[[Zawgyi/Unicode]]
စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲမှာ တိုက်ပွဲတွေဆက်ရှိနေတဲ့ မင်းကင်းမြို့နယ် တောင်တွင်းချောင်ဒေသမှာ အိုးအိမ်ပစ် ထွက်ပြေးနေကြရသူတွေ ရက်ကြာလာတာနဲ့အမျှ နေရေး စားရေး ပိုပြီးခက်ခဲနေကြပါတယ်။ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ နယ်မြေရှင်းလင်းနေတဲ့ ဒီပဲယင်း မြို့နယ်ထဲမှာလည်း အင်တာနက်ဆက်သွယ်မှုတွေ ပြတ်တောက်နေလို့ ပြည်တွင်း ဒုက္ခသည်တွေ အရင်ကထက် ပိုပြီးအခက်တွေ့နေပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက ပြည်သူ ထောင်နဲ့ချီ ဒုက္ခတွေ့နေတဲ့ အခြေအနေအကြောင်း ရန်ကုန်က ပေးပို့လာတဲ့သတင်းကို ကိုငြိမ်းချမ်းက တင်ပြပေးထားပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း မင်းကင်းမြို့နယ် မုံရွာ - ယာကြီး - ကလေးဝ ကားလမ်းဘေးက တောင်တွင်းချောင်ဒေသမှာ မတ်လ ၁၇ ရက်နေ့ထဲက စစ်ကောင်စီတပ်တွေ နယ်မြေရှင်းလင်းပြီး တောင်တွင်းချောင်ဒေသထဲက ကျော်ရွာမှာတပ်စွဲထားပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ကျော်ရွာနဲ့ ဆက်နေတဲ့ ရွာပေါင်း ၁၅ ရွာလောက်က ပြည်သူ ဘေးလွတ်ရာ ထွက်ပြေးနေကြရပါတယ်။ စုစုပေါင်း ရွာသား ၄ ထောင်လောက် အိုးအိမ်းစွန့် ထွက်ပြေးနေကြရတာ ၁၀ ရက်ကျော်လာပြီဖြစ်တဲ့အတွက် စားရေး နေရေး ခက်ခဲနေကြတယ်လို့ ဒေသခံတဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။
“ဒုက္ခသည်တွေက စားရေးသောက်တာတွေ အခက်အခဲတွေဖြစ်နေကြတယ်။ သူတို့ရှိသမျှ ဆန် ဆီ ဆားလေးတွေကလည်း အိမ်မှာရှိတဲ့ဟာတွေကလည်း စစ်တပ်က ယူသွားပြီဆိုတော့ အိမ်လည်း ပြန်ကပ်လို့လည်းမရဘူး။ ကပ်ပြန်ရင်လည်း အိမ်မှာ စားစရာမရှိ သူများပေးတာလေးနဲ့ စားနေကြရတာ။ အကုန်လုံးကို စားရေးသောက် တာ အခက်အခဲဖြစ်နေတာ။ လူဦးရေနဲ့ဆို ၄ ထောင်ကျော်လောက်ရှိမယ်။ စားဝတ်နေရေး အဆင်ပြေအောင်ကတော့ တောထဲမှာလာပြီးလှူတဲ့ဟာလေးတွေနဲ့ပဲ စားသောက်နေကြရတာ။ ညကဆို မိုးကကျတော့ မိုးတွေကမလုံ တညလုံးပဲ မအိပ်ဘဲ အလင်းထိအောင် ထိုင်နေကြရတာ။”
ကျော်ရွာမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေ တပ်စွဲထားတဲ့အတွက် အနီးပတ်ဝန်းကျင်က ကုန်းမော် ၊ ရန်ကင်း ၊ ပျားသုံး ၊ တောင်ကုန်း ၊ မဲမယ် အပါအဝင် ကျေးရွာ ၁၅ ရွာနီးပါးက ဒေသခံတွေက ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေရတာပါ။ ကျော်ရွာမှာ တပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကောင်စီတပ်တွေနဲ့ ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေကြားမှာလည်း မတ်လ ၂၃ ရက်နဲ့ မတ်လ ၂၇ ရက် တနင်္ဂနွေနေ့တို့မှာ တိုက်ပွဲတွေရှိခဲ့ပါတယ်။ ၂ ဖက် အကျအဆုံးရှိတဲ့အထိ တိုက်ပွဲပြင်းထန်တယ်လို့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီဘက်ကတော့ အဲဒီဘက်ကအခြေအနေအကြောင်း သတင်းထုတ်ပြန်တာတော့မရှိသေးပါဘူး။
စစ်ကိုင်းတိုင်းက စစ်ကိုင်း၊ မုံရွာ ရွှေဘိုနဲ့ ကလေးမြို့ကြီး ၄ မြို့ကလွဲပြီး စစ်ကိုင်းတိုင်းထဲက ကျန်တဲ့ ဒေသတွေအားလုံးမှာ မတ်လ အစောပိုင်းထဲကစပြီး စစ်ကောင်စီက အင်တာနက်တွေလိုင်းတွေ ဖြတ်တောက်ထားပါတယ်။ အင်တာနက်ဖြတ်ခံထားရတဲ့ နယ်မြေတွေမှာ စစ်တပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းမှုတွေကြောင့် ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ထဲက ဒုက္ခသည်တွေမှာလည်း အရင်ကထက် ပိုပြီး အခက်တွေ့လာတယ်လို့ ဒုက္ခသည်တွေကို ကူညီပေးနေသူ တဦးက အခုလိုပြောပါတယ်။
“အရင်တုန်းက လမ်းလေးတွေ သွားလို့ရသေးတာပေါ့နော်။ မြို့လို့ဟာမျိုး ဈေးဝယ်လို့ရတယ်။ သွားရေးလာရေးပေါ့။ အခုက သွားရေးလာရေး အဆင်မပြေတော့ဘူး။ အဖမ်းအဆီးတွေ များလာတယ်။ အင်တာနက်တွေဖြတ်တောက်ထားတာ ဖြစ်တဲ့အတွက် သတင်းမရဘူး။ အစစ်အဆေးတွေကြမ်းလာတယ်။ လူတွေက သွားလို့လာလို့ မရတော့ဘဲ ကိုယ့်နေရာမှာပဲ ကိုယ်နေပြီးတော့ အလုပ်အကိုင်လည်း အဆင်မပြေတော့သလို ဝင်ငွေလည်းရှားပါးလာပြီး ငွေစီးဆင်းမှုမရှိတော့ဘူး။ ပိုပြီး ကြပ်သထက် ကြပ်လာတာပေါ့။”
မြို့ပေါ်မှာ ဈေးတက်ဝယ်တဲ့ ဒေသခံတွေကို ဒေသခံကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့တွေထံ ထောက်ပံ့ပေးတယ်ဆိုပြီး ဖမ်းဆီးတာတွေရှိတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောပေမယ့် ဒါကိုတော့ သီးခြား အတည်မပြုနိုင်ပါဘူး။ ဒီပဲယင်းမြို့နယ်ထဲမှာ စစ်ကောင်စီတပ်တွေရဲ့ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေကြောင့် အိုးအိမ်စွန့် ထွက်ပြေးနေကြရသူတွေ သောင်းနဲ့ချီရှိပြီး အခြား နီးစပ်ရာ မြို့နယ်တွေကပါ လာရောက် စစ်ဘေးရှောင်သူတွေ ရှိပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လူသားချင်း စာနာမှုဆိုင်ရာ ညှိနှိုင်းရေးရုံး (OCHA) ရဲ့ မတ် ၂၂ ရက်က ထုတ်ပြန်ချက်အရ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း အကြမ်းဖက်တွေကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံ တဝှမ်းလုံးမှာထွက်ပြေးနေရသူ ၅ သိန်းကျော်ရှိပြီး ချင်းပြည်နယ်၊ စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းတို့မှာ နေရပ်စွန့်ခွါထွက်ပြေးသူ ၂ သိန်း ၇ သောင်းကျော် (၂ ၇၂,၉၀၀) ရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
================
[[Zawgyi/Unicode]]
မငျးကငျးနဲ့ ဒီပဲယငျး စဈပွေးဒုက်ခသညျမြား စားရေးနရေေးပိုခကျလာ
စဈကိုငျးတိုငျးထဲမှာ တိုကျပှဲတှဆေကျရှိနတေဲ့ မငျးကငျးမွို့နယျ တောငျတှငျးခြောငျဒသေမှာ အိုးအိမျပဈ ထှကျပွေးနကွေရသူတှေ ရကျကွာလာတာနဲ့အမြှ နရေေး စားရေး ပိုပွီးခကျခဲနကွေပါတယျ။ စဈကောငျစီတပျတှေ နယျမွရှေငျးလငျးနတေဲ့ ဒီပဲယငျး မွို့နယျထဲမှာလညျး အငျတာနကျဆကျသှယျမှုတှေ ပွတျတောကျနလေို့ ပွညျတှငျး ဒုက်ခသညျတှေ အရငျကထကျ ပိုပွီးအခကျတှေ့နပေါတယျ။ စဈကိုငျးတိုငျးထဲက ပွညျသူ ထောငျနဲ့ခြီ ဒုက်ခတှေ့နတေဲ့ အခွအေနအေကွောငျး ရနျကုနျက ပေးပို့လာတဲ့သတငျးကို ကိုငွိမျးခမြျးက တငျပွပေးထားပါတယျ။
စဈကိုငျးတိုငျး မငျးကငျးမွို့နယျ မုံရှာ - ယာကွီး - ကလေးဝ ကားလမျးဘေးက တောငျတှငျးခြောငျဒသေမှာ မတျလ ၁၇ ရကျနေ့ထဲက စဈကောငျစီတပျတှေ နယျမွရှေငျးလငျးပွီး တောငျတှငျးခြောငျဒသေထဲက ကြောျရှာမှာတပျစှဲထားပါတယျ။ အဲဒါကွောင့ျ ကြောျရှာနဲ့ ဆကျနတေဲ့ ရှာပေါငျး ၁၅ ရှာလောကျက ပွညျသူ ဘေးလှတျရာ ထှကျပွေးနကွေရပါတယျ။ စုစုပေါငျး ရှာသား ၄ ထောငျလောကျ အိုးအိမျးစှန့ျ ထှကျပွေးနကွေရတာ ၁၀ ရကျကြောျလာပွီဖွဈတဲ့အတှကျ စားရေး နရေေး ခကျခဲနကွေတယျလို့ ဒသေခံတဦးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“ဒုက်ခသညျတှကေ စားရေးသောကျတာတှေ အခကျအခဲတှဖွေဈနကွေတယျ။ သူတို့ရှိသမြှ ဆနျ ဆီ ဆားလေးတှကေလညျး အိမျမှာရှိတဲ့ဟာတှကေလညျး စဈတပျက ယူသှားပွီဆိုတော့ အိမျလညျး ပွနျကပျလို့လညျးမရဘူး။ ကပျပွနျရငျလညျး အိမျမှာ စားစရာမရှိ သူမြားပေးတာလေးနဲ့ စားနကွေရတာ။ အကုနျလုံးကို စားရေးသောကျ တာ အခကျအခဲဖွဈနတော။ လူဦးရနေဲ့ဆို ၄ ထောငျကြောျလောကျရှိမယျ။ စားဝတျနရေေး အဆငျပွအေောငျကတော့ တောထဲမှာလာပွီးလှူတဲ့ဟာလေးတှနေဲ့ပဲ စားသောကျနကွေရတာ။ ညကဆို မိုးကကတြော့ မိုးတှကေမလုံ တညလုံးပဲ မအိပျဘဲ အလငျးထိအောငျ ထိုငျနကွေရတာ။”
ကြောျရှာမှာ စဈကောငျစီတပျတှေ တပျစှဲထားတဲ့အတှကျ အနီးပတျဝနျးကငြျက ကုနျးမောျ ၊ ရနျကငျး ၊ ပြားသုံး ၊ တောငျကုနျး ၊ မဲမယျ အပါအဝငျ ကြေးရှာ ၁၅ ရှာနီးပါးက ဒသေခံတှကေ ထှကျပွေးတိမျးရှောငျနရေတာပါ။ ကြောျရှာမှာ တပျစှဲထားတဲ့ စဈကောငျစီတပျတှနေဲ့ ဒသေခံကာကှယျရေး တပျဖှဲ့တှကွေားမှာလညျး မတျလ ၂၃ ရကျနဲ့ မတျလ ၂၇ ရကျ တနငျ်ဂနှနေေ့တို့မှာ တိုကျပှဲတှရှေိခဲ့ပါတယျ။ ၂ ဖကျ အကအြဆုံးရှိတဲ့အထိ တိုကျပှဲပွငျးထနျတယျလို့ ပွညျသူ့ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှဘေကျက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။ စဈကောငျစီဘကျကတော့ အဲဒီဘကျကအခွအေနအေကွောငျး သတငျးထုတျပွနျတာတော့မရှိသေးပါဘူး။
စဈကိုငျးတိုငျးက စဈကိုငျး၊ မုံရှာ ရှှဘေိုနဲ့ ကလေးမွို့ကွီး ၄ မွို့ကလှဲပွီး စဈကိုငျးတိုငျးထဲက ကနြျတဲ့ ဒသေတှအေားလုံးမှာ မတျလ အစောပိုငျးထဲကစပွီး စဈကောငျစီက အငျတာနကျတှလေိုငျးတှေ ဖွတျတောကျထားပါတယျ။ အငျတာနကျဖွတျခံထားရတဲ့ နယျမွတှေမှော စဈတပျရဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးမှုတှကွေောင့ျ ဒီပဲယငျးမွို့နယျထဲက ဒုက်ခသညျတှမှောလညျး အရငျကထကျ ပိုပွီး အခကျတှေ့လာတယျလို့ ဒုက်ခသညျတှကေို ကူညီပေးနသေူ တဦးက အခုလိုပွောပါတယျ။
“အရငျတုနျးက လမျးလေးတှေ သှားလို့ရသေးတာပေါ့နောျ။ မွို့လို့ဟာမြိုး ဈေးဝယျလို့ရတယျ။ သှားရေးလာရေးပေါ့။ အခုက သှားရေးလာရေး အဆငျမပွတေော့ဘူး။ အဖမျးအဆီးတှေ မြားလာတယျ။ အငျတာနကျတှဖွေတျတောကျထားတာ ဖွဈတဲ့အတှကျ သတငျးမရဘူး။ အစဈအဆေးတှကွေမျးလာတယျ။ လူတှကေ သှားလို့လာလို့ မရတော့ဘဲ ကိုယ့ျနရောမှာပဲ ကိုယျနပွေီးတော့ အလုပျအကိုငျလညျး အဆငျမပွတေော့သလို ဝငျငှလေညျးရှားပါးလာပွီး ငှစေီးဆငျးမှုမရှိတော့ဘူး။ ပိုပွီး ကွပျသထကျ ကွပျလာတာပေါ့။”
မွို့ပေါျမှာ ဈေးတကျဝယျတဲ့ ဒသေခံတှကေို ဒသေခံကာကှယျရေး တပျဖှဲ့တှထေံ ထောကျပံ့ပေးတယျဆိုပွီး ဖမျးဆီးတာတှရှေိတယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောပမေယ့ျ ဒါကိုတော့ သီးခွား အတညျမပွုနိုငျပါဘူး။ ဒီပဲယငျးမွို့နယျထဲမှာ စဈကောငျစီတပျတှရေဲ့ စဈရေးလှုပျရှားမှုတှကွေောင့ျ အိုးအိမျစှန့ျ ထှကျပွေးနကွေရသူတှေ သောငျးနဲ့ခြီရှိပွီး အခွား နီးစပျရာ မွို့နယျတှကေပါ လာရောကျ စဈဘေးရှောငျသူတှေ ရှိပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ လူသားခငြျး စာနာမှုဆိုငျရာ ညှိနှိုငျးရေးရုံး (OCHA) ရဲ့ မတျ ၂၂ ရကျက ထုတျပွနျခကြျအရ စဈတပျအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး အကွမျးဖကျတှကွေောင့ျ မွနျမာနိုငျငံ တဝှမျးလုံးမှာထှကျပွေးနရေသူ ၅ သိနျးကြောျရှိပွီး ခငြျးပွညျနယျ၊ စဈကိုငျးတိုငျးနဲ့ မကှေးတိုငျးတို့မှာ နရေပျစှန့ျခှါထှကျပွေးသူ ၂ သိနျး ၇ သောငျးကြောျ (၂ ၇၂,၉၀၀) ရှိတယျလို့ ထုတျပွနျထားပါတယျ။
================
