူး ... ဈေးထဲမှာ ဆူပူအုံကြွမှု ဖန်တီးမှာစိုးလို့ ဖမ်းခဲ့ရတာပါလို့ ဗိုလ်မှူးချုပ် ဇော်မင်းထွန်းက ပြန်ဖြေခဲ့တာပါ။
အဖမ်းဆီးခံရသူတွေ ပြန်လွတ်လာခဲ့ပေမယ့် မိသားစုဝင်အချင်းချင်း အကျိုးအကြောင်း ပွင့်လင်းစွာ ပြောပြဖို့ ကြောက်ရွံ့နေပုံ ရတယ်လို့ မချိုက ဆိုပါတယ်။
“ကျမလည်း သိချင်လို့တော့မေးတယ် ဒါပေမယ့် ကလေးတွေမှာ ပြောချင်တဲ့ စိတ်ဆန္ဒ ရှိပုံမပေါ်ဘူးဖြစ်နေတယ်။ ကလေးတွေကလေ အဲဒါတွေကို သူတို့ လျှိူ့ဝှက်ထားချင်ပုံပေါ်တယ်။ ကျမတို့ ဖုန်းဆက်မေးတော့ အရမ်းကြောက်နေတယ်။ ကျမကိုယ်တိုင် ဖုန်းဆက်တဲ့အချိန်မှာ တိုးတိုးလေးပဲ ပြောတယ်။ သမီးတို့ အပြင်ရောက်ပြီ Safe ဖြစ်မယ့်နေရာမှာ သွားနေမယ်ပေါ့နော်၊ အိမ်မပြန်ဘူးဆိုပြီး ဖုန်းချသွားတယ်။ အခုတော့ ကိုယ့်ကလေးတွေ အပြင်ရောက်လာတယ်ဆိုတော့ ကျမအနေနဲ့ ကလေးတွေ အပြင်မှာ လုံခြုံရပြီဆိုတော့ ဝမ်းသာကြတာပေါ့နော်။”
ရွှေပြည်သာ စစ်ကြောရေး စခန်းမှာ ၃-၄ ကြိမ် အစစ်ခံရတဲ့ သမီးဖြစ်သူ မယဉ်သက်တင်ရဲ့ အတွေ့အကြုံကို မေးပေမယ့် ခုထိအသေးစိတ် ဖြေကြားတာ မရှိသေးဘူးလို့ ဖခင်ဖြစ်သူ ဦးတင်စိုးက VOA ကို ပြောပါတယ်။
“ရွှေပြည်သာက စစ်ကြောရေး စခန်းမှာ မေးတာပြုတာကတော့ ၃-၄ ကြိမ်လောက် မေးတယ်ထင်ပါတယ်။ သူဖြေခဲ့တာကတော့ သူပြောတဲ့အတိုင်း ဖြေခဲ့တယ်လို့ ပြောတာပါပဲ။ ဘာတွေဖြေသလဲဆိုတော့ မသိပါဘူးတဲ့ ၊ သိပ်မမှတ်မိဘူးတဲ့ ကျနော့်ကိုတော့ အဲလိုပြောတယ်။ နောက်တော့ အကုန်ပြောပြပါမယ်တဲ့ ။ အဲလို သေသေချာချာမေးလို့ကို မရသေးဘူး ။ ညတွေ ဘာတွေရော အိပ်ရသလားလို့ မေးတော့ အိပ်ရပါတယ်တဲ့။ အစားအသောက်လည်း အကောင်းကြီးမဟုတ်ပေမယ့် မဆိုးဘူး စားနိုင်တယ်တဲ့ အဲလိုပြောတယ်။ ကျနော်တို့လည်း စိတ်ပူနေတာပေါ့နော်၊ တွေ့လို့လည်းမရ ပြုလို့လည်းမရဆိုတော့၊ သူ့အမေကတော့ မျက်ရည်မျက်ခွက်ပေါ့။ ဘာမှန်းမှ မသိတာကို ဒါပေမယ့် မကောင်းဘူးပေါ့နော် ၊ ဒီလိုမျိုး မေးလို့ဖြေတာကို ဒီလိုဖြစ်သွားတာ စိတ်တော့ မကောင်းဘူးပေါ့။”
အာဏာသိမ်းကောင်စီရဲ့ စစ်ကြောရေးစခန်းတွေမှာ ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက်မှုတွေ ရှိတယ်ဆိုတာကို လေ့လာသိရှိရကြောင်း နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်း AAPP ရဲ့တွဲဖက် အတွင်းရေးမှူး ဦးဘိုကြည်က ပြောပါတယ်။
“အခု ကျနော်တို့ သိရသလောက်ကတော့ ဒီပြန်လွတ်လာတဲ့ သူတွေက စစ်ကြောရေးမှာ သူတို့ကို ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ စစ်ဆေးတယ် ဘာတွေ စစ်ဆေးသလဲဆိုတာကို ပြန်ပြောဖို့တောင်မှ အတော်လေးကို မပြောရဲတဲ့ပုံစံ မျိုးဖြစ်နေတယ်လို့ ကျနေ်ာတို့ ကြားသိရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် တခြားစစ်ကြောခံရတဲ့ သူတွေကတော့ စစ်ကြောရေးမှာ တော်တော်လေးကို ညှဉ်းပမ်းနှိပ်စက် ခံရတာမျိုး တော်တော်လေး သတင်းတွေအရ ကြားနေရတာတွေရှိပါတယ်။ သတင်းဌာနနဲ့ တွေ့ရုံနဲ့ ဖမ်းတယ်ဆိုတာက ဒီစစ်အုပ်စုရဲ့ မတရားမှု၊ မရိုးသားမှုက အဲဒီမှာတင် သွားပြီးတော့ ပေါ်လွင်နေပါတယ်။ တကယ်တမ်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ သတင်လွတ်လပ်ခွင့် ရှိတယ်ဆိုတာကို ပြချင်ရင် မြန်မာနိုင်ငံထဲမှာရှိနေတဲ့ သတင်းသမားတွေကို လွတ်လွတ်လပ်လပ် သတင်းယူခွင့်ပေးဖို့လိုတယ်၊ အဲဒီလို နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားတွေကိုလည်း မည်သည့် သတင်းဌာနနဲ့မဆို လွတ်လပ်စွာ ဖြေဆိုခွင့် အဲဒါတွေကို ပေးဖို့ လိုတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းခဲ့ပြီးနောက် အခုချိန်ထိ (၆၄)ရက်တာ ကာလအတွင်း ဖမ်းဆီးခဲ့သူပေါင်း (၃၄၄၃)ဦးရှိပြီး ၊ အဲဒီထဲက (၂၇၂၈)ဦးကတော့ ချုပ်နှောင်ခံနေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တပ်နဲ့ရဲရဲ့ ပစ်ခတ်နှိမ်နင်းမှုကြောင့် လူ(၅၇၀) သေဆုံးခဲ့ပြီဖြစ်တယ်လို့ AAPP က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
..............
CNN ကို အငျတာဗြူးပေးလို့ အဖမျးခံရသူတခြို့ ပွနျလှတျ
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံကိုရောကျနတေဲ့ CNN သတငျးထောကျနဲ့ လမျးပေါျမှာ တှေ့ဆုံမေးမွနျးမိလို့ အဖမျးခံခဲ့ရသူ အတောျမြားမြားကို အာဏာပိုငျတှကေ ပွနျလှှတျပေးလိုကျပါပွီ။ ဒါပမေဲ့ လှတျမွောကျလာသူတှကေတော့ သတငျးမီဒီယာတှနေဲ့ နောကျထပျဖွကွေားဖို့ တှန့ျဆုတျနကွေပါတယျ။ ဆကျသှယျစုံစမျးထားတဲ့ ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက အကွောငျးစုံကို ပွောပွမှာပါ။
အာဏာသိမျးစဈကောငျစီရဲ့ ဖိတျကွားခကြျအရ လကျရှိ မွနျမာနိုငျငံ အခွအေနကေို သတငျးယူဖို့ရောကျနတေဲ့ CNN နိုငျငံတကာရေးရာ သတငျးထောကျခြုပျ Clarissa Ward ဟာ ပွီးခဲ့တဲ့သောကွာနေ့က မငျ်ဂလာဒုံဈေးနဲ့ (၁၀)မိုငျဈေးတှမှော လေ့လာ သတငျးယူနတေုနျး Clarissa နဲ့ တှေ့ဆုံ အငျတာဗြူးလုပျမိသူ (၁၁)ဦးလောကျ အဖမျး ခံလိုကျရတာပါ။ ၃ ရကျကွာပွီးနောကျ ဧပွီ(၅)ရကျ တနငျ်လာ နေ့လညျပိုငျးမှာ သူတို့(၁၁)ဦးထဲက (၈)ဦးကို ပွနျလှှတျပေးလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။
မငျ်ဂလာဒုံဈေးမှာ CNN သတငျးထောကျနဲ့ စကားပွောဆိုမိလို့ အဖမျးခံခဲ့ရသူ ( မနဇောခွညျရှိုငျး၊ ကိုစညျသူဖွိုး၊ မရှိုငျးရတနာဖွိုး) မောငျနှမ(၃)ဦးစလုံး ရှှပွေညျသာ စဈကွောရေးစခနျးကနေ ပွနျလှတျလာပွီလို့ ဆှမြေိုးတောျစပျသူ မခြိုက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“ကလေး ၃ ယောကျလုံးတော့ အပွငျရောကျလာပွီပေ့ါနောျ ၊ ကလေး ၃ ယောကျဆိုတာ ကမြတို့ ပွောထားတဲ့ ကိုစညျသူဖွိုး၊ မနဇောခွညျရှိုငျး၊ မရှိုငျးရတနာဖွိုး သူတို့ ၃ ယောကျရှင့ျ ။ သူတို့ တခွား လုံခွုံတဲ့ တအိမျအိမျမှာပဲ သှားနကွေမယျထငျတယျရှင့ျ။ တခွားလူတှလေညျး လှတျတယျလို့တော့ ကွားတယျရှင့ျ။ ဒါပမေယ့ျ ကမြတို့ ဘယျ နှဈဦး ၊ ဘယျနှဈယောကျ အတိအကြ မသိရဘူး။”
အဲဒီ မငျ်ဂလာဒုံဈေးမှာပဲ CNN သတငျးထောကျနဲ့ အငျတာဗြူးမိတဲ့ မယဉျသကျတငျလညျး ရှှပွေညျသာ စဈကွောရေးကနေ ပွနျလှတျလာပွီလို့ ဖခငျဖွဈသူ ဦးတငျစိုးက ပွောပါတယျ။
“အဲဒီ သောကွာနေ့က သူတို့ အဲဒီ မငျ်ဂလာဒုံဈေး ရှမျးမတေ်တာ ရှမျးဆိုငျနားမှာ သူတို့ ခေါကျဆှဲခွောကျတှေ ဝယျနရေငျးနဲ့ အဲဒီနားမှာ ဖွမေိတာပေါ့။ သူကလညျး အငျ်ဂလိပျလိုမေး၊ အငျ်ဂလိပျလိုဖွတေော့ ၊ ဖွတောက နညျးနညျးကွာသှားတယျ အဖတေဲ့။ အဲဒါ သူတို့ ပါသှားတယျ။ ပါသှားတော့ ရှှပွေညျသာ စဈကွောရေးစခနျးကို ပို့တယျပွောတယျ။ စဈကွောရေးမှာ သူတို့ ၃ ည အိပျခဲ့ရတယျ ။ အိပျပွီးတော့မှ ပွနျရောကျလာတာပေါ့ နေ့လညျ ၁၂ နာရီလောကျ သူတို့ လိုကျပို့ပေးတယျ။”
ပွနျလညျလှတျမွောကျလာတဲ့ ကာယကံရှငျတှနေဲ့ တိုကျရိုကျပွောဆိုခှင့ျရဖို့ VOA က ကွိုးစားပမေယ့ျ ခုခြိနျမှာ မပွောဆိုလိုသေးကွောငျး ငွငျးဆိုကွပါတယျ။
မွနျမာစံတောျခြိနျ တနငျ်လာနေ့ ညနေ ၆ နာရီခှဲအခြိနျ CNN အမရေိကနျ ဌာနခြုပျနဲ့ ရနျကုနျမှာရှိနသေေးတဲ့ သတငျးထောကျ Clarissa Ward တို့ တိုကျရိုကျ မေးမွနျးထုတျလှှင့ျခကြျထဲမှာတော့ CNN နဲ့ စကားပွောမိလို့ အဖမျးခံရသူ (၁၁)ဦးအနကျ (၈)ဦး ဧပွီ(၅)ရကျ တနငျ်လာနေ့မှာ ပွနျလှတျလာပွီဆိုတာကို CNN က အတညျပွုနိုငျခဲ့ကွောငျး ပွောပါတယျ။ တပျမတောျပွောခှင့ျရ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးကို CNN က လူတှေ့ မေးမွနျးခှင့ျရခဲ့ပွီး ဘာကွောင့ျ အခုလို ဖမျးဆီးရတာလဲ၊ သူတို့မှာ ဘယျလိုရာဇဝတျမှုမြိုး ကြူးလှနျထားတာ ရှိသလဲလို့ Clarissa က မေးမွနျးရာမှာတော့ ပွဈမှုကြူးလှနျထားတာ မရှိဘူး ... ဈေးထဲမှာ ဆူပူအုံကွှမှု ဖနျတီးမှာစိုးလို့ ဖမျးခဲ့ရတာပါလို့ ဗိုလျမှူးခြုပျ ဇောျမငျးထှနျးက ပွနျဖွခေဲ့တာပါ။
အဖမျးဆီးခံရသူတှေ ပွနျလှတျလာခဲ့ပမေယ့ျ မိသားစုဝငျအခငြျးခငြျး အကြိုးအကွောငျး ပှင့ျလငျးစှာ ပွောပွဖို့ ကွောကျရှံ့နပေုံ ရတယျလို့ မခြိုက ဆိုပါတယျ။
“ကမြလညျး သိခငြျလို့တော့မေးတယျ ဒါပမေယ့ျ ကလေးတှမှော ပွောခငြျတဲ့ စိတျဆန်ဒ ရှိပုံမပေါျဘူးဖွဈနတေယျ။ ကလေးတှကေလေ အဲဒါတှကေို သူတို့ လြှိူ့ဝှကျထားခငြျပုံပေါျတယျ။ ကမြတို့ ဖုနျးဆကျမေးတော့ အရမျးကွောကျနတေယျ။ ကမြကိုယျတိုငျ ဖုနျးဆကျတဲ့အခြိနျမှာ တိုးတိုးလေးပဲ ပွောတယျ။ သမီးတို့ အပွငျရောကျပွီ Safe ဖွဈမယ့ျနရောမှာ သှားနမေယျပေါ့နောျ၊ အိမျမပွနျဘူးဆိုပွီး ဖုနျးခသြှားတယျ။ အခုတော့ ကိုယ့ျကလေးတှေ အပွငျရောကျလာတယျဆိုတော့ ကမြအနနေဲ့ ကလေးတှေ အပွငျမှာ လုံခွုံရပွီဆိုတော့ ဝမျးသာကွတာပေါ့နောျ။”
ရှှပွေညျသာ စဈကွောရေး စခနျးမှာ ၃-၄ ကွိမျ အစဈခံရတဲ့ သမီးဖွဈသူ မယဉျသကျတငျရဲ့ အတှေ့အကွုံကို မေးပမေယ့ျ ခုထိအသေးစိတျ ဖွကွေားတာ မရှိသေးဘူးလို့ ဖခငျဖွဈသူ ဦးတငျစိုးက VOA ကို ပွောပါတယျ။
“ရှှပွေညျသာက စဈကွောရေး စခနျးမှာ မေးတာပွုတာကတော့ ၃-၄ ကွိမျလောကျ မေးတယျထငျပါတယျ။ သူဖွခေဲ့တာကတော့ သူပွောတဲ့အတိုငျး ဖွခေဲ့တယျလို့ ပွောတာပါပဲ။ ဘာတှဖွေသေလဲဆိုတော့ မသိပါဘူးတဲ့ ၊ သိပျမမှတျမိဘူးတဲ့ ကနြော့ျကိုတော့ အဲလိုပွောတယျ။ နောကျတော့ အကုနျပွောပွပါမယျတဲ့ ။ အဲလို သသေခြောခြာမေးလို့ကို မရသေးဘူး ။ ညတှေ ဘာတှရေော အိပျရသလားလို့ မေးတော့ အိပျရပါတယျတဲ့။ အစားအသောကျလညျး အကောငျးကွီးမဟုတျပမေယ့ျ မဆိုးဘူး စားနိုငျတယျတဲ့ အဲလိုပွောတယျ။ ကနြောျတို့လညျး စိတျပူနတောပေါ့နောျ၊ တှေ့လို့လညျးမရ ပွုလို့လညျးမရဆိုတော့၊ သူ့အမကေတော့ မကြျရညျမကြျခှကျပေါ့။ ဘာမှနျးမှ မသိတာကို ဒါပမေယ့ျ မကောငျးဘူးပေါ့နောျ ၊ ဒီလိုမြိုး မေးလို့ဖွတောကို ဒီလိုဖွဈသှားတာ စိတျတော့ မကောငျးဘူးပေါ့။”
အာဏာသိမျးကောငျစီရဲ့ စဈကွောရေးစခနျးတှမှော ညှဉျးပမျးနှိပျစကျမှုတှေ ရှိတယျဆိုတာကို လေ့လာသိရှိရကွောငျး နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျး AAPP ရဲ့တှဲဖကျ အတှငျးရေးမှူး ဦးဘိုကွညျက ပွောပါတယျ။
“အခု ကနြောျတို့ သိရသလောကျကတော့ ဒီပွနျလှတျလာတဲ့ သူတှကေ စဈကွောရေးမှာ သူတို့ကို ဘယျလိုပုံစံမြိုးနဲ့ စဈဆေးတယျ ဘာတှေ စဈဆေးသလဲဆိုတာကို ပွနျပွောဖို့တောငျမှ အတောျလေးကို မပွောရဲတဲ့ပုံစံ မြိုးဖွဈနတေယျလို့ ကနြေျာတို့ ကွားသိရပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျ တခွားစဈကွောခံရတဲ့ သူတှကေတော့ စဈကွောရေးမှာ တောျတောျလေးကို ညှဉျးပမျးနှိပျစကျ ခံရတာမြိုး တောျတောျလေး သတငျးတှအေရ ကွားနရေတာတှရှေိပါတယျ။ သတငျးဌာနနဲ့ တှေ့ရုံနဲ့ ဖမျးတယျဆိုတာက ဒီစဈအုပျစုရဲ့ မတရားမှု၊ မရိုးသားမှုက အဲဒီမှာတငျ သှားပွီးတော့ ပေါျလှငျနပေါတယျ။ တကယျတမျး မွနျမာနိုငျငံမှာ သတငျလှတျလပျခှင့ျ ရှိတယျဆိုတာကို ပွခငြျရငျ မွနျမာနိုငျငံထဲမှာရှိနတေဲ့ သတငျးသမားတှကေို လှတျလှတျလပျလပျ သတငျးယူခှင့ျပေးဖို့လိုတယျ၊ အဲဒီလို နိုငျငံသူ နိုငျငံသားတှကေိုလညျး မညျသည့ျ သတငျးဌာနနဲ့မဆို လှတျလပျစှာ ဖွဆေိုခှင့ျ အဲဒါတှကေို ပေးဖို့ လိုတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျက အာဏာသိမျးခဲ့ပွီးနောကျ အခုခြိနျထိ (၆၄)ရကျတာ ကာလအတှငျး ဖမျးဆီးခဲ့သူပေါငျး (၃၄၄၃)ဦးရှိပွီး ၊ အဲဒီထဲက (၂၇၂၈)ဦးကတော့ ခြုပျနှောငျခံနရေဆဲဖွဈပါတယျ။ စဈတပျနဲ့ရဲရဲ့ ပဈခတျနှိမျနငျးမှုကွောင့ျ လူ(၅၇၀) သဆေုံးခဲ့ပွီဖွဈတယျလို့ AAPP က သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။
