(Zawgyi/Unicode)
တရုတ်နိုင်ငံမှာ အဆိုးရွားဆုံး ဖြစ်တဲ့ Coronavirus ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ရေး အတွက် ဘက်ပေါင်းစုံက ဆောင်ရွက်နေပေမယ့် လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေနိုင်တယ်ဆိုတာကို တရုတ်အနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြုရမယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်က တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
Coronavirus ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကြောင့် သေဆုံးသူ အရေအတွက် တနေ့တခြား များလာတဲ့ အချိန်မှာဘဲ ကမ္ဘာ့လုံးဆိုင်ရာ စောင့်ကြည့်မှုတရပ် စတင်နိုင်ဖို့နဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ အလွန်အကျွံ မဖြစ်ရေးလည်း ကုလသမဂ္ဂ အဖွဲ့အစည်းတွေ ကြိုးစားနေကြပါတယ်။ မသိင်္ဂ ီထိုက် စုစည်းတင်ပြထားပါတယ်။
Coronavirus ကူးစက်ပျံ့နှံ့မှုကို ကုစားနိုင်ရေး အတွက် တရုတ်ဘက်က ဘက်ပေါင်းစုံ အားထည့်ဆောင်ရွက်နေပေမယ့် လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေနိုင်တယ်ဆိုတာကို အသိအမှတ်ပြုဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ် Antonio Guterres က အင်္ဂါနေ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ တိုက်တွန်းသွားပါတယ်။
"ဒီကိစ္စဟာဆိုရင် အလွန် ခက်ခဲနက်နဲတဲ့ နည်းလမ်းမျိုးနဲ့ ကြီးထွားလာနေပြီး ကပ်ရောဂါ အခြေအနေမျိုး တခု ဖြစ်နေပါပြီ။ တရုတ်ဘက်ကလည်း ဒီကိစ္စ တုံ့ပြန် ကိုင်တွယ်ရေးမှာ အရင်းအမြစ်တွေ စွမ်းအင်တွေ အစွမ်းကုန် သုံးစွဲဆောင်ရွက်နေတယ်လို့ ကျနော် ယုံကြည်ပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ ကြိုးပမ်းချက်ကို ကျနော်တို့ အနေနဲ့ အပြည့်အ၀ အသိမှတ်ပြုပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဒီလို အခြေအနေမျိုး ပြသနာမျိုးမှာ ဘက်ပေါင်းစုံက ဆောင်ရွက်နေတာတွေလည်း တခါတရံမှာ မလုံလောက်ပါဘူး။ ဒီအချက်ကို အရင်ဆုံး အသိအမှတ်ပြုရမှာက တရုတ်နိုင်ငံ ဖြစ်ပါတယ်။"
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီး WHO ရဲ့ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် Tedros Adhanom Ghebreyesus ကတော့ နိုင်ငံတွေကြား သတင်းအချက်အလက်တွေ ပိုပြီး မျှဝေကြဖို့ တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။
"အချက်အလက် မျှဝေမှုပိုင်းမှာ ပိုပြီး တိုးတက်အောင် လက်ငင်း ဆောင်ရွက်ကြရေး အတွက် ကျန်းမာရေး ဝန်ကြီးအားလုံးကို ကျနော်စာရေး ပန်ကြားထားပါတယ်။ အရင်နေ့က ပြောခဲ့သလိုပါဘဲ ဒီ ရောဂါ ပျံ့နှံ့မှုကို တကမ္ဘာလုံးရဲက စည်းလုံး ညီညွတ်မှုအားနဲ့ ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်မှ အောင်မြင်မှာ ဖြစ်တဲ့ အတွက် စောင့်ကြည့်ရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာ အားလုံးက ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်ခြင်းနဲ့ စကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။"
Coronavirus နဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူထုကြား စိုးရိမ်မှု မလွန်ကဲစေဖို့လည်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီး WHO က ဆောင်ရွက်နေတာပါ။ WHO ရဲ့ ကမ္ဘာတလွှား ကူးစက်ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်မှုများအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်မှုဆိုင်ရာ ဌာန အကြီးအကဲ ဒေါက်တာ Sylvie Briand က အခုလို ပြောပါတယ်။
"အရင်တုန်းက ကူးစက်ရောဂါ ပျံ့နှံ့မှုတွေမှာ လူတွေ အနေနဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေက မလိုအပ်ဘဲ အလွန်အကျွံများနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါကြောင့် အခုအခါမှာ ကျမတို့ အနေနဲ့ Google တို့လို တခြား အဖွဲ့တွေနဲ့ ပူးပေါင်းပြီး ဆောင်ရွက်နေပြီး သူတို့ဘက်ကလည်း SOS – အရေးပေါ် သတိပေးချက် အစီအစဉ် တရပ်ကို စတင်လိုက်ပါပြီ။ ဒီလိုလုပ်လိုက်တာကြောင့် Coronavirus နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အချက်အလက်တွေကို တနေရာတည်းမှာ ရှာဖွေ ရယူနိုင်ရေး အထောက်အကူ ဖြစ်စေမှာပါ။"
....................
Coronavirus ထိနျးခြုပျရေးလုပျဆောငျမှု လိုအပျခကြျတှရှေိကွောငျး ကုလအတှငျးရေးမှူးခြုပျပွော
(Unicode)
တရုတျနိုငျငံမှာ အဆိုးရှားဆုံး ဖွဈတဲ့ Coronavirus ကူးစကျပြံ့နှံ့မှုကို ထိနျးခြုပျနိုငျရေး အတှကျ ဘကျပေါငျးစုံက ဆောငျရှကျနပေမေယ့ျ လိုအပျခကြျတှေ ရှိနနေိုငျတယျဆိုတာကို တရုတျအနနေဲ့ အသိအမှတျပွုရမယျလို့ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျက တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။ Coronavirus ကူးစကျပြံ့နှံ့မှုကွောင့ျ သဆေုံးသူ အရအေတှကျ တနေ့တခွား မြားလာတဲ့ အခြိနျမှာဘဲ ကမ်ဘာ့လုံးဆိုငျရာ စောင့ျကွည့ျမှုတရပျ စတငျနိုငျဖို့နဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှေ အလှနျအကြှံ မဖွဈရေးလညျး ကုလသမဂ်ဂ အဖှဲ့အစညျးတှေ ကွိုးစားနကွေပါတယျ။ မသိငျ်ဂ ီထိုကျ စုစညျးတငျပွထားပါတယျ။
Coronavirus ကူးစကျပြံ့နှံ့မှုကို ကုစားနိုငျရေး အတှကျ တရုတျဘကျက ဘကျပေါငျးစုံ အားထည့ျဆောငျရှကျနပေမေယ့ျ လိုအပျခကြျတှေ ရှိနနေိုငျတယျဆိုတာကို အသိအမှတျပွုဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျ Antonio Guterres က အငျ်ဂါနေ့ သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာ တိုကျတှနျးသှားပါတယျ။
"ဒီကိစ်စဟာဆိုရငျ အလှနျ ခကျခဲနကျနဲတဲ့ နညျးလမျးမြိုးနဲ့ ကွီးထှားလာနပွေီး ကပျရောဂါ အခွအေနမြေိုး တခု ဖွဈနပေါပွီ။ တရုတျဘကျကလညျး ဒီကိစ်စ တုံ့ပွနျ ကိုငျတှယျရေးမှာ အရငျးအမွဈတှေ စှမျးအငျတှေ အစှမျးကုနျ သုံးစှဲဆောငျရှကျနတေယျလို့ ကနြောျ ယုံကွညျပါတယျ။ သူတို့ရဲ့ ကွိုးပမျးခကြျကို ကနြောျတို့ အနနေဲ့ အပွည့ျအ၀ အသိမှတျပွုပါတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ဒီလို အခွအေနမြေိုး ပွသနာမြိုးမှာ ဘကျပေါငျးစုံက ဆောငျရှကျနတောတှလေညျး တခါတရံမှာ မလုံလောကျပါဘူး။ ဒီအခကြျကို အရငျဆုံး အသိအမှတျပွုရမှာက တရုတျနိုငျငံ ဖွဈပါတယျ။"
ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေး အဖှဲ့ကွီး WHO ရဲ့ ညှှနျကွားရေးမှူးခြုပျ Tedros Adhanom Ghebreyesus ကတော့ နိုငျငံတှကွေား သတငျးအခကြျအလကျတှေ ပိုပွီး မြှဝကွေဖို့ တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။
"အခကြျအလကျ မြှဝမှေုပိုငျးမှာ ပိုပွီး တိုးတကျအောငျ လကျငငျး ဆောငျရှကျကွရေး အတှကျ ကနြျးမာရေး ဝနျကွီးအားလုံးကို ကနြောျစာရေး ပနျကွားထားပါတယျ။ အရငျနေ့က ပွောခဲ့သလိုပါဘဲ ဒီ ရောဂါ ပြံ့နှံ့မှုကို တကမ်ဘာလုံးရဲက စညျးလုံး ညီညှတျမှုအားနဲ့ ဝိုငျးဝနျးဆောငျရှကျမှ အောငျမွငျမှာ ဖွဈတဲ့ အတှကျ စောင့ျကွည့ျရေး လုပျငနျးစဉျမှာ အားလုံးက ပူးပေါငျး ဆောငျရှကျခွငျးနဲ့ စကွရမှာ ဖွဈပါတယျ။"
Coronavirus နဲ့ ပတျသကျပွီး လူထုကွား စိုးရိမျမှု မလှနျကဲစဖေို့လညျး ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေး အဖှဲ့ကွီး WHO က ဆောငျရှကျနတောပါ။ WHO ရဲ့ ကမ်ဘာတလှှား ကူးစကျရောဂါကွောင့ျ ထိခိုကျမှုမြားအတှကျ ကွိုတငျပွငျဆငျမှုဆိုငျရာ ဌာန အကွီးအကဲ ဒေါကျတာ Sylvie Briand က အခုလို ပွောပါတယျ။
"အရငျတုနျးက ကူးစကျရောဂါ ပြံ့နှံ့မှုတှမှော လူတှေ အနနေဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှကေ မလိုအပျဘဲ အလှနျအကြှံမြားနတောကို တှေ့ရပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ အခုအခါမှာ ကမြတို့ အနနေဲ့ Google တို့လို တခွား အဖှဲ့တှနေဲ့ ပူးပေါငျးပွီး ဆောငျရှကျနပွေီး သူတို့ဘကျကလညျး SOS – အရေးပေါျ သတိပေးခကြျ အစီအစဉျ တရပျကို စတငျလိုကျပါပွီ။ ဒီလိုလုပျလိုကျတာကွောင့ျ Coronavirus နဲ့ ပတျသကျပွီး အခကြျအလကျတှကေို တနရောတညျးမှာ ရှာဖှေ ရယူနိုငျရေး အထောကျအကူ ဖွဈစမှောပါ။"