[[ ZAWGYI / UNICODE ]]
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် ပိုမိုကျဆင်း (ကန်အစီရင်ခံစာ)
မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့်ဟာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းမှာ ပိုပြီး ကျဆင်းသွားတယ်လို့ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံတကာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် အစီရင်ခံစာမှာ ဖေါ်ပြလိုက်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မြန်မာနိုင်ငံကို CPC ခေါ် အထူး စိုးရိမ်ဖွယ်ကောင်းတဲ့ နိုင်ငံများစာရင်းထဲ ပြန်လည် ထည့်သွင်း ဖေါ်ပြလိုက်ပါတယ်။ ဒီ အစီရင်ခံစာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က ကောက်နှုတ်တင်ပြ ထားပါတယ်။
အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက ဇွန်လ(၂)ရက် ကြာသပတေးနေ့မှာ ထုတ်ပြန်လိုက်တဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်အတွက် နိုင်ငံတကာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် အစီရင်ခံစာဟာ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့အစည်းတွေ၊ နိုင်ငံတကာ NGO နဲ့ တသီးပုဂ္ဂလိကအဖွဲ့တွေ ၊ နိုင်ငံတကာနဲ့ ဒေသတွင်း သတင်းမီဒီယာတွေက ဖေါ်ပြချက်တွေကို စနစ်တကျ စုဆောင်းလေ့လာပြီး ထုတ်ပြန်ထားတာလို့ အစီရင်ခံစာက ဆိုပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံနဲ့ ပတ်သက်လို့တော့ ၂၀၀၈ အခြေခံဥပဒေထဲမှာ နိုင်ငံသားတိုင်း လွတ်လပ်စွာ ကိုးကွယ်ခွင့် ရှိတယ်လို့ ဖေါ်ပြထားပမေဲ့ ၊ အခြား ကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ ပြန်လည် ထိန်းကျောင်း ထားတာတွေ့ရတယ်လို့ အစီရင်ခံစာမှာ ရေးပါတယ်။
အထူးသဖြင့် တိုင်းရင်းသားဒေသတွေမှာ လူမျိုးရေးနဲ့ ဘာသာရေးဟာ ခွဲခြားမရပဲ ဒွန်တွဲ နေပြီး ၊ စစစ်အာဏာသိမ်းခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ဖေဖေါ်ဝါရီလကစလို့ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင် နည်းပါးတဲ့ တိုင်းရင်းသား ဒေသတွေမှာ စစ်တပ်က ဘာသာရေး ဘုရားကျောင်းတွေကို ပစ်ခတ်ဖျက်ဆီးတာ၊ ဘာသာရေးခေါင်းဆောင် တချို့ကို သတ်ပစ်တာတွေရှိခဲ့တယ်လို့ အချိန်ကာလ အပိုင်းအခြားအလိုက် ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
နိုင်ငံတခုမှာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် ဘယ်လောက်ထိ အရေးကြီးသလဲဆိုတာကို အစီရင်ခံစာ ထုတ်ပြန်ပွဲ နေ့မှာပဲ အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Antony Blinken က ခုလို ပြောသွားပါတယ်။
" ဘာသာရေး လွတ်လပ်ခွင့်ကို လေးစား အသိအမှတ်ပြုတယ်ဆိုတာက အခြေခံအကျဆုံးသော လူ့အခွင့်အရေး ဖြစ်တဲ့အပြင်၊ နိုင်ငံခြားရေး မူဝါဒချမှတ်ရာမှာလည်း ဦးစားပေး အလေးထားရမယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ လူတစ်ဦးချင်းစီမှာ ကိုးကွယ်ခွင့် မကိုးကွယ်ခွင့် လွတ်လပ်စွာ ရွေးချယ်နိုင်တဲ့ အခြေခံအခွင့်အရေးတွေ ရှိမယ်ဆိုရင် ၊ အဲဒီ တစ်ဦးချင်းစီကနေ သူတို့ရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်း တခုလုံးကို ပိုကောင်းလာစေမယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့ ယုံကြည်ထားပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တဖက်မှာ အစိုးရတွေက ဒီအခြေခံအခွင့်အရေးကို ငြင်းပယ်လိုက်ရင်တော့ တင်းမာမှု ၊ မတည်ငြိမ်မှုနဲ့ ပဋိပက္ခတွေဖက်ကို ဦးတည်သွားမှာပါ။ "
၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံတကာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် အစီရင်ခံစာထဲမှာတော့ - စစ်အာဏာ သိမ်းပြီးနောက် မနှစ် ဧပြီလထဲ ရန်ကုန်က ဗလီတခုမှာ မူဆလင် ဘာသာရေးဆရာတဦးကို အမျိုးသမီးဝတ်စုံဝတ်၊ နှုတ်ခမ်းနီဆိုးပြီး ကြိုးဆွဲချ သတ်ခဲ့တဲ့ဖြစ်ရပ်၊ မေလထဲ စစ်ကောင်စီတပ်တွေက ဗုံးကြဲ တိုက်ခိုက်မှုကြောင့် ကယားပြည်နယ် ဒီမောဆိုမြို့က Saint Joseph ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ပျက်စီးသွားတဲ့ဖြစ်ရပ်၊ စက်တင်ဘာလထဲ ချင်းပြည်နယ်မှာ စစ်တပ်ရဲ့အမြှောက်ကျည်ကျလို့ မီးလောင်တာကို ငြိမ်းသတ်ဖို့ကြိုးစားနေတဲ့ ချင်းတိုင်းရင်းသား ခရစ်ယာန်သင်းအုပ်ဆရာတဦးကို ပစ်သတ်ခဲ့တဲ့ ဖြစ်ရပ်၊ စက်တင်ဘာလထဲမှာပဲ ရိုဟင်ဂျာ (၃၀)ကို စာရွက်စာတမ်း အထောက်အထားမဲ့လို့ဆိုပြီး ဖမ်းဆီး ထောင်ဒဏ်(၂)နှစ်ချခဲ့တဲ့ကိစ္စ .. စတာတွေကို တန်းစီ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
မြန်မာစစ်တပ်ဟာ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တုန်းကလည်း ရခိုင်ပြည်နယ် မြောက်ပိုင်းမှာ ရိုဟင်ဂျာမူဆလင်ဘာသာဝင်တွေအပေါ် ခွဲခြားဆက်ဆံ ရက်စက်ခဲ့တဲ့ သာဓကတွေ ရှိခဲ့တယ်လို့ ဝန်ကြီး Blinken က ထောက်ပြပါတယ်။
" မြန်မာစစ်တပ်က ၂၀၁၇ ခုနှစ်ထဲ ရိုဟင်ဂျာ မူဆလင်တွေကို ဖျက်ဆီးလိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ လူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုနဲ့ လူသားထုအပေါ် ကျုးလွန်တဲ့ ရာဇဝတ်မူတွေ ကျုးလွန်ခဲ့တယ်ဆိုတာ ကျနော် အခိုင်အမာ ယုံကြည်ပါတယ်။ ဗလီတွေကို တိုက်ခိုက်တာ၊ လူမျိုးရေးနဲ့ ဘာသာရေးအရ နှိမ့်ချဆက်ဆံတာ၊ ကိုရမ်းကျမ်းစာကို စော်ကားတာတွေ တွေ့ရပါတယ်။ "
မြန်မာ စစ်တပ်သာမက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေထဲမှာ ရခိုင့်တပ်တော် AA ဆိုရင်လည်း သူတို့ဒသေထဲက ခရစ်ယာန်ဘာသာရေးခေါင်းဆောင်တွေကို အဓမ္မ စစ်သင်တန်း တက်ခိုင်းတာ၊ အခငွေကြေး မပေးပဲ အလုပ်ခိုင်းစေတာတွေ ရှိတယ်လို့လည်း အမေရိကန် ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် အစီရင်ခံစာမှာ ဖေါ်ပြထားပါတယ်။
ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် ဆုံးရှုံးရတဲ့ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်လို့ အစီရင်ခံစာ ရေးသားရာမှာ အဓိကပါဝင်သူ အမေရိကန် အဆင့်မြင့်သံတမန်ဖြစ်တဲ့ Rashad Hussain က ခုလိုရှင်းပြပါတယ်။
" အစီရင်ခံစာထဲပါတဲ့ အဓိက အချက်တွေကို မီးမောင်းထိုးပြလိုပါတယ်။ ပထမကတော့ အစိုးရ အတော်များများက ဘာသာရေးအရ ခွဲခြားတဲ့ ဥပဒေတွေ ကျင့်သုံးပြီး ပြည်သူတွေကို နှိပ်စက်နေတာပါ။ လူနည်းစု ဘာသာရေး အသိုင်းအဝိုင်းအပေါ် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကြီး ၂ ခု မကြာခင်ကပဲ ကျုးလွန်ခဲ့တာကို တွေ့ရပါတယ်၊ မြန်မာနဲ့ တရုတ် နိုင်ငံမှာပါ။ ဒုတိယအချက်က လူမူအသိုင်းအဝိုင်းကြား အမုန်းတရားတွေ မြင့်တက်လာပြီး၊ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ပဋိပက္ခတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ ဒါကိုအစိုးရတွေနဲ့ နိုင်ငံတကာ မိတ်ဖက်တွေပေါင်းပြီး ကြိုးပမ်းဖြေရှင်းရင် တိုးတက်မှု ရလာနိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ "
AAPP ခေါ် နိုင်ငံရေးအကျဉ်းသားများ ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးအသင်းက ပြုစုထားတဲ့ စာရင်းတွေအရ စစ်တပ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဖမ်းဆီး ထိန်းသိမ်းခံနေရတဲ့ သံဃာတော်(၃၅)ပါးနဲ့ ခရစ်ယာန်သင်းအုပ်ဆရာ (၉)ဦးရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
အမေရိကန်အစိုးရရဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ် နိုင်ငံတကာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် အစီရင်ခံစာအရ မြန်မာနိုင်ငံကို “Country of Particular Concern” - CPC ခေါ် အထူး စိုးရိမ်ဖွယ်ကောင်းတဲ့ နိုင်ငံများစာရင်းထဲ ပြန်လည် ထည့်သွင်းလိုက်ပါတယ်။ ယခင် ဦးသန်းရွှေ စစ်အာဏာရှင်လက်ထက် ၁၉၉၉ ခုနှစ်တုန်းကလည်း မြန်မာနိုင်ငံကို CPC စာရင်းထဲ ထည့်သွင်းခဲ့ရာက ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲ နောက်ပိုင်း အရပ်သားအစိုးရတွေ လက်ထက်မှာ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် အနည်းငယ် တိုးတက်လာတဲ့အတွက် အဲဒီစာရင်းကနေ ဖယ်ရှားခဲ့ရာက အခုတော့ ပြန်လည် ထည့်သွင်းလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျား။
Your browser doesn’t support HTML5
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် မြန်မာနိုင်ငံ ဘာသာရေးလွတ်လပ်ခွင့် ပိုမိုကျဆင်း (ကန်အစီရင်ခံစာ)
===============================
{{ UNICODE }}
စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျ မွနျမာနိုငျငံ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ ပိုမိုကဆြငျး (ကနျအစီရငျခံစာ)
မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျဟာ စဈတပျက အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျးမှာ ပိုပွီး ကဆြငျးသှားတယျလို့ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက ထုတျပွနျတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈ နိုငျငံတကာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ အစီရငျခံစာမှာ ဖေါျပွလိုကျပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ မွနျမာနိုငျငံကို CPC ခေါျ အထူး စိုးရိမျဖှယျကောငျးတဲ့ နိုငျငံမြားစာရငျးထဲ ပွနျလညျ ထည့ျသှငျး ဖေါျပွလိုကျပါတယျ။ ဒီ အစီရငျခံစာနဲ့ ပတျသကျပွီး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက ကောကျနှုတျတငျပွ ထားပါတယျ။
အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာနက ဇှနျလ(၂)ရကျ ကွာသပတေးနေ့မှာ ထုတျပွနျလိုကျတဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈအတှကျ နိုငျငံတကာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ အစီရငျခံစာဟာ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့အစညျးတှေ၊ နိုငျငံတကာ NGO နဲ့ တသီးပုဂ်ဂလိကအဖှဲ့တှေ ၊ နိုငျငံတကာနဲ့ ဒသေတှငျး သတငျးမီဒီယာတှကေ ဖေါျပွခကြျတှကေို စနဈတကြ စုဆောငျးလေ့လာပွီး ထုတျပွနျထားတာလို့ အစီရငျခံစာက ဆိုပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံနဲ့ ပတျသကျလို့တော့ ၂၀၀၈ အခွခေံဥပဒထေဲမှာ နိုငျငံသားတိုငျး လှတျလပျစှာ ကိုးကှယျခှင့ျ ရှိတယျလို့ ဖေါျပွထားပမေဲ့ ၊ အခွား ကန့ျသတျခကြျတှနေဲ့ ပွနျလညျ ထိနျးကြောငျး ထားတာတှေ့ရတယျလို့ အစီရငျခံစာမှာ ရေးပါတယျ။
အထူးသဖွင့ျ တိုငျးရငျးသားဒသေတှမှော လူမြိုးရေးနဲ့ ဘာသာရေးဟာ ခှဲခွားမရပဲ ဒှနျတှဲ နပွေီး ၊ စစဈအာဏာသိမျးခဲ့တဲ့ ၂၀၂၁ ဖဖေေါျဝါရီလကစလို့ ဗုဒ်ဓဘာသာဝငျ နညျးပါးတဲ့ တိုငျးရငျးသား ဒသေတှမှော စဈတပျက ဘာသာရေး ဘုရားကြောငျးတှကေို ပဈခတျဖကြျဆီးတာ၊ ဘာသာရေးခေါငျးဆောငျ တခြို့ကို သတျပဈတာတှရှေိခဲ့တယျလို့ အခြိနျကာလ အပိုငျးအခွားအလိုကျ ဖေါျပွထားပါတယျ။
နိုငျငံတခုမှာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ ဘယျလောကျထိ အရေးကွီးသလဲဆိုတာကို အစီရငျခံစာ ထုတျပွနျပှဲ နေ့မှာပဲ အမရေိကနျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Antony Blinken က ခုလို ပွောသှားပါတယျ။
" ဘာသာရေး လှတျလပျခှင့ျကို လေးစား အသိအမှတျပွုတယျဆိုတာက အခွခေံအကဆြုံးသော လူ့အခှင့ျအရေး ဖွဈတဲ့အပွငျ၊ နိုငျငံခွားရေး မူဝါဒခမြှတျရာမှာလညျး ဦးစားပေး အလေးထားရမယျလို့ မွငျပါတယျ။ လူတဈဦးခငြျးစီမှာ ကိုးကှယျခှင့ျ မကိုးကှယျခှင့ျ လှတျလပျစှာ ရှေးခယြျနိုငျတဲ့ အခွခေံအခှင့ျအရေးတှေ ရှိမယျဆိုရငျ ၊ အဲဒီ တဈဦးခငြျးစီကနေ သူတို့ရဲ့ လူ့အဖှဲ့အစညျး တခုလုံးကို ပိုကောငျးလာစမေယျဆိုတာ ကနြောျတို့ ယုံကွညျထားပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ တဖကျမှာ အစိုးရတှကေ ဒီအခွခေံအခှင့ျအရေးကို ငွငျးပယျလိုကျရငျတော့ တငျးမာမှု ၊ မတညျငွိမျမှုနဲ့ ပဋိပက်ခတှဖေကျကို ဦးတညျသှားမှာပါ။ "
၂၀၂၁ ခုနှဈ နိုငျငံတကာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ အစီရငျခံစာထဲမှာတော့ - စဈအာဏာ သိမျးပွီးနောကျ မနှဈ ဧပွီလထဲ ရနျကုနျက ဗလီတခုမှာ မူဆလငျ ဘာသာရေးဆရာတဦးကို အမြိုးသမီးဝတျစုံဝတျ၊ နှုတျခမျးနီဆိုးပွီး ကွိုးဆှဲခြ သတျခဲ့တဲ့ဖွဈရပျ၊ မလေထဲ စဈကောငျစီတပျတှကေ ဗုံးကွဲ တိုကျခိုကျမှုကွောင့ျ ကယားပွညျနယျ ဒီမောဆိုမွို့က Saint Joseph ခရဈယာနျဘုရားကြောငျး ပကြျစီးသှားတဲ့ဖွဈရပျ၊ စကျတငျဘာလထဲ ခငြျးပွညျနယျမှာ စဈတပျရဲ့အမွှောကျကညြျကလြို့ မီးလောငျတာကို ငွိမျးသတျဖို့ကွိုးစားနတေဲ့ ခငြျးတိုငျးရငျးသား ခရဈယာနျသငျးအုပျဆရာတဦးကို ပဈသတျခဲ့တဲ့ ဖွဈရပျ၊ စကျတငျဘာလထဲမှာပဲ ရိုဟငျဂြာ (၃၀)ကို စာရှကျစာတမျး အထောကျအထားမဲ့လို့ဆိုပွီး ဖမျးဆီး ထောငျဒဏျ(၂)နှဈခခြဲ့တဲ့ကိစ်စ .. စတာတှကေို တနျးစီ ဖေါျပွထားပါတယျ။
မွနျမာစဈတပျဟာ ၂၀၁၇ ခုနှဈတုနျးကလညျး ရခိုငျပွညျနယျ မွောကျပိုငျးမှာ ရိုဟငျဂြာမူဆလငျဘာသာဝငျတှအေပေါျ ခှဲခွားဆကျဆံ ရကျစကျခဲ့တဲ့ သာဓကတှေ ရှိခဲ့တယျလို့ ဝနျကွီး Blinken က ထောကျပွပါတယျ။
" မွနျမာစဈတပျက ၂၀၁၇ ခုနှဈထဲ ရိုဟငျဂြာ မူဆလငျတှကေို ဖကြျဆီးလိုတဲ့ ရညျရှယျခကြျနဲ့ လူမြိုးတုံး သတျဖွတျမှုနဲ့ လူသားထုအပေါျ ကြုးလှနျတဲ့ ရာဇဝတျမူတှေ ကြုးလှနျခဲ့တယျဆိုတာ ကနြောျ အခိုငျအမာ ယုံကွညျပါတယျ။ ဗလီတှကေို တိုကျခိုကျတာ၊ လူမြိုးရေးနဲ့ ဘာသာရေးအရ နှိမ့ျခဆြကျဆံတာ၊ ကိုရမျးကမြျးစာကို စောျကားတာတှေ တှေ့ရပါတယျ။ "
မွနျမာ စဈတပျသာမက တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှထေဲမှာ ရခိုင့ျတပျတောျ AA ဆိုရငျလညျး သူတို့ဒသထေဲက ခရဈယာနျဘာသာရေးခေါငျးဆောငျတှကေို အဓမ်မ စဈသငျတနျး တကျခိုငျးတာ၊ အခငှကွေေး မပေးပဲ အလုပျခိုငျးစတောတှေ ရှိတယျလို့လညျး အမရေိကနျ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ အစီရငျခံစာမှာ ဖေါျပွထားပါတယျ။
ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ ဆုံးရှုံးရတဲ့ အခွအေနနေဲ့ ပတျသကျလို့ အစီရငျခံစာ ရေးသားရာမှာ အဓိကပါဝငျသူ အမရေိကနျ အဆင့ျမွင့ျသံတမနျဖွဈတဲ့ Rashad Hussain က ခုလိုရှငျးပွပါတယျ။
" အစီရငျခံစာထဲပါတဲ့ အဓိက အခကြျတှကေို မီးမောငျးထိုးပွလိုပါတယျ။ ပထမကတော့ အစိုးရ အတောျမြားမြားက ဘာသာရေးအရ ခှဲခွားတဲ့ ဥပဒတှေေ ကငြ့ျသုံးပွီး ပွညျသူတှကေို နှိပျစကျနတောပါ။ လူနညျးစု ဘာသာရေး အသိုငျးအဝိုငျးအပေါျ လူမြိုးတုံးသတျဖွတျမှုကွီး ၂ ခု မကွာခငျကပဲ ကြုးလှနျခဲ့တာကို တှေ့ရပါတယျ၊ မွနျမာနဲ့ တရုတျ နိုငျငံမှာပါ။ ဒုတိယအခကြျက လူမူအသိုငျးအဝိုငျးကွား အမုနျးတရားတှေ မွင့ျတကျလာပွီး၊ အကွမျးဖကျမှုနဲ့ ပဋိပက်ခတှေ ဖွဈလာပါတယျ။ ဒါကိုအစိုးရတှနေဲ့ နိုငျငံတကာ မိတျဖကျတှပေေါငျးပွီး ကွိုးပမျးဖွရှေငျးရငျ တိုးတကျမှု ရလာနိုငျမယျလို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။ "
AAPP ခေါျ နိုငျငံရေးအကဉြျးသားမြား ကူညီစောင့ျရှောကျရေးအသငျးက ပွုစုထားတဲ့ စာရငျးတှအေရ စဈတပျ အာဏာသိမျးပွီးနောကျပိုငျး ဖမျးဆီး ထိနျးသိမျးခံနရေတဲ့ သံဃာတောျ(၃၅)ပါးနဲ့ ခရဈယာနျသငျးအုပျဆရာ (၉)ဦးရှိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
အမရေိကနျအစိုးရရဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှဈ နိုငျငံတကာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ အစီရငျခံစာအရ မွနျမာနိုငျငံကို “Country of Particular Concern” - CPC ခေါျ အထူး စိုးရိမျဖှယျကောငျးတဲ့ နိုငျငံမြားစာရငျးထဲ ပွနျလညျ ထည့ျသှငျးလိုကျပါတယျ။ ယခငျ ဦးသနျးရှှေ စဈအာဏာရှငျလကျထကျ ၁၉၉၉ ခုနှဈတုနျးကလညျး မွနျမာနိုငျငံကို CPC စာရငျးထဲ ထည့ျသှငျးခဲ့ရာက ၂၀၁၀ ရှေးကောကျပှဲ နောကျပိုငျး အရပျသားအစိုးရတှေ လကျထကျမှာ ဘာသာရေးလှတျလပျခှင့ျ အနညျးငယျ တိုးတကျလာတဲ့အတှကျ အဲဒီစာရငျးကနေ ဖယျရှားခဲ့ရာက အခုတော့ ပွနျလညျ ထည့ျသှငျးလိုကျတာ ဖွဈပါတယျခငျဗြား။