(Zawgyi/Unicode)
ဒီနှစ်အတွင်း စက်ရုံပေါင်း တထောင်ကျော် ပိတ်ပစ်ခဲ့ရတဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံမှာ ဒီဇင်ဘာလ ၂၃ရက်နေ့က မြန်မာအလုပ်သမား ၂၀၀ လောက် အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ကားပစ္စည်း ထုတ်စက်ရုံ တရုံ ရုတ်တရက် ပိတ်လိုက်တဲ့အတွက် မြန်မာအပါအဝင် အဲဒီစက်ရုံမှာ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ အလုပ်သမားတွေ အခက်ကြုံနေရပါတယ်။ အပြည့်အစုံကို ဗွီအိုအေ သတင်းထောက် မအေးအေးမာက သတင်းပို့ထား ပါတယ်။
စမုစခွန် ခရိုင် ၊ ကျလန်ရချဒါလမ်း က အလုပ်သမား တထောင်ကျော် ရှိတဲ့ Pong Parodan ရာဘာကုမ္ပဏီ လီမိတက် စက်ရုံ ကို ပိတ်သိမ်းလိုက်ကြောင်း ရုတ်တရက် ကြေညာလိုက်တာကြောင့် အလုပ်သမားတွေကို ထိုင်း အခြေစိုက် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမား အခွင့်ရေး ကွန်ယက်က သွားရောက်တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး သူတို့အတွက် နစ်နာကြေးရရှိအောင် ကူညီ ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ လုပ်ဆောင်နေတယ်လို့ ရွေပြောင်း အလုပ်သမား အခွင့်ရေး ကွန်ယက် ဥက္ကဌ ဦးအောင်ကျော်က ခုလို ပြောပါတယ်။
“စက်ရုံကိုပိတ်သိမ်းလိုက်ပြီလို့ ကြေညာလိုက်တာ စက်ရုံကို ဆက်လက် လည်ပတ်နိုင်စွမ်း မရှိဘူးဆိုပြီး ပိတ်လိုက်တာ။ ထိုင်းအစိုးရ ဌာနဆိုင်ရာတို့နဲ့ ထိုင်းအလုပ်သမားသမဂ္ဂ တွေ ပေါင်းပြီး ဆက်လက်ပြီးအခွင့်ရေး အပြည့်အဝရှိအောင် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်မယ်ပေါ့။ အလုပ်သမား ၁၀၀၀ကျော်ထဲမှာ မြန်မာအလုပ်သမား ၂၀၀ကျော်ရှိပါတယ်။ မြန်မာအလုပ်သမားတွေက လည်း ကျနော်တို့ အလုပ်သမားရေးလုပ်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေနဲ့ တသံတည်း လိုက်ပါမှဖြစ်မှာပါ ။ နစ်နာကြေး ရအောင် လုပ်ပေးလို့ ရမယ် ၃နှစ်လုပ်ထားရင် ၃နှစ်နစ်နာကြေးရအောင် လုပ်မယ် တနှစ်ဆို တနှစ် ၊ ၆ နှစ်ဆို ၆နှစ်စာရအောင် နစ်နာကြေးရအောင် လုပ်ပေးဖို့ ရှိတယ်။”
လောလောဆည်မှာတော့ စက်ရုံပိုင်ရှင်က မြန်မာအလုပ်သမားတွေကို ၁၅ ရက်စာ လုပ်အားခပေးမယ့် အကြောင်းနဲ့ နောက်နှစ်ကျမှ အလုပ်ထပ်ခန့်မယ် ဆိုတာမျိုးတွေ ပြောပြီး စည်းရုံး နေတာကြောင့် အလုပ်သမားတွေဟာ ဘာဆက်လုပ်ရမယ် ဆိုတာ တိတိကျကျ မဆုံးဖြတ်နိုင်ပဲ ဖြစ်နေတယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
“မြန်မာအလုပ်သမား အများစုကို ကြည့်လိုက်တော့ MOU လုပ်သားက ၅၀ လောက်ရှိပြီး တခြား စာရွက်စာတမ်းတွေနဲ့ လုပ်ကိုင်နေတာက ဒီနိုင်ငံမှာ လုပ်ထားတဲ့ယာယီ စာအုပ်တွေနဲ့ ရှိတယ်။ လုပ်သားတွေက မညီမညွတ်ဖြစ်နေတာက ၁၅ ရက်စာ အလုပ်ရှင် က ပေးမဲ့ဟာကို ယူလိုက်မယ် ။ အလုပ်ရှင်က ငါတို့ ကို နောက်ထပ် အလုပ်ပြန်ခန့်မယ်လို့ ပြောတယ်၊ အလုပ်ပုံမှန်ရှိဖို့ လိုအပ်တယ် ဆိုတဲ့ ဆုံးဖြတ်တာမျိုးတွေလည်း ရှိနေတယ်”
မြန်မာလုပ်သားတွေထဲမှာ ၁၀နှစ်ကျော် လုပ်သက်ရှိတဲ့ အလုပ်သမားတွေလည်း ပါဝင်နေတာ ဖြစ်ပြီး ဒီလိုအလုပ်သမားတွေ အတွက် နစ်နာကြေး ပေးရမယ်ဆိုရင် တဦးကို ဘတ်ငွေ ၉သောင်းကျော်လောက် ပေးရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် အလုပ်ရှင်တွေ အနေနဲ့ နှစ်ရှည် အလုပ်သမားတွေကို နစ်နာကြေး ပေးရမှာ စိုးပြီး လောလောဆည် ၁၅ရက်စာ လုပ်အားခ ပေးမယ်ဆိုတာနဲ့ အလုပ်အသစ် ခန့်ပေးမယ် ဆိုပြီး မြန်မာအလုပ်သမားတွေကို ပြောဆို နေတယ်လို့လည်း ဦးအောင်ကျော်က ပြောပါတယ်။
အလုပ်သမားတွေကြားမှာတော့ အလုပ်ရှင် ပြောတာကို လက်မှတ်ထိုး လက်ခံမယ့် အုပ်စုနဲ့ နစ်နာကြေးရအောင် ကြိုးစားမယ် ဆိုတဲ့အုပ်စု တွေ ဖြစ်နေတာကြောင့် ထပ်ပြီး ဆွေးနွေးရမယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။
စက်ရုံဘက်ကတော့ စီပွားရေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အကြပ်အတည်းကြောင့် အခုလို စက်ရုံပိတ်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ရတာ ဖြစ်ပြီး စက်ရုံအလုပ်သမားတွေ အတွက် စာချုပ်ပါအတိုင်း ရပိုင်ခွင့်များကို ရှင်းပေးမှာဖြစ်တယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် တကယ်လို့ ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ စက်ရုံပြန်ပြီး လည်ပတ်နိုင်မယ်ဆိုရင် အလုပ်သမားတွေအနေနဲ့ အလုပ် ပြန်ပြီး လျှောက်ထားနိုင်တယ်လို့လည်း နှုတ်ကတိပေး ပြောဆိုထားတာပါ။
နိုဝင်ဘာလ အတွင်း မှာလုပ်တဲ့ ထိုင်း ဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ်ကျန်အိုချာရဲ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာတော့ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ၁၁ လအတွင်း စက်ရုံပေါင်း ၁၄၀၀ကျော် ပိတ်ခဲ့ရတယ်လို့ အတည်ပြု ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိမှာတော့ ထိုင်းနိုင်ငံသားနဲ့ နိုင်ငံခြားသား အလုပ်သမား စုစုပေါင်း ၄ သောင်းကျော်ဟာ ၂၀၁၉ခုနှစ်အတွင်း အလုပ်လက်မဲ့ ဖြစ်ခဲ့ရပါတယ်။
.................
ထိုငျးစကျရုံပိတျလို့ မွနျမာအလုပျသမား ၂၀၀ ကြောျ အခကျတှေ့
(Unicode)
ဒီနှဈအတှငျး စကျရုံပေါငျး တထောငျကြောျ ပိတျပဈခဲ့ရတဲ့ ထိုငျးနိုငျငံမှာ ဒီဇငျဘာလ ၂၃ရကျနေ့က မွနျမာအလုပျသမား ၂၀၀ လောကျ အလုပျလုပျနတေဲ့ ကားပစ်စညျး ထုတျစကျရုံ တရုံ ရုတျတရကျ ပိတျလိုကျတဲ့အတှကျ မွနျမာအပါအဝငျ အဲဒီစကျရုံမှာ အလုပျလုပျနတေဲ့ အလုပျသမားတှေ အခကျကွုံနရေပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကို ဗှီအိုအေ သတငျးထောကျ မအေးအေးမာက သတငျးပို့ထား ပါတယျ။
စမုစခှနျ ခရိုငျ ၊ ကလြနျရခဒြါလမျး က အလုပျသမား တထောငျကြောျ ရှိတဲ့ Pong Parodan ရာဘာကုမ်ပဏီ လီမိတကျ စကျရုံ ကို ပိတျသိမျးလိုကျကွောငျး ရုတျတရကျ ကွညောလိုကျတာကွောင့ျ အလုပျသမားတှကေို ထိုငျး အခွစေိုကျ ရှှေ့ပွောငျးအလုပျသမား အခှင့ျရေး ကှနျယကျက သှားရောကျတှေ့ဆုံခဲ့ပွီး သူတို့အတှကျ နဈနာကွေးရရှိအောငျ ကူညီ ဆောငျရှကျပေးဖို့ လုပျဆောငျနတေယျလို့ ရှပွေောငျး အလုပျသမား အခှင့ျရေး ကှနျယကျ ဥက်ကဌ ဦးအောငျကြောျက ခုလို ပွောပါတယျ။
“စကျရုံကိုပိတျသိမျးလိုကျပွီလို့ ကွညောလိုကျတာ စကျရုံကို ဆကျလကျ လညျပတျနိုငျစှမျး မရှိဘူးဆိုပွီး ပိတျလိုကျတာ။ ထိုငျးအစိုးရ ဌာနဆိုငျရာတို့နဲ့ ထိုငျးအလုပျသမားသမဂ်ဂ တှေ ပေါငျးပွီး ဆကျလကျပွီးအခှင့ျရေး အပွည့ျအဝရှိအောငျ ဆကျလကျဆောငျရှကျမယျပေါ့။ အလုပျသမား ၁၀၀၀ကြောျထဲမှာ မွနျမာအလုပျသမား ၂၀၀ကြောျရှိပါတယျ။ မွနျမာအလုပျသမားတှကေ လညျး ကနြောျတို့ အလုပျသမားရေးလုပျနတေဲ့ အဖှဲ့တှနေဲ့ တသံတညျး လိုကျပါမှဖွဈမှာပါ ။ နဈနာကွေး ရအောငျ လုပျပေးလို့ ရမယျ ၃နှဈလုပျထားရငျ ၃နှဈနဈနာကွေးရအောငျ လုပျမယျ တနှဈဆို တနှဈ ၊ ၆ နှဈဆို ၆နှဈစာရအောငျ နဈနာကွေးရအောငျ လုပျပေးဖို့ ရှိတယျ။”
လောလောဆညျမှာတော့ စကျရုံပိုငျရှငျက မွနျမာအလုပျသမားတှကေို ၁၅ ရကျစာ လုပျအားခပေးမယ့ျ အကွောငျးနဲ့ နောကျနှဈကမြှ အလုပျထပျခန့ျမယျ ဆိုတာမြိုးတှေ ပွောပွီး စညျးရုံး နတောကွောင့ျ အလုပျသမားတှဟော ဘာဆကျလုပျရမယျ ဆိုတာ တိတိကကြြ မဆုံးဖွတျနိုငျပဲ ဖွဈနတေယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
“မွနျမာအလုပျသမား အမြားစုကို ကွည့ျလိုကျတော့ MOU လုပျသားက ၅၀ လောကျရှိပွီး တခွား စာရှကျစာတမျးတှနေဲ့ လုပျကိုငျနတောက ဒီနိုငျငံမှာ လုပျထားတဲ့ယာယီ စာအုပျတှနေဲ့ ရှိတယျ။ လုပျသားတှကေ မညီမညှတျဖွဈနတောက ၁၅ ရကျစာ အလုပျရှငျ က ပေးမဲ့ဟာကို ယူလိုကျမယျ ။ အလုပျရှငျက ငါတို့ ကို နောကျထပျ အလုပျပွနျခန့ျမယျလို့ ပွောတယျ၊ အလုပျပုံမှနျရှိဖို့ လိုအပျတယျ ဆိုတဲ့ ဆုံးဖွတျတာမြိုးတှလေညျး ရှိနတေယျ”
မွနျမာလုပျသားတှထေဲမှာ ၁၀နှဈကြောျ လုပျသကျရှိတဲ့ အလုပျသမားတှလေညျး ပါဝငျနတော ဖွဈပွီး ဒီလိုအလုပျသမားတှေ အတှကျ နဈနာကွေး ပေးရမယျဆိုရငျ တဦးကို ဘတျငှေ ၉သောငျးကြောျလောကျ ပေးရမှာဖွဈပါတယျ။ ဒါ့ကွောင့ျ အလုပျရှငျတှေ အနနေဲ့ နှဈရှညျ အလုပျသမားတှကေို နဈနာကွေး ပေးရမှာ စိုးပွီး လောလောဆညျ ၁၅ရကျစာ လုပျအားခ ပေးမယျဆိုတာနဲ့ အလုပျအသဈ ခန့ျပေးမယျ ဆိုပွီး မွနျမာအလုပျသမားတှကေို ပွောဆို နတေယျလို့လညျး ဦးအောငျကြောျက ပွောပါတယျ။
အလုပျသမားတှကွေားမှာတော့ အလုပျရှငျ ပွောတာကို လကျမှတျထိုး လကျခံမယ့ျ အုပျစုနဲ့ နဈနာကွေးရအောငျ ကွိုးစားမယျ ဆိုတဲ့အုပျစု တှေ ဖွဈနတောကွောင့ျ ထပျပွီး ဆှေးနှေးရမယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။
စကျရုံဘကျကတော့ စီပှားရေးရငျးနှီးမွှုပျနှံမှု အကွပျအတညျးကွောင့ျ အခုလို စကျရုံပိတျဖို့ ဆုံးဖွတျရတာ ဖွဈပွီး စကျရုံအလုပျသမားတှေ အတှကျ စာခြုပျပါအတိုငျး ရပိုငျခှင့ျမြားကို ရှငျးပေးမှာဖွဈတယျလို့ ထုတျပွနျထားပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ တကယျလို့ ၂၀၂၀ ခုနှဈမှာ စကျရုံပွနျပွီး လညျပတျနိုငျမယျဆိုရငျ အလုပျသမားတှအေနနေဲ့ အလုပျ ပွနျပွီး လြှောကျထားနိုငျတယျလို့လညျး နှုတျကတိပေး ပွောဆိုထားတာပါ။
နိုဝငျဘာလ အတှငျး မှာလုပျတဲ့ ထိုငျး ဝနျကွီးခြုပျ ပရာယှတျကနြျအိုခြာရဲ့ သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာတော့ ၂၀၁၉ ခုနှဈ ၁၁ လအတှငျး စကျရုံပေါငျး ၁၄၀၀ကြောျ ပိတျခဲ့ရတယျလို့ အတညျပွု ပွောကွားခဲ့ပါတယျ။ လကျရှိမှာတော့ ထိုငျးနိုငျငံသားနဲ့ နိုငျငံခွားသား အလုပျသမား စုစုပေါငျး ၄ သောငျးကြောျဟာ ၂၀၁၉ခုနှဈအတှငျး အလုပျလကျမဲ့ ဖွဈခဲ့ရပါတယျ။
