မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံရေး အခြေအနေတွေကြောင့် လူမှောင်ခိုမှု အန္တရာယ်ရှိနေသလို၊ တိုက်ဖျက်ရေးမှာ အားနည်းချက်တွေ ရှိနေတယ်လို့လည်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနရဲ့ နှစ်ပတ်လည် အစီရင်ခံစာက ဖော်ပြလိုက်ပါတယ်။
စစ်အာဏာပိုင်တွေဟာ ဒီမိုကရေစီရေး လိုလားသူတွေကို ဖိနှိပ်အရေးယူဖို့ ဦးစားပေးလာတာကြောင့် လူမှောင်ခိုမှု တိုက်ဖျက်ရေး သိသိသာသာ ကျဆင်းသွားတယ်လို့လည်း အစီရင်ခံစာမှာ ဖော်ပြခဲ့တာပါ။ မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် ကမ္ဘာပေါ်က လူမှောင်ခိုမှု အန္တရာယ်နဲ့ ပတ်သက်လို့လည်း အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက အင်္ဂါနေ့ အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ရာမှာ ပြောဆိုသွားပါတယ်။ကမ ္ဘာတဝန်းမှာ လက်ရှိ လူကုန်ကူးမှုရဲ့ သားကောင်းဖြစ်ရသူ လူပေါင်း ၂၅ သန်း နီးပါး ရှိတယ်လို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Antony Blinken က ပြောဆိုခဲ့တာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ရွေးကောက်ခံ အစိုးရကို ဖြုတ်ချခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် စစ်တပ်နဲ့ ဒီမိုကရေစီ လိုလားတဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်ဖွဲ့ - PDF အဖွဲ့တွေ၊ နောက် တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေကြား နိုင်ငံတဝန်းမှာ ပဋိပက္ခတွေ ပိုပြီး ကျယ်ပြန့်စေခဲ့ပြီး လူပေါင်း သိန်းချီ အိုးအိမ်စွန့် ထွက်ပြေးကြရကြောင်း အစီရင်ခံစာက ထောက်ပြပါတယ်။ လူနည်းစု တိုင်းရင်းသားတွေနဲ့ နိုင်ငံရေး သဘောထား ကွဲပြားသူတွေက အများစု ဖြစ်ပြီး ဒီထွက်ပြေးရသူတွေထဲက အများအပြားဟာ လူကုန်ကူးခံရမယ့် အန္တရာယ် ရှိကြောင်းလည်း ဖော်ပြပါတယ်။
မြန်မာ နိုင်ငံ အနေနဲ့ လူကုန်ကူးမှု တိုက်ဖျက်ရေး အတွက် အနိမ့်ဆုံး အဆင့် သတ်မှတ်ချက် ပြည့်မီအောင် ဆောင်ရွက်နိုင်ခြင်း မရှိဘူးလို့လည်း ဖော်ပြပါတယ်။ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဌာနရဲ့ နှစ်ပတ်လည် လူကုန်ကူးမှုဆိုင်ရာ အစီရင်ခံစာမှာ မြန်မာနိုင်ငံကို လူကုန်ကူးမှု အဆိုးရွားဆုံး အဆင့် Tier-3 အဖြစ် ဆက်လက် သတ်မှတ်လိုက်တာကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံဟာ အနိမ့်ဆုံးအဆင့် သတ်မှတ်ခံရတာ အခုဆိုရင် ၅ နှစ် ဆက်တိုက် ရှိသွားပြီ ဖြစ်ပါတယ်။
(Unicode)
စဈအာဏာသိမျး မွနျမာနိုငျငံမှာ လူမှောငျခိုမှုအန်တရာယျ ကနျအစီရငျခံစာထောကျပွ
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး နိုငျငံရေး အခွအေနတှေကွေောင့ျ လူမှောငျခိုမှု အန်တရာယျရှိနသေလို၊ တိုကျဖကြျရေးမှာ အားနညျးခကြျတှေ ရှိနတေယျလို့လညျး အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဌာနရဲ့ နှဈပတျလညျ အစီရငျခံစာက ဖောျပွလိုကျပါတယျ။
စဈအာဏာပိုငျတှဟော ဒီမိုကရစေီရေး လိုလားသူတှကေို ဖိနှိပျအရေးယူဖို့ ဦးစားပေးလာတာကွောင့ျ လူမှောငျခိုမှု တိုကျဖကြျရေး သိသိသာသာ ကဆြငျးသှားတယျလို့လညျး အစီရငျခံစာမှာ ဖောျပွခဲ့တာပါ။ မွနျမာနိုငျငံ အပါအဝငျ ကမ်ဘာပေါျက လူမှောငျခိုမှု အန်တရာယျနဲ့ ပတျသကျလို့လညျး အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးက အငျ်ဂါနေ့ အစီရငျခံစာ ထုတျပွနျရာမှာ ပွောဆိုသှားပါတယျ။
ကမ ်ဘာတဝနျးမှာ လကျရှိ လူကုနျကူးမှုရဲ့ သားကောငျးဖွဈရသူ လူပေါငျး ၂၅ သနျး နီးပါး ရှိတယျလို့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီး Antony Blinken က ပွောဆိုခဲ့တာပါ။
မွနျမာနိုငျငံမှာတော့ ရှေးကောကျခံ အစိုးရကို ဖွုတျခခြဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈ ဖဖေောျဝါရီလ စဈအာဏာသိမျးမှုကွောင့ျ စဈတပျနဲ့ ဒီမိုကရစေီ လိုလားတဲ့ ပွညျသူ့ကာကှယျရေး တပျဖှဲ့ - PDF အဖှဲ့တှေ၊ နောကျ တိုငျးရငျးသား လကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှကွေား နိုငျငံတဝနျးမှာ ပဋိပက်ခတှေ ပိုပွီး ကယြျပွန့ျစခေဲ့ပွီး လူပေါငျး သိနျးခြီ အိုးအိမျစှန့ျ ထှကျပွေးကွရကွောငျး အစီရငျခံစာက ထောကျပွပါတယျ။ လူနညျးစု တိုငျးရငျးသားတှနေဲ့ နိုငျငံရေး သဘောထား ကှဲပွားသူတှကေ အမြားစု ဖွဈပွီး ဒီထှကျပွေးရသူတှထေဲက အမြားအပွားဟာ လူကုနျကူးခံရမယ့ျ အန်တရာယျ ရှိကွောငျးလညျး ဖောျပွပါတယျ။
မွနျမာ နိုငျငံ အနနေဲ့ လူကုနျကူးမှု တိုကျဖကြျရေး အတှကျ အနိမ့ျဆုံး အဆင့ျ သတျမှတျခကြျ ပွည့ျမီအောငျ ဆောငျရှကျနိုငျခွငျး မရှိဘူးလို့လညျး ဖောျပွပါတယျ။ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေး ဌာနရဲ့ နှဈပတျလညျ လူကုနျကူးမှုဆိုငျရာ အစီရငျခံစာမှာ မွနျမာနိုငျငံကို လူကုနျကူးမှု အဆိုးရှားဆုံး အဆင့ျ Tier-3 အဖွဈ ဆကျလကျ သတျမှတျလိုကျတာကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံဟာ အနိမ့ျဆုံးအဆင့ျ သတျမှတျခံရတာ အခုဆိုရငျ ၅ နှဈ ဆကျတိုကျ ရှိသှားပွီ ဖွဈပါတယျ။