[Zawgyi/Unicode]
ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်ခရိုင်အတွင်း စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ နေတဲ့နေရာတွေမှာ ဝမ်းလျှော ဝမ်းပျက်ရောဂါတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒုက္ခသည်တွေအတွက် ကူညီထောက်ပံ့ရေးပစ္စည်းတွေအပြင် ဆေးဝါးနဲ့ အစားအသောက်ရိက္ခာတွေ လိုအပ်နေကြတဲ့အကြောင်း ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအေးအေးမာက တင်ပြပေးပါမယ်။
ကရင်ပြည်နယ် ဖာပွန်ခရိုင်အတွင်းမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ ကေအန်ယူတပ်တွေ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားခဲ့တာကြောင့်ရော စစ်တပ်ဘက်က စစ်ကောင်စီ လေယာဉ်တွေနဲ့ ဗံုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခဲ့တဲ့ မတ်လကုန်ပိုင်းက စပြီး ဒေသခံကရင်ရွာသား ၂၀,၀၀၀ ကျော်လောက် ဘေးလွတ်ရာကို တိမ်းရှောင်နေကြရပါတယ်။ သံလွင်မြစ်နဲ့ နီးတဲ့ ထိုင်းနယ်စပ်မှာတော့ ဒုက္ခသည် ၇,၀၀၀ ထက်မနည်း ရှိနေတယ်လို့ ကရင်လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေက ပြောကြပါတယ်။ အတွင်းပိုင်းက ဒုက္ခသည်တချို့ဟာ အထောက်အပံ့တွေ ရဖို့တောင် အခက်အခဲတွေ ရှိနေချိန်မှာ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါ ဖြစ်သူများနေတယ်လို့ ဖာပွန်ခရိုင်ထဲကို သွားရောက်ခဲ့တဲ့ ကရင်လူအခွင့်ရေးအုပ်စုက ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ စောနန္ဒဆူးက အခုလိုပြောပါတယ်။
"ရေကလည်း သန့်ရှင်းမှု မရှိတဲ့အခါကျတော့ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါတွေ အဖြစ်များတယ်လို့ ကျနော်တို့ကြားသိရတယ်။ ကျနော်ရောက်သွားခဲ့တဲ့အချိန်မှာ သူတို့ နေတဲ့ အနေအထားက သန့်ရှင်းမှုနည်းတယ်။ အိမ်သာကလည်း သိပ်မဝေးကြဘူး။ ရေကလည်း သန့်ရှင်းမှု မရှိကြတော့ ဝမ်းပျက်၊ ဝမ်းလျှောကတော့ အဖြစ်များတာပေါ့။"
ကအန်ယူ တပ်မဟာ ၅ ထိန်းချုပ်ရာနယ်မြေ ဖာပွန်ထဲမှာ ရှိတဲ့ ကရင်ဒုက္ဒသည်တွေအနေနဲ့ ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောရောဂါအပြင် တခြားရောဂါတွေလည်း ဖြစ်နေကြတယ်လို့ ကေအန်ယူတပ်မဟာ ၅ က ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးစောကလယ်ဒိုကလည်းပြောပါတယ်။
"ဝမ်းပျက်ဝမ်းလျှောလည်းဖြစ်တယ် ငှက်ဖျားတွေကလည်း အခုထက်ထိ အမြစ်မပြတ်သေးတော့ ငှက်ဖျားလည်းဖြစ်တာပေါ့။ တချို့ကတော့ ဆီးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ရောဂါတွေ ဆီးပိုးဝင်တာတွေ အဲဒါတွေဖြစ်တယ်။ အဲဒီနေရာတွေမှာ အဖြစ်များတာပေါ့နော်။"
ကရင်ဒုက္ခသည်တွေအတွက် နိုင်ငံတကာရောက် အလှူရှင်များနဲ့ ထိုင်းရောက်မြန်မာအလုပ်သမားတွေက ဆေးနဲ့ စားနပ်ရိက္ခာအကူညီများပေးပို့ခဲ့ပေမဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကတော့ ရှိနေဆဲပဲလို့လည်း ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီးစောကလယ်ဒိုက ပြောပြပါတယ်။
"ဆေးဝါးကတော့ လိုသလောက်တော့ ရှိပါတယ်။ သိပ်များများစားစားတော့ မဟုတ်ဘူး။ အခုလောလောဆယ်ကတော့ ကျန်းမာရေးအဖွဲ့တွေ၊ လူမှုအဖွဲ့အစည်းတွေက ကူညီထောက်ပံ့ကြတဲ့အခါမှာ သိပ်ပြီးတော့လုံလောက်မှု မရှိပေမဲ့လို့ သုံးလို့တော့ရပါတယ်။ အခုက ဆေးဝါးလိုတယ်၊ စားနပ်ရိက္ခာလည်းလိုတယ်။ အခုက မိုးဦးကျပြီဆိုတော့ အမိုးအကာတွေလည်းလိုပါတယ်။"
စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေအနေနဲ့ကတော့ ထိုင်းဘက်ကို ထွက်ပြေးခိုလှုံတာတွေ ရှိပေမဲ့ ထိုင်းဘက်က ယာယီသာ နေခွင့်ပြုပြီး နေရပ်ရင်းကိုပြန်ခိုင်းတာကြောင့် ကရင်ပြည်နယ် သံလွင်မြစ်ကမ်းနားမှာပဲ ခိုလှုံနေကြသူတွေ ရှိသလို ဖာပွန်ခရိုင်အတွင်းပိုင်းမှာပဲ ခိုလှုံနေကြသူတွေလည်း ရှိနေကြပါတယ်။ ဖာပွန်ခရိုင်အတွင်းမှာ စစ်တပ်နဲ့ မြန်မာစစ်အုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီတပ်နဲ့ ကေအန်ယူတပ်တွေကြား တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေဆဲမို့ ဒုက္ခသည်တွေဟာ နေရပ်မပြန်နိုင်ကြဘဲ တောတောင်တွေထဲမှာ ပုန်းအောင်းနေထိုင်နေရတာဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
ဖာပှနျခရိုငျတှငျး စဈဘေးဒုကု်ခသညျမြား ဆေးဝါးရိက်ခာ လိုအပျ
ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျခရိုငျအတှငျး စဈဘေးဒုက်ခသညျတှေ နတေဲ့နရောတှမှော ဝမျးလြှော ဝမျးပကြျရောဂါတှေ ဖွဈနပေါတယျ။ ဒုက်ခသညျတှအေတှကျ ကူညီထောကျပံ့ရေးပစ်စညျးတှအေပွငျ ဆေးဝါးနဲ့ အစားအသောကျရိက်ခာတှေ လိုအပျနကွေတဲ့အကွောငျး ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအေးအေးမာက တငျပွပေးပါမယျ။
ကရငျပွညျနယျ ဖာပှနျခရိုငျအတှငျးမှာ စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ ကအေနျယူတပျတှေ တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားခဲ့တာကွောင့ျရော စဈတပျဘကျက စဈကောငျစီ လယောဉျတှနေဲ့ ဗုံံးကွဲတိုကျခိုကျခဲ့တဲ့ မတျလကုနျပိုငျးက စပွီး ဒသေခံကရငျရှာသား ၂၀,၀၀၀ ကြောျလောကျ ဘေးလှတျရာကို တိမျးရှောငျနကွေရပါတယျ။ သံလှငျမွဈနဲ့ နီးတဲ့ ထိုငျးနယျစပျမှာတော့ ဒုက်ခသညျ ၇,၀၀၀ ထကျမနညျး ရှိနတေယျလို့ ကရငျလူမှုအဖှဲ့အစညျးတှကေ ပွောကွပါတယျ။ အတှငျးပိုငျးက ဒုက်ခသညျတခြို့ဟာ အထောကျအပံ့တှေ ရဖို့တောငျ အခကျအခဲတှေ ရှိနခြေိနျမှာ ဝမျးပကြျဝမျးလြှောရောဂါ ဖွဈသူမြားနတေယျလို့ ဖာပှနျခရိုငျထဲကို သှားရောကျခဲ့တဲ့ ကရငျလူအခှင့ျရေးအုပျစုက ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ စောနန်ဒဆူးက အခုလိုပွောပါတယျ။
"ရကေလညျး သန့ျရှငျးမှု မရှိတဲ့အခါကတြော့ ဝမျးပကြျဝမျးလြှောရောဂါတှေ အဖွဈမြားတယျလို့ ကနြောျတို့ကွားသိရတယျ။ ကနြောျရောကျသှားခဲ့တဲ့အခြိနျမှာ သူတို့ နတေဲ့ အနအေထားက သန့ျရှငျးမှုနညျးတယျ။ အိမျသာကလညျး သိပျမဝေးကွဘူး။ ရကေလညျး သန့ျရှငျးမှု မရှိကွတော့ ဝမျးပကြျ၊ ဝမျးလြှောကတော့ အဖွဈမြားတာပေါ့။"
ကအနျယူ တပျမဟာ ၅ ထိနျးခြုပျရာနယျမွေ ဖာပှနျထဲမှာ ရှိတဲ့ ကရငျဒုက်ဒသညျတှအေနနေဲ့ ဝမျးပကြျဝမျးလြှောရောဂါအပွငျ တခွားရောဂါတှလေညျး ဖွဈနကွေတယျလို့ ကအေနျယူတပျမဟာ ၅ က ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဒုတိယဗိုလျမှူးကွီးစောကလယျဒိုကလညျးပွောပါတယျ။
"ဝမျးပကြျဝမျးလြှောလညျးဖွဈတယျ ငှကျဖြားတှကေလညျး အခုထကျထိ အမွဈမပွတျသေးတော့ ငှကျဖြားလညျးဖွဈတာပေါ့။ တခြို့ကတော့ ဆီးနဲ့ ပတျသကျတဲ့ရောဂါတှေ ဆီးပိုးဝငျတာတှေ အဲဒါတှဖွေဈတယျ။ အဲဒီနရောတှမှော အဖွဈမြားတာပေါ့နောျ။"
ကရငျဒုက်ခသညျတှအေတှကျ နိုငျငံတကာရောကျ အလှူရှငျမြားနဲ့ ထိုငျးရောကျမွနျမာအလုပျသမားတှကေ ဆေးနဲ့ စားနပျရိက်ခာအကူညီမြားပေးပို့ခဲ့ပမေဲ့ လိုအပျခကြျတှကေတော့ ရှိနဆေဲပဲလို့လညျး ဒုတိယဗိုလျမှူးကွီးစောကလယျဒိုက ပွောပွပါတယျ။
"ဆေးဝါးကတော့ လိုသလောကျတော့ ရှိပါတယျ။ သိပျမြားမြားစားစားတော့ မဟုတျဘူး။ အခုလောလောဆယျကတော့ ကနြျးမာရေးအဖှဲ့တှေ၊ လူမှုအဖှဲ့အစညျးတှကေ ကူညီထောကျပံ့ကွတဲ့အခါမှာ သိပျပွီးတော့လုံလောကျမှု မရှိပမေဲ့လို့ သုံးလို့တော့ရပါတယျ။ အခုက ဆေးဝါးလိုတယျ၊ စားနပျရိက်ခာလညျးလိုတယျ။ အခုက မိုးဦးကပြွီဆိုတော့ အမိုးအကာတှလေညျးလိုပါတယျ။"
စဈဘေးဒုက်ခသညျတှအေနနေဲ့ကတော့ ထိုငျးဘကျကို ထှကျပွေးခိုလှုံတာတှေ ရှိပမေဲ့ ထိုငျးဘကျက ယာယီသာ နခှေင့ျပွုပွီး နရေပျရငျးကိုပွနျခိုငျးတာကွောင့ျ ကရငျပွညျနယျ သံလှငျမွဈကမျးနားမှာပဲ ခိုလှုံနကွေသူတှေ ရှိသလို ဖာပှနျခရိုငျအတှငျးပိုငျးမှာပဲ ခိုလှုံနကွေသူတှလေညျး ရှိနကွေပါတယျ။ ဖာပှနျခရိုငျအတှငျးမှာ စဈတပျနဲ့ မွနျမာစဈအုပျခြုပျရေးကောငျစီတပျနဲ့ ကအေနျယူတပျတှကွေား တိုကျပှဲတှေ ဖွဈနဆေဲမို့ ဒုက်ခသညျတှဟော နရေပျမပွနျနိုငျကွဘဲ တောတောငျတှထေဲမှာ ပုနျးအောငျးနထေိုငျနရေတာဖွဈပါတယျ။
