ရခုိင္ျပည္နယ္ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႔နယ္က အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ေတြ ေနထိုင္တဲ့ နိဒင္ဒုကၡသည္စခန္းကို ပိတ္သိမ္း လိုက္ၿပီး စခန္းမွာ ရိွတဲ့ အိမ္ေထာင္စုအားလံုးကိုနိဒင္ေက်းရြာအနီးမွာ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလုိပိတ္သိမ္းတာဟာ စခန္းမွာေနထိုင္သူေတြရဲ့ သေဘာတူညီခ်က္အရေဆာင္ရြက္တာျဖစ္သလို သူတို႔ရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုလည္း ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေပးသြားမွာျဖစ္တယ္လုိ႔ လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ၾကီးဌာနက တာ၀န္ရိွသူ တဦးက ေျပာပါတယ္။ ဒီသတင္းကို ဗီြအုိေအ ျမန္မာပိုင္းရဲ့သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က တင္ျပထားပါတယ္။
၂၀၁၂ခုႏွစ္က ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ပဋိပကၡေၾကာင့္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့တဲ့ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႔နယ္ နိဒင္ ရြာအနီးက IDP ေခၚ ဒုကၡသည္စခန္းကို တနဂၤေႏြေန႔က ပိတ္သိမ္းလုိက္တာျဖစ္ပါတယ္။
စခန္းပိတ္သိမ္းလုိက္တဲ့အေျခအေနကို ရခုိင္ျပည္နယ္ကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ လူမႈ၀န္ထမ္း၊ ကယ္ဆယ္ေရးနဲ႔ ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရး၀န္ၾကီးဌာန ညႊန္ၾကားေရးမႈး ေဒါက္တာ ေအာင္သူရိန္က အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ သူတုိ႔က နဂိုရ္က နိဒင္ရြာေဘးမွာ camp နဲ႔ ေနေနတာကေန အခုက နိဒင္ရြာနားမွာပါပဲ အိမ္ေတြျပန္ေဆာက္ေပးၿပီးေတာ့ ေနရာျပန္ခ်ေပးတာေပါ့ခင္ဗ်။ အဲဒီမွာ အိမ္ေထာင္စုက ၈၅စုေလာက္ရိွတယ္။ လူဦးေရဆုိရင္ေတာ့ ၅၈၀ေလာက္ရိွမွာေပါ့။ လူဦးေရ။ လံုးခ်င္းအိမ္ေလးေတြ ၈၅လံုး၊ မိသားစုတစုအတြက္ တလံုး က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီမွာ လမ္းေလးေတြ ပါတယ္။ တျခားလုိအပ္မယ္ဟာေတြ ၀ိုင္း၀န္းၿပီး လုပ္ေပးထားတာရိွတယ္။ ေျပာမယ္ဆုိရင္ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရပါတယ္၊ ျပည္နယ္အစိုးရလည္း ပါတယ္၊ ၿပီးေတာ့ IDP ေတြကုိယ္တုိင္ေပါ့၊ သူတုိ႔နဲ႔လည္း ညိွႏိႈင္းတယ္၊ ၿပီးေတာ့ နိဒင္ရြာေပါ့ ၊ ဘာလုိ႔လည္း ဆုိေတာ့ သူတို႔ရြာေဘးမွာ ထားတာကိုး။ နိဒင္ရြာနဲ႔လည္း ညိွႏိႈင္တယ္ အဲလို ညိွႏိႈင္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္တာပါ။ ”
နိဒင္ျပန္လည္ေနရာခ်ထားေရးအတြက္ေဆာင္ရြက္ရာမွာ ေရရွည္ဘ၀ရပ္တည္ေရးအတြက္ပါ လုပ္ေဆာင္ ေပးသြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဒါက္တာေအာင္သူရိန္ ဆက္ေျပာပါတယ္။
“ သူတုိ႔ အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းေလးေတြ၊ ေနာက္တခါ တျခားလိုအပ္မယ့္ ပညာေရးဘာညာေပါ့ အဲဒါေတြကိုပါ က်ေနာ္တုိ႔ ေရရွည္အတြက္ကို ေဆာင္ရြက္ဖို႔၊ ေရရွည္ဆုိတာထက္ကို ဘယ္လုိေခၚမလဲ သူတုိ႔ ေျခေထာက္ေပၚ သူတို႔ ရပ္တည္ႏိုင္သြားတဲ့အခ်ိန္ထိေအာင္ က်ေနာ္တုိ႔က ၀ုိင္း၀န္းၿပီးေတာ့ ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမွာပါ။ ”
နိဒင္စခန္းတာ၀န္ခံ ဦးေက်ာ္ေအးက စခန္းပိတ္သိမ္းၿပီး ေနရာသစ္ကို ေရႊ႔ေျပာင္းတာနဲ႔ပတ္သက္လို႔ အခုလို ေျပာပါတယ္။
“ အတင္းအဓမၼေတာ့ မဟုတ္ပါ။ က်ေနာ္တုိ႔ သေဘာတူညီခ်က္ရၿပီးမွ လုပ္တာပါ။ ေလာေလာဆည္ေတာ့ ဒီမွာ ေတာ့ ေလေကာင္းေလသန္႔တို႔ရတာေတာ့ အဆင္ေျပပါတယ္။ အဓိက လိုအပ္ခ်က္မွာ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္း ဆုိင္ရာနဲ႔ စားနပ္ရိကၡာတုိ႔ ဘာတုိ႔ လုပ္ငန္းပိုင္းကိစၥတုိ႔ပါ။ ဒုတိယအေနန႔ဲ ေျပာရရင္ ေရပါ။ တတိယအေနနဲ႔ ေျပာရရင္ မေန႔ကလည္း ေဒါက္တာ ေအာင္သူရိန္ကို က်ေနာ္တို႔ ေျပာထားလုိက္ပါတယ္ ေက်ာင္းပါ။ ”
ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ၂၀၁၂ခုႏွစ္ပဋိပကၡျဖစ္ပြားၿပီးတဲ့ေနာက္မွာ IDP ဒုကၡသည္စခန္း ၁၉ခုဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ကိုဖီအာနန္ေကာ္မရွင္ရဲ့ အၾကံျပဳခ်က္အရ စခန္းေတြ ပိတ္သိမ္းဖို႔အတြက္ ေဆာင္ရြက္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။
ေလာေလာဆည္မွာ ၂၀၁၇ခုႏွစ္အတြင္းက ရမ္းၿဗဲၿမိဳ႔နယ္ တန္းရြာရိွစခန္း၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႔နယ္က ကညင္ေတာ၊ ေပါက္ေတာ္ ၾကိမ္နီျပင္က မင္းသာဖစခန္းတစိတ္တပိုင္းကို ပိတ္သိမ္းခဲ့ၿပီး ၂၀၁၈မွာေတာ့ ေက်ာက္ေတာ္ၿမိဳ႔နယ္ နိဒင္နဲ႔ ေျမပံုၿမိဳ႔နယ္ ေတာင္ေပၚစခန္းက မိသားစု ၆၀၀ေလာက္အနက္က ၁၀၀ကို ေရႊ႔ေျပာင္းထားၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ေရႊ႔ေျပာင္းဖုိ႔ ညိွႏိႈင္းေနဆဲ စခန္းေတြကေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႔နယ္က သကၠယ္ျပင္စခန္း၊ ေခါင္းဒုတ္ကာစခန္း ၁နဲ႔ ၂၊ ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႔နယ္က ေက်ာက္တလံုးတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ၾသဂုတ္လကုန္ပိုင္းက ျဖစ္ပြားတဲ့ ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း ARSAအၾကမ္းဖက္တိုက္ခုိက္မႈေတြကို အစိုးရလံုျခံဳေရးတပ္ဖဲြ႔ေတြက ရွင္းလင္းခဲ့တဲ့ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ လူ ၇သိန္းနီးပါးေလာက္ ဘဂၤလားေဒ့ရ္ွ ႏိုင္ငံဖက္ကို တိမ္းေရွာင္သြားေၾကာင္း UNHCR ေခၚ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရံုးက ထုတ္ျပန္ထားပါတယ္။ ဒီရက္ပိုင္းေတြအတြင္းမွာေတာ့ ARSA အဖဲြ႔ က ထပ္မံတုိက္ခုိက္မယ္ဆိုတ့ဲ သတင္းေတြေၾကာင့္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႔နယ္အတြင္းမွာ လံုၿခံဳေရးတင္းက်ပ္ထားပါတယ္။
