(Zawgyi / Unicode)
လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီနဲ့ ကာကွယ်ပေးဖို့ လိုအပ်နေတဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင်း ဒေသအားလုံးကို အတားအဆီးမရှိ သွားရောက်ခွင့်ရရှိရေး ကုလသမဂ္ဂ အကူအညီပေးရေးဆိုင်ရာ ဌာနတွေက တောင်းဆိုပါတယ်။ ပိတ်မိနေတဲ့ Mariupol နဲ့ Volnovakha မြို့တွေက အရပ်သားတွေ ထွက်ခွာခွင့်ရရေးအတွက် ယာယီ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး ရုရှားဘက်က ပြောဆိုတဲ့သတင်း ထွက်ပေါ်လာပြီးနောက်မှာ ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေရဲ့ ပန်ကြားချက် ထွက်ပေါ်လာတာပါ။ ဂျီနီဗာကနေ Lisa Schlein ပေးပို့တဲ့ သတင်းဆောင်းပါးကို မသိင်္ဂီထိုက် ပြောပြပေးပါမယ်။
ပဋိပက္ခဒေသတွင်းကနေ အရပ်သားတွေ ဘေးကင်းလုံခြုံစွာ ထွက်ခွာနိုင်ရေး ဆောင်ရွက်ပေးဖို့ ယူကရိန်းနဲ့ ရုရှားကြား သဘောတူညီကြတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းအပေါ်မှာ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေးရုံး (OCHA) က ကြိုဆိုပါတယ်။ နှစ်နိုင်ငံ ကိုယ်စားလှယ်တွေ တနင်္လာနေ့က ဘဲလားရုစ်မှာ သဘောတူညီချက်ကို အဆိုပြုခဲ့ကြတာပါ။
ဒါပေမယ့်လည်း လူသားချင်း စာနာထောက်ကူမှုနဲ့ လမ်းကြောင်းတွေ ဖွင့်ပေးမှုနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ နှစ်နိုင်ငံစလုံးဘက်က ကုလသမဂ္ဂ တာဝန်ရှိသူတွေထံ ရေးသား အကြောင်းကြားတာမျိုး မရရှိသေးကြောင်း OCHA ပြောခွင့်ရ Jens Laerke က ပြောပါတယ်။ အနီးဝန်းကျင်မှာ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် လူထုကြား တုန်လှုပ်ချောက်ချားနေကြပြီး ဘေးကင်းရာကို ထွက်ခွာရေးနဲ့ အသက်ကယ် အကူအညီ အရေးပေါ် လိုအပ်နေသူ သန်းချီရှိနေကြောင်းလည်း သူက ပြောပါတယ်။
“အရပ်သားတွေရဲ့ ဂုဏ်သိက္ခာ၊ ဘေးကင်းလုံခြုံမှုနဲ့ အကာအကွယ်ပေးနိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းမျိုး ဖြစ်လာစေရေး နှစ်ဖက်စလုံးကနေ ကျနော်တို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ စိုးရိမ်စရာကောင်းနေတဲ့ ဒေသတွေကနေ ထွက်ခွာဖို့ ဒါမှမဟုတ်လည်း ဆက်နေလိုသူတွေ ဘယ်သူတွေပဲဖြစ်စေ အရပ်သားတွေကို ကာကွယ်ရေးနဲ့ စောင့်ရှောက်ရေးအတွက် သက်ဆိုင်သူအားလုံးနဲ့ လက်တွဲဆောင်ရွက်ဖို့ လူသားချင်း စာနာထောက်ကူမှုဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းတွေဘက်က အဆင်သင့် ရှိနေပါတယ်။”
ပြီးခဲ့တဲ့ သီတင်းပတ်အတွင်း အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးရတဲ့ ကလေးငယ် ၅ သိန်းရှိကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ ကလေးသူငယ် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ ပိုလန်နယ်စပ်နဲ့ ကီလိုမီတာ ၆၀ လောက်မှာရှိတဲ့ ယူကရိန်းအနောက်ပိုင်း Lviv မြို့မှာ ရောက်နေတဲ့ UNICEF ပြောခွင့်ရ James Elder ကတော့ မဖြစ်မနေ အိုးအိမ်စွန့် ထွက်ပြေးရမှု ပမာဏနဲ့ အရှိန်အဟုန်က မကြုံစဘူး အခြေအနေမျိုး ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
“အကြမ်းဖက်မှုတွေ၊ လက်နက်ပေါက်ကွဲမှုတွေ မရပ်ရင် အချိန်တိုအတွင်းမှာပဲ နိုင်ငံတွင်းကနေ မဖြစ်မနေ ထွက်ပြေးကြရမယ့် ကလေးတွေ အများကြီး ပိုများလာပါမယ်။ သေဆုံးမှုများလာမယ့် အရေးကိုလည်း စိုးရိမ်ပါတယ်။ လက်ရှိ ပစ်ခတ် တိုက်ခိုက်ခံနေရတဲ့ ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင်းကနေ ထွက်မပြေးနိုင်သူတွေကိုလည်း ထည့်တွက်ကြရပါမယ်။ ကလေးငယ် သောင်းနဲ့ချီပြီး ကလေးစောင့်ရှောက်ရေး ဌာနတွေမှာ ရှိနေပါတယ်။”
ကုလသမဂ္ဂ ဒုက္ခသည်များဆိုင်ရာရုံးက သတင်းမီဒီယာဆိုင်ရာ အကြီးအကဲ Joung-ah Ghedini-Williams ကတော့ Moldova နိုင်ငံ Palanca မြို့မှာ ရှိနေပါတယ်။ ယူကရိန်းနိုင်ငံတွင်းက ဒုက္ခသည်တွေ ထွက်ပြေးလာမှုနှုန်းက ထူးခြားကြောင်း ပြောပါတယ်။
“နေ့စဉ် အရေအတွက် တိုးလာတာမဟုတ်ဘဲ နာရီနဲ့အမျှ တိုးလာနေပါတယ်။ အခု တွေ့မြင်နေရတာဟာဆိုရင် သီတင်းတပတ်ကျော်အတွင်း လူတွေ ရင်ဆိုင်ကြုံတွေ့ရတဲ့ အဖြစ်ဆိုးကြီးရဲ့ သက်ရောက်မှုကြီး ဖြစ်တယ်လို့ ကျမ ယူဆပါတယ်။”
ပိုလန်၊ ဟန်ဂေရီ၊ မိုဒိုဗာ၊ ရိုမေးနီးယားနဲ့ တခြား ဥရောပနိုင်ငံတွေကို ထွက်ပြေးလာသူ ယူကရိန်းပြည်သူ ၁ ဒသမ ၃ သန်းကျော်ရှိကြောင်း UNHCR ရဲ့ စာရင်းမှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ယူကရိန်းဒုက္ခသည် ၄ သန်းကို ကူညီပေးဖို့ UNHCR က ပြင်ဆင်နေပြီး ဒါဟာဆိုရင် အခု ရာစုနှစ်အတွင်း အကြီးမားဆုံး ဒုက္ခသည်ပြဿနာကြီး ဖြစ်ပါတယ်။
-------------------------
(Unicode)
ယူကရိနျးနိုငျငံတှငျး လူသားစာနာမှု ကူညီခှင့ျရရေး ကုလ တောငျးဆို
လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ အကူအညီနဲ့ ကာကှယျပေးဖို့ လိုအပျနတေဲ့ ယူကရိနျးနိုငျငံတှငျး ဒသေအားလုံးကို အတားအဆီးမရှိ သှားရောကျခှင့ျရရှိရေး ကုလသမဂ်ဂ အကူအညီပေးရေးဆိုငျရာ ဌာနတှကေ တောငျးဆိုပါတယျ။ ပိတျမိနတေဲ့ Mariupol နဲ့ Volnovakha မွို့တှကေ အရပျသားတှေ ထှကျခှာခှင့ျရရေးအတှကျ ယာယီ အပဈအခတျရပျစဲရေး ရုရှားဘကျက ပွောဆိုတဲ့သတငျး ထှကျပေါျလာပွီးနောကျမှာ ကုလသမဂ်ဂ အဖှဲ့အစညျးတှရေဲ့ ပနျကွားခကြျ ထှကျပေါျလာတာပါ။ ဂြီနီဗာကနေ Lisa Schlein ပေးပို့တဲ့ သတငျးဆောငျးပါးကို မသိငျ်ဂီထိုကျ ပွောပွပေးပါမယျ။
ပဋိပက်ခဒသေတှငျးကနေ အရပျသားတှေ ဘေးကငျးလုံခွုံစှာ ထှကျခှာနိုငျရေး ဆောငျရှကျပေးဖို့ ယူကရိနျးနဲ့ ရုရှားကွား သဘောတူညီကွတယျဆိုတဲ့ သတငျးအပေါျမှာ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျရေးရုံး (OCHA) က ကွိုဆိုပါတယျ။ နှဈနိုငျငံ ကိုယျစားလှယျတှေ တနငျ်လာနေ့က ဘဲလားရုဈမှာ သဘောတူညီခကြျကို အဆိုပွုခဲ့ကွတာပါ။
ဒါပမေယ့ျလညျး လူသားခငြျး စာနာထောကျကူမှုနဲ့ လမျးကွောငျးတှေ ဖှင့ျပေးမှုနဲ့ ပတျသကျလို့တော့ နှဈနိုငျငံစလုံးဘကျက ကုလသမဂ်ဂ တာဝနျရှိသူတှထေံ ရေးသား အကွောငျးကွားတာမြိုး မရရှိသေးကွောငျး OCHA ပွောခှင့ျရ Jens Laerke က ပွောပါတယျ။ အနီးဝနျးကငြျမှာ အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုတှကွေောင့ျ လူထုကွား တုနျလှုပျခြောကျခြားနကွေပွီး ဘေးကငျးရာကို ထှကျခှာရေးနဲ့ အသကျကယျ အကူအညီ အရေးပေါျ လိုအပျနသေူ သနျးခြီရှိနကွေောငျးလညျး သူက ပွောပါတယျ။
“အရပျသားတှရေဲ့ ဂုဏျသိက်ခာ၊ ဘေးကငျးလုံခွုံမှုနဲ့ အကာအကှယျပေးနိုငျမယ့ျ လမျးကွောငျးမြိုး ဖွဈလာစရေေး နှဈဖကျစလုံးကနေ ကနြောျတို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။ စိုးရိမျစရာကောငျးနတေဲ့ ဒသေတှကေနေ ထှကျခှာဖို့ ဒါမှမဟုတျလညျး ဆကျနလေိုသူတှေ ဘယျသူတှပေဲဖွဈစေ အရပျသားတှကေို ကာကှယျရေးနဲ့ စောင့ျရှောကျရေးအတှကျ သကျဆိုငျသူအားလုံးနဲ့ လကျတှဲဆောငျရှကျဖို့ လူသားခငြျး စာနာထောကျကူမှုဆိုငျရာ အဖှဲ့အစညျးတှဘေကျက အဆငျသင့ျ ရှိနပေါတယျ။”
ပွီးခဲ့တဲ့ သီတငျးပတျအတှငျး အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုတှကွေောင့ျ အိုးအိမျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးရတဲ့ ကလေးငယျ ၅ သိနျးရှိကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ ကလေးသူငယျ ရနျပုံငှအေဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ ပိုလနျနယျစပျနဲ့ ကီလိုမီတာ ၆၀ လောကျမှာရှိတဲ့ ယူကရိနျးအနောကျပိုငျး Lviv မွို့မှာ ရောကျနတေဲ့ UNICEF ပွောခှင့ျရ James Elder ကတော့ မဖွဈမနေ အိုးအိမျစှန့ျ ထှကျပွေးရမှု ပမာဏနဲ့ အရှိနျအဟုနျက မကွုံစဘူး အခွအေနမြေိုး ဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။
“အကွမျးဖကျမှုတှေ၊ လကျနကျပေါကျကှဲမှုတှေ မရပျရငျ အခြိနျတိုအတှငျးမှာပဲ နိုငျငံတှငျးကနေ မဖွဈမနေ ထှကျပွေးကွရမယ့ျ ကလေးတှေ အမြားကွီး ပိုမြားလာပါမယျ။ သဆေုံးမှုမြားလာမယ့ျ အရေးကိုလညျး စိုးရိမျပါတယျ။ လကျရှိ ပဈခတျ တိုကျခိုကျခံနရေတဲ့ ယူကရိနျးနိုငျငံတှငျးကနေ ထှကျမပွေးနိုငျသူတှကေိုလညျး ထည့ျတှကျကွရပါမယျ။ ကလေးငယျ သောငျးနဲ့ခြီပွီး ကလေးစောင့ျရှောကျရေး ဌာနတှမှော ရှိနပေါတယျ။”
ကုလသမဂ်ဂ ဒုက်ခသညျမြားဆိုငျရာရုံးက သတငျးမီဒီယာဆိုငျရာ အကွီးအကဲ Joung-ah Ghedini-Williams ကတော့ Moldova နိုငျငံ Palanca မွို့မှာ ရှိနပေါတယျ။ ယူကရိနျးနိုငျငံတှငျးက ဒုက်ခသညျတှေ ထှကျပွေးလာမှုနှုနျးက ထူးခွားကွောငျး ပွောပါတယျ။
“နေ့စဉျ အရအေတှကျ တိုးလာတာမဟုတျဘဲ နာရီနဲ့အမြှ တိုးလာနပေါတယျ။ အခု တှေ့မွငျနရေတာဟာဆိုရငျ သီတငျးတပတျကြောျအတှငျး လူတှေ ရငျဆိုငျကွုံတှေ့ရတဲ့ အဖွဈဆိုးကွီးရဲ့ သကျရောကျမှုကွီး ဖွဈတယျလို့ ကမြ ယူဆပါတယျ။”
ပိုလနျ၊ ဟနျဂရေီ၊ မိုဒိုဗာ၊ ရိုမေးနီးယားနဲ့ တခွား ဥရောပနိုငျငံတှကေို ထှကျပွေးလာသူ ယူကရိနျးပွညျသူ ၁ ဒသမ ၃ သနျးကြောျရှိကွောငျး UNHCR ရဲ့ စာရငျးမှာ ဖောျပွပါတယျ။ ယူကရိနျးဒုက်ခသညျ ၄ သနျးကို ကူညီပေးဖို့ UNHCR က ပွငျဆငျနပွေီး ဒါဟာဆိုရငျ အခု ရာစုနှဈအတှငျး အကွီးမားဆုံး ဒုက်ခသညျပွူနာကွီး ဖွဈပါတယျ။
