(Zawgyi/Unicode)
ရာဇဝတ်မှုဆိုင်ရာ နောင်မှာ တရားစွဲဆိုမယ့် လုပ်ငန်းစဉ်တွေအတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းချိန်ကစပြီး ကျူးလွန်တဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု သက်သေအထောက်အထားတွေ စုဆောင်းနေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့လုပ်ရပ်ကို ရန်ကုန်အမေရိကန်သံရုံးက ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။
သောကြာနေ့က ထုတ်ပြန်တဲ့ အမေရိကန်သံရုံးရဲ့ ကြေညာချက်မှာ- ဖေဖေါ်ဝါရီလ (၁)ရက်နေ့ စစ်အာဏာသိမ်းချိန်က စပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပေါ်ပေါက်နေတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို ကုလသမဂ္ဂ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ လွတ်လပ်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုယန္တရား (IIMM) အနေနဲ့အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေပြီး၊ လူ့အခွင့်အရေး ကျူးလွန်ချိုးဖောက်မှုမှန်သမျှ သက်သေအထောက်အထားတွေနဲ့ စုဆောင်းပြုစုနေတာဟာ အရေးကြီးတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်တခုဖြစ်တယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
ဒါမှသာ အနာဂတ် တရားစွဲဆိုမယ့် ကိစ္စတွေမှာ ကျူးလွန်သူတွေကို တာဝန်ခံစေဖို့ ဒီအထောက်အထားတွေကို အသုံးချနိုင်မှာဖြစ်တယ်လို့ ရန်ကုန် အမေရိကန်သံရုံးရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။ ဒါအပြင် မြန်မာပြည်သူတွေအနေနဲ့ အသုံးဝင်တဲ့ သတင်းအချက်အလက် အထောက်အထားတွေကို IIMM ဆီကိုပေးပို့ဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားသလို တိုက်ရိုက်ဆက်သွယ်နိုင်တဲ့ ဖုန်းနံပါတ်၊ အီးမေးလ်တွေကို သံရုံးက ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
IIMM မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ ယန္တရားအဖွဲ့ကို ၂၀၁၈ခုနှစ်မှာ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေး ကောင်စီက ဖွဲ့စည်းခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၁ခုနှစ်ကစပြီး မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ကြီးမားလှတဲ့ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ် ကျူးလွန်မှုတွေ၊ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေ ချိုးဖောက်မှုတွေအတွက် အထောက်အထားအချက်အလက်တွေကို IIMM အနေနဲ့စိစစစ် ထိန်းသိမ်းနေတာပါ။
IIMM ဟာ သူတို့ ထိန်းသိမ်းစိစစ်နေတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှု အထောက်အထားတွေကို နိုင်ငံအဆင့် ဒါမှမဟုတ် နိုင်ငံတကာ တရားရုံးတွေမှာရာဇဝတ်ကျူးလွန်မှုအတွက် တာဝန်ရှိသူတွေကို တရားစွဲဆိုတဲ့အခါမှာ အထောက်အကူပြု အမှုတွဲတွေ တည်ဆောက်မှာဖြစ်ပါတယ်။
...........
ကုလ IIMM မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ယန်တရားအဖှဲ့ လုပျရပျ ရနျကုနျကနျသံရုံး ကွိုဆို
(Unicode)
ရာဇဝတျမှုဆိုငျရာ နောငျမှာ တရားစှဲဆိုမယ့ျ လုပျငနျးစဉျတှအေတှကျ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးခြိနျကစပွီး ကြူးလှနျတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု သကျသအေထောကျအထားတှေ စုဆောငျးနတေဲ့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့လုပျရပျကို ရနျကုနျအမရေိကနျသံရုံးက ကွိုဆိုလိုကျပါတယျ။
သောကွာနေ့က ထုတျပွနျတဲ့ အမရေိကနျသံရုံးရဲ့ ကွညောခကြျမှာ- ဖဖေေါျဝါရီလ (၁)ရကျနေ့ စဈအာဏာသိမျးခြိနျက စပွီး မွနျမာနိုငျငံမှာ ပေါျပေါကျနတေဲ့ ဖွဈရပျတှကေိုကုလသမဂ်ဂ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ လှတျလပျတဲ့ စုံစမျးစဈဆေးမှုယန်တရား (IIMM) အနနေဲ့အနီးကပျစောင့ျကွည့ျနပွေီး၊ လူ့အခှင့ျအရေး ကြူးလှနျခြိုးဖောကျမှုမှနျသမြှ သကျသအေထောကျအထားတှနေဲ့ စုဆောငျးပွုစုနတောဟာ အရေးကွီးတဲ့ လုပျငနျးစဉျတခုဖွဈတယျလို့ ဖေါျပွထားပါတယျ။ ဒါမှသာ အနာဂတျ တရားစှဲဆိုမယ့ျ ကိစ်စတှမှော ကြူးလှနျသူတှကေို တာဝနျခံစဖေို့ ဒီအထောကျအထားတှကေို အသုံးခနြိုငျမှာဖွဈတယျလို့ ရနျကုနျ အမရေိကနျသံရုံးရဲ့ ထုတျပွနျခကြျမှာ ဖေါျပွထားပါတယျ။ ဒါအပွငျ မွနျမာပွညျသူတှအေနနေဲ့ အသုံးဝငျတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျ အထောကျအထားတှကေို IIMM ဆီကိုပေးပို့ဖို့လညျး တိုကျတှနျးထားသလို တိုကျရိုကျဆကျသှယျနိုငျတဲ့ ဖုနျးနံပါတျ၊ အီးမေးလျတှကေို သံရုံးက ဖေါျပွထားပါတယျ။
IIMM မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ ယန်တရားအဖှဲ့ကို ၂၀၁၈ခုနှဈမှာ ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှင့ျအရေး ကောငျစီက ဖှဲ့စညျးခဲ့တာဖွဈပါတယျ။ ၂၀၁၁ခုနှဈကစပွီး မွနျမာနိုငျငံမှာ ဖွဈခဲ့တဲ့ ကွီးမားလှတဲ့ နိုငျငံတကာရာဇဝတျ ကြူးလှနျမှုတှေ၊ နိုငျငံတကာ ဥပဒေ ခြိုးဖောကျမှုတှအေတှကျ အထောကျအထားအခကြျအလကျတှကေို IIMM အနနေဲ့စိစစဈ ထိနျးသိမျးနတောပါ။
IIMM ဟာ သူတို့ ထိနျးသိမျးစိစဈနတေဲ့ မွနျမာနိုငျငံက လူ့အခှင့ျအရေးခြိုးဖောကျမှု အထောကျအထားတှကေို နိုငျငံအဆင့ျ ဒါမှမဟုတျ နိုငျငံတကာ တရားရုံးတှမှောရာဇဝတျကြူးလှနျမှုအတှကျ တာဝနျရှိသူတှကေို တရားစှဲဆိုတဲ့အခါမှာ အထောကျအကူပွု အမှုတှဲတှေ တညျဆောကျမှာဖွဈပါတယျ။