Zawgyi
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီရေး အကူညီပေးရေးဆိုင်ရာ ကန်ဥပဒေမူကြမ်းပြင်ဆင်မှုအပေါ် အမြင်တချို့
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက အာဏာသိမ်းစစ်ကောင်စီကိုပိုမိုဖိအားပေး နိုင်ဖို့နဲ့ ဒီမိုကရေစီလှုပ်ရှားမှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့အစည်းတွေကိုတရားဝင်ကူညီအား ပေးနိုင်ဖို့ လွှတ်တော်မှာလူကိုယ်တိုင်တိုက်ရိုက်တင်ပြခွင့်တွေရရှိမယ့် ဥပဒေပြင်ဆင်ချက် တရပ်ကို ဒီဇင်ဘာလ ၁၅ ရက်နေ့ကအထက်လွှတ်တော်မှာ အပြည်ပြုလိုက်ပါတယ်။ဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြန်မာအရေးဆောင်ရွက်နေသူတွေရဲ့ အမြင်သုံးသပ်ချက်တချို့ကို ကိုဇော်မိုးကျော်က စုစည်းတင်ပြပေးပါမယ်။
###
မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးကို တရားဝင်ထိထိရောက်ရောက်ကူညီနိုင်ဖို့ တိုးချဲ့ပြင်ဆင်လိုက်တဲ့ မူကြမ်းတရပ်ကို အမေရိကန်အထက်လွှတ်တော်က ဒီဇင်ဘာ ၁၅ ရက်နေ့မှာ အတည်ပြု လိုက်ပါတယ်။ အမေရိကန်အထက် လွှတ်တော်အမတ် Mitch McConnell ကဦးဆောင်ပြီး NDAA လို့အတိုကောက်ခေါ်တဲ့ အမေရိကန်အမျိုးသားကာကွယ်ရေးလုပ်ပိုင်ခွင့်ဥပဒေမှာ ပြင်ဆင်ပြဌာန်းချက်တချို့ကို တင်သွင်းခဲ့တာပါ။ ဒီဥပဒေဟာ ၁၉၆၁ ခုနှစ်ကတည်းက ပြဌာန်းထားတဲ့ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ အသုံးစားရိတ်ဆိုင်တဲ့ဥပေဒဖြစ် ပါတယ်။ဒီပြင်ဆင်မှုမူကြမ်းကို သမတ Joe Biden ကလက်မှတ်ထိုးရင် ဥပဒေဖြစ်လာ မှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီပြင်ဆင်ချက်အရ မြန်မာစစ်ကောင်စီကိုပိုမိုထိရောက်တဲ့ အရေးယူဆောင်ရွက်မှုတွေလုပ်ဖို့နဲ့၊ မြန်မာစစ်အစိုးရကိုဆန့်ကျင်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကိုတရားဝင်အသိအမှတ်ပြုကူညီနိုင်ဖို့ အမေရိကန်အစိုးရထိပ်ပိုင်းအရာရှိတွေအနေနဲ့ လွှတ်တော်မှာတင်သွင်းခွင့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီပြင်ဆင်ချက်ကို အတည်ပြုလိုက်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး မြန်မာ့အရေးကိုတစိုက်မတ်မတ် လိုက်ပါဆောင်ပေးနေတဲ့ Campaign for a New Myanmar မြန်မာပြည်သစ်အတွက် လှုပ်ရှားမှုအဖွဲ့နဲ့ မြန်မာပြည်အရေးပူး ပေါင်းဆောင်ရွက်မှုအမေရိကန်အဖွဲ့မှ Mike Hack ကအခုလိုပြောပါတယ်။
Act:
“ပြီးခဲ့တဲ့နေ့က ပြင်ဆင်အတည်ပြုခဲ့တဲ့ ဥပဒေမူကြမ်းအရ ကောင်းတဲ့အချက်ကတော့ အမေရိကန်အစိုးရအနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာလုပ်ဆောင်မှုတွေ၊ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်လို့ လိုအပ်ချက်တွေကိုလွှတ်တော်မှာတင်ပြခွင့်ရမှာပါ။ ဒီလိုတင်ပြတာတွေကို လွှတ်တော် ကစီစစ်ပြီး၊ မြန်မာပြည်နဲ့ပတ်သက်လို့ လုပ်ဆောင်ရမှာတွေကို ပြဌာန်းညွှန်ကြားနိုင်မှာဖြစ် ပါတယ်။ နောက်တချက်ကတော့ လွှတ်တော်မှာစာနဲ့ရေးအစီရင်ခံတာမျိုးတင်မကဘဲ။ လူကိုယ်တိုင်ပါ အမေးအဖြေလုပ်ထွက်ဆိုခွင့်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် Mitch MaConnel လိုရစ်ပတ်ဘလစ်ကန် ခေါင်းဆောင်နဲ့အတူဒီမိုကရက်ပါတီနဲ့ပါပူးတွဲပြီး လုပ်ဆောင်တာဖြစ်တဲ့ အတွက် ပိုမိုအားကောင်းလာပါတယ်။”
ဒီပြင်ဆြင်ပဌာန်းချက်အတည်ပြုလိုက်တာနဲ့ပတ်သက်ပြီး ချင်းအမျိုးသားအများစုပါဝင်တဲ့ နောက်ထပ်မြန်မာအရေး ဆောင်ရွက်နေတဲ့အဖွဲ့တဖွဲ့ဖြစ်တဲ့ Peace and Justice Committee for Burma ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့တရားမျှတရေးကော်မတီရဲ့အတွင်းရေးမှုးဖြစ်တဲ့ ဆလိုင်းဟင်နရီဗန်ကျဲလျန် ကိုမေးကြည်ပါတယ်။
“ဆီနိတ်တာ Mitch McConnel ရဲ့ရုံးရဲသတင်းထုတ်ပြန်ချက်ကတော့ အတော်လေးအားရစရာ ကောင်းတယ်၊ ကျနော်တို့ပြောရမှာဖြစ်တယ်။ အထူးသဖြင့်ဒီအာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စုကို Accountable ပေါ့နော် ထိန်းသိမ်းနိုင်ဖို့နဲ့ ပြီးတော့မှဒီ NUG အစိုးရပေါ့၊ NUG အစိုးရကိုလည်း အသိအမှတ်ပြုဖို့ ဆိုတဲ့အရာတွေလည်းပါတယ်။ အဲဒိတော့ဒီဟာတွေဟာမြန်မာနိုင်ငံအတွက် အကျိုးသက်ရောက် မှုအင်မတန်မှရှိမယ့် အရာတွေဖြစ်မယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်။”
ဒီလို ဥပဒေပြင်ဆင်ပြဌာန်းလိုက်တဲ့အတွက် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးအပေါ်မှာဘယ်လို အကူ အညီအထောက်အပံတွေဖြစ်လာနိုင်ပါလဲ။
“အဓိကိကကတော့ ဒီလို့မျိုး Bill (ဥပဒေမူကြမ်း) တခုဖြစ်လာတယ်ဆိုရင် မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီ အရေးမှာကျနော်တို့ အာဏာသိမ်းစစ်အုပ်စုအပေါ်မှာ ထိန်းချုပ်မယ့်အရာတွေဘဲဖြစ်ဖြစ်။ တားဆီးရမယ့်အရာတွေဘဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါတွေကိုသူတို့ပိုပြီးတော့ အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိရှိ လုပ်နိုင်မယ်လို့ယုံကြည့်တယ်။ ဒါတင်မကသေးဘူး အဲလိုဖြစ်သွားတဲ့အခါမှာ တကယ်လို့ဒီ bill ကို သမတကြီး Joe Biden ကလက်မှတ်ထိုးလိုက်ပြီဆိုရင် NUG အစိုးရအတွက်လည်း မျှော်လင့်ချက်အကြီးကြီး တခုပေါ်လာမယ်လို့ယုံတယ်။ ကျနော်တို့နိုင်ငံအတွက် ဒီမိုကရေစီ ရဖို့လမ်းမှာ အင်မတန်မှအင်အားကြီးတရပ်ဖြစ်လာမယ်လို့ယုံကြည်ပါတယ်”
ဒီဥပဒေပြင်ဆင်ပြဌာန်းချက်အတည်ဖြစ်လာရင် အမေရိကန်အစိုးရတာဝန်ရှိသူတွေ အနေနဲ့ မြန်မာ့အရေးနဲ့ပတ်သက်ပြီး လွှတ်တော်မှာတင်ပြပြီး မြန်မာ့အရေးကို တရားဝင်ဆောင်ရွက်ခွင့် ရလာမှာဖြစ်ပါတယ်။ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ အမေရိကန်ကာကွယ်ရေး ဝန်ကြီး ဌာန၊ ဘဏ္ဌာရေးဝန်ကြီးဌာန စတဲ့ဝန်ကြီးဌာနတွေကနေ မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ပတ်သက်လို့ အရေးယူ ဆောင်ရွက်သင့်တာတွေကို လွှတ်တော်မှာတင်ပြနိုင်မှာဖြစ်သလို၊ မြန်မာ့အရေးဆောင် ရွက်နေတဲ့ NUG အစိုးရပါအဝင်၊ စစ်အာဏာရှင်ကိုဆန့်ကျင်နေတဲ့အဖွဲ့အစည်းတွေကို ကူညီ ထောက်ပံရာမှာ တရားဝင်လုပ်ဆောင်နိုင်လာနိုင်ဖို့လွှတ် တော်မှာလူကိုယ်တိုင်သွင်းလျောက် ထားနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။
##
Unicode
မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီရေး အကူညီပေးရေးဆိုငျရာ ကနျဥပဒမေူကွမျးပွငျဆငျမှုအပေါျ အမွငျတခြို့
အမရေိကနျပွညျထောငျစုအနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံက အာဏာသိမျးစဈကောငျစီကိုပိုမိုဖိအားပေး နိုငျဖို့နဲ့ ဒီမိုကရစေီလှုပျရှားမှုနဲ့ ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့အစညျးတှကေိုတရားဝငျကူညီအား ပေးနိုငျဖို့ လှှတျတောျမှာလူကိုယျတိုငျတိုကျရိုကျတငျပွခှင့ျတှရေရှိမယ့ျ ဥပဒပွေငျဆငျခကြျ တရပျကို ဒီဇငျဘာလ ၁၅ ရကျနေ့ကအထကျလှှတျတောျမှာ အပွညျပွုလိုကျပါတယျ။ဒီကိစ်စနဲ့ပတျသကျပွီး မွနျမာအရေးဆောငျရှကျနသေူတှရေဲ့ အမွငျသုံးသပျခကြျတခြို့ကို ကိုဇောျမိုးကြောျက စုစညျးတငျပွပေးပါမယျ။
###
မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီအရေးကို တရားဝငျထိထိရောကျရောကျကူညီနိုငျဖို့ တိုးခြဲ့ပွငျဆငျလိုကျတဲ့ မူကွမျးတရပျကို အမရေိကနျအထကျလှှတျတောျက ဒီဇငျဘာ ၁၅ ရကျနေ့မှာ အတညျပွု လိုကျပါတယျ။ အမရေိကနျအထကျ လှှတျတောျအမတျ Mitch McConnell ကဦးဆောငျပွီး NDAA လို့အတိုကောကျခေါျတဲ့ အမရေိကနျအမြိုးသားကာကှယျရေးလုပျပိုငျခှင့ျဥပဒမှော ပွငျဆငျပွဌာနျးခကြျတခြို့ကို တငျသှငျးခဲ့တာပါ။ ဒီဥပဒဟော ၁၉၆၁ ခုနှဈကတညျးက ပွဌာနျးထားတဲ့ အမရေိကနျကာကှယျရေးဝနျကွီးဌာနရဲ့ အသုံးစားရိတျဆိုငျတဲ့ဥပဒေဖွဈ ပါတယျ။ဒီပွငျဆငျမှုမူကွမျးကို သမတ Joe Biden ကလကျမှတျထိုးရငျ ဥပဒဖွေဈလာ မှာဖွဈပါတယျ။
ဒီပွငျဆငျခကြျအရ မွနျမာစဈကောငျစီကိုပိုမိုထိရောကျတဲ့ အရေးယူဆောငျရှကျမှုတှလေုပျဖို့နဲ့၊ မွနျမာစဈအစိုးရကိုဆန့ျကငြျနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေိုတရားဝငျအသိအမှတျပွုကူညီနိုငျဖို့ အမရေိကနျအစိုးရထိပျပိုငျးအရာရှိတှအေနနေဲ့ လှှတျတောျမှာတငျသှငျးခှင့ျရမှာဖွဈပါတယျ။
ဒီပွငျဆငျခကြျကို အတညျပွုလိုကျတာနဲ့ပတျသကျပွီး မွနျမာ့အရေးကိုတစိုကျမတျမတျ လိုကျပါဆောငျပေးနတေဲ့ Campaign for a New Myanmar မွနျမာပွညျသဈအတှကျ လှုပျရှားမှုအဖှဲ့နဲ့ မွနျမာပွညျအရေးပူး ပေါငျးဆောငျရှကျမှုအမရေိကနျအဖှဲ့မှ Mike Hack ကအခုလိုပွောပါတယျ။
“ပွီးခဲ့တဲ့နေ့က ပွငျဆငျအတညျပွုခဲ့တဲ့ ဥပဒမေူကွမျးအရ ကောငျးတဲ့အခကြျကတော့ အမရေိကနျအစိုးရအနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာလုပျဆောငျမှုတှေ၊ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ပတျသကျလို့ လိုအပျခကြျတှကေိုလှှတျတောျမှာတငျပွခှင့ျရမှာပါ။ ဒီလိုတငျပွတာတှကေို လှှတျတောျ ကစီစဈပွီး၊ မွနျမာပွညျနဲ့ပတျသကျလို့ လုပျဆောငျရမှာတှကေို ပွဌာနျးညှှနျကွားနိုငျမှာဖွဈ ပါတယျ။ နောကျတခကြျကတော့ လှှတျတောျမှာစာနဲ့ရေးအစီရငျခံတာမြိုးတငျမကဘဲ။ လူကိုယျတိုငျပါ အမေးအဖွလေုပျထှကျဆိုခှင့ျရမှာဖွဈပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ Mitch MaConnel လိုရဈပတျဘလဈကနျ ခေါငျးဆောငျနဲ့အတူဒီမိုကရကျပါတီနဲ့ပါပူးတှဲပွီး လုပျဆောငျတာဖွဈတဲ့ အတှကျ ပိုမိုအားကောငျးလာပါတယျ။”
ဒီပွငျဆွငျပဌာနျးခကြျအတညျပွုလိုကျတာနဲ့ပတျသကျပွီး ခငြျးအမြိုးသားအမြားစုပါဝငျတဲ့ နောကျထပျမွနျမာအရေး ဆောငျရှကျနတေဲ့အဖှဲ့တဖှဲ့ဖွဈတဲ့ Peace and Justice Committee for Burma ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့တရားမြှတရေးကောျမတီရဲ့အတှငျးရေးမှုးဖွဈတဲ့ ဆလိုငျးဟငျနရီဗနျကြဲလနြျကိုမေးကွညျပါတယျ။
“ဆီနိတျတာ Mitch McConnel ရဲ့ရုံးရဲသတငျးထုတျပွနျခကြျကတော့ အတောျလေးအားရစရာ ကောငျးတယျ၊ ကနြောျတို့ပွောရမှာဖွဈတယျ။ အထူးသဖွင့ျဒီအာဏာသိမျး စဈအုပျစုကို Accountable ပေါ့နောျ ထိနျးသိမျးနိုငျဖို့နဲ့ ပွီးတော့မှဒီ NUG အစိုးရပေါ့၊ NUG အစိုးရကိုလညျး အသိအမှတျပွုဖို့ ဆိုတဲ့အရာတှလေညျးပါတယျ။ အဲဒိတော့ဒီဟာတှဟောမွနျမာနိုငျငံအတှကျ အကြိုးသကျရောကျ မှုအငျမတနျမှရှိမယ့ျ အရာတှဖွေဈမယျလို့ယုံကွညျပါတယျ။”
ဒီလို ဥပဒပွေငျဆငျပွဌာနျးလိုကျတဲ့အတှကျ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီအရေးအပေါျမှာဘယျလို အကူ အညီအထောကျအပံတှဖွေဈလာနိုငျပါလဲ။
“အဓိကိကကတော့ ဒီလို့မြိုး Bill (ဥပဒမေူကွမျး) တခုဖွဈလာတယျဆိုရငျ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီ အရေးမှာကနြောျတို့ အာဏာသိမျးစဈအုပျစုအပေါျမှာ ထိနျးခြုပျမယ့ျအရာတှဘေဲဖွဈဖွဈ။ တားဆီးရမယ့ျအရာတှဘေဲဖွဈဖွဈ၊ ဒါတှကေိုသူတို့ပိုပွီးတော့ အကြိုးသကျရောကျမှုရှိရှိ လုပျနိုငျမယျလို့ယုံကွည့ျတယျ။ ဒါတငျမကသေးဘူး အဲလိုဖွဈသှားတဲ့အခါမှာ တကယျလို့ဒီ bill ကို သမတကွီး Joe Biden ကလကျမှတျထိုးလိုကျပွီဆိုရငျ NUG အစိုးရအတှကျလညျး မြှောျလင့ျခကြျအကွီးကွီး တခုပေါျလာမယျလို့ယုံတယျ။ ကနြောျတို့နိုငျငံအတှကျ ဒီမိုကရစေီ ရဖို့လမျးမှာ အငျမတနျမှအငျအားကွီးတရပျဖွဈလာမယျလို့ယုံကွညျပါတယျ”
ဒီဥပဒပွေငျဆငျပွဌာနျးခကြျအတညျဖွဈလာရငျ အမရေိကနျအစိုးရတာဝနျရှိသူတှေ အနနေဲ့ မွနျမာ့အရေးနဲ့ပတျသကျပွီး လှှတျတောျမှာတငျပွပွီး မွနျမာ့အရေးကို တရားဝငျဆောငျရှကျခှင့ျ ရလာမှာဖွဈပါတယျ။ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန၊ အမရေိကနျကာကှယျရေး ဝနျကွီး ဌာန၊ ဘဏ်ဌာရေးဝနျကွီးဌာန စတဲ့ဝနျကွီးဌာနတှကေနေ မွနျမာနိုငျငံနဲ့ပတျသကျလို့ အရေးယူ ဆောငျရှကျသင့ျတာတှကေို လှှတျတောျမှာတငျပွနိုငျမှာဖွဈသလို၊ မွနျမာ့အရေးဆောငျ ရှကျနတေဲ့ NUG အစိုးရပါအဝငျ၊ စဈအာဏာရှငျကိုဆန့ျကငြျနတေဲ့အဖှဲ့အစညျးတှကေို ကူညီ ထောကျပံရာမှာ တရားဝငျလုပျဆောငျနိုငျလာနိုငျဖို့လှှတျ တောျမှာလူကိုယျတိုငျသှငျးလြောကျ ထားနိုငျမှာဖွဈပါတယျ။
