လတ္တေလာ အၾကမ္းဖက္ပဋိပကၡေတြ ရွိေနတဲ့ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းက အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ မွန္ကန္တဲ့ သတင္းအခ်က္အလက္ ေတြကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ရယူႏိုင္ေအာင္ အစိုးရက သတင္းသမားေတြရဲ႕လံုျခံဳေရးအတြက္ အျမန္ဆံုး စီစဥ္ ေဆာင္ရြက္ ေပးသင့္တယ္လုိ႔ သတင္းမီဒီယာ သမားေတြနဲ႔ အရက္ဖက္ လူမႈအဖြဲ႔အစည္းေတြက ေထာက္ျပ ေျပာဆိုေနၾကပါတယ္။ အင္တာနက္ လူမႈကြန္ရက္ေတြေပၚမွာ ဘယ္သူ ဘယ္၀ါမွန္း မသိရတဲ့သူေတြ တင္ထားတဲ့သတင္းေတြေၾကာင့္ လူထုေတြအၾကား စိုးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ျမင့္တက္လာေစသလို၊ ဒီရက္ပိုင္း အတြင္းမွာပဲ သတင္းသမားတခ်ိဳ႕ ျခိမ္းေျခာက္ခံရတာ၊ ရန္ျပဳ တုိက္ခိုက္ခံရတာေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္စံုကို မခင္ျဖဴေထြးက တင္ျပေပးပါမယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း၊ ဘူးသီးေတာင္နဲ႔ ေမာင္ေတာေဒသေတြမွာ ျပီးခဲ့တဲ့ရက္ပိုင္းေတြကစလို႔ လက္နက္ကိုင္ အၾကမ္းဖက္သမားေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြ ၾကံဳခဲ့ရျပီးတဲ့ေနာက္ပိုင္း မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေနတဲ့ အေျခအေနေတြနဲ႔ပတ္သက္လို႔ သတင္းရယူဖို႔ ၾကိဳးစားၾကတဲ့ ေဒသခံ သတင္းသမားတခ်ိဳ႕ကို ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ေနထုိင္ေနၾကသူေတြက ျခိမ္းေျခာက္တာ၊ ရန္ျပဳ တိုက္ခိုက္တာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အစိုးရအစီအစဥ္နဲ႔ သြားတဲ့ သတင္းသမားတခ်ိဳ႕ကိုပဲ သက္ဆုိင္ရာက လိုက္လံျပသတာေတြ ရွိျပီး၊ မိမိဖာသာ သတင္းယူဖုိ႔သြားၾကတဲ့ သတင္းသမားေတြကိုေတာ့ အာဏာပိုင္ေတြက ခြင့္မျပဳေတာ့ပါဘူး။ ဒါဟာ သတင္းသမားေတြနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္အတြက္ စိုးရိမ္ရတဲ့ အေျခအေန ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီ အဖြဲ႔၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးျမင့္ေက်ာ္က ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔ၾကားရသေလာက္ကေတာ့ ေမာင္ေတာနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္အတြင္းမွာ ရခိုင္ေဒသခံသတင္းေထာက္ေတြေတာင္မွ ေတာ္ေတာ္ေလးသတိထားၿပီးသြားေနရတယ္ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြလည္း ၂ ႀကိမ္-၃ ႀကိမ္ေလာက္ၾကံဳရတယ္လို႔ ေဒသခံသတင္းေထာက္၁ေယာက္ကေျပာတယ္။ ဆိုလိုတာက ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းေတြမွာ ေနေနတဲ့သူေတြက ျပန္ၿပီးေတာ့ ရန္ျပဳခ်င္တဲ့ဟာမ်ိဳးေတြေတြ႔ေနရတယ္ေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ တခါမွ ဒီလိုျဖစ္စဥ္မ်ိဳးမၾကံဳဖူးဘူးလို႔ေျပာတယ္ ဆိုေတာ့ ဒီ တႀကိမ္ကေတာ့ Social Media ေတြကို အသံုးခ်ၿပီးေတာ့ သတင္းသမားေတြကို တိုက္ခိုက္ခ်င္တဲ့အဖြဲ႔ေတြေပါ့ေလ။ ဘယ္သူေတြဘယ္၀ါေတြေတာ့ မသိဘူးေပါ့ေနာ္။ သူတို႔ အဲဒီဟာေတြရဲ႕ ၀ါဒျဖန္႔ခ်က္ ၊ မိႈင္းတိုက္တာေတြက အတိုင္းအတာတခု အထိရွိေနတာ ေတြ႔ရတာေပါ့ေနာ္။ ဆိုေတာ့ သတင္းသမားေတြ အဲဒီအခ်က္ကို ေသခ်ာသတိထားသင့္တယ္လို႔ထင္တယ္။ အရင္အေျခအေနေတြနဲ႔ ေတာ့ မတူဘူး ကြားျပားၿပီးေတာ့ သတင္းသမားေတြ ပိုၿပီးအႏၱရာယ္ရွိလာႏိုင္တဲ့ သေဘာေပါ့ေနာ္။”
ရခိုင္ျပည္နယ္ အေျခအေနနဲ႔ပတ္သက္လုိ႔ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြ ရယူတဲ့ေနရာမွာ အဟန္႔အတားေတြ ရွိေနတဲ့အတြက္ လူထုေတြၾကား စိုးရိမ္မႈေတြ ပိုမို ျမင့္တက္လာေစတယ္လို႔ ဆိုျပီး မွန္ကန္တဲ့သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို လူအမ်ားသိရွိႏိုင္ေအာင္ သတင္းသမားေတြရဲ႕ လုံျခံဳေရးနဲ႔ လြတ္လပ္စြာ သတင္းရယူခြင့္ကို အစိုးရက အကာအကြယ္ေပးဖုိ႔ ျမန္မာအရပ္ဘက္ လူမႈ အဖြဲ႔အစည္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကလည္း ၾသဂုတ္လ ၂၈ ရက္ေန႔ ေန႔စြဲနဲ႔ ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ေတာင္းဆိုထားပါတယ္။ ႐ႈပ္ေထြးေနတဲ့ အေျခအေနေအာက္မွာ လူထုအၾကား နားလည္မႈ လြဲမွားျပီး ေသြးဆူအံုၾကြေစမယ့္၊ နုိင္ငံေရးအရ မတည္မျငိမ္ျဖစ္ေစမယ့္ ေဖာ္ျပခ်က္ေတြကို ေရွာင္ရွားဖို႔ အေရးၾကီးတယ္လုိ႔ ေဆြသဟာအဖြဲ႔က ဦးဟန္စိုးက ေျပာပါတယ္။
“ အခုဆိုရင္ State Counsellor Information center ကအစေပါ့ေနာ္ က်ေနာ္တို႔ သတင္းဂ်ာနယ္ေတြမွာ အေစာပိုင္းမွာဆိုရင္ လူေတြကို တကယ့္အေလာင္းပံုေတြ ၊ တကယ့္ေသြးဆူစရာျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးေတြကို ထုတ္ျပန္တာေတြ႔ရတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒါေတြက တကယ့္ကို မဆင္ခ်င္ ႏိုင္တဲ့လူေတြအေျခအေနနဲ႔က တကယ့္ကို ဒီဘက္မွာ ေသြးဆူေစတယ္ေပါ့ေနာ္။ ေဒသတြင္းမွာေရာ တျခားေနရာေတြကိုပါ ေသြးဆူမႈေတြ၊ စိုးရိမ္မႈေတြကို ျမင့္တက္လာေစတယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔ သံုးသပ္တယ္ခင္ဗ်။ အဲဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႔က ပဋိပကၡကို ပိုၿပီး မျမင့္မားလာေအာင္ ထိန္းသိမ္းတဲ့ သတင္းထုတ္ျပန္မႈေတြ ထုတ္ေစခ်င္တဲ့ အတြက္ က်ေနာ္တို႔က အဲဒါကို ထုတ္ျပန္ရတာျဖစ္တယ္။
အခုက က်ေနာ္တို႔ ျပီးခဲ့တဲ့ ၁ ပတ္အတြင္းမွာ ပဋိပကၡျဖစ္ၿပီး ဒီေန႔အထိကို က်ေနာ္တုိ႔ community ေတြအားလံုးက တျခားေနရာကcommunity ေတြအားလံုးက ဒီ Online ကထုတ္ျပန္တဲ့ သတင္းေတြအေပၚမွာကိုပဲ စိတ္ဆိုးတဲ့လူေတြက ဆိုးၾက၊ ေဆြးေႏြးတဲ့လူေတြက ေဆြးေႏြး တကယ့္ကို က်ေနာ္ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြ ၊ ျပည္သူနဲ႔ တိုက္ရိုက္ထိေတြ႔ေနတဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြ ကိုယ္တိုင္သြားယူၿပီး က်ေနာ္တို႔ မ်က္ျမင္ေတြ႔ပါတယ္ဆိုတဲ့ Report ကနည္းတယ္ေပါေ့နာ္။ အဲဒီအတြက္ေၾကာင့္ မလိုလားအပ္တဲ့ သတင္းေတြက လူထုၾကားမွာ ျပန္႔ႏွံ႔ေနတယ္ေပါ့ေနာ္ ။ အဲဒီအတြက္လည္း ပဋိပကၡက တျခားေနရာေတြ အထိ ကူးလာႏိုင္တာျဖစ္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ သတင္းဌာနေတြ ၊ သတင္းမီဒီယာေတြ ကို လြတ္လပ္စြာသြားယူဖို႔ အဲဒီဘက္ကို လံုၿခံဳေရးအာမခံခ်က္ရွိဖို႔ကို အစိုးရက အျမန္ဆံုးလုပ္ေဆာင္ေပးဖို႔ က်ေနာ္က ေတာင္းဆိုတာပါခင္ဗ်၊”
လြတ္လပ္တဲ့ သတင္းမီဒီယာေတြကို အကာအကြယ္မေပးဘဲ၊ သတင္းရယူမႈေတြကို ကန္႔သတ္ ဟန္႔တားတာေတြ လုပ္ေနမယ္ဆိုရင္ သတင္းေတြကို အေမွာင္ခ်ရာ ေရာက္လိမ့္မယ္လို႔ သတင္းမီဒီယာေကာင္စီက ဦးျမင့္ေက်ာ္ကလည္း ေျပာပါတယ္။
“အစိုုးရက ခရီးစဥ္တခုစီစဥ္ၿပီး လြတ္လိုက္ၿပီးေတာ့ အဲဒီခရီးစဥ္ကလည္း အေရအတြက္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြ ၊ အခ်ိန္ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ မီဒီယာ ေရြးခ်ယ္မႈေတြလုပ္ၿပီးေတာ့ လြတ္လပ္စြာသတင္းယူခြင့္ရွိေနပါတယ္ဆိုတာမ်ိဳး ၀ါဒျဖန္႔တာမ်ိဳးေတာ့က်ေနာ္တို႔လည္း သေဘာမက်ဘူး။ အဲဒီအေျခအေနမ်ိဳးေအာက္မွာေတာ့ လြတ္လပ္စြာသတင္းယူခြင့္ရွိမွာမဟုတ္ဘူး။ မီဒီယာကို အႏၱရာယ္ျပဳတယ္ေျပာၿပီး တခ်ိဳ႕ေသာကိစၥေတြ မီဒီယာက ေရးသားမွာ စိုးရိမ္လို႔ ပိတ္ထားတာမ်ိဳးက လည္း အားလံုးအတြက္ မေကာငး္ဘူးလို႔ က်ေနာ္တု႔ိ ျမင္တယ္။”
ရခုိင္ျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းမွာ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ေန႔ မနက္အေစာပိုင္းက စလုိ႔ လံုျခံဳေရးနဲ႔ ရဲကင္းစခန္း ၃၀ ေလာက္ကို လက္နက္ကိုင္ စစ္ေသြးႂကြေတြက တိုက္ခိုက္ခဲ့သလို၊ ႐ြာေတြလည္း တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရတာပါ။ ရခိုုင္႐ြာေတြက ျပည္သူ အမ်ားအျပား ေဘးလြတ္ရာ ထြက္ေျပးေနၾကရသလို၊ မြတ္ဆလင္ရြာေတြမွာလည္း ဘဂၤလားေဒရွ္႕ ႏိုင္ငံဘက္ကို ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ေနၾကျပီး ဒီလိုထြက္ေျပးတဲ့ ဒုကၡသည္ေတြကို လံုျခံဳေရးတပ္ေတြက တိုက္ခိုက္တယ္ ဆိုတဲ့ စြပ္စဲြမႈေတြလည္း ထြက္ေပၚေနပါတယ္။ ဒီလို အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ သတင္းမွန္ ရယူဖုိ႔အတြက္ ၾကိဳးစားၾကတဲ့ သတင္းသမားေတြ ျခိမ္းေျခာက္ ခံရတာ၊ ရန္ျပဳတိုက္ခိုက္ ခံရတာေတြလည္း ဒီရက္ပိုင္း ရွိလာေနတာျဖစ္ပါတယ္။