(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့က သူတို့ရဲ့သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ဗစ်တိုးရီးယားရဲ့ အမည်အရင်းအပါအဝင်၊ အမှုမှာပါရှိတဲ့ အချက်အလက်တွေကို ချပြခဲ့တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဒါဟာ ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေနဲ့ ငြိစွန်းနေတာကြောင့် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကနဲ့ ဆွေးနွေးပြီး ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားဖို့ စီစဉ်နေတယ်လို့ ပြည်သူ့လွှတ်တော် အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကော်မတီ ဥက္ကဌက ပြောပါတယ်။ ဗစ်တိုးရီးယားရဲ့ဖခင်ဖြစ်သူကိုယ်တိုင်ကလည်း တရားစွဲဆိုချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိကြောင်း သတင်းမီဒီယာတွေကို ထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုထားတာပါ။
ဒီအကြောင်း အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေသတင်းထောက် စုစုကပြောပြပေးမှာပါ။
လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်ခံထားရတဲ့ သုံးနှစ်အရွယ် မိန်းကလေး ဗစ်တိုးရီးယားရဲ့ အမည်ရင်းနဲ့ သူ့မိဘတွေရဲ့ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်တွေကို မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့က မနေ့ကသတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပြီး၊ ဖေ့ဘုတ်လူမှုကွန်ယက်မှာလည်း တင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေနဲ့ ငြိစွန်းနေတယ်လို့ ဥပဒေပညာရှင်တွေက ဝေဖန်ထောက်ပြကြသလို၊ အများပြည်သူကလည်း ကန့်ကွက်ရှုတ်ချခဲ့ပါတယ်။
ရဲတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့ အခုလိုလုပ်ဆောင်ခဲ့တာဟာ ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေကို မသိခဲ့လို့ လုပ်တာမျိုးမဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ အမျိုးသမီးနှင့် ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကော်မတီဥက္ကဋ္ဌ ဒေါက်တာဒေါ်ခင်စိုးစိုးကြည်က ပြောပါတယ်။
“ဒီကလေးတွေက ကျူးလွန်ခံရတဲ့ ကလေးပဲဖြစ်စေ၊ သက်သေပါတဲ့ ကလေးပဲဖြစ်စေ သူနဲ့သက်ဆိုင်တဲ့သူတွေကလည်း ထုတ်ဖော်မပြောရဘူး။ ဒါကြောင့်မို့ ဗစ်တိုးရီးယား Case မှာဆို အမြဲတမ်းစောင့်ကြည့်နေတာ။ ဘာလို့ပြောကြတာလဲ နောက်ဆုံးကျူးလွန်ခံရတဲ့ကလေးပေါ့နော် ။ သူဟာ တရားလိုအဖြစ်လည်း စစ်ဆေးခံနေရတဲ့အချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့က တချက်ကတော့ ကျမတို့လည်း စဉ်းစားပါတယ်။ ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ဥပဒေကို မသိတာလား။ ဒါတော့ မဖြစ်လည်း မဖြစ်သင့်ဘူး။ မဖြစ်လည်း မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့ ကျမတို့ယူဆပါတယ်။”
မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့အနေနဲ့ ဗစ်တိုးရီးယားအမှုနဲ့ သက်ဆိုင်တဲ့အချက်အလက်တွေကို ဖေ့ဘုတ်လူမှုကွန်ယက်မှာ ထုတ်ပြအပြီး ပြန်လည်ဖြုတ်ချခဲ့ပေမယ့် တော်တော်များများပြန့်နှံ့ သွားတာကြောင့် ကလေးငယ်အတွက် နစ်နာရသလို၊ မိဘတွေလည်း ထိခိုက်ခံစားရတယ်လို့ ဒေါက်တာဒေါ်ခင်စိုးစိုးကြည်က ပြောပါတယ်။ ဒီကိစ္စအပေါ် မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေ အနေနဲ့ ဘယ်လိုအရေးယူ ဆောင်ရွက် သွားမယ် ဆိုတာကို မေးရမယ့် အချိန် ရောက်နေပြီလို့လည်း ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ လုပ်ရပ်နဲ့ပတ်သက်ပြီး ဗစ်တိုးရီးယားရဲ့ဖခင်ဖြစ်သူကတော့ ရဲတပ်ဖွဲ့တာဝန်ရှိသူတွေကို တရားစွဲဖိ ဆိုချင်တဲ့ ဆန္ဒရှိတာကို သတင်းမီဒီယာတွေကို ထုတ်ဖေါ်ပြောဆိုနေတာ ဖြစ်ပြီး ဗစ်တိုးရီးယားအမှုရဲ့ ကျူးလွန်သူတရားခံအစစ်အမှန် ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် အနီးကပ်ဝန်းရံသူတဦးဖြစ်တဲ့ ကိုသက္ကမိုးညိုကတော့
“ဥပဒေပညာရှင်တွေနဲ့ တိုင်ပင်တဲ့အခါမှာ ဆိုလို့ရှိရင် သေချာပေါက်ငြိတာဆိုလို့ရှိရင် ဥပမာအားဖြင့် ကျနော်တို့က ဒီတရားရုံးမှာ သက်သေဝင်သော ကလေးတယောက်ရဲ့ အမည်နာမကို ထည့်ပြီးမပြောရဘူးဆိုတာ ဒါက ကလေးသူငယ်အခွင့်အရေးများဆိုင်ရာ ဥပဒေမှာ ပါရှိပြီးသား။ ဒါကသေချာပေါက် ငြိတယ်။ သို့သော်လည်းပဲ ခုနကပြောသလို ကျန်တဲ့ငြိနိုင်တာတွေ ရှိနေသေးလားဆိုတာ ကျနော်တို့က ပြန်ပြီးတော့ဆက်လက် ရှာဖွေမယ်။ ဥပမာအားဖြင့် သမီးလေး ဖေဖေရော မေမေရော နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတွေ။ နိုင်ငံ့ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ Privacy ကို ချိုးဖောက်ပြီးကာမှ နာမည်တွေကိုဖော်ပြတာသည် နိုင်လွတ်လုံနဲ့ငြိ မငြိဆိုတာမျိုးတွေ၊ ၆၆(ဃ) နဲ့ ငြိ ၊ မငြိဆိုတာမျိုးတွေ ကျနော်တို့ပြန်လည်ရှာဖွေမယ်။ ရှာဖွေပြီးတော့ လိုအပ်သလို ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားပါမယ်။”
ကလေးငယ် ဗစ်တိုးရီးယားရဲ့ အမည်ရင်းကို ဖော်ထုတ်ခဲ့ပြီး၊ မိသားစုကိုယ်ရေးကိုယ်တာ အချက်အလက်တွေကိုပါ ထုတ်ပြခဲ့တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ လုပ်ရပ်အပေါ် ဗစ်တိုးရီးယားရဲ့ဖခင်ဖြစ်သူသာမကဘဲ၊ အမှုမှန်ပေါ်ပေါက်ရေးအတွက် ဝန်းရံသူတွေအပါအဝင်၊ ဥပဒေပညာရှင်တွေကလည်း တရားစွဲဆိုနိုင်ဖို့အတွက် ပြင်ဆင်နေတာပါ။
...............
ဗဈတိုးရီးယားအမှု ရဲတပျဖှဲ့လုပျရပျ ကလေးသူငယျဥပဒနေဲ့ ငွိစှနျး
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့က သူတို့ရဲ့သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ဗဈတိုးရီးယားရဲ့ အမညျအရငျးအပါအဝငျ၊ အမှုမှာပါရှိတဲ့ အခကြျအလကျတှကေို ခပြွခဲ့တာနဲ့ပတျသကျပွီး ဒါဟာ ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ဥပဒနေဲ့ ငွိစှနျးနတောကွောင့ျ ပွညျသူ့လှှတျတောျဥက်ကနဲ့ ဆှေးနှေးပွီး ဆကျလကျဆောငျရှကျသှားဖို့ စီစဉျနတေယျလို့ ပွညျသူ့လှှတျတောျ အမြိုးသမီးနှင့ျ ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကောျမတီ ဥက်ကဌက ပွောပါတယျ။ ဗဈတိုးရီးယားရဲ့ဖခငျဖွဈသူကိုယျတိုငျကလညျး တရားစှဲဆိုခငြျတဲ့ ဆန်ဒရှိကွောငျး သတငျးမီဒီယာတှကေို ထုတျဖေါျပွောဆိုထားတာပါ။
ဒီအကွောငျး အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအသေတငျးထောကျ စုစုကပွောပွပေးမှာပါ။
လိငျပိုငျးဆိုငျရာ ကြူးလှနျခံထားရတဲ့ သုံးနှဈအရှယျ မိနျးကလေး ဗဈတိုးရီးယားရဲ့ အမညျရငျးနဲ့ သူ့မိဘတှရေဲ့ ကိုယျရေးအခကြျအလကျတှကေို မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့က မနေ့ကသတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာ ထုတျဖောျပွောဆိုခဲ့ပွီး၊ ဖေ့ဘုတျလူမှုကှနျယကျမှာလညျး တငျခဲ့ပါတယျ။ ဒါဟာ ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ဥပဒနေဲ့ ငွိစှနျးနတေယျလို့ ဥပဒပေညာရှငျတှကေ ဝဖေနျထောကျပွကွသလို၊ အမြားပွညျသူကလညျး ကန့ျကှကျရှုတျခခြဲ့ပါတယျ။
ရဲတပျဖှဲ့အနနေဲ့ အခုလိုလုပျဆောငျခဲ့တာဟာ ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ဥပဒကေို မသိခဲ့လို့ လုပျတာမြိုးမဖွဈနိုငျဘူးလို့ အမြိုးသမီးနှင့ျ ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကောျမတီဥက်ကဋ်ဌ ဒေါကျတာဒေါျခငျစိုးစိုးကွညျက ပွောပါတယျ။
“ဒီကလေးတှကေ ကြူးလှနျခံရတဲ့ ကလေးပဲဖွဈစေ၊ သကျသပေါတဲ့ ကလေးပဲဖွဈစေ သူနဲ့သကျဆိုငျတဲ့သူတှကေလညျး ထုတျဖောျမပွောရဘူး။ ဒါကွောင့ျမို့ ဗဈတိုးရီးယား Case မှာဆို အမွဲတမျးစောင့ျကွည့ျနတော။ ဘာလို့ပွောကွတာလဲ နောကျဆုံးကြူးလှနျခံရတဲ့ကလေးပေါ့နောျ ။ သူဟာ တရားလိုအဖွဈလညျး စဈဆေးခံနရေတဲ့အခြိနျမှာ မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့အနနေဲ့က တခကြျကတော့ ကမြတို့လညျး စဉျးစားပါတယျ။ ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ဥပဒကေို မသိတာလား။ ဒါတော့ မဖွဈလညျး မဖွဈသင့ျဘူး။ မဖွဈလညျး မဖွဈနိုငျဘူးလို့ ကမြတို့ယူဆပါတယျ။”
မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့အနနေဲ့ ဗဈတိုးရီးယားအမှုနဲ့ သကျဆိုငျတဲ့အခကြျအလကျတှကေို ဖေ့ဘုတျလူမှုကှနျယကျမှာ ထုတျပွအပွီး ပွနျလညျဖွုတျခခြဲ့ပမေယ့ျ တောျတောျမြားမြားပွန့ျနှံ့ သှားတာကွောင့ျ ကလေးငယျအတှကျ နဈနာရသလို၊ မိဘတှလေညျး ထိခိုကျခံစားရတယျလို့ ဒေါကျတာဒေါျခငျစိုးစိုးကွညျက ပွောပါတယျ။ ဒီကိစ်စအပေါျ မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့ တာဝနျရှိသူတှေ အနနေဲ့ ဘယျလိုအရေးယူ ဆောငျရှကျ သှားမယျ ဆိုတာကို မေးရမယ့ျ အခြိနျ ရောကျနပွေီလို့လညျး ပွောပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့ရဲ့ လုပျရပျနဲ့ပတျသကျပွီး ဗဈတိုးရီးယားရဲ့ဖခငျဖွဈသူကတော့ ရဲတပျဖှဲ့တာဝနျရှိသူတှကေို တရားစှဲဖိ ဆိုခငြျတဲ့ ဆန်ဒရှိတာကို သတငျးမီဒီယာတှကေို ထုတျဖေါျပွောဆိုနတော ဖွဈပွီး ဗဈတိုးရီးယားအမှုရဲ့ ကြူးလှနျသူတရားခံအစဈအမှနျ ပေါျပေါကျရေးအတှကျ အနီးကပျဝနျးရံသူတဦးဖွဈတဲ့ ကိုသက်ကမိုးညိုကတော့
“ဥပဒပေညာရှငျတှနေဲ့ တိုငျပငျတဲ့အခါမှာ ဆိုလို့ရှိရငျ သခြောပေါကျငွိတာဆိုလို့ရှိရငျ ဥပမာအားဖွင့ျ ကနြောျတို့က ဒီတရားရုံးမှာ သကျသဝေငျသော ကလေးတယောကျရဲ့ အမညျနာမကို ထည့ျပွီးမပွောရဘူးဆိုတာ ဒါက ကလေးသူငယျအခှင့ျအရေးမြားဆိုငျရာ ဥပဒမှော ပါရှိပွီးသား။ ဒါကသခြောပေါကျ ငွိတယျ။ သို့သောျလညျးပဲ ခုနကပွောသလို ကနြျတဲ့ငွိနိုငျတာတှေ ရှိနသေေးလားဆိုတာ ကနြောျတို့က ပွနျပွီးတော့ဆကျလကျ ရှာဖှမေယျ။ ဥပမာအားဖွင့ျ သမီးလေး ဖဖေရေော မမေရေော နိုငျငံ့ဝနျထမျးတှေ။ နိုငျငံ့ဝနျထမျးတှရေဲ့ Privacy ကို ခြိုးဖောကျပွီးကာမှ နာမညျတှကေိုဖောျပွတာသညျ နိုငျလှတျလုံနဲ့ငွိ မငွိဆိုတာမြိုးတှေ၊ ၆၆(ဃ) နဲ့ ငွိ ၊ မငွိဆိုတာမြိုးတှေ ကနြောျတို့ပွနျလညျရှာဖှမေယျ။ ရှာဖှပွေီးတော့ လိုအပျသလို ဆကျလကျဆောငျရှကျသှားပါမယျ။”
ကလေးငယျ ဗဈတိုးရီးယားရဲ့ အမညျရငျးကို ဖောျထုတျခဲ့ပွီး၊ မိသားစုကိုယျရေးကိုယျတာ အခကြျအလကျတှကေိုပါ ထုတျပွခဲ့တဲ့ မွနျမာနိုငျငံရဲတပျဖှဲ့ရဲ့ လုပျရပျအပေါျ ဗဈတိုးရီးယားရဲ့ဖခငျဖွဈသူသာမကဘဲ၊ အမှုမှနျပေါျပေါကျရေးအတှကျ ဝနျးရံသူတှအေပါအဝငျ၊ ဥပဒပေညာရှငျတှကေလညျး တရားစှဲဆိုနိုငျဖို့အတှကျ ပွငျဆငျနတောပါ။
