(Zawgyi/Unicode)
အမေရိကန်နိုင်ငံဟာ WHO ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးရဲ့ နိုင်ငံတကာ COVID 19 ကာကွယ်ဆေးဆိုင်ရာ COVAX အဖွဲ့နဲ့ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှာ ဖြစ်ကြောင်း ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာ အမေရိကန်ထိပ်တန်းပညာရှင် ဒေါက်တာ Anthony Fauci က ကြာသပတေးနေ့မှာ ပြောကြားလိုက်ပါတယ်။
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုဟာ COVID- 19 ကပ်ရောဂါ ဆိုင်ရာတုန့်ပြန်ရေးနဲ့ ပြန်လည်နလံထူရေး အတွက် နိုင်ငံတကာနဲ့ လက်တွဲဆောင်ရွက်ဖို့ စီစဉ်နေတယ်ဆိုတာကို ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ ကြေညာကြောင်း ပြောသွားတာပါ။ သမ္မတဂျိုးဘိုင်ဒန်က က ဒီကနေ့ပဲ ညွှန်ကြားလွှာထုတ်ပြန်မှာ ဖြစ်ပြီး အဲဒီထဲမှာ အမေရိကန်နိုင်ငံ COVAX မှာ ပါဝင်ဖို့နဲ့ ဒီရောဂါဆိုင်ရာ ကာကွယ်ဆေး၊ ကုသမှုနဲ့ အညီအမျှ ရရှိရေး အပြင် သုတေသနနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးအတွက်ပါ နိုင်ငံတကာ လက်တွဲလုပ်ဆောင်နေတဲ့ ACT ကို ကူညီပံ့ပိုးဖို့ တွေပါပါဝင်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး အဖွဲ့ကြီးအတွက် ငွေကြေးထောက်ပံ့မှုအပြင် အရင်အဖွဲ့ဝင် အဖြစ် ရှိစဉ်က ပေးထားတဲ့ ကတိကဝတ်တွေအတိုင်း ဆောင်ရွက်ဖို့ ရှိကြောင်းလည်းပြောပါတယ်။
WHO နဲ့ ပြန်ပြီး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ်လို့ ကတိပေးထားတဲ့ ဂျိုးဘိုင်ဒန်က သူသမ္မတတာဝန်ယူပြီး ပထမနေ့မှာ ဒီအမိန့်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီးတဲ့နောက် ဒေါက်တာ Fauci ကပြောကြားလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။
မနှစ်က နှစ်ကုန်ပိုင်းမှာ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မှာ စတွေ့ခဲ့တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ပိုးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တရုတ်ရဲ့ဖုံးကွယ်ထားမှုတွေကို WHO က အကူညီပေးနေတယ်လို့စွပ်စွဲပြီး အရင်သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်က WHO အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်ကနေ အမေရိကန်နှုတ်ထွက်ကြောင်း မေလထဲမှာ ကြေညာခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒေါက်တာ Fauci ရဲ့ ပြောကြားချက်အတွက် WHO အကြီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ကြိုဆိုလိုက် ပြီး ဒါဟာ WHO အတွက်ရော ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအတွက်ပါ သတင်းကောင်းရတဲ့ နေ့ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။ ကြာသပတေးနေ့မှာပဲ COVAX အဖွဲ့ကြီးက ကြေညာချက် ထုတ်ပြန်ရာမှာ ဒီနှစ်ထဲမှာ ကမ္ဘာ့ဆင်းရဲတဲ့နိုင်ငံတွေကို COVID-19 ကာကွယ်ဆေး ၁.၈ ဘီလီယံကို ဖြန့်ဝေပေးဖို့ရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
ကမ္ဘာတလွှား ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် အကူးစက်ခံရသူ ၉ ၇ သန်းနီးပါးဖြစ်လာနေပြီး ဒီရောဂါကြောင့် သေဆုံးရသူ ၂ သန်းကျော်လာနေပြီလို့ Johns Hopkins စစ်တမ်းမှာ ဖေါ်ပြပါတယ်။
ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေကတော့ ဒီရောဂါအတွက် ထွက်နေပြီဖြစ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေးကို အလျင်မီအောင် ထုတ်နိုင်ဖို့ ကြိုးစားနေကြတာပါ။
................................................
(Unicode)
ကိုဗဈပွူနာကိုငျတှယျဖို့ အမရေိကနျ WHO နှင့ျ ပွနျလညျပူးပေါငျးဆောငျရှကျမညျ
အမရေိကနျနိုငျငံဟာ WHO ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအဖှဲ့ကွီးရဲ့ နိုငျငံတကာ Covid 19 ကာကှယျဆေးဆိုငျရာ COVAX အဖှဲ့နဲ့ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှာ ဖွဈကွောငျး ကူးစကျရောဂါဆိုငျရာ အမရေိကနျထိပျတနျးပညာရှငျ ဒေါကျတာ Anthony Fauci က ကွာသပတေးနေ့မှာ ပွောကွားလိုကျပါတယျ။
အမရေိကနျပွညျထောငျစုဟာ Covid 19 ကပျရောဂါ ဆိုငျရာတုန့ျပွနျရေးနဲ့ ပွနျလညျနလံထူရေး အတှကျ နိုငျငံတကာနဲ့ လကျတှဲဆောငျရှကျဖို့ စီစဉျနတေယျဆိုတာကို ဝမျးမွောကျဝမျးသာ ကွညောကွောငျး ပွောသှားတာပါ။ သမ်မတဂြိုးဘိုငျဒနျက က ဒီကနေ့ပဲ ညှှနျကွားလှှာထုတျပွနျမှာ ဖွဈပွီး အဲဒီထဲမှာ အမရေိကနျနိုငျငံ COVAX မှာ ပါဝငျဖို့နဲ့ ဒီရောဂါဆိုငျရာ ကာကှယျဆေး၊ ကုသမှုနဲ့ အညီအမြှ ရရှိရေး အပွငျ သုတသေနနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးအတှကျပါ နိုငျငံတကာ လကျတှဲလုပျဆောငျနတေဲ့ ACT ကို ကူညီပံ့ပိုးဖို့ တှပေါပါဝငျကွောငျး ပွောပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေး အဖှဲ့ကွီးအတှကျ ငှကွေေးထောကျပံ့မှုအပွငျ အရငျအဖှဲ့ဝငျ အဖွဈ ရှိစဉျက ပေးထားတဲ့ ကတိကဝတျတှအေတိုငျး ဆောငျရှကျဖို့ ရှိကွောငျးလညျးပွောပါတယျ။
WHO နဲ့ ပွနျပွီး ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမယျလို့ ကတိပေးထားတဲ့ ဂြိုးဘိုငျဒနျက သူသမ်မတတာဝနျယူပွီး ပထမနေ့မှာ ဒီအမိန့ျထုတျပွနျခဲ့ပွီးတဲ့နောကျ ဒေါကျတာ Fauci ကပွောကွားလိုကျတာ ဖွဈပါတယျ။
မနှဈက နှဈကုနျပိုငျးမှာ တရုတျနိုငျငံ ဝူဟနျမှာ စတှခေဲ့တဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈပိုးနဲ့ ပတျသကျပွီး တရုတျရဲ့ဖုံးကှယျထားမှုတှကေို WHO က အကူညီပေးနတေယျလို့စှပျစှဲပွီး အရငျသမ်မတ ဒေါျနယျထရမ့ျက WHO အဖှဲ့ဝငျအဖွဈကနေ အမရေိကနျနှုတျထှကျကွောငျး မလေထဲမှာ ကွညောခဲ့တာ ဖွဈပါတယျ။
ဒေါကျတာ Fauci ရဲ့ ပွောကွားခကြျအတှကျ WHO အကွီးအကဲ Tedros Adhanom Ghebreyesus က ကွိုဆိုလိုကျ ပွီး ဒါဟာ WHO အတှကျရော ကမ်ဘာ့ကနြျးမာရေးအတှကျပါ သတငျးကောငျးရတဲ့ နေ့ဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။ ကွာသပတေးနေ့မှာပဲ COVAX အဖှဲ့ကွီးက ကွညောခကြျ ထုတျပွနျရာမှာ ဒီနှဈထဲမှာ ကမ်ဘာ့ဆငျးရဲတဲ့နိုငျငံတှကေို Covid 19 ကာကှယျဆေး ၁.၈ ဘီလီယံကို ဖွန့ျဝပေေးဖို့ရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
ကမ်ဘာတလှှား ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ အကူးစကျခံရသူ ၉ ၇ သနျးနီးပါးဖွဈလာနပွေီး ဒီရောဂါကွောင့ျ သဆေုံးရသူ ၂ သနျးကြောျလာနပွေီလို့ Johns Hopkins စဈတမျးမှာ ဖေါျပွပါတယျ။
ကမ်ဘာ့နိုငျငံတှကေတော့ ဒီရောဂါအတှကျ ထှကျနပွေီဖွဈတဲ့ ကာကှယျဆေးကို အလငြျမီအောငျ ထုတျနိုငျဖို့ ကွိုးစားနကွေတာပါ။
