(Zawgyi/Unicode)
COVID-19 ကပ်ရောဂါအခြေအနေကြောင့် ဇွန်လမှာ ပြန်ဖွင့်လေ့ရှိတဲ့ အခြေခံပညာကျောင်းတွေကို ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်ဖွင့်နိုင်ပါ့မလားဆိုတာ စုံစမ်းပြောပြမှာပါ။ ဒီအကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက တင်ပြပေးပါမယ်။
အခု မြန်မာနိုင်ငံမှာ COVID-19 ကပ်ရောဂါဖြစ်နေတာကြောင့် လုပ်ငန်းတွေ အားလုံးနီးပါးကို ရပ်ဆိုင်းထားရပြီး လူတိုင်းကို တတ်နိုင်သမျှ အိမ်ပြင်မထွက်ကြဖို့ကို အစိုးရက တိုက်တွန်းထားပါတယ်။ COVID-19 ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ကုသရေး ဗဟိုကော်မတီက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းညွှန်ကြားချက်တွေကိုလည်း ဧပြီလ ၃၀ ရက်နေ့ကနေ မေလ ၁၅ ရက်နေ့အထိ ထပ်တိုးသတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ပုံမှန် အခြေခံပညာကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်တဲ့ အချိန်ဖြစ်တဲ့ဇွန်လမှာ ရောဂါအခြေအနေကို ထိန်းချုပ်နိုင်မှ ကျောင်းတွေ ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်ဖွင့်ဖို့ ဆောင်ရွက်နိုင်မယ်လို့သိရပါတယ်။
စာမေးပွဲ အဖြေလွှာ မစစ်ဆေးရသေးတဲ့ အတန်းတွေကို မေလ ၁၅ ရက်နောက်ပိုင်းမှာ အဖြေလွှာစစ်ဆေးတာတွေကို လုပ်ပြီး အောင်စာရင်း ထုတ်ပြန်ပြီးမှာသာ ကျောင်းပြန်ဖွင့်နိုင်ဖို့အတွက် ဆက်လုပ်နိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ အခြေခံပညာဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးကိုလေးဝင်းက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“နိုင်ငံတော်အဆင့် COVID-19 ထိန်းချုပ်ရေး ကော်မတီက နေပြီးတော့မှလည်း ဒါ ပြည်ထောင်စု ဝန်ကြီးဌာနတွေကို သက်ဆိုင်ရာလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ပိုင်ခွင့်စပြီး လုပ်လို့ရပြီ ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ အရင်ဆုံးတော့ ကျောင်မဖွင့်ခင်မှာ အဖြေလွှာတွေစစ်ဖို့ကျန်နေတာတွေ ရှိတယ်။ ကျနော်တို့ Grade 5 ရှိတယ်ပေါ့နော် ပြီးတော့ Grade 9 ရှိတယ်။ အဖြေလွှာတွေ မပြီးသေးဘူး။ နောက် ဒဿမတန်း အဖြေလွှာတွေ မစစ်ရသေးဘူး။ အဲ့ဒါတွေက မေလ ၁၅ ရက်နောက်ပိုင်းမှ စစ်နိုင်မယ်။ အဲ့ဒါတွေကို ဒီလ အတွင်းမှာ စစ်နိုင်ရင်တော့ အခြေအနေလည်း ကောင်းတယ်ဆိုရင်တော့ ဇွန်လမှာ ဖွင့်နိုင်ဖို့ ကျနော်တို့ဒါ ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုတွေတော့ လုပ်နေတာပေါ့နော် ... ခုလောလောဆယ် အနေအထားအရ။”
ဒီကြားကာလမှာတော့ အခြေခံပညာ ကျောင်းဆရာတွေအတွက် မွန်းမံ့သင်တန်းတွေကိုတော့ အွန်လိုင်းကနေ ဆောင်ရွက်ဖို့ ရှိတယ်လို့သိရသလို ကျောင်းတွေပြန်ဖွင့်ရာမှာ ကျောင်းသား ကျောင်းသူတွေ ကျန်းမာရေးအတွက် ကြိုတင်စဉ်းစား ဆွေးနွေးမှုတွေလည်း ရှိနေတယ်လို့သိရပါတယ်။
ကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်ပြီး ကျောင်းတက်ရရင် ကျောင်းသားတွေကို တစ်စုတစ်ဝေးတည်း အများကြီး ဖြစ်မနေစေဖို့နှင့် ထိတွေ့မှု နည်းနိုင်ဖို့အတွက် အသုတ်တွေ ခွဲပြီး သင်ကြားတဲ့ ပုံစံမျိုးလုပ်နိုင်ဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့လည်း ဦးကိုလေးဝင်းကပြောပါတယ်။
ဒီလို ဇွန်လမှာ ကျောင်းပြန်ဖွင့်မယ့် ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကျောင်သားမိဘတွေအနေနဲ့လည်း စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေ ရှိနေကြပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေကို ကျန်းမာရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အသိပညာပေးတာနဲ့ မလုံလောက်ဘဲ ကျောင်းသားမိဘတွေကိုပါ ကျန်းမာရေးအသိ ရှိနေအောင် လုပ်ပေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ ကျောင်းသား မိဘ တယောက်ဖြစ်တဲ့ ကိုကျော်ဝဏ္ဏ ပြောပါတယ်။
“မိဘတယောက်အနေနဲ့ကတော့ ဒါစိုးရိမ်တာပေါ့နော်။ မိဘတိုင်းကလည်း စိုးရိမ်ကြမယ်လို့ ထင်တယ်။ ဒီကလေးတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ စာသင်ကျောင်းတွေကို လိုက်သွားကြည့်တဲ့အခါကျတော့ ခလေးတွေက တယောက်နဲ့ တယောက် ပူးကပ်ပြီးတော့ ထိုင်ရတာလေ။ ထိုင်တဲ့အခါ ခုံအကျယ်ကြီးကို မသုံးနိုင်ဘူးလေ။ တကယ်လို့ ကလေးတွေကို ဘယ်နှစ်ပေ ဆိုကြပါစို့ ဘယ်နှစ်ပေ ဘယ်နှစ်ပေခွာပြီး ထိုင်ခိုင်းမယ်ဆိုရင်လည်း အခက်အခဲရှိနိုင်တယ်။”
ဇွန်လမှာ ကျောင်းတွေ ပြန်ဖွင့်ရင် COVID ကပ်ရောဂါကာလ ဖြစ်နေတာကြောင့် ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်ချက်တွေအတိုင်းလိုက်နာ ဆောင်ရွက်မှာဖြစ်တယ်လို့ အခြေခံပညာ ဦးစီးဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် ဦးကိုလေးဝင်းက ပြောပါတယ်။
တက္ကသိုလ်ဝင်စာမေးပွဲတွေကို မတ်လ ၂၀ ရက်နေ့မှာ ဖြေဆိုပြီးစီးခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မတ်လ ၂၃ ရက်နေ့မှာပဲ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်ခံရကြောင်း ကြေညာလိုက်တဲ့အတွက် အဖြေလွှာစစ်ဆေးခြင်း လုပ်ငန်းတွေကို ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရပ်ဆိုင်းထားရပါတယ်။ တက္ကသိုလ်စာမေးပွဲတွေကိုလည်း စစ်ဆေးနေရင်း ရပ်ဆိုင်းလိုက်ရပြီး နှစ်ဘာသာ ဖြေဆိုဖို့ ကျန်နေပါသေးတယ်။ ကျောင်းတွေအားလုံးမှာ ကျောင်းလုပ်ငန်းစဉ်တွေကို ရက်အကန့်အသတ်မရှိ ရပ်ဆိုင်းထားပါတယ်။
[Unicode Version]
COVID-19 အရေး ထိနျးခြုပျနိုငျမှ ကြောငျးတှပွေနျဖှင့ျမယ့ျ အလားအလာရှိ
COVID-19 ကပျရောဂါအခွအေနကွေောင့ျ ဇှနျလမှာ ပွနျဖှင့ျလေ့ရှိတဲ့ အခွခေံပညာကြောငျးတှကေို ပုံမှနျအတိုငျး ပွနျဖှင့ျနိုငျပါ့မလားဆိုတာ စုံစမျးပွောပွမှာပါ။ ဒီအကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက တငျပွပေးပါမယျ။
အခု မွနျမာနိုငျငံမှာ COVID-19 ကပျရောဂါဖွဈနတောကွောင့ျ လုပျငနျးတှေ အားလုံးနီးပါးကို ရပျဆိုငျးထားရပွီး လူတိုငျးကို တတျနိုငျသမြှ အိမျပွငျမထှကျကွဖို့ကို အစိုးရက တိုကျတှနျးထားပါတယျ။ COVID-19 ကာကှယျထိနျးခြုပျကုသရေး ဗဟိုကောျမတီက ထုတျပွနျထားတဲ့ စညျးမဉြျးညှှနျကွားခကြျ တှကေိုလညျး ဧပွီလ ၃၀ ရကျနေ့ကနေ မလေ ၁၅ ရကျနေ့အထိ ထပျတိုးသတျမှတျခဲ့ပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ပုံမှနျ အခွခေံပညာကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျတဲ့ အခြိနျဖွဈတဲ့ဇှနျလမှာ ရောဂါအခွအေနကေို ထိနျးခြုပျနိုငျမှ ကြောငျးတှေ ပုံမှနျအတိုငျး ပွနျဖှင့ျဖို့ ဆောငျရှကျနိုငျမယျလို့သိရပါတယျ။
စာမေးပှဲ အဖွလှှော မစဈဆေးရသေးတဲ့ အတနျးတှကေို မလေ ၁၅ ရကျနောကျပိုငျးမှာ အဖွလှှောစဈဆေးတာတှကေို လုပျပွီး အောငျစာရငျး ထုတျပွနျပွီးမှာသာ ကြောငျးပွနျဖှင့ျနိုငျဖို့အတှကျ ဆကျလုပျနိုငျမှာဖွဈတယျလို့ အခွခေံပညာဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဦးကိုလေးဝငျးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“နိုငျငံတောျအဆင့ျ COVID-19 ထိနျးခြုပျရေး ကောျမတီက နပွေီးတော့မှလညျး ဒါ ပွညျထောငျစု ဝနျကွီးဌာနတှကေို သကျဆိုငျရာလုပျငနျးတှေ လုပျပိုငျခှင့ျစပွီး လုပျလို့ရပွီ ဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ အရငျဆုံးတော့ ကြောငျမဖှင့ျခငျမှာ အဖွလှှောတှစေဈဖို့ကနြျနတောတှေ ရှိတယျ။ ကနြောျတို့ Grade 5 ရှိတယျပေါ့နောျ ပွီးတော့ Grade 9 ရှိတယျ။ အဖွလှှောတှေ မပွီးသေးဘူး။ နောကျ ဒူမတနျး အဖွလှှောတှေ မစဈရသေးဘူး။ အဲ့ဒါတှကေ မလေ ၁၅ ရကျနောကျပိုငျးမှ စဈနိုငျမယျ။ အဲ့ဒါတှကေို ဒီလ အတှငျးမှာ စဈနိုငျရငျတော့ အခွအေနလေညျး ကောငျးတယျဆိုရငျတော့ ဇှနျလမှာ ဖှင့ျနိုငျဖို့ ကနြောျတို့ဒါ ကွိုတငျပွငျဆငျမှုတှတေော့ လုပျနတောပေါ့နောျ ... ခုလောလောဆယျ အနအေထားအရ။”
ဒီကွားကာလမှာတော့ အခွခေံပညာ ကြောငျးဆရာတှအေတှကျ မှနျးမံ့သငျတနျးတှကေိုတော့ အှနျလိုငျးကနေ ဆောငျရှကျဖို့ ရှိတယျလို့သိရသလို ကြောငျးတှပွေနျဖှင့ျရာမှာ ကြောငျးသား ကြောငျးသူတှေ ကနြျးမာရေးအတှကျ ကွိုတငျစဉျးစား ဆှေးနှေးမှုတှလေညျး ရှိနတေယျလို့သိရပါတယျ။
ကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျပွီး ကြောငျးတကျရရငျ ကြောငျးသားတှကေို တဈစုတဈဝေးတညျး အမြားကွီး ဖွဈမနစေဖေို့နှင့ျ ထိတှေ့မှု နညျးနိုငျဖို့အတှကျ အသုတျတှေ ခှဲပွီး သငျကွားတဲ့ ပုံစံမြိုးလုပျနိုငျဖို့ စီစဉျနတေယျလို့လညျး ဦးကိုလေးဝငျးကပွောပါတယျ။
ဒီလို ဇှနျလမှာ ကြောငျးပွနျဖှင့ျမယ့ျ ကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီး ကြောငျသားမိဘတှအေနနေဲ့လညျး စိုးရိမျပူပနျမှုတှေ ရှိနကွေပါတယျ။ ကြောငျးသားတှကေို ကနြျးမာရေးနဲ့ ပတျသကျတဲ့ အသိပညာပေးတာနဲ့ မလုံလောကျဘဲ ကြောငျးသားမိဘတှကေိုပါ ကနြျးမာရေးအသိ ရှိနအေောငျ လုပျပေးဖို့ လိုအပျတယျလို့ ကြောငျးသား မိဘ တယောကျဖွဈတဲ့ ကိုကြောျဝဏ်ဏ ပွောပါတယျ။
“မိဘတယောကျအနနေဲ့ကတော့ ဒါစိုးရိမျတာပေါ့နောျ။ မိဘတိုငျးကလညျး စိုးရိမျကွမယျလို့ ထငျတယျ။ ဒီကလေးတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ စာသငျကြောငျးတှကေို လိုကျသှားကွည့ျတဲ့အခါကတြော့ ခလေးတှကေ တယောကျနဲ့ တယောကျ ပူးကပျပွီးတော့ ထိုငျရတာလေ။ ထိုငျတဲ့အခါ ခုံအကယြျကွီးကို မသုံးနိုငျဘူးလေ။ တကယျလို့ ကလေးတှကေို ဘယျနှဈပေ ဆိုကွပါစို့ ဘယျနှဈပေ ဘယျနှဈပခှောပွီး ထိုငျခိုငျးမယျဆိုရငျလညျး အခကျအခဲရှိနိုငျတယျ။ ”
ဇှနျလမှာ ကြောငျးတှေ ပွနျဖှင့ျရငျ COVID ကပျရောဂါကာလ ဖွဈနတောကွောင့ျ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျခကြျတှအေတိုငျးလိုကျနာ ဆောငျရှကျမှာဖွဈတယျလို့ အခွခေံပညာ ဦးစီးဌာန ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ ဦးကိုလေးဝငျးက ပွောပါတယျ။
တက်ကသိုလျဝငျစာမေးပှဲတှကေို မတျလ ၂၀ ရကျနေ့မှာ ဖွဆေိုပွီးစီးခဲ့ပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ မတျလ ၂၃ ရကျနေ့မှာပဲ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျခံရကွောငျး ကွညောလိုကျတဲ့အတှကျ အဖွလှှောစဈဆေးခွငျး လုပျငနျးတှကေို ရကျအကန့ျအသတျမရှိ ရပျဆိုငျးထားရပါတယျ။ တက်ကသိုလျစာမေးပှဲတှကေိုလညျး စဈဆေးနရေငျး ရပျဆိုငျးလိုကျရပွီး နှဈဘာသာ ဖွဆေိုဖို့ ကနြျနပေါသေးတယျ။ ကြောငျးတှအေားလုံးမှာ ကြောငျးလုပျငနျးစဉျတှကေို ရကျအကန့ျအသတျမရှိ ရပျဆိုငျးထားပါတယျ။
