(Zawgyi / Unicode)
မြန်မာစစ်ကောင်စီ ပြောခွင့်ရက အောက်ခြေအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တချို့မှာ ဖရဲသီးတွေ ရှိနေတယ်လို့ ပြောအပြီး စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင် ကိုယ်တိုင်ကလည်း တပ်တွင်းညီညွတ်ရေးကို အလေးထား ပြောလာတာက တပ်တွင်း ကွဲအက်မှာ စိုးရိမ်လာတာလို့ စောင့်ကြည့်သူတချို့က ဆိုပါတယ်။
မတ်လ ၂၇ ရက် တပ်မတော်နေ့မတိုင်ခင် ၃ ရက်မှာ စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက အခုလိုပြောအပြီး တပ်မတော်နေ့မှာလည်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က တပ်ဖြိုခွဲဖို့ ပြည်တွင်းပြည်ပ လုပ်နေတာကြောင့် တပ်တွင်းမိသားစုတွေ မှန်ကန်တဲ့အသိနဲ့ ညီညွတ်ဖို့ မှာလိုက်ပါတယ်။
အပြင်မှာ စစ်ရောင်စိမ်းပေမဲ့ ရင်ထဲ NLD ရောင်နီနေတဲ့ ဒီမိုကရေစီအရေး ကြိတ်ထောက်ခံသူတွေ စများလာနေပြီလို့ တချို့ သုံးသပ်သူတွေ ပြောနေချိန်မှာ တချို့ကတော့ တပ်ပြိုကွဲတဲ့အထိ ဖြစ်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ကိုဝင်းမင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းပြီး တင်ပြထားပါတယ်။
စစ်ကောင်စီပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းက မတ်လ ၂၄ ရက်နေ့ ၁၂ ကြိမ်မြောက် သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေထဲနဲ့ ပြည်ပရောက် လူငယ်တွေ ပြန်လာချင်ရင် ဆက်သွယ်ဖို့မှာ အောက်ခြေအဖွဲ့တချို့ထဲ ဖရဲသီးရှိတာ စိုးရိမ်ရင် အထက်အဖွဲ့တွေကို ဆက်သွယ်ဖို့ အခုလိုပြောခဲ့ပါတယ်။
“တချို့နေရာတွေမှာ ခင်ဗျားတို့ပြောနေတဲ့ ဖရဲသီးတွေရှိတယ်။ အဲ့ဒါကြောင့် သူတို့သည် မဆက်သွယ်ချင်ဘူး၊ တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ချင်တယ်ဆိုတာ တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ချင်တဲ့အတွက် တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်ပြီးတော့ ဝင်ရောက်လာသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ခုနပြောတဲ့ နည်းလမ်းအဆင့်ဆင့်နဲ့ ဆက်သွယ်ရင် ဆက်သွယ်၊ မဆက်သွယ်ဘူးဆိုရင် တိုက်ရိုက် ဆက်သွယ်နိုင်စရာ နည်းလမ်းတွေ ရှိပါတယ်။ ဖုန်းနံပါတ်တွေ ထုတ်ပြန်ကြေညာထားတာရှိတယ်၊ ပြည်ထဲရေးဝန်ကြီးဌာနမှာ တိုက်ရိုက်ဆက်နိုင်တဲ့ ဖုန်းတွေရှိတယ်၊ ဒီဘက်မှာရှိတဲ့ တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တွေကို တိုက်ရိုက်ဆက်နိုင်တဲ့ဖုန်းတွေ ရှိတယ်။ စိတ်ချရတဲ့နေရာတွေ ရှိပါတယ်။ မြောက်များစွာရှိပါတယ်။”
ဒီအပေါ် ရန်ကုန် တိုက်ကြီးမြို့နယ် ဆေးတပ် အမှတ် ၁၄ ကနေ စစ်အာဏာသိမ်းတာကို ဆန့်ကျင်ပြီး CDM လုပ် ထွက်လာခဲ့တဲ့ ခွဲစိတ်ပါရဂူ ဗိုလ်ကြီး ဒေါက်တာမင်းမောင်မောင်က ခုလို သုံးသပ်ပြပါတယ်။
“ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း ကိုယ်၌က ဒီလို ဖရဲသီးရှိနေတယ် ဆိုတာကို ထုတ်ဖော် ပြောဆိုလိုက်ခြင်းက တပ်တွင်းမှာ အက်ကြောင်းတွေ၊ အယုံအကြည်မရှိတဲ့သူတွေ၊ တပ်ကို ပြန်ပြီးတော့ အာခံတဲ့သူတွေ ရှိနေတယ်ဆိုတာကို တရားဝင် ထုတ်ဖော် ပြောဆိုလိုက်တာပဲဗျ။ လက်ရှိတပ်တွင်းမှာ ဖရဲသီးတွေ ဘယ်လောက်များလဲဆိုရင် တပ်ရင်းတိုင်းလိုလို ပြည်သူ့ရင်ခွင်တို့၊ ပြည်သူ့ပန်းတိုင်တို့မှာ ဆက်သွယ်လာတဲ့လူတွေ ရှိနေတယ်။ အခုဆိုရင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့်ထိတောင် မကဘူးပေါ့၊ နောက်ပိုင်းဆိုရင် ရောက်လာနိုင်တဲ့ အနေအထားတွေ ရှိတယ်ပေါ့ဗျာ။”
ဒါ့အပြင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကလည်း အခု ၇၇ နှစ်မြောက် တပ်မတော်နေ့ စစ်ရေးပြပွဲမှာ တပ်တွင်းညီညွတ်ရေးအတွက် အခုလို ပြောခဲ့ပါတယ်။
“တပ်တွင်းစည်းလုံးညီညွတ်မှုဟာ အလွန်အရေးကြီးတယ်။ ပြည်ပကျူးကျော်သူတွေနဲ့ ကိုယ်ကျိုးရှာ နိုင်ငံရေးသမား အင်အားစုတွေဟာ တို့တပ်မတော်ကို ပြိုကွဲအောင် ပြည်တွင်းပြည်ပမှ နည်းလမ်းပေါင်းစုံနဲ့ လုပ်ဆောင်နေကြတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် ကျစ်လျစ်ခိုင်မာတဲ့ တပ်တွင်းစည်းလုံးညီညွတ်ရေး အမြဲရှိနေဖို့ လိုအပ်မှာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် တပ်တွင်းစည်းလုံးညီညွတ်မှု တည်တံ့ခိုင်မြဲစေဖို့အတွက် ချမှတ်ထားတဲ့ စစ်သည်တော် ကျင့်ဝတ်များအတိုင်း တိတိကျကျ လိုက်နာဆောင်ရွက်သွားကြပြီး တပ်မတော်သားများနဲ့ မိသားစုဝင်တွေဟာ မှန်ကန်တဲ့ အသိ၊ အမြင်၊ ယုံကြည်ချက်၊ ခံယူချက် တူညီစွာနဲ့ ရဲဘော်ရဲဘက်စိတ် ထားပြီး ညီအစ်ကိုမောင်နှမသဖွယ်၊ မိသားစုသဖွယ် အပြန်အလှန်လေးစား အလေးထားမှုတွေနဲ့ စည်းလုံးညီညွတ်စွာ နေထိုင်သွားကြဖို့ မှာကြားလိုတယ်။”
ဒီအပေါ် ဗိုလ်ကြီး ဒေါက်တာမင်းမောင်မောင်က အခုလို ဆက်သုံးသပ်ပါတယ်။
“ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်က တရားဝင်အခမ်းအနားကြီးမှာ တပ်တွင်း စည်းလုံးညီညွတ်ကြပါလို့ ပြောနေပြီ ဆိုကတည်းက ကျနော်တို့တပ်တွင်းမှာ စည်းလုံးညီညွတ်မှု အက်ကြောင်းတွေ ဖြစ်နေပြီဆိုတာကို ချပြနေတာပဲဗျ။ ကျနော်တို့ CDM ဖရဲသီးတွေ အနေနဲ့ကလည်း တပ်ထဲမှာ နေလို့မရတော့ဘူးဆိုရင် လွတ်မြောက်နယ်မြေကို ဆွဲထုတ်ရတာပေါ့ဗျာ။ အခုဆိုရင် ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး အဆင့်တွေတောင် ရောက်နေပြီပေါ့။ တချို့နေရာတွေမှာဆိုရင် တိုင်းစစ်ဌာနချုပ်တွေတို့၊ စစ်ရုံးတွေမှာတောင်မှပဲ ဗိုလ်ကြီးတွေ၊ ဗိုလ်မှူးတွေ၊ ဗိုလ်မှူးကြီးတွေ၊ ဗိုလ်ချုပ်တွေ၊ ဒီ့ထက်မကတဲ့ မြင့်တဲ့သူတွေပါ ပြည်သူ့ဘက်ကို လျှို့ဝှက် ရပ်တည်နေတယ်ပေါ့ဗျာ။”
ဒါပေမဲ့ သေနင်္ဂမဟာဗျူလာလေ့လာရေးအဖွဲ့ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ တပ်အရာရှိဟောင်း ဒေါက်တာနိုင်ဆွေဦးကတော့ တဦးချင်းကွဲလွဲနိုင်ပေမဲ့ တပ်ပြိုကွဲမှာ မဟုတ်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။
“ဒါက Institution တိုင်းမှာကတော့ လူတွေဟာ သူ့ရဲ့ ခံယူချက် စိတ်ဓာတ်အမျိုးမျိုးတော့ ရှိကောင်း ရှိနိုင်တယ်ပေါ့။ ဒါက တပ်မတော်မှ မဟုတ်ဘူး၊ အစိုးရ ဝန်ကြီးဌာနတွေ၊ တခြား အရပ်ဘက် Institution မှာလည်း ဒီလိုပါပဲ။ တယောက်နဲ့တယောက် စိတ်ဓာတ်က အနည်းနဲ့အများတော့ ကွာခြားမှု ရှိနိုင်တယ်။ တပ်မတော်ဆိုတဲ့ Institution ကြီး ဖြစ်လာဖို့အတွက်ကြတော့ ကျနော်တို့က တသွေးတည်း တသားတည်းဖြစ်အောင် တည်ဆောက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ သို့ပေမယ့်လည်း လူတချို့တလေမှာကတော့ တပ်မတော်ရဲ့ စည်းကမ်းတွေကို မလိုက်နာဘဲနဲ့ ဖောက်ဖျက်သွားနိုင်တာလည်း ရှိတယ်။ လက်တွေ့မှာလည်း တချို့ တပ်မတော်ကနေပြီးတော့ တဖက် ဘက်ပြောင်းသွားတဲ့၊ နိုင်ငံတော်ကို သစ္စာမရှိတဲ့ လူတွေလည်း အများကြီးရှိတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ မြင်နေရတယ်။ ဒါပေမဲ့ တပ်မတော်ဆိုတဲ့ Institution ကတော့ ပြိုကွဲမှာမဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျနော့်အနေနဲ့ ဒါ အခိုင်အမာ ပြောရဲပါတယ်။”
ဒါပေမဲ့လည်း အခုလို ပြိုကွဲလာမှာကို စိုးရိမ်နေတဲ့အတွက် စစ်ကောင်စီ ဒုခေါင်းဆောင် ဒုဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းလည်း တောက်လျှောက် တပ်တွေလှည့်ပြီး ဆက်စည်းရုံးနေရတယ်လို့ ဗိုလ်ကြီး ဒေါက်တာမင်းမောင်မောင်က ထောက်ပြပါတယ်။
“ဒုတိယအကြီးဆုံး ကိုယ်တိုင်က လှည့်လည်ပြီးတော့ မဲခိုးလို့ အာဏာသိမ်းရတာပါ၊ တပ်တွင်း စည်းလုံးညီညွတ်ကြပါ ဆိုပြီးတော့ သူ လိုက်ပြီးတော့ ပြောနေရတယ်ဆိုတာ တပ်ထဲမှာ ဖြစ်နေတဲ့ မိသားစုတွေရဲ့ အဓိက ခံစားချက်နဲ့ လက်တွေ့ အခက်အခဲတွေက ကျနော်တို့ လှောင်အိမ်ထဲက ငှက်တွေလိုပဲ၊ လွတ်လပ်မှုကလည်း မရှိတော့ဘူး။ အကြောက်တရားတွေနဲ့လည်း မွန်းကြပ်နေကြတယ်။ တပ်ပြင်ထွက်လိုက်မယ် ဆိုရင်လည်း သားရဲတွင်းထဲ ဝင်လိုက်ရသလိုပေါ့ဗျာ၊ စစ်မြေပြင်ကို ရောက်သွားသလိုပဲ။ ကိုယ်ရော စိတ်ရော မလုံခြုံတာတွေ ခံစားနေရတယ်။ ပြည်သူတွေရဲ့ အကြည့်ဒဏ်ကလည်း သူတို့ကို ချောက်ချားစေတာပေါ့ဗျာ။ တပ်က ရုန်းထွက်ဖို့ သူတို့တွေ ထွက်ခွင့်တွေ တင်ကြပေမယ့်လည်း မရေရာဘူးဗျာ။ အခုဆိုရင် သက်ပြည့်ပင်စင်ကို ၆၂ နှစ်အထိ တိုးလိုက်တဲ့ အခါကြတော့ တချို့ ပင်စင်ယူခါနီး ရဲဘော်၊ အရာရှိတွေ အထိနာကုန်တယ်ဗျ။ ဗိုလ်မှူးကြီးတွေ၊ ဗိုလ်ချုပ်တွေ၊ အခုဆိုရင် စစ်တပ်ရဲ့ ဒုခေါင်းဆောင်ကိုယ်တိုင်က စည်းရုံးပြီးတော့ နားငြီးအောင် ပြောဆို စည်းရုံးမှုတွေကို သူတို့ ငြီးငွေ့နေပြီဗျ။”
ဒါ့အပြင် တပ်တွင်းဖိနှိပ် အပြစ်ပေးမှုများတာကြောင့် CDM မလုပ်ရဲဘဲ ကိုယ့်ဟာကို တိမ်းရှောင် ဇာတ်မြှုပ်နေသူတွေ၊ လျှို့ဝှက် CDM လုပ် သတင်းပေးနေသူတွေနဲ့ တာဝန်အတိုင်း တကယ်မလုပ်သူတွေလည်း ရှိလာနေတယ်လို့ ဒေါက်တာမင်းမောင်မောင်က ဆက်ပြောပါတယ်။
အရင် အာဏာသိမ်းတာတွေနဲ့မတူဘဲ အခု တပ်နဲ့ ပြည်သူ့မဲဆန္ဒကို ဆန့်ကျင်သိမ်းခဲ့တာက သတင်းဆက်သွယ်ရေး နည်းပညာခေတ်ကြီးမှာ ဖြစ်လာတာမို့ အရင်လို အလွယ်တကူ သတင်းအမှောင်ချ အဆက်အသွယ်ဖြတ် နှိမ်နင်းရ ခက်သွားပြီလို့ သုံးသပ်မှုတွေ ရှိနေပါတယ်။
--------------------------------
(Unicode)
တပျတှငျး ဒီမိုကရစေီ ထောကျခံမှုအပေါျ စဈကောငျစီရဲ့ စိုးရိမျမှုအတိုငျးအတာ
မွနျမာစဈကောငျစီ ပွောခှင့ျရက အောကျခွအေုပျခြုပျရေးအဖှဲ့တခြို့မှာ ဖရဲသီးတှေ ရှိနတေယျလို့ ပွောအပွီး စဈကောငျစီခေါငျးဆောငျ ကိုယျတိုငျကလညျး တပျတှငျးညီညှတျရေးကို အလေးထား ပွောလာတာက တပျတှငျး ကှဲအကျမှာ စိုးရိမျလာတာလို့ စောင့ျကွည့ျသူတခြို့က ဆိုပါတယျ။
မတျလ ၂၇ ရကျ တပျမတောျနေ့မတိုငျခငျ ၃ ရကျမှာ စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက အခုလိုပွောအပွီး တပျမတောျနေ့မှာလညျး ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျက တပျဖွိုခှဲဖို့ ပွညျတှငျးပွညျပ လုပျနတောကွောင့ျ တပျတှငျးမိသားစုတှေ မှနျကနျတဲ့အသိနဲ့ ညီညှတျဖို့ မှာလိုကျပါတယျ။
အပွငျမှာ စဈရောငျစိမျးပမေဲ့ ရငျထဲ NLD ရောငျနီနတေဲ့ ဒီမိုကရစေီအရေး ကွိတျထောကျခံသူတှေ စမြားလာနပွေီလို့ တခြို့ သုံးသပျသူတှေ ပွောနခြေိနျမှာ တခြို့ကတော့ တပျပွိုကှဲတဲ့အထိ ဖွဈမှာမဟုတျဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ကိုဝငျးမငျးက ဆကျသှယျမေးမွနျးပွီး တငျပွထားပါတယျ။
စဈကောငျစီပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးက မတျလ ၂၄ ရကျနေ့ ၁၂ ကွိမျမွောကျ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ လကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှထေဲနဲ့ ပွညျပရောကျ လူငယျတှေ ပွနျလာခငြျရငျ ဆကျသှယျဖို့မှာ အောကျခွအေဖှဲ့တခြို့ထဲ ဖရဲသီးရှိတာ စိုးရိမျရငျ အထကျအဖှဲ့တှကေို ဆကျသှယျဖို့ အခုလိုပွောခဲ့ပါတယျ။
“တခြို့နရောတှမှော ခငျဗြားတို့ပွောနတေဲ့ ဖရဲသီးတှရှေိတယျ။ အဲ့ဒါကွောင့ျ သူတို့သညျ မဆကျသှယျခငြျဘူး၊ တိုကျရိုကျဆကျသှယျခငြျတယျဆိုတာ တိုကျရိုကျဆကျသှယျခငြျတဲ့အတှကျ တိုကျရိုကျဆကျသှယျပွီးတော့ ဝငျရောကျလာသူတှလေညျး ရှိပါတယျ။ ခုနပွောတဲ့ နညျးလမျးအဆင့ျဆင့ျနဲ့ ဆကျသှယျရငျ ဆကျသှယျ၊ မဆကျသှယျဘူးဆိုရငျ တိုကျရိုကျ ဆကျသှယျနိုငျစရာ နညျးလမျးတှေ ရှိပါတယျ။ ဖုနျးနံပါတျတှေ ထုတျပွနျကွညောထားတာရှိတယျ၊ ပွညျထဲရေးဝနျကွီးဌာနမှာ တိုကျရိုကျဆကျနိုငျတဲ့ ဖုနျးတှရှေိတယျ၊ ဒီဘကျမှာရှိတဲ့ တိုငျးစဈဌာနခြုပျတှကေို တိုကျရိုကျဆကျနိုငျတဲ့ဖုနျးတှေ ရှိတယျ။ စိတျခရြတဲ့နရောတှေ ရှိပါတယျ။ မွောကျမြားစှာရှိပါတယျ။”
ဒီအပေါျ ရနျကုနျ တိုကျကွီးမွို့နယျ ဆေးတပျ အမှတျ ၁၄ ကနေ စဈအာဏာသိမျးတာကို ဆန့ျကငြျပွီး CDM လုပျ ထှကျလာခဲ့တဲ့ ခှဲစိတျပါရဂူ ဗိုလျကွီး ဒေါကျတာမငျးမောငျမောငျက ခုလို သုံးသပျပွပါတယျ။
“ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျး ကိုယျ၌က ဒီလို ဖရဲသီးရှိနတေယျ ဆိုတာကို ထုတျဖောျ ပွောဆိုလိုကျခွငျးက တပျတှငျးမှာ အကျကွောငျးတှေ၊ အယုံအကွညျမရှိတဲ့သူတှေ၊ တပျကို ပွနျပွီးတော့ အာခံတဲ့သူတှေ ရှိနတေယျဆိုတာကို တရားဝငျ ထုတျဖောျ ပွောဆိုလိုကျတာပဲဗြ။ လကျရှိတပျတှငျးမှာ ဖရဲသီးတှေ ဘယျလောကျမြားလဲဆိုရငျ တပျရငျးတိုငျးလိုလို ပွညျသူ့ရငျခှငျတို့၊ ပွညျသူ့ပနျးတိုငျတို့မှာ ဆကျသှယျလာတဲ့လူတှေ ရှိနတေယျ။ အခုဆိုရငျ ဒုတိယဗိုလျမှူးကွီး အဆင့ျထိတောငျ မကဘူးပေါ့၊ နောကျပိုငျးဆိုရငျ ရောကျလာနိုငျတဲ့ အနအေထားတှေ ရှိတယျပေါ့ဗြာ။”
ဒါ့အပွငျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကလညျး အခု ၇၇ နှဈမွောကျ တပျမတောျနေ့ စဈရေးပွပှဲမှာ တပျတှငျးညီညှတျရေးအတှကျ အခုလို ပွောခဲ့ပါတယျ။
“တပျတှငျးစညျးလုံးညီညှတျမှုဟာ အလှနျအရေးကွီးတယျ။ ပွညျပကြူးကြောျသူတှနေဲ့ ကိုယျကြိုးရှာ နိုငျငံရေးသမား အငျအားစုတှဟော တို့တပျမတောျကို ပွိုကှဲအောငျ ပွညျတှငျးပွညျပမှ နညျးလမျးပေါငျးစုံနဲ့ လုပျဆောငျနကွေတာ ဖွဈတဲ့အတှကျ ကစြျလစြျခိုငျမာတဲ့ တပျတှငျးစညျးလုံးညီညှတျရေး အမွဲရှိနဖေို့ လိုအပျမှာဖွဈတယျ။ ဒါကွောင့ျ တပျတှငျးစညျးလုံးညီညှတျမှု တညျတံ့ခိုငျမွဲစဖေို့အတှကျ ခမြှတျထားတဲ့ စဈသညျတောျ ကငြ့ျဝတျမြားအတိုငျး တိတိကကြြ လိုကျနာဆောငျရှကျသှားကွပွီး တပျမတောျသားမြားနဲ့ မိသားစုဝငျတှဟော မှနျကနျတဲ့ အသိ၊ အမွငျ၊ ယုံကွညျခကြျ၊ ခံယူခကြျ တူညီစှာနဲ့ ရဲဘောျရဲဘကျစိတျ ထားပွီး ညီအဈကိုမောငျနှမသဖှယျ၊ မိသားစုသဖှယျ အပွနျအလှနျလေးစား အလေးထားမှုတှနေဲ့ စညျးလုံးညီညှတျစှာ နထေိုငျသှားကွဖို့ မှာကွားလိုတယျ။”
ဒီအပေါျ ဗိုလျကွီး ဒေါကျတာမငျးမောငျမောငျက အခုလို ဆကျသုံးသပျပါတယျ။
“ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျက တရားဝငျအခမျးအနားကွီးမှာ တပျတှငျး စညျးလုံးညီညှတျကွပါလို့ ပွောနပွေီ ဆိုကတညျးက ကနြောျတို့တပျတှငျးမှာ စညျးလုံးညီညှတျမှု အကျကွောငျးတှေ ဖွဈနပွေီဆိုတာကို ခပြွနတောပဲဗြ။ ကနြောျတို့ CDM ဖရဲသီးတှေ အနနေဲ့ကလညျး တပျထဲမှာ နလေို့မရတော့ဘူးဆိုရငျ လှတျမွောကျနယျမွကေို ဆှဲထုတျရတာပေါ့ဗြာ။ အခုဆိုရငျ ဒုတိယဗိုလျမှူးကွီး အဆင့ျတှတေောငျ ရောကျနပွေီပေါ့။ တခြို့နရောတှမှောဆိုရငျ တိုငျးစဈဌာနခြုပျတှတေို့၊ စဈရုံးတှမှောတောငျမှပဲ ဗိုလျကွီးတှေ၊ ဗိုလျမှူးတှေ၊ ဗိုလျမှူးကွီးတှေ၊ ဗိုလျခြုပျတှေ၊ ဒီ့ထကျမကတဲ့ မွင့ျတဲ့သူတှပေါ ပွညျသူ့ဘကျကို လြှို့ဝှကျ ရပျတညျနတေယျပေါ့ဗြာ။”
ဒါပမေဲ့ သနေငျ်ဂမဟာဗြူလာလေ့လာရေးအဖှဲ့ အမှုဆောငျဒါရိုကျတာ တပျအရာရှိဟောငျး ဒေါကျတာနိုငျဆှေဦးကတော့ တဦးခငြျးကှဲလှဲနိုငျပမေဲ့ တပျပွိုကှဲမှာ မဟုတျဘူးလို့ ဆိုပါတယျ။
“ဒါက Institution တိုငျးမှာကတော့ လူတှဟော သူ့ရဲ့ ခံယူခကြျ စိတျဓာတျအမြိုးမြိုးတော့ ရှိကောငျး ရှိနိုငျတယျပေါ့။ ဒါက တပျမတောျမှ မဟုတျဘူး၊ အစိုးရ ဝနျကွီးဌာနတှေ၊ တခွား အရပျဘကျ Institution မှာလညျး ဒီလိုပါပဲ။ တယောကျနဲ့တယောကျ စိတျဓာတျက အနညျးနဲ့အမြားတော့ ကှာခွားမှု ရှိနိုငျတယျ။ တပျမတောျဆိုတဲ့ Institution ကွီး ဖွဈလာဖို့အတှကျကွတော့ ကနြောျတို့က တသှေးတညျး တသားတညျးဖွဈအောငျ တညျဆောကျတာ ဖွဈပါတယျ။ သို့ပမေယ့ျလညျး လူတခြို့တလမှောကတော့ တပျမတောျရဲ့ စညျးကမျးတှကေို မလိုကျနာဘဲနဲ့ ဖောကျဖကြျသှားနိုငျတာလညျး ရှိတယျ။ လကျတှေ့မှာလညျး တခြို့ တပျမတောျကနပွေီးတော့ တဖကျ ဘကျပွောငျးသှားတဲ့၊ နိုငျငံတောျကို သစ်စာမရှိတဲ့ လူတှလေညျး အမြားကွီးရှိတယျဆိုတာ ကနြောျတို့ မွငျနရေတယျ။ ဒါပမေဲ့ တပျမတောျဆိုတဲ့ Institution ကတော့ ပွိုကှဲမှာမဟုတျဘူးဆိုတာ ကနြော့ျအနနေဲ့ ဒါ အခိုငျအမာ ပွောရဲပါတယျ။”
ဒါပမေဲ့လညျး အခုလို ပွိုကှဲလာမှာကို စိုးရိမျနတေဲ့အတှကျ စဈကောငျစီ ဒုခေါငျးဆောငျ ဒုဗိုလျခြုပျမှူးကွီးစိုးဝငျးလညျး တောကျလြှောကျ တပျတှလှေည့ျပွီး ဆကျစညျးရုံးနရေတယျလို့ ဗိုလျကွီး ဒေါကျတာမငျးမောငျမောငျက ထောကျပွပါတယျ။
“ဒုတိယအကွီးဆုံး ကိုယျတိုငျက လှည့ျလညျပွီးတော့ မဲခိုးလို့ အာဏာသိမျးရတာပါ၊ တပျတှငျး စညျးလုံးညီညှတျကွပါ ဆိုပွီးတော့ သူ လိုကျပွီးတော့ ပွောနရေတယျဆိုတာ တပျထဲမှာ ဖွဈနတေဲ့ မိသားစုတှရေဲ့ အဓိက ခံစားခကြျနဲ့ လကျတှေ့ အခကျအခဲတှကေ ကနြောျတို့ လှောငျအိမျထဲက ငှကျတှလေိုပဲ၊ လှတျလပျမှုကလညျး မရှိတော့ဘူး။ အကွောကျတရားတှနေဲ့လညျး မှနျးကွပျနကွေတယျ။ တပျပွငျထှကျလိုကျမယျ ဆိုရငျလညျး သားရဲတှငျးထဲ ဝငျလိုကျရသလိုပေါ့ဗြာ၊ စဈမွပွေငျကို ရောကျသှားသလိုပဲ။ ကိုယျရော စိတျရော မလုံခွုံတာတှေ ခံစားနရေတယျ။ ပွညျသူတှရေဲ့ အကွည့ျဒဏျကလညျး သူတို့ကို ခြောကျခြားစတောပေါ့ဗြာ။ တပျက ရုနျးထှကျဖို့ သူတို့တှေ ထှကျခှင့ျတှေ တငျကွပမေယ့ျလညျး မရရောဘူးဗြာ။ အခုဆိုရငျ သကျပွည့ျပငျစငျကို ၆၂ နှဈအထိ တိုးလိုကျတဲ့ အခါကွတော့ တခြို့ ပငျစငျယူခါနီး ရဲဘောျ၊ အရာရှိတှေ အထိနာကုနျတယျဗြ။ ဗိုလျမှူးကွီးတှေ၊ ဗိုလျခြုပျတှေ၊ အခုဆိုရငျ စဈတပျရဲ့ ဒုခေါငျးဆောငျကိုယျတိုငျက စညျးရုံးပွီးတော့ နားငွီးအောငျ ပွောဆို စညျးရုံးမှုတှကေို သူတို့ ငွီးငှေ့နပွေီဗြ။”
ဒါ့အပွငျ တပျတှငျးဖိနှိပျ အပွဈပေးမှုမြားတာကွောင့ျ CDM မလုပျရဲဘဲ ကိုယ့ျဟာကို တိမျးရှောငျ ဇာတျမွှုပျနသေူတှေ၊ လြှို့ဝှကျ CDM လုပျ သတငျးပေးနသေူတှနေဲ့ တာဝနျအတိုငျး တကယျမလုပျသူတှလေညျး ရှိလာနတေယျလို့ ဒေါကျတာမငျးမောငျမောငျက ဆကျပွောပါတယျ။
အရငျ အာဏာသိမျးတာတှနေဲ့မတူဘဲ အခု တပျနဲ့ ပွညျသူ့မဲဆန်ဒကို ဆန့ျကငြျသိမျးခဲ့တာက သတငျးဆကျသှယျရေး နညျးပညာခတျေကွီးမှာ ဖွဈလာတာမို့ အရငျလို အလှယျတကူ သတငျးအမှောငျခြ အဆကျအသှယျဖွတျ နှိမျနငျးရ ခကျသှားပွီလို့ သုံးသပျမှုတှေ ရှိနပေါတယျ။
