(Zawgyi/Unicode)
ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေး ကောင်စီ အဖွဲ့ဝင် နိုင်ငံတွေ ဘက်က မြန်မာ့ ဒီမိုကရေစီရေးကို ထောက်ခံကြောင်း ရှင်းလင်း ပြတ်သားတဲ့ သတင်းစကားပါးဖို့ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ် Christine Schraner Burgener က အင်္ဂါနေ့ မြန်မာ့ အရေး လုံခြုံရေး ကောင်စီ တံခါးပိတ် အစည်းအဝေးမှာ တင်ပြခဲ့ပါတယ်။ နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ ရွေးကောက်ပွဲ နောက်ပိုင်း ဥပဒေ အညီ ဖြစ်ရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောမျိုး စစ်တပ်က ပြသခဲ့ပြီး အခုလို အခြေအနေမျိုး ဖြစ်လာတဲ့ အပေါ် အံ့သြ တုန်လှုပ်ရတယ်လို့လည်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ်က ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
အင်္ဂါနေ့ မနက်ခင်းမှာ လုံခြုံရေးကောင်စီက မြန်မာ့ အရေး တံခါးပိတ် အစည်းအဝေး ကျင်းပပါတယ်။ စစ်တပ်က အာဏာယူတဲ့ ကိစ္စကို အပြင်းအထန် ကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်းလည်း အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ်က လုံခြုံရေးကောင်စီ တံခါးပိတ် အစည်းအဝေးမှာ တင်ပြခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ ပြောခွင့်ရ Stephane Dujarric က သတင်းစာ ရှင်းလင်းခဲ့ပါတယ်။
"စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းမှု မစခင် တရက်အလိုမှာ ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ် မစ္စ Burgener က မြန်မာ စစ်တပ် ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ ဆက်သွယ်ခဲ့တာမှာတော့ စစ်တပ် ခေါင်းဆောင်တွေဘက်က အစိုးရ၊ ပြည်ထောင်စု ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်တို့နဲ့ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ပြန်ကြားခဲ့တယ် " လို့လည်း အင်္ဂါနေ့ သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောပါတယ်။
ဖမ်းဆီးထားတဲ့ နိုင်ငံတော် အတိုင်ပင်ခံ ပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်၊ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်၊ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေကို ချက်ချင်းပြန်လွှတ်ပေးဖို့လည်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ အထူးကိုယ်စားလှယ်က တောင်းဆိုထားပါတယ်။ နိုင်ငံ အရေးပေါ် အခြေအနေ ကြေညာပြီး အရပ်သား နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်တွေကို ဖမ်းဆီးမှုဟာ အခြေခံ ဥပဒေနဲ့ မညီသလို ဥပဒေမဲ့ လုပ်ရပ် ဖြစ်တယ်လို့လည်း သူမက ပြောဆိုခဲ့ကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ ပြောခွင့်ရ Stephane Dujarric သတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲမှာ ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
မြန်မာ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကို ရှုတ်ချပြီး စစ်တပ်ဘက်က ဥပဒေ လေးစားလိုက်နာရေး၊ လူ့အခွင့်အရေးကို အလေးထားရေးနဲ့ တရားဥပဒေမဲ့ ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ချက်ချင်း ပြန်လွှတ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုထားတဲ့ ဗြိတိန်က ပြုစုထားတဲ့ ကြေညာချက် မူကြမ်းကို လုံခြုံရေးကောင်စီမှာ ဆွေးနွေးနေကြောင်းလည်း ကုသလမဂ္ဂ သံတမန်တွေပြောဆိုချက်ကို ကိုးကားပြီး Reuters သတင်းက ဖော်ပြပါတယ်။ အဖွဲ့ဝင် အားလုံးက သဘောတူရင်တော့ ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေး ကောင်စီက ကြေညာချက် ထုတ်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီရဲ့ ဥက္ကဌ ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ ဗြိတိန် သံအမတ်ကြီး Barbara Woodward ကတော့ အဖွဲ့ဝင် အားလုံး တညီတညွတ် သဘောတူညီချက်ရဖို့ မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
"ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တညီတညွတ်တည်း ဆုံးဖြတ်ချက် ချနိုင်ဖို့ အသေအချာ မျှော်လင့်ထားပြီး ဖြစ်ထွန်းမှုှတွေကို ဆက်လက် အသိပေးသွားမယ်" လို့ ဗြိတိန် သံအမတ်ကြီး WOODWARD ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းတွင်းမှာ အထူးဘဲ စိုးရိမ်နေကြပြီး အင်္ဂါနေ့ မနက်ခင်းမှာလည်း တခြား သံအမတ်ကြီးတွေထံကနေလည်း အလားတူ စိုးရိမ်မကင်း ဖြစ်နေတဲ့ အကြောင်းတွေကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ကြားသိရကြောင်း ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီ ဥက္ကဌ ဗြိတိန် သံအမတ်ကြီး Woodward က ပြောပါတယ်။ ဒီပြသနာကို ဖြေရှင်းရေး အတွက် ASEAN အပါအဝင် ဒေသတွင်း နိုင်ငံတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကိုလည်း ကြိုဆိုကြောင်းနဲ့ လုံခြုံရေး ကောင်စီက သံအမတ်ကြီးတွေနဲ့ ဆက်လက် ဆွေးနွေးသွားဖို့လည်း ရှိနေကြောင်း ပြောပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ လုံခြုံရေးကောင်စီတွင်း မြန်မာ့ အရေး ဆွေးနွေးမှုတွေမှာ အစဉ်တစိုက် ကန့်ကွက်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံဘက်ကတော့ မြန်မာ့ အရေး လုံခြုံရေးကောင်စီ တံခါးပိတ် အစည်းအဝေး အတွက် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ဆွေးနွေးပွဲ မစခင်မှာဘဲ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဌာန ပြောခွင့်ရ Wang Wenbin က ပြောပါတယ်။
"လုံခြုံရေးကောင်စီ အရေးကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သက်ဆိုင်သူ အားလုံးနဲ့ တရုတ်က ဆက်သွယ် ဆောင်ရွက်နေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံရေး လူမှုရေး တည်ငြိမ်မှု အတွက် အထောက်အကူ ဖြစ်စေဖို့၊ နောက် ငြိမ်းချမ်းစွာ ပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်ရေးကိုသာ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝိုင်းဘက်က ဆောင်ရွက်ချက်ဖို့၊ ပြသနာတွေ ပိုကြီးပြီး အခြေအနေ ရှုပ်ထွေးသွားစေမယ့် အရေးတွေ ရှောင်ရှားသင့်ကြောင်း" တရုတ်နိုင်ငံခြားရေး ဌာန ပြောခွင့်ရက ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
မြန်မာ ပြည်သူလူထုကို အကာအကွယ်ပေးဖို့ နောက် မြန်မာ ပြည်သူ လူထုရဲ့ အခြေခံ အခွင့်အရေးတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ အတွက် ဒီအချိန်မှာ မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ကြရမယ်လို့လည်း ကုလသမဂ္ဂ အတွင်းရေးမှူးချုပ်ရဲ့ မြန်မာဆိုင်ရာ အထူးကိုယ်စားလှယ် Schraner Burgener က ကုလသမဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ မြန်မာ့အရေး အရေးပေါ် တံခါးပိတ် အစည်းအဝေးမှာ ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။
............
မွနျမာ့အရေး လုံခွုံရေးကောငျစီ တံခါးပိတျဆှေးနှေးပှဲ
(Unicode)
ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေး ကောငျစီ အဖှဲ့ဝငျ နိုငျငံတှေ ဘကျက မွနျမာ့ ဒီမိုကရစေီရေးကို ထောကျခံကွောငျး ရှငျးလငျး ပွတျသားတဲ့ သတငျးစကားပါးဖို့ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျ Christine Schraner Burgener က အငျ်ဂါနေ့ မွနျမာ့ အရေး လုံခွုံရေး ကောငျစီ တံခါးပိတျ အစညျးအဝေးမှာ တငျပွခဲ့ပါတယျ။ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့ ရှေးကောကျပှဲ နောကျပိုငျး ဥပဒေ အညီ ဖွဈရမယျဆိုတဲ့ သဘောမြိုး စဈတပျက ပွသခဲ့ပွီး အခုလို အခွအေနမြေိုး ဖွဈလာတဲ့ အပေါျ အံ့သွ တုနျလှုပျရတယျလို့လညျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျက ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
အငျ်ဂါနေ့ မနကျခငျးမှာ လုံခွုံရေးကောငျစီက မွနျမာ့ အရေး တံခါးပိတျ အစညျးအဝေး ကငြျးပပါတယျ။ စဈတပျက အာဏာယူတဲ့ ကိစ်စကို အပွငျးအထနျ ကန့ျကှကျရှုတျခကြွောငျးလညျး အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျက လုံခွုံရေးကောငျစီ တံခါးပိတျ အစညျးအဝေးမှာ တငျပွခဲ့ကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ ပွောခှင့ျရ Stephane Dujarric က သတငျးစာ ရှငျးလငျးခဲ့ပါတယျ။
"စဈတပျက အာဏာသိမျးမှု မစခငျ တရကျအလိုမှာ ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျ မစ်စ Burgener က မွနျမာ စဈတပျ ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ ဆကျသှယျခဲ့တာမှာတော့ စဈတပျ ခေါငျးဆောငျတှဘေကျက အစိုးရ၊ ပွညျထောငျစု ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျတို့နဲ့ ဆကျသှယျဆောငျရှကျနကွေောငျး ပွနျကွားခဲ့တယျ " လို့လညျး အငျ်ဂါနေ့ သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောပါတယျ။
ဖမျးဆီးထားတဲ့ နိုငျငံတောျ အတိုငျပငျခံ ပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ၊ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျ၊ နိုငျငံရေး ခေါငျးဆောငျတှေ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေို ခကြျခငြျးပွနျလှှတျပေးဖို့လညျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ အထူးကိုယျစားလှယျက တောငျးဆိုထားပါတယျ။ နိုငျငံ အရေးပေါျ အခွအေနေ ကွညောပွီး အရပျသား နိုငျငံရေး ခေါငျးဆောငျတှကေို ဖမျးဆီးမှုဟာ အခွခေံ ဥပဒနေဲ့ မညီသလို ဥပဒမေဲ့ လုပျရပျ ဖွဈတယျလို့လညျး သူမက ပွောဆိုခဲ့ကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ ပွောခှင့ျရ Stephane Dujarric သတငျးစာ ရှငျးလငျးပှဲမှာ ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
မွနျမာ စဈအာဏာသိမျးမှုကို ရှုတျခပြွီး စဈတပျဘကျက ဥပဒေ လေးစားလိုကျနာရေး၊ လူ့အခှင့ျအရေးကို အလေးထားရေးနဲ့ တရားဥပဒမေဲ့ ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ခကြျခငြျး ပွနျလှှတျပေးဖို့ တောငျးဆိုထားတဲ့ ဗွိတိနျက ပွုစုထားတဲ့ ကွညောခကြျ မူကွမျးကို လုံခွုံရေးကောငျစီမှာ ဆှေးနှေးနကွေောငျးလညျး ကုသလမဂ်ဂ သံတမနျတှပွေောဆိုခကြျကို ကိုးကားပွီး Reuters သတငျးက ဖောျပွပါတယျ။ အဖှဲ့ဝငျ အားလုံးက သဘောတူရငျတော့ ကုလသမဂ်ဂလုံခွုံရေး ကောငျစီက ကွညောခကြျ ထုတျနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီရဲ့ ဥက်ကဌ ကုလသမဂ်ဂဆိုငျရာ ဗွိတိနျ သံအမတျကွီး Barbara Woodward ကတော့ အဖှဲ့ဝငျ အားလုံး တညီတညှတျ သဘောတူညီခကြျရဖို့ မြှောျလင့ျကွောငျး ပွောပါတယျ။
"ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီး တညီတညှတျတညျး ဆုံးဖွတျခကြျ ခနြိုငျဖို့ အသအေခြာ မြှောျလင့ျထားပွီး ဖွဈထှနျးမှုှတှကေို ဆကျလကျ အသိပေးသှားမယျ" လို့ ဗွိတိနျ သံအမတျကွီး WOODWARD ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးတှငျးမှာ အထူးဘဲ စိုးရိမျနကွေပွီး အငျ်ဂါနေ့ မနကျခငျးမှာလညျး တခွား သံအမတျကွီးတှထေံကနလေညျး အလားတူ စိုးရိမျမကငျး ဖွဈနတေဲ့ အကွောငျးတှကေို ရှငျးရှငျးလငျးလငျး ကွားသိရကွောငျး ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီ ဥက်ကဌ ဗွိတိနျ သံအမတျကွီး Woodward က ပွောပါတယျ။ ဒီပွသနာကို ဖွရှေငျးရေး အတှကျ ASEAN အပါအဝငျ ဒသေတှငျး နိုငျငံတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍကိုလညျး ကွိုဆိုကွောငျးနဲ့ လုံခွုံရေး ကောငျစီက သံအမတျကွီးတှနေဲ့ ဆကျလကျ ဆှေးနှေးသှားဖို့လညျး ရှိနကွေောငျး ပွောပါတယျ။
ကုလသမဂ်ဂ လုံခွုံရေးကောငျစီတှငျး မွနျမာ့ အရေး ဆှေးနှေးမှုတှမှော အစဉျတစိုကျ ကန့ျကှကျတဲ့ တရုတျနိုငျငံဘကျကတော့ မွနျမာ့ အရေး လုံခွုံရေးကောငျစီ တံခါးပိတျ အစညျးအဝေး အတှကျ ဆကျသှယျဆောငျရှကျနကွေောငျး ဆှေးနှေးပှဲ မစခငျမှာဘဲ တရုတျနိုငျငံခွားရေး ဌာန ပွောခှင့ျရ Wang Wenbin က ပွောပါတယျ။
"လုံခွုံရေးကောငျစီ အရေးကိစ်စတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး သကျဆိုငျသူ အားလုံးနဲ့ တရုတျက ဆကျသှယျ ဆောငျရှကျနပေါတယျ။ မွနျမာနိုငျငံတှငျး နိုငျငံရေး လူမှုရေး တညျငွိမျမှု အတှကျ အထောကျအကူ ဖွဈစဖေို့၊ နောကျ ငွိမျးခမြျးစှာ ပွနျလညျသင့ျမွတျရေးကို ပံ့ပိုးပေးနိုငျရေးကိုသာ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝိုငျးဘကျက ဆောငျရှကျခကြျဖို့၊ ပွသနာတှေ ပိုကွီးပွီး အခွအေနေ ရှုပျထှေးသှားစမေယ့ျ အရေးတှေ ရှောငျရှားသင့ျကွောငျး" တရုတျနိုငျငံခွားရေး ဌာန ပွောခှင့ျရက ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
မွနျမာ ပွညျသူလူထုကို အကာအကှယျပေးဖို့ နောကျ မွနျမာ ပွညျသူ လူထုရဲ့ အခွခေံ အခှင့ျအရေးတှကေို ကာကှယျပေးနိုငျဖို့ အတှကျ ဒီအခြိနျမှာ မဖွဈမနေ ဆောငျရှကျကွရမယျလို့လညျး ကုလသမဂ်ဂ အတှငျးရေးမှူးခြုပျရဲ့ မွနျမာဆိုငျရာ အထူးကိုယျစားလှယျ Schraner Burgener က ကုလသမဂ်ဂလုံခွုံရေးကောငျစီ မွနျမာ့အရေး အရေးပေါျ တံခါးပိတျ အစညျးအဝေးမှာ ပွောဆိုခဲ့ပါတယျ။
