(Zawgyi/Unicode)
လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတွေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပိုပြီး စနစ်တကျ လုပ်ဆောင်လာနိုင်ဖို့ဆိုရင် ဒါကို ကျွမ်းကျင်ပညာရပ်တခုအဖြစ် သင်ကြား ပို့ချပေးဖို့ လိုအပ်သလို၊ လူမှုဝန်ထမ်းတွေ လုပ်နာရမယ့် ကျင့်ဝတ် စံနှုန်းတွေ စနစ်တကျ ချမှတ်ထားဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်း လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတွေအကြောင်း လေ့လာ သုတေသန စာတမ်းပြုစုနေပြီး မကြာခင်မှာ ကယ်လီဖိုးနီးယားပြည်နယ် La Sierra တက္ကသိုလ်ကနေ ပါရဂူဘွဲ့ယူဖို့ ရှိနေတဲ့ မမစ်ရှဲလ် ခမောင်း (Michelle Kamau) က ပြောပါတယ်။ လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတွေမှာ အနှစ် ၂၀ လောက် ကိုယ်တိုင် ပါဝင်လုပ်ကိုင်ခဲ့ပြီး ဒီဘာသာရပ်ကို အထူးပြု လေ့လာထားတဲ့ ပညာရှင်တယောက် အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက လူမှုဝန်ထမ်း လုပ်ငန်းတွေ ပိုမို တိုးတက်လာအောင် ဘာတွေ အကြံပြုထားပါလဲ။ နိုင်ငံတခု ဖွံ့ဖြိုးရေးမှာ လူမှုဝန်ထမ်း လုပ်ငန်းတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက ဘယ်လောက်အထိ အရေးပါ ပါသလဲ။ ဒီကဏ္ဍမှာ အမျိုးသမီးတွေ အများအပြား ပါဝင် လှုပ်ရှားနေတာကြောင့် ဒီကဏ္ဍ စနစ်တကျ ဖွံ့ဖြိုးလာရင် အမျိုးသမီးတွေ အတွက်ရော ဘယ်လို တိုးတက်မှုတွေ ခံစားလာရနိုင်မလဲ ဆိုတာတွေကို ဒီသီတင်းပတ် အမျိုးသမီးကဏ္ဍမှာ မမစ်ရှဲလ်ခမောင်းကို မေးမြန်းပြီး မခင်ဖြူထွေးက စုစည်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတွေ လုပ်ဆောင်နေကြတာ နေရာတိုင်းမှာ ရှိနေပေမဲ့ ဒါကို ဘာသာရပ်တခုအနေနဲ့ တတ်ကျွမ်းပြီး ပရော်ဖက်ရှင်နယ် လုပ်ငန်းတခုလို လုပ်နိုင်တဲ့ ပညာရှင်တွေ နည်းပါးနေသေးတယ်လို့ မမစ်ရှဲလ်က ထောက်ပြထားတာပေါ့လေ။ ဆိုတော့ ဒီလုပ်ငန်းမှာ ကျွမ်းကျင်ပညာရှင်တယောက် အနေနဲ့ မြန်မာနိုင်ငံအတွက် အဓိက ဘာတွေ အကြံပြုပါသလဲရှင့်။
“ကျမ ပရော်ဖက်ရှင်နယ် တယောက်အနေနဲ့ အကြံပေးရမယ်ဆိုရင်တော့ ဒီကျောင်းကို စကိုစရမယ်။ ကျောင်းရှိဖို့အတွက် မြန်မာပြည်မှာရှိတဲ့ social worker တိုင်းကို ပြန်ပြီး recruit လုပ်ပေါ့နော်။ recruit ဆိုတာကတော့ ဒီလူတွေကို ခေါ်ပြီးတော့ ဘယ်နေရာမှာ ဘယ်လောက် ပြန်သင်ပေးနိုင်မလဲဆိုတာ အကူအညီတောင်းရမယ်။ ဒါ့အပြင် အစိုးရရယ်၊ private sector (ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍ) နှစ်ခုပေါင်းပြီးမှ လုပ်လို့ရမယ့်ကိစ္စပါ။ တော်တော်တော့ အားလုံးက ဝိုင်းပြီးတော့ ကူညီဆောင်ရွက်မှ ဖြစ်လာမယ့်ကိစ္စဆိုတော့ qualification (အရည်အချင်းပိုင်း) ကိုတော့ တော်တော်တော့ လုပ်ဖို့လိုတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့ အခု မြန်မာပြည်မှာရှိနေတဲ့ ပညာရေးစနစ်ကလည်း နည်းနည်း ပြန်ကြည့်ရမယ်ဆိုရင် social work education ဆိုတာ မရှိသေးဘူး။ အဲ့ဒီတော့ အစက ပြန်စရမယ်။ အဲ့ဒီတော့ Ministry of Education (ပညာရေးဝန်ကြီးဌာန) ကနေပြီးတော့ အတည်ပြုလို့ရှိရင် အဲ့ဒီ Bachelor level အဆင့်စပြီးတော့မှ ပြီးလို့ရှိရင် Master level ဆက်သွား။ ကျမ အနေနဲ့ မြင်တာကတော့ စမယ်ဆိုလို့ရှိရင် မြန်မာပြည်မှာရှိတဲ့ ဆရာတွေနဲ့ လုံလောက်မှာမဟုတ်ဘူး။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ သူတို့မှာလည်း လူက နည်းနည်းလေးပဲ ရှိတယ်ဆိုတော့ အဲ့ဒီဘွဲ့တခုလုံး ပညာရပ်တခုလုံးကို အစီအစဉ်ဆွဲလို့ရှိရင် လူက လိုလိမ့်မယ်။ အဲ့ဒီတော့ နိုင်ငံတကာမှာရှိတဲ့ ဆရာတွေ၊ ပရော်ဖက်ဆာတွေကို ပြန်ပြီးတော့ ငှားရင်ငှား၊ ဒါမှမဟုတ် သူတို့ဆီက အကူအညီတောင်းပေါ့နော်။ မြန်မာနိုင်ငံ ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့ အာဆီယံနိုင်ငံတွေအပြင် အိန္ဒိယ တို့၊ ကိုရီးယား၊ ဂျပန် တို့မှာဆိုရင်လည်း သူတို့ဆီမှာ social worker တွေက တော်တော် ကောင်းကောင်းကို ထူထူထောင်ထောင် ရှိနေပြီဆိုတော့ သူတို့ဆီကလည်း အကူအညီတောင်းရင်လည်း ရမယ်လို့တော့ ကျမ ထင်တယ်။”
အဲ့ဒီတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူမှုဝန်ထမ်း ပညာရပ်ကို တက္ကသိုလ်တွေ၊ သင်တန်းကျောင်းတွေနဲ့ စနစ်တကျ သင်ကြားပို့ချပေးဖို့ လိုအပ်နေတာပေါ့နော်။ ဆိုတော့ ဒီလို လိုအပ်ချက်တွေ ရှိနေတယ်ဆိုတာကို လက်ရှိ အစိုးရ လူမှုဝန်ထမ်း ဌာနတွေကရော သိရှိပြီး ဒါကို ပိုပြီး တိုးတက်လာအောင် ဆောင်ရွက်နေတာမျိုးတွေရော တွေ့ရပါသလားရှင့်။
“Ministry of Social Welfare (လူမှုဝန်ထမ်းဌာန) မှာ အခု လုပ်ဆောင်နေတဲ့ ဝန်ကြီး ဒေါက်တာ ဝင်းမြတ်အေး ပေါ့နော်။ သူ့ရဲ့လက်အောက်မှာ လုပ်နေတဲ့လုပ်ငန်းတွေကတော့ social work နဲ့ပတ်သက်ပြီး အရမ်းကို ကြီးကြီးမားမား တိုးတက်လာတယ်ဆိုတာ တွေ့ရတယ်။ ပြီးတော့ ဒီလူမှုဝန်ထမ်းဌာနနဲ့ ကုလသမဂ္ဂ UNICEF ကလည်း အမြဲတမ်း အတူတူ လက်တွဲပြီး လုပ်နေတဲ့ အစီအစဉ်တွေ ဆိုတော့ တော်တော်ကြီးကို အဆင်ပြေလာတယ်ပေါ့နော်။ ဟိုးအရင်တုန်းက နှစ် ၅၀-၆၀ လောက်ကနဲ့စာရင် ဒီလိုလုပ်တဲ့လုပ်ငန်းတွေက စနစ်တကျ ပိုပြီး ဖြစ်လာတယ်။ ဒါပေမဲ့ လက်ရှိ ရှိနေတဲ့ အလုပ်တွေနဲ့ လုံလောက်လားဆိုတော့ မလုံလောက်သေးပါဘူး။ ဒီ့ထက်ပိုပြီးတော့ ကောင်းလာအောင် ပညာရေးပဲဖြစ်ဖြစ်၊ ဒါမှမဟုတ်ရင်လည်း လက်တွေ့လုပ်နိုင်တဲ့ training program တွေပဲ ဖြစ်ဖြစ် ပိုပြီး ရှိဖို့ကတော့ တကယ်ကို လိုအပ်နေပါတယ်။”
အခုလည်း လူမှုဝန်ထမ်းတွေအတွက် သင်တန်းတွေတော့ ရှိနေတာပဲ မဟုတ်ဘူးလားရှင့်။
“အခု လောလောဆယ်ရှိတဲ့ post graduate diploma program ကတော့ ကောင်းပါတယ်။ တော်တော်ကြီးကို အထောက်အကူဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲ့ဒီထက်ပိုပြီးတော့ သွားသင့်တယ်။ အဲ့ဒီထက် ပိုပြီးတော့ လိုနေတယ်ဆိုတာ ကျမ တွေ့လာပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ပညာရေးတင် မကဘူး။ အစိုးရအနေနဲ့ နည်းစနစ်တွေ သေချာ ချတော့မှ ပညာရေးဆိုတာလည်း ပေါ်လာမယ်။ အခုက နှစ်ခုက ဘယ်လိုဖြစ်နေလဲ ဆိုတော့ လိုနေတာက နှစ်နေရာမှာလိုနေတယ်။ ကျမ အမြင်အရ ပေါ့နော် ပရော်ဖက်ရှင်နယ် အနေနဲ့ ကြည့်မယ်ဆိုလို့ရှိရင်။ ပညာရေးမှာလည်း ချို့ယွင်းနေတယ်။ နောက်တခုက ပေါ်လစီ။ ပေါ်လစီဆိုတာက ဘာလဲဆိုတော့ အခုရှိတဲ့ လူမှုရေးနဲ့ပတ်သက်တဲ့ လုပ်ငန်းတွေကို လုပ်မယ်ဆိုရင် ဥပဒေ ဆိုတာ ရှိရမယ်။ ပေါ်လစီ ဆိုတာ ရှိရမယ်။ အဲ့ဒီနှစ်ခုသာ သေချာ မရှိဘူးဆိုလို့ရှိရင် လုပ်ရမှာ အရမ်း ခက်ခဲတယ်ပေါ့နော်။ နောက်တခုက ပညာရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ရှိရင် အခု ကျမ သိသလောက်ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီ social worker ပေါ့နော်။ social work ပညာရပ်နဲ့ သင်ထားပြီးတော့မှ Master level အထိ Master in Social Work အထိ တက်ထားပြီးတော့ ရထားပြီးတဲ့သူတွေက အနည်းဆုံး ၁၀ ယောက်အောက် လောက်ပဲ ရှိမယ်လို့ ထင်တယ်။ အဲ့ဒီတော့ လူမှုဝန်ထမ်း ဌာနကနေပြီးတော့ ဦးဆောင်ပြီးတော့ သူတို့ အဲ့ဒါကို ပြန်ပြီးတော့ ထူထူထောင်ထောင် လုပ်ပေးတော့မှ ဒီအရာက ပြန်ပြီးတော့ ကောင်းလာမှာပါ။ သူတို့လည်း အရမ်းကြိုးစားနေတာ ကျမ သိတယ်။ ဒါပေမဲ့ သူတို့လုပ်သလောက်က အနောက်က resource (အရင်းအမြစ်) သိပ်မရှိတော့ သူတို့လုပ်ဖို့က စိတ်အား ရှိပြီး ကိုယ်အား မလိုက်နိုင်တာမျိုး ဖြစ်နေတာပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့ ပုဂ္ဂလိကကဏ္ဍကလည်း social work နဲ့ပတ်သက်တာတွေ လုပ်ပေးထားတာတွေ အများကြီး ရှိတယ်။ ပရဟိတ အသင်းတွေ အများကြီး ရှိတယ်။ ပြီးလို့ရှိရင် NGO တွေရှိတယ်။ INGO တွေ ရှိတယ်။ INGO တွေက တခါတလေကျရင်တော့ တခြား နိုင်ငံတွေကလာတဲ့ NGO တွေဆိုရင်တော့ သူတို့ယဉ်ကျေးမှုနဲ့ သူတို့ အတွေးအခေါ်နဲ့ မြန်မာနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ဓလေ့တွေနဲ့ သိပ်ပြီး မကိုက်ညီကြဘူး။ အဲ့ဒီတော့ social work အနေနဲ့ ဒီမှာရှိတဲ့ပြည်သူပြည်သားတွေကို ကူညီချင်ပေမဲ့ အတွေးအခေါ် နှစ်ခုကလွဲနေတော့ တခါတလေ ဒုက္ခရောက်တာတွေ တွေ့ရတယ်ပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့ မြန်မာပြည်မှာရှိတဲ့ ပြည်သူပြည်သားတွေကို အကောင်းဆုံး ဖြစ်နိုင်အောင် တကယ်အကျိုးရှိစွာ လုပ်ပေးနိုင်မယ့်သူတွေကတော့ မြန်မာ social worker တွေလို့ ကျမက မြင်တယ်။ အဲ့ဒီတော့ သူတို့အတွက်ကို သူတို့ရဲ့ အရည်အသွေးတွေ မြင့်အောင်ဆိုလို့ရှိရင် မြန်မာအစိုးရ၊ မြန်မာပြည်မှာရှိတဲ့ ဆရာ ဆရာမတွေကနေ အကုန်လုံး ပူးပေါင်းပြီး အတူတူလုပ်ကြမှ ဖြစ်မယ့်ကိစ္စဆိုတော့ ကျမ အနေနဲ့တော့ အရင်တုန်းကလည်း social work နဲ့ပတ်သက်ပြီး အတွေ့အကြုံ ရှိတယ်။ ပညာလည်း ယူလာပြီးပြီဆိုတော့ ကျမ အနေနဲ့ ဘယ်နေရာမှာပဲဖြစ်ဖြစ် ကူညီလို့ရမယ်ဆိုရင် ကူညီဖို့ကတော့ အဆင်သင့်ပါပဲ။”
ဟုတ်ကဲ့။ အဲ့ဒီတော့ ဒီလူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းတွေ တိုးတက်လာဖို့ဆိုရင် အဘက်ဘက်က ပံ့ပိုးမှုတွေ လိုအပ်နေတယ်လို့ နားလည်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ဒီ လူမှုဝန်ထမ်း လုပ်ငန်းတွေ တိုးတက်လာဖို့က ဘာကြောင့် အရေးကြီးတာပါလဲ။ နိုင်ငံတနိုင်၊ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတခုမှာ လူမှုဝန်ထမ်း အလုပ်တွေ ဖွံ့ဖြိုတိုးတက်လာဖို့မှာ လူမှုဝန်ထမ်းတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက ဘယ်လောက်အထိ အရေးပါသလဲ ဆိုတာကိုလည်း နည်းနည်း ရှင်းပြပေးပါရှင့်။
“အဲ့တော့ ဒီ social worker တွေ အနေနဲ့ သူတို့လုပ်နေတဲ့အလုပ်တွေက ဘယ်လောက် အရေးကြီးလဲဆိုတော့ စကားပုံတခု ကြားဖူးမှာပေါ့နော်။ လူတယောက် ဗိုက်ဆာနေလို့ရှိရင် ငါးတကောင် သူရရင် ဗိုက်ပြည့်သွားမယ်။ ဒါပေမဲ့ သူ့ကို ငါးဘယ်လိုမ ျှားရသလဲ သင်ပေးလို့ရှိရင် နောက်ပိုင်းကျရင် သူ ဗိုက်ဆာလို့ရှိရင် သူ့ဟာသူ ပြန်ရှာပြီး စားတတ်လာတယ်။ အဲ့ဒီအတိုင်းပဲပေါ့။ social worker တွေကလည်း အဲ့ဒီလိုပဲ။ မိသားတစု ကြုံနေတဲ့ပြဿနာကို လာဖြေရှင်းပေးတဲ့အခါ ဒီ မိသားစု အနေနဲ့ ဒီပြဿနာကို ဘယ်လိုဖြေရှင်းကြမလဲ။ ဘယ်နေရာတွေမှာ လိုအပ်နေလဲ။ ပြီးရင် ဘာ resource တွေ လိုနေလဲ။ အဲ့ဒါတွေကို ပြသွားပေးပြီးတော့ နောက်ပိုင်း ဒီ social worker တွေ ထွက်သွားတဲ့အခါကျလို့ရှိရင် ဒီမိသားစုက သူ့ဟာသူ ကိုယ်ထူကိုယ်ထ လုပ်နိုင်တဲ့အထိ ရောက်အောင် ကူညီပေးတယ်ဆိုတော့ social worker တွေ အနေနဲ့ အဲ့ဒီအတွက် ပညာတွေ၊ အဲ့ဒီအတွက် ethic တွေ (ကျင့်ဝတ်တွေ)၊ practice တွေ (အလေ့အကျင့်တွေ) ဆိုတာ ရှိကိုရှိရမယ်။ ဆိုတော့ ဒီ social worker တွေရဲ့ professional standard (လုပ်ငန်းဆိုင်ရာ စံနှုန်း) မှာ ဘယ်လို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ပြောထားလဲ ဆိုတော့ ဒီ professioal တွေ အနေနဲ့ client တွေကိုပေါ့နော်။ ကိုယ်ကူညီပေးနေတဲ့ မိသားစု၊ လူတယောက်ချင်းစီကို ကူညီပေးတဲ့အခါကျလို့ရှိရင် ကိုယ့်ရဲ့ social worker အလုပ် အနေနဲ့ ဘယ်နေရာအထိ လုပ်ပေးလို့ရတယ်။ အဲ့ဒါထက် ကျော်ဖို့မသင့်တဲ့ဟာတွေ တခုချင်းစီကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း ဖော်ပြထားပေးတယ်။ ဥပမာ တခုပေးချင်တယ်။ အရင်နှစ်တုန်းက ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ကလေးငယ်တယောက် မုဒိန်းကျင့်ခံရတဲ့ကိစ္စ။ ဗစ်တိုးရီယား ဆိုတာ တော်တော်များများတော့ ကြားဖူးမှာပါ။ အဲ့ဒီတုန်းကဆိုရင် ဘယ်လောက်အထိ ဆိုးဆိုးရွားရွားဖြစ်သွားလဲဆိုတော့ ဒီသမီးငယ်လေးဖြစ်တဲ့ကိစ္စကို သက်ဆိုင်ရာတွေထက်ပိုပြီးတော့ အင်တာနက်မှာရော၊ facebook မှာရော၊ တခြား social media မှာရော အများကြီး ပြောလာကြတယ်။ အသေးစိတ်ကစပြီး တင်လာတယ်ဆိုတော့ အဲ့ဒီနေရာမှာ အရမ်း စည်းကျော်သွားပြီပေါ့နော်။ social worker ဆိုလို့ရှိရင် အဲ့ဒီအဆင်အထိ မရောက်အောင် ကူညီပေးလို့ရတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီအရေးအကြောင်းကို ကြုံနေရတဲ့ကလေးက အသက်ငယ်တဲ့ကလေးဆိုတော့ သူ့အတွက် သူ့ရဲ့ identity ဘယ်သူဘယ်ဝါ ဆိုတာ ဖော်ဖို့မလိုဘူး။ ဖော်ဖို့မသင့်ဘူး။ ပြီးလို့ရှိရင် သူ့မိသားစုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အရေးအကြောင်းတွေကိုလည်း privacy (ပုဂ္ဂိုလ်ရေး) ဆိုပြီးတော့၊ confidential (မပေါက်ကြားအောင် ထိန်းသိမ်းထားရမယ်) ဆိုပြီးတော့ ကာကွယ်ပေးရမယ့် တာဝန်ရှိတယ်။ social worker တွေဆိုရင် အဲ့ဒါမျိုးတွေကို အစကတည်း လေ့လာ သင်ယူထားတဲ့ ပညာတွေ ဆိုတော့ သူတို့သာဆိုရင် အများကြီး ကူညီပေးလို့ရတယ်။ ထားပါတော့ မိသားစုနဲ့ ဒီ ကလေးလေး ဆေးရုံသွားရတာတို့ ဒါမှမဟုတ် ရဲစခန်းတွေမှာသွားပြီး စကားတွေဘာတွေပြောရတာမျိုး ဆိုရင် ကလေး အနေနဲ့ အဲ့ဒါကို တော်တော်ကြီး ကြောက်ဖို့ ကောင်းမှာပေါ့နော်။ ကလေးငယ်အနေနဲ့ သူဖြစ်သမ ျှ အကြောင်းတွေကို ပြန်ပြီး ထပ်ခါထပ်ခါ ပြောနေရတော့ အဲ့ဒီမှာ ကလေးရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာအတွက်ကို ကူရမယ့်အရာတွေလည်း ရှိလာပြီပေါ့နော်။ အဲ့ဒီတော့ social worker တွေ အနေနဲ့ သင်တန်းတွေ၊ ဒီ ပညာရပ်တွေကို တတ်ထားတယ်ဆိုရင် အဲ့ဒီလောက်အထိ မဖြစ်အောင် ဘယ်လောက်အထိ ကာကွယ် ပေးရမလဲ။ ဘယ်လောက်အထိ ပံ့ပိုးပေးရမလဲ ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီနေရာမှာ အဲ့လိုစည်းတွေ ရှိရတယ်ဆိုတော့ social worker အနေနဲ့ သင်တန်းတွေ အများကြီး လိုအပ်ပါတယ်။”
ဟုတ်ကဲ့ပါရှင့်။ အခုနောက်ဆုံးမေးချင်တာကတော့ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ လူမှုဝန်ထမ်းလုပ်ငန်းမှာဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေ ပါဝင်ဆောင်ရွက်နေတာ အများအပြား ရှိပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေ အများစုလို့ ပြောရလောက်အောင် ဒီလုပ်ငန်းမှာ ရှိနေကြတာပါ။ ဆိုတော့ လူမှုဝန်ထမ်း လုပ်ငန်းတွေ စနစ်တကျ ဖြစ်လာရင် ဒါ အမျိုးသမီးတွေ အတွက်ရော အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်း၊ ပညာရေး အခွင့်အလမ်းတွေ ပိုပြီး ရှိလာမယ်။ တိုးတက်မှုတွေ ပိုရှိလာနိုင်တယ်လို့ရော ပြောလို့ရနိုင်ပါမလား။
“ခုနကပြောသွားတဲ့ အချက်အလက်တွေထဲမှာပေါ့နော်။ ဒီ social worker တွေ အနေနဲ့ သူတို့အတွက် ပိုပြီး ကောင်းလာမယ့် ပညာရေး၊ ပြီးတော့ သင်တန်းတွေကို စနစ်တကျ လုပ်ပေးနိုင်မယ်ဆိုရင် အမျိုးသမီးတွေ အတွက်လည်း အများကြီး ပိုကောင်းသွားမယ်လို့ ကျမတို့ယုံကြည်ပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခု လုပ်နေတဲ့လုပ်ငန်းတွေထဲမှာ လူမှုရေးနဲ့ပတ်သက်လို့ရှိရင် အမျိုးသမီးတွေ အများကြီး ပါဝင်ကြပါတယ်။ အမျိုးသမီးတွေက ဦးဆောင်ပြီး လုပ်နေတဲ့ အလုပ်တွေဆိုတော့ သူတို့ရဲ့ဘဝတွေ ပိုပြီး မြှင့်တင်လာအောင်၊ သူတို့အတွက် ပိုကောင်းတဲ့ ဒီ့ထက်ကောင်းတဲ့ဘ၀ ရလာအောင် ပိုပြီးတော့ ကူညီပေးရာ ရောက်လိမ့်မယ်လို့ ယုံကြည်ပါတယ်။ ကျမ အမျိုးသမီးတွေ ပိုပြီးတော့ ဒီအလုပ်မှာ လုပ်ရမယ်လို့တော့ ပြောတာ မဟုတ်ဘူးပေါ့။ ဒါပေမဲ့ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ရှေ့ရေးအတွက် ပိုပြီးတော့ ဖွံ့ဖြိုးလာဖို့၊ ပိုကောင်းလာဖို့ ရလာမယ့် အခွင့်အရေးတွေ အများကြီး တွေ့ရတော့ နည်းစနစ်ကျကျနဲ့ ပညာတွေ ကောင်းကောင်း ပေးလို့ရှိရင် အမျိုးသမီးဘဝအတွက် အများကြီး ပိုပြီးတော့ တိုးတက်လာမယ်လို့ ကျမတို့ ယုံကြည်ပါတယ်။”
=======================================
[Unicode Version]
လူမှုဝနျထမျးလုပျငနျး တိုးတကျဖို့ ပညာရှငျတယောကျရဲ့ အကွံပွုခကြျ (အမြိုးသမီးကဏ်ဍ)
လူမှုဝနျထမျးလုပျငနျးတှေ မွနျမာနိုငျငံမှာ ပိုပွီး စနဈတကြ လုပျဆောငျလာနိုငျဖို့ဆိုရငျ ဒါကို ကြှမျးကငြျပညာရပျတခုအဖွဈ သငျကွား ပို့ခပြေးဖို့ လိုအပျသလို၊ လူမှုဝနျထမျးတှေ လုပျနာရမယ့ျ ကငြ့ျဝတျ စံနှုနျးတှေ စနဈတကြ ခမြှတျထားဖို့ လိုအပျတယျလို့ မွနျမာနိုငျငံအတှငျး လူမှုဝနျထမျးလုပျငနျးတှအေကွောငျး လေ့လာ သုတသေန စာတမျးပွုစုနပွေီး မကွာခငျမှာ ကယျလီဖိုးနီးယားပွညျနယျ La Sierra တက်ကသိုလျကနေ ပါရဂူဘှဲ့ယူဖို့ ရှိနတေဲ့ မမဈရှဲလျ ခမောငျး (Michelle Kamau) က ပွောပါတယျ။ လူမှုဝနျထမျးလုပျငနျးတှမှော အနှဈ ၂၀ လောကျ ကိုယျတိုငျ ပါဝငျလုပျကိုငျခဲ့ပွီး ဒီဘာသာရပျကို အထူးပွု လေ့လာထားတဲ့ ပညာရှငျတယောကျ အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံက လူမှုဝနျထမျး လုပျငနျးတှေ ပိုမို တိုးတကျလာအောငျ ဘာတှေ အကွံပွုထားပါလဲ။ နိုငျငံတခု ဖှံ့ဖွိုးရေးမှာ လူမှုဝနျထမျး လုပျငနျးတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍက ဘယျလောကျအထိ အရေးပါ ပါသလဲ။ ဒီကဏ်ဍမှာ အမြိုးသမီးတှေ အမြားအပွား ပါဝငျ လှုပျရှားနတောကွောင့ျ ဒီကဏ်ဍ စနဈတကြ ဖှံ့ဖွိုးလာရငျ အမြိုးသမီးတှေ အတှကျရော ဘယျလို တိုးတကျမှုတှေ ခံစားလာရနိုငျမလဲ ဆိုတာတှကေို ဒီသီတငျးပတျ အမြိုးသမီးကဏ်ဍမှာ မမဈရှဲလျခမောငျးကို မေးမွနျးပွီး မခငျဖွူထှေးက စုစညျးတငျဆကျထားပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ လူမှုဝနျထမျးလုပျငနျးတှေ လုပျဆောငျနကွေတာ နရောတိုငျးမှာ ရှိနပေမေဲ့ ဒါကို ဘာသာရပျတခုအနနေဲ့ တတျကြှမျးပွီး ပရောျဖကျရှငျနယျ လုပျငနျးတခုလို လုပျနိုငျတဲ့ ပညာရှငျတှေ နညျးပါးနသေေးတယျလို့ မမဈရှဲလျက ထောကျပွထားတာပေါ့လေ။ ဆိုတော့ ဒီလုပျငနျးမှာ ကြှမျးကငြျပညာရှငျတယောကျ အနနေဲ့ မွနျမာနိုငျငံအတှကျ အဓိက ဘာတှေ အကွံပွုပါသလဲရှင့ျ။
“ကမြ ပရောျဖကျရှငျနယျ တယောကျအနနေဲ့ အကွံပေးရမယျဆိုရငျတော့ ဒီကြောငျးကို စကိုစရမယျ။ ကြောငျးရှိဖို့အတှကျ မွနျမာပွညျမှာရှိတဲ့ social worker တိုငျးကို ပွနျပွီး recruit လုပျပေါ့နောျ။ recruit ဆိုတာကတော့ ဒီလူတှကေို ခေါျပွီးတော့ ဘယျနရောမှာ ဘယျလောကျ ပွနျသငျပေးနိုငျမလဲဆိုတာ အကူအညီတောငျးရမယျ။ ဒါ့အပွငျ အစိုးရရယျ၊ private sector (ပုဂ်ဂလိကကဏ်ဍ) နှဈခုပေါငျးပွီးမှ လုပျလို့ရမယ့ျကိစ်စပါ။ တောျတောျတော့ အားလုံးက ဝိုငျးပွီးတော့ ကူညီဆောငျရှကျမှ ဖွဈလာမယ့ျကိစ်စဆိုတော့ qualification (အရညျအခငြျးပိုငျး) ကိုတော့ တောျတောျတော့ လုပျဖို့လိုတယျပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီတော့ အခု မွနျမာပွညျမှာရှိနတေဲ့ ပညာရေးစနဈကလညျး နညျးနညျး ပွနျကွည့ျရမယျဆိုရငျ social work education ဆိုတာ မရှိသေးဘူး။ အဲ့ဒီတော့ အစက ပွနျစရမယျ။ အဲ့ဒီတော့ Ministry of Education (ပညာရေးဝနျကွီးဌာန) ကနပွေီးတော့ အတညျပွုလို့ရှိရငျ အဲ့ဒီ Bachelor level အဆင့ျစပွီးတော့မှ ပွီးလို့ရှိရငျ Master level ဆကျသှား။ ကမြ အနနေဲ့ မွငျတာကတော့ စမယျဆိုလို့ရှိရငျ မွနျမာပွညျမှာရှိတဲ့ ဆရာတှနေဲ့ လုံလောကျမှာမဟုတျဘူး။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ သူတို့မှာလညျး လူက နညျးနညျးလေးပဲ ရှိတယျဆိုတော့ အဲ့ဒီဘှဲ့တခုလုံး ပညာရပျတခုလုံးကို အစီအစဉျဆှဲလို့ရှိရငျ လူက လိုလိမ့ျမယျ။ အဲ့ဒီတော့ နိုငျငံတကာမှာရှိတဲ့ ဆရာတှေ၊ ပရောျဖကျဆာတှကေို ပွနျပွီးတော့ ငှားရငျငှား၊ ဒါမှမဟုတျ သူတို့ဆီက အကူအညီတောငျးပေါ့နောျ။ မွနျမာနိုငျငံ ဝနျးကငြျမှာရှိတဲ့ အာဆီယံနိုငျငံတှအေပွငျ အိန်ဒိယ တို့၊ ကိုရီးယား၊ ဂပြနျ တို့မှာဆိုရငျလညျး သူတို့ဆီမှာ social worker တှကေ တောျတောျ ကောငျးကောငျးကို ထူထူထောငျထောငျ ရှိနပွေီဆိုတော့ သူတို့ဆီကလညျး အကူအညီတောငျးရငျလညျး ရမယျလို့တော့ ကမြ ထငျတယျ။”
အဲ့ဒီတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ လူမှုဝနျထမျး ပညာရပျကို တက်ကသိုလျတှေ၊ သငျတနျးကြောငျးတှနေဲ့ စနဈတကြ သငျကွားပို့ခပြေးဖို့ လိုအပျနတောပေါ့နောျ။ ဆိုတော့ ဒီလို လိုအပျခကြျတှေ ရှိနတေယျဆိုတာကို လကျရှိ အစိုးရ လူမှုဝနျထမျး ဌာနတှကေရော သိရှိပွီး ဒါကို ပိုပွီး တိုးတကျလာအောငျ ဆောငျရှကျနတောမြိုးတှရေော တှေ့ရပါသလားရှင့ျ။
“Ministry of Social Welfare (လူမှုဝနျထမျးဌာန) မှာ အခု လုပျဆောငျနတေဲ့ ဝနျကွီး ဒေါကျတာ ဝငျးမွတျအေး ပေါ့နောျ။ သူ့ရဲ့လကျအောကျမှာ လုပျနတေဲ့လုပျငနျးတှကေတော့ social work နဲ့ပတျသကျပွီး အရမျးကို ကွီးကွီးမားမား တိုးတကျလာတယျဆိုတာ တှေ့ရတယျ။ ပွီးတော့ ဒီလူမှုဝနျထမျးဌာနနဲ့ ကုလသမဂ်ဂ UNICEF ကလညျး အမွဲတမျး အတူတူ လကျတှဲပွီး လုပျနတေဲ့ အစီအစဉျတှေ ဆိုတော့ တောျတောျကွီးကို အဆငျပွလောတယျပေါ့နောျ။ ဟိုးအရငျတုနျးက နှဈ ၅၀-၆၀ လောကျကနဲ့စာရငျ ဒီလိုလုပျတဲ့လုပျငနျးတှကေ စနဈတကြ ပိုပွီး ဖွဈလာတယျ။ ဒါပမေဲ့ လကျရှိ ရှိနတေဲ့ အလုပျတှနေဲ့ လုံလောကျလားဆိုတော့ မလုံလောကျသေးပါဘူး။ ဒီ့ထကျပိုပွီးတော့ ကောငျးလာအောငျ ပညာရေးပဲဖွဈဖွဈ၊ ဒါမှမဟုတျရငျလညျး လကျတှေ့လုပျနိုငျတဲ့ training program တှပေဲ ဖွဈဖွဈ ပိုပွီး ရှိဖို့ကတော့ တကယျကို လိုအပျနပေါတယျ။”
အခုလညျး လူမှုဝနျထမျးတှအေတှကျ သငျတနျးတှတေော့ ရှိနတောပဲ မဟုတျဘူးလားရှင့ျ။
“အခု လောလောဆယျရှိတဲ့ post graduate diploma program ကတော့ ကောငျးပါတယျ။ တောျတောျကွီးကို အထောကျအကူဖွဈပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အဲ့ဒီထကျပိုပွီးတော့ သှားသင့ျတယျ။ အဲ့ဒီထကျ ပိုပွီးတော့ လိုနတေယျဆိုတာ ကမြ တှေ့လာပါတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ပညာရေးတငျ မကဘူး။ အစိုးရအနနေဲ့ နညျးစနဈတှေ သခြော ခတြော့မှ ပညာရေးဆိုတာလညျး ပေါျလာမယျ။ အခုက နှဈခုက ဘယျလိုဖွဈနလေဲ ဆိုတော့ လိုနတောက နှဈနရောမှာလိုနတေယျ။ ကမြ အမွငျအရ ပေါ့နောျ ပရောျဖကျရှငျနယျ အနနေဲ့ ကွည့ျမယျဆိုလို့ရှိရငျ။ ပညာရေးမှာလညျး ခြို့ယှငျးနတေယျ။ နောကျတခုက ပေါျလစီ။ ပေါျလစီဆိုတာက ဘာလဲဆိုတော့ အခုရှိတဲ့ လူမှုရေးနဲ့ပတျသကျတဲ့ လုပျငနျးတှကေို လုပျမယျဆိုရငျ ဥပဒေ ဆိုတာ ရှိရမယျ။ ပေါျလစီ ဆိုတာ ရှိရမယျ။ အဲ့ဒီနှဈခုသာ သခြော မရှိဘူးဆိုလို့ရှိရငျ လုပျရမှာ အရမျး ခကျခဲတယျပေါ့နောျ။ နောကျတခုက ပညာရေးနဲ့ပတျသကျလို့ရှိရငျ အခု ကမြ သိသလောကျကတော့ မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီ social worker ပေါ့နောျ။ social work ပညာရပျနဲ့ သငျထားပွီးတော့မှ Master level အထိ Master in Social Work အထိ တကျထားပွီးတော့ ရထားပွီးတဲ့သူတှကေ အနညျးဆုံး ၁၀ ယောကျအောကျ လောကျပဲ ရှိမယျလို့ ထငျတယျ။ အဲ့ဒီတော့ လူမှုဝနျထမျး ဌာနကနပွေီးတော့ ဦးဆောငျပွီးတော့ သူတို့ အဲ့ဒါကို ပွနျပွီးတော့ ထူထူထောငျထောငျ လုပျပေးတော့မှ ဒီအရာက ပွနျပွီးတော့ ကောငျးလာမှာပါ။ သူတို့လညျး အရမျးကွိုးစားနတော ကမြ သိတယျ။ ဒါပမေဲ့ သူတို့လုပျသလောကျက အနောကျက resource (အရငျးအမွဈ) သိပျမရှိတော့ သူတို့လုပျဖို့က စိတျအား ရှိပွီး ကိုယျအား မလိုကျနိုငျတာမြိုး ဖွဈနတောပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီတော့ ပုဂ်ဂလိကကဏ်ဍကလညျး social work နဲ့ပတျသကျတာတှေ လုပျပေးထားတာတှေ အမြားကွီး ရှိတယျ။ ပရဟိတ အသငျးတှေ အမြားကွီး ရှိတယျ။ ပွီးလို့ရှိရငျ NGO တှရှေိတယျ။ INGO တှေ ရှိတယျ။ INGO တှကေ တခါတလကေရြငျတော့ တခွား နိုငျငံတှကေလာတဲ့ NGO တှဆေိုရငျတော့ သူတို့ယဉျကြေးမှုနဲ့ သူတို့ အတှေးအခေါျနဲ့ မွနျမာနဲ့ ယဉျကြေးမှု ဓလေ့တှနေဲ့ သိပျပွီး မကိုကျညီကွဘူး။ အဲ့ဒီတော့ social work အနနေဲ့ ဒီမှာရှိတဲ့ပွညျသူပွညျသားတှကေို ကူညီခငြျပမေဲ့ အတှေးအခေါျ နှဈခုကလှဲနတေော့ တခါတလေ ဒုက်ခရောကျတာတှေ တှေ့ရတယျပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီတော့ မွနျမာပွညျမှာရှိတဲ့ ပွညျသူပွညျသားတှကေို အကောငျးဆုံး ဖွဈနိုငျအောငျ တကယျအကြိုးရှိစှာ လုပျပေးနိုငျမယ့ျသူတှကေတော့ မွနျမာ social worker တှလေို့ ကမြက မွငျတယျ။ အဲ့ဒီတော့ သူတို့အတှကျကို သူတို့ရဲ့ အရညျအသှေးတှေ မွင့ျအောငျဆိုလို့ရှိရငျ မွနျမာအစိုးရ၊ မွနျမာပွညျမှာရှိတဲ့ ဆရာ ဆရာမတှကေနေ အကုနျလုံး ပူးပေါငျးပွီး အတူတူလုပျကွမှ ဖွဈမယ့ျကိစ်စဆိုတော့ ကမြ အနနေဲ့တော့ အရငျတုနျးကလညျး social work နဲ့ပတျသကျပွီး အတှေ့အကွုံ ရှိတယျ။ ပညာလညျး ယူလာပွီးပွီဆိုတော့ ကမြ အနနေဲ့ ဘယျနရောမှာပဲဖွဈဖွဈ ကူညီလို့ရမယျဆိုရငျ ကူညီဖို့ကတော့ အဆငျသင့ျပါပဲ။”
ဟုတျကဲ့။ အဲ့ဒီတော့ ဒီလူမှုဝနျထမျးလုပျငနျးတှေ တိုးတကျလာဖို့ဆိုရငျ အဘကျဘကျက ပံ့ပိုးမှုတှေ လိုအပျနတေယျလို့ နားလညျပါတယျ။ ဆိုတော့ ဒီ လူမှုဝနျထမျး လုပျငနျးတှေ တိုးတကျလာဖို့က ဘာကွောင့ျ အရေးကွီးတာပါလဲ။ နိုငျငံတနိုငျ၊ လူမှုအသိုငျးအဝိုငျးတခုမှာ လူမှုဝနျထမျး အလုပျတှေ ဖှံ့ဖွိုတိုးတကျလာဖို့မှာ လူမှုဝနျထမျးတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍက ဘယျလောကျအထိ အရေးပါသလဲ ဆိုတာကိုလညျး နညျးနညျး ရှငျးပွပေးပါရှင့ျ။
“အဲ့တော့ ဒီ social worker တှေ အနနေဲ့ သူတို့လုပျနတေဲ့အလုပျတှကေ ဘယျလောကျ အရေးကွီးလဲဆိုတော့ စကားပုံတခု ကွားဖူးမှာပေါ့နောျ။ လူတယောကျ ဗိုကျဆာနလေို့ရှိရငျ ငါးတကောငျ သူရရငျ ဗိုကျပွည့ျသှားမယျ။ ဒါပမေဲ့ သူ့ကို ငါးဘယျလိုမ ြှားရသလဲ သငျပေးလို့ရှိရငျ နောကျပိုငျးကရြငျ သူ ဗိုကျဆာလို့ရှိရငျ သူ့ဟာသူ ပွနျရှာပွီး စားတတျလာတယျ။ အဲ့ဒီအတိုငျးပဲပေါ့။ social worker တှကေလညျး အဲ့ဒီလိုပဲ။ မိသားတစု ကွုံနတေဲ့ပွူနာကို လာဖွရှေငျးပေးတဲ့အခါ ဒီ မိသားစု အနနေဲ့ ဒီပွူနာကို ဘယျလိုဖွရှေငျးကွမလဲ။ ဘယျနရောတှမှော လိုအပျနလေဲ။ ပွီးရငျ ဘာ resource တှေ လိုနလေဲ။ အဲ့ဒါတှကေို ပွသှားပေးပွီးတော့ နောကျပိုငျး ဒီ social worker တှေ ထှကျသှားတဲ့အခါကလြို့ရှိရငျ ဒီမိသားစုက သူ့ဟာသူ ကိုယျထူကိုယျထ လုပျနိုငျတဲ့အထိ ရောကျအောငျ ကူညီပေးတယျဆိုတော့ social worker တှေ အနနေဲ့ အဲ့ဒီအတှကျ ပညာတှေ၊ အဲ့ဒီအတှကျ ethic တှေ (ကငြ့ျဝတျတှေ)၊ practice တှေ (အလေ့အကငြ့ျတှေ) ဆိုတာ ရှိကိုရှိရမယျ။ ဆိုတော့ ဒီ social worker တှရေဲ့ professional standard (လုပျငနျးဆိုငျရာ စံနှုနျး) မှာ ဘယျလို ရှငျးရှငျးလငျးလငျး ပွောထားလဲ ဆိုတော့ ဒီ professioal တှေ အနနေဲ့ client တှကေိုပေါ့နောျ။ ကိုယျကူညီပေးနတေဲ့ မိသားစု၊ လူတယောကျခငြျးစီကို ကူညီပေးတဲ့အခါကလြို့ရှိရငျ ကိုယ့ျရဲ့ social worker အလုပျ အနနေဲ့ ဘယျနရောအထိ လုပျပေးလို့ရတယျ။ အဲ့ဒါထကျ ကြောျဖို့မသင့ျတဲ့ဟာတှေ တခုခငြျးစီကို ရှငျးရှငျးလငျးလငျး ဖောျပွထားပေးတယျ။ ဥပမာ တခုပေးခငြျတယျ။ အရငျနှဈတုနျးက ဖွဈခဲ့တဲ့ ကလေးငယျတယောကျ မုဒိနျးကငြ့ျခံရတဲ့ကိစ်စ။ ဗဈတိုးရီယား ဆိုတာ တောျတောျမြားမြားတော့ ကွားဖူးမှာပါ။ အဲ့ဒီတုနျးကဆိုရငျ ဘယျလောကျအထိ ဆိုးဆိုးရှားရှားဖွဈသှားလဲဆိုတော့ ဒီသမီးငယျလေးဖွဈတဲ့ကိစ်စကို သကျဆိုငျရာတှထေကျပိုပွီးတော့ အငျတာနကျမှာရော၊ facebook မှာရော၊ တခွား social media မှာရော အမြားကွီး ပွောလာကွတယျ။ အသေးစိတျကစပွီး တငျလာတယျဆိုတော့ အဲ့ဒီနရောမှာ အရမျး စညျးကြောျသှားပွီပေါ့နောျ။ social worker ဆိုလို့ရှိရငျ အဲ့ဒီအဆငျအထိ မရောကျအောငျ ကူညီပေးလို့ရတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဒီအရေးအကွောငျးကို ကွုံနရေတဲ့ကလေးက အသကျငယျတဲ့ကလေးဆိုတော့ သူ့အတှကျ သူ့ရဲ့ identity ဘယျသူဘယျဝါ ဆိုတာ ဖောျဖို့မလိုဘူး။ ဖောျဖို့မသင့ျဘူး။ ပွီးလို့ရှိရငျ သူ့မိသားစုနဲ့ပတျသကျတဲ့ အရေးအကွောငျးတှကေိုလညျး privacy (ပုဂ်ဂိုလျရေး) ဆိုပွီးတော့၊ confidential (မပေါကျကွားအောငျ ထိနျးသိမျးထားရမယျ) ဆိုပွီးတော့ ကာကှယျပေးရမယ့ျ တာဝနျရှိတယျ။ social worker တှဆေိုရငျ အဲ့ဒါမြိုးတှကေို အစကတညျး လေ့လာ သငျယူထားတဲ့ ပညာတှေ ဆိုတော့ သူတို့သာဆိုရငျ အမြားကွီး ကူညီပေးလို့ရတယျ။ ထားပါတော့ မိသားစုနဲ့ ဒီ ကလေးလေး ဆေးရုံသှားရတာတို့ ဒါမှမဟုတျ ရဲစခနျးတှမှောသှားပွီး စကားတှဘောတှပွေောရတာမြိုး ဆိုရငျ ကလေး အနနေဲ့ အဲ့ဒါကို တောျတောျကွီး ကွောကျဖို့ ကောငျးမှာပေါ့နောျ။ ကလေးငယျအနနေဲ့ သူဖွဈသမ ြှ အကွောငျးတှကေို ပွနျပွီး ထပျခါထပျခါ ပွောနရေတော့ အဲ့ဒီမှာ ကလေးရဲ့ စိတျပိုငျးဆိုငျရာအတှကျကို ကူရမယ့ျအရာတှလေညျး ရှိလာပွီပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီတော့ social worker တှေ အနနေဲ့ သငျတနျးတှေ၊ ဒီ ပညာရပျတှကေို တတျထားတယျဆိုရငျ အဲ့ဒီလောကျအထိ မဖွဈအောငျ ဘယျလောကျအထိ ကာကှယျ ပေးရမလဲ။ ဘယျလောကျအထိ ပံ့ပိုးပေးရမလဲ ဆိုတဲ့ အဲ့ဒီနရောမှာ အဲ့လိုစညျးတှေ ရှိရတယျဆိုတော့ social worker အနနေဲ့ သငျတနျးတှေ အမြားကွီး လိုအပျပါတယျ။”
ဟုတျကဲ့ပါရှင့ျ။ အခုနောကျဆုံးမေးခငြျတာကတော့ မွနျမာနိုငျငံရဲ့ လူမှုဝနျထမျးလုပျငနျးမှာဆိုရငျ အမြိုးသမီးတှေ ပါဝငျဆောငျရှကျနတော အမြားအပွား ရှိပါတယျ။ အမြိုးသမီးတှေ အမြားစုလို့ ပွောရလောကျအောငျ ဒီလုပျငနျးမှာ ရှိနကွေတာပါ။ ဆိုတော့ လူမှုဝနျထမျး လုပျငနျးတှေ စနဈတကြ ဖွဈလာရငျ ဒါ အမြိုးသမီးတှေ အတှကျရော အလုပျအကိုငျ အခှင့ျအလမျး၊ ပညာရေး အခှင့ျအလမျးတှေ ပိုပွီး ရှိလာမယျ။ တိုးတကျမှုတှေ ပိုရှိလာနိုငျတယျလို့ရော ပွောလို့ရနိုငျပါမလား။
“ခုနကပွောသှားတဲ့ အခကြျအလကျတှထေဲမှာပေါ့နောျ။ ဒီ social worker တှေ အနနေဲ့ သူတို့အတှကျ ပိုပွီး ကောငျးလာမယ့ျ ပညာရေး၊ ပွီးတော့ သငျတနျးတှကေို စနဈတကြ လုပျပေးနိုငျမယျဆိုရငျ အမြိုးသမီးတှေ အတှကျလညျး အမြားကွီး ပိုကောငျးသှားမယျလို့ ကမြတို့ယုံကွညျပါတယျ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ အခု လုပျနတေဲ့လုပျငနျးတှထေဲမှာ လူမှုရေးနဲ့ပတျသကျလို့ရှိရငျ အမြိုးသမီးတှေ အမြားကွီး ပါဝငျကွပါတယျ။ အမြိုးသမီးတှကေ ဦးဆောငျပွီး လုပျနတေဲ့ အလုပျတှဆေိုတော့ သူတို့ရဲ့ဘဝတှေ ပိုပွီး မွှင့ျတငျလာအောငျ၊ သူတို့အတှကျ ပိုကောငျးတဲ့ ဒီ့ထကျကောငျးတဲ့ဘ၀ ရလာအောငျ ပိုပွီးတော့ ကူညီပေးရာ ရောကျလိမ့ျမယျလို့ ယုံကွညျပါတယျ။ ကမြ အမြိုးသမီးတှေ ပိုပွီးတော့ ဒီအလုပျမှာ လုပျရမယျလို့တော့ ပွောတာ မဟုတျဘူးပေါ့။ ဒါပမေဲ့ အမြိုးသမီးတှရေဲ့ ရှေ့ရေးအတှကျ ပိုပွီးတော့ ဖှံ့ဖွိုးလာဖို့၊ ပိုကောငျးလာဖို့ ရလာမယ့ျ အခှင့ျအရေးတှေ အမြားကွီး တှေ့ရတော့ နညျးစနဈကကြနြဲ့ ပညာတှေ ကောငျးကောငျး ပေးလို့ရှိရငျ အမြိုးသမီးဘဝအတှကျ အမြားကွီး ပိုပွီးတော့ တိုးတကျလာမယျလို့ ကမြတို့ ယုံကွညျပါတယျ။”
