=== [[ ZAWGYI ]] ===
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရောက် ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်ခေါ်ဖို့ မြန်မာပြင်ဆင်
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ ဒုက္ခသည် စခန်းအတွင်းက ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေး နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်နဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၇၀၀ ကျော်နဲ့ ဟိန္ဒူ ၃၀၀ ကျော် ပြန်ခေါ်ဖို့ စစ်ကောင်စီဖက်က ပြင်နေတယ်လို့ ဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။ ပြန်လည် လက်ခံမယ့်သူတွေကို စီစစ်မှု ပြီးဆုံးတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ စစ်တွေမြို့က ဒုက္ခသည်စခန်းမှာတော့ နိုင်ငံသားစိစစ်မှု သက်သေခံကဒ်ပြား NVC ကဒ် တွေ ထုတ်ပေးနေပါတယ်။ ဒီအကြောင်း ရန်ကုန်ကပေးပို့တဲ့ သတင်းကို အခြေခံပြီး ကိုရဲမွန်က ပြောပြမှာပါ။
ရခိုင်ပြည်နယ်၊ လူမှုရေးဝန်ကြီး ဦးအောင်မျိုး ဦးဆောင်တဲ့ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ မောင်တောကနေတဆင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံ Teknaf ကို ရောက်နေတာ သောကြာနေ့ဆို ၃ ရက်ရှိပြီ ဖြစ်ပါတယ်။ ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဟာ ဘင်္ဂလားဒေရှ် လူဝင်မှုကြီးကြပ်ရေးအဖွဲ့တွေနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့သလို နှစ်နိုင်ငံ သဘောတူညီချက်အရ ပြန်လည် လက်ခံဖို့ ပြင်ထားတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၇၀၀ ကျော်နဲ့ ဟိန္ဒူ ၃၀၀ ကျော်တို့ကို အချက်အလက်တိုက်ဆိုင် စစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ခဲ့တယ်လို့ ဒုက္ခသည်တဦးက ဗွီအိုအေကို ပြောပါတယ်။
“သူတို့ အတည်ပြုထားတဲ့ စခန်းမှာပါတဲ့ လူကိုပဲ သူတို့ စစ်တာ။ ကျနော်တို့ကို မေးတယ်။ ခင်ဗျား မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတုန်းက ဘယ်ရွာမှာ ရှိနေလဲ၊ ဘယ် အပိုင်းလဲ၊ အဲဒီမှာရှိတာမှာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဘယ်အပိုင်းလဲ၊ ဘယ်သူလဲ၊ မောင်တောမြို့မြောက်ပိုင်းကဆို ကြိမ်ချောင်းပေါ့၊ ကြိမ်ချောင်းကနေ မောင်တောကိုသွားရင် ဘယ်နှစ်မိုင် ရှိလဲ၊ စစ်ဆေးတဲ့ဂိတ် ဘယ်နှစ်ခုရှိလဲ၊ အဲမှာ စစ်ဆေးတာ ဘယ်လောက်ကြာသွားရလဲ၊ အဲလို ပုံစံတွေ မေးတာပဲရှိတယ်။ ဘယ်နေ့မှာ ဘယ်သူ့ကို ခေါ်မလဲဆိုတာ ကျနော်တို့ အခုထိ မသိဘူး။ သူတို့ ၇၀၀ ကျော်လောက် စစ်ဆေးပြီးသွားပြီ ပြောတယ်။ အဲမှာ နောက် ဟိန္ဒူဘာသာဝင် ၃၀၀ ကျော်လောက်လည်း ပါတယ်ပြောတယ်။”
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံကို ရောက်နေကြတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေထဲက နေရပ်ပြန်ဖို့ စာရင်းပေးထားသူ စာရင်းကို ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အစိုးရက မြန်မာဘက်ကို ပေးပို့ထားသလို မြန်မာဘက်ကလည်း လက်ခံနိုင်တဲ့လူတွေရဲ့ စာရင်းတွေကို ပြန်ပို့ပေးထားတာပါ။ အခု မြန်မာဖက်က နောက်ဆုံးပို့ထားတဲ့ ပြန်လက်ခံမယ့် စာရင်းထဲ ပါသူတွေကို တွေ့ဆုံစစ်ဆေးနေတာ ဖြစ်ပါတယ်။
စိစစ်မှုတွေကို လာမယ့် တနင်္ဂနွေနေ့အထိ လုပ်ဆောင်ဖို့ရှိသလို ပြန်လက်ခံမယ့်ရက် အတိအကျကိုတော့ ဒီ စိစစ်မှုတွေပြီးမှသာ ထုတ်ပြန်နိုင်မယ်လို့ စစ်ကောင်စီဘက်က ပြောဆိုထားပါတယ်။
ပြန်လည် လက်ခံမယ့် ဒုက္ခသည်တွေဟာ Teknaf မြို့အနီးတဝိုက် ဒုက္ခသည်စခန်းက လူတွေဖြစ်ပြီး Cox’s Bazar ဝန်းကျင်စခန်းက ဒုက္ခသည်တွေတော့ မပါဝင်သေးဘူးလို့ အဲဒီဖက်က ဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။ ခုရောက်နေတဲ့ မြန်မာအဖွဲ့ကလည်း ဒီတခေါက်မှာ Cox’s Bazar အနီးတဝိုက်က ဒုက္ခသည်စခန်းတွေကို သွားရောက်ဖို့ အစီအစဉ် မရှိသေးဘူးလို့လည်း သိရပါတယ်။ အဲ့ဒီ ဒုက္ခသည်တွေဟာ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှစ် မောင်တော အရေးအခင်း ဖြစ်စဉ်မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် နိုင်ငံဖက်ကို ထွက်ပြေးသွားခဲ့ကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
တဆက်တည်းမှာဘဲ ရခိုင်ပြည်နယ်၊ စစ်တွေမြို့နယ် အတွင်းမှာရှိတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်စခန်းတွေမှာ ဒီရက်ပိုင်းအတွင်း နိုင်ငံသားစိစစ်မှု သက်သေခံကတ် (National Verification Card - NVC) ထုတ်ပေးနေပါတယ်။ နိုင်ငံသားစိစစ်မှု သက်သေခံကတ်ပြား NVC ဆိုတာ နိုင်ငံသားစိစစ်မှုတွေ လုပ်နိုင်ဖို့ ယာယီထုတ်ပေးတဲ့ ကဒ် ဖြစ်ပါတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှစ်အတွင်းက တစ်ကြိမ် ထုတ်ပေးခဲ့ဖူးပါတယ်။ ကဒ် ထုတ်ပေးတာနဲ့ပတ်သတ်လို့ ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တဦးက ဗွီအိုအေကို ခုလို ပြောပြပါတယ်။
“ကျနော်တို့မှာ အများကြီးတော့ မဟုတ်ပါဘူး၊ ၁၀၀ မှာ ၅ ရာခိုင်နှုန်း ထုတ်နေကြတာပေါ့။ ကျနော်တို့ မောင်တောဖက် ခရီးသွားစရာ ရှိတယ်ဆိုရင် ဒီတိုင်း သွားလို့မရဘူး၊ ပုံစံ ၄ ဆိုတာ ထုတ်ရတယ်။ အဲလို ကိုင်မယ်ဆို NVC ကဒ်လုပ်ရတယ်။ အဲလိုမျိုး လုပ်နေကြတာပါ။ ရန်ကုန်သွားချင်၊ ဆေးကုချင်လည်း ပုံစံ ၄ လုပ်ရတယ်။ အဲလို လုပ်တာနဲ့ NVC ကဒ်လုပ်ရတာပါ။”
အရေအတွက် ဘယ်လောက် ထုတ်ပေးထားသလဲ ဆိုတာတော့ မသိရသေးပါဘူး။ ဒီကဒ်တွေကို လွန်ခဲ့တဲ့ ၃- ၄လထဲက စတင် ထုတ်ပေးနေတာဖြစ်ပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းမှာတော့ ဒုက္ခသည်စခန်းတချို့ဖြစ်တဲ့ သက်ကယ်ပြင်နဲ့ ဘောဒူဘ စခန်းတို့မှာ စခန်းကိုလာပြီး ထုတ်ပေးခဲ့တယ်လို့ ဒုက္ခသည်တွေက ပြောပါတယ်။
စစ်တွေမြို့အနီးတဝိုက်မှာ ဒုက္ခသည်စခန်း ၁၀ ခုကျော်ရှိနေပြီး ခန့်မှန်းလူဦးရေဟာ တသိန်းခွဲနီးပါး ရှိပါတယ်။ ဒီလူတွေဟာ ၂၀၁၂ ခုနှစ် စစ်တွေမြို့ ပဋိပက္ခဖြစ်စဉ်ကြောင့် ဒုက္ခသည်စခန်းမှာ ရောက်နေကြသူတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
စစ်ကောင်စီဟာ အာဏာသိမ်းပြီး ၂ နှစ်ကျော်အကြာမှာ ဘင်္ဂလားဒေရှ်ဖက်ရောက်နေတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို ပြန်ခေါ်ဖို့ပြင်ဆင်နေသလို ပြည်တွင်းမှာရှိနေတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကိုလည်း နိုင်ငံသား စိစစ်ရေးလုပ်နိုင်ဖို့ နိုင်ငံသားစိစစ်မှု သက်သေခံကဒ်တွေ ထုတ်ပေးလာတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်မြောက်ပိုင်းမှာ ၂၀၁၇ တုန်းက ARSA အဖွဲ့ရဲ့ အကြမ်းဖက် တိုက်ခိုက်မှုတွေ ဖြစ်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ နယ်မြေရှင်းလင်းရေး ဖြစ်စဉ်အတွင်း အိမ်နီးချင်း ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံဘက် ထွက်ပြေး တိမ်းရှောင်ခဲ့ရတဲ့ ရိုဟင်ဂျာ ၇ သိန်းကျော်ရှိတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂရဲ့ အချက်အလက်တွေက ဖော်ပြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ရောက် ဒုက္ခသည်တွေ ပြန်ခေါ်ဖို့ မြန်မာပြင်ဆင်
=== {{ UNICODE }} ===
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှရောကျ ဒုက်ခသညျတှေ ပွနျခေါျဖို့ မွနျမာပွငျဆငျ
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ ဒုက်ခသညျ စခနျးအတှငျးက ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတှေ နရေပျပွနျနိုငျရေး နှဈနိုငျငံ သဘောတူညီခကြျနဲ့ ရိုဟငျဂြာ ၇၀၀ ကြောျနဲ့ ဟိန်ဒူ ၃၀၀ ကြောျ ပွနျခေါျဖို့ စဈကောငျစီဖကျက ပွငျနတေယျလို့ ဒုက်ခသညျတှကေ ပွောပါတယျ။ ပွနျလညျ လကျခံမယ့ျသူတှကေို စီစဈမှု ပွီးဆုံးတော့မှာ ဖွဈပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ စဈတှမွေို့က ဒုက်ခသညျစခနျးမှာတော့ နိုငျငံသားစိစဈမှု သကျသခေံကဒျပွား NVC ကဒျ တှေ ထုတျပေးနပေါတယျ။ ဒီအကွောငျး ရနျကုနျကပေးပို့တဲ့ သတငျးကို အခွခေံပွီး ကိုရဲမှနျက ပွောပွမှာပါ။
ရခိုငျပွညျနယျ၊ လူမှုရေးဝနျကွီး ဦးအောငျမြိုး ဦးဆောငျတဲ့ ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ဟာ မောငျတောကနတေဆင့ျ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံ Teknaf ကို ရောကျနတော သောကွာနေ့ဆို ၃ ရကျရှိပွီ ဖွဈပါတယျ။ ကိုယျစားလှယျအဖှဲ့ဟာ ဘငျ်ဂလားဒရျှေ လူဝငျမှုကွီးကွပျရေးအဖှဲ့တှနေဲ့ တှေ့ဆုံခဲ့သလို နှဈနိုငျငံ သဘောတူညီခကြျအရ ပွနျလညျ လကျခံဖို့ ပွငျထားတဲ့ ရိုဟငျဂြာ ၇၀၀ ကြောျနဲ့ ဟိန်ဒူ ၃၀၀ ကြောျတို့ကို အခကြျအလကျတိုကျဆိုငျ စဈဆေးမှုတှေ လုပျခဲ့တယျလို့ ဒုက်ခသညျတဦးက ဗှီအိုအကေို ပွောပါတယျ။
“သူတို့ အတညျပွုထားတဲ့ စခနျးမှာပါတဲ့ လူကိုပဲ သူတို့ စဈတာ။ ကနြောျတို့ကို မေးတယျ။ ခငျဗြား မွနျမာနိုငျငံမှာရှိတုနျးက ဘယျရှာမှာ ရှိနလေဲ၊ ဘယျ အပိုငျးလဲ၊ အဲဒီမှာရှိတာမှာ အုပျခြုပျရေးမှူး ဘယျအပိုငျးလဲ၊ ဘယျသူလဲ၊ မောငျတောမွို့မွောကျပိုငျးကဆို ကွိမျခြောငျးပေါ့၊ ကွိမျခြောငျးကနေ မောငျတောကိုသှားရငျ ဘယျနှဈမိုငျ ရှိလဲ၊ စဈဆေးတဲ့ဂိတျ ဘယျနှဈခုရှိလဲ၊ အဲမှာ စဈဆေးတာ ဘယျလောကျကွာသှားရလဲ၊ အဲလို ပုံစံတှေ မေးတာပဲရှိတယျ။ ဘယျနေ့မှာ ဘယျသူ့ကို ခေါျမလဲဆိုတာ ကနြောျတို့ အခုထိ မသိဘူး။ သူတို့ ၇၀၀ ကြောျလောကျ စဈဆေးပွီးသှားပွီ ပွောတယျ။ အဲမှာ နောကျ ဟိန်ဒူဘာသာဝငျ ၃၀၀ ကြောျလောကျလညျး ပါတယျပွောတယျ။”
ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံကို ရောကျနကွေတဲ့ ဒုက်ခသညျတှထေဲက နရေပျပွနျဖို့ စာရငျးပေးထားသူ စာရငျးကို ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှအစိုးရက မွနျမာဘကျကို ပေးပို့ထားသလို မွနျမာဘကျကလညျး လကျခံနိုငျတဲ့လူတှရေဲ့ စာရငျးတှကေို ပွနျပို့ပေးထားတာပါ။ အခု မွနျမာဖကျက နောကျဆုံးပို့ထားတဲ့ ပွနျလကျခံမယ့ျ စာရငျးထဲ ပါသူတှကေို တှေ့ဆုံစဈဆေးနတော ဖွဈပါတယျ။
စိစဈမှုတှကေို လာမယ့ျ တနငျ်ဂနှနေေ့အထိ လုပျဆောငျဖို့ရှိသလို ပွနျလကျခံမယ့ျရကျ အတိအကကြိုတော့ ဒီ စိစဈမှုတှပွေီးမှသာ ထုတျပွနျနိုငျမယျလို့ စဈကောငျစီဘကျက ပွောဆိုထားပါတယျ။
ပွနျလညျ လကျခံမယ့ျ ဒုက်ခသညျတှဟော Teknaf မွို့အနီးတဝိုကျ ဒုက်ခသညျစခနျးက လူတှဖွေဈပွီး Cox’s Bazar ဝနျးကငြျစခနျးက ဒုက်ခသညျတှတေော့ မပါဝငျသေးဘူးလို့ အဲဒီဖကျက ဒုက်ခသညျတှကေ ပွောပါတယျ။ ခုရောကျနတေဲ့ မွနျမာအဖှဲ့ကလညျး ဒီတခေါကျမှာ Cox’s Bazar အနီးတဝိုကျက ဒုက်ခသညျစခနျးတှကေို သှားရောကျဖို့ အစီအစဉျ မရှိသေးဘူးလို့လညျး သိရပါတယျ။ အဲ့ဒီ ဒုက်ခသညျတှဟော ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၇ ခုနှဈ မောငျတော အရေးအခငျး ဖွဈစဉျမှာ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှ နိုငျငံဖကျကို ထှကျပွေးသှားခဲ့ကွသူတှေ ဖွဈပါတယျ။
SEE ALSO: ရိုဟင်ဂျာဒုက္ခသည်တွေအတွက် ကန် ဒေါ်လာ ၂၆ သန်း ထပ်မံကူညီမည်တဆကျတညျးမှာဘဲ ရခိုငျပွညျနယျ၊ စဈတှမွေို့နယျ အတှငျးမှာရှိတဲ့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျစခနျးတှမှော ဒီရကျပိုငျးအတှငျး နိုငျငံသားစိစဈမှု သကျသခေံကတျ (National Verification Card - NVC) ထုတျပေးနပေါတယျ။ နိုငျငံသားစိစဈမှု သကျသခေံကတျပွား NVC ဆိုတာ နိုငျငံသားစိစဈမှုတှေ လုပျနိုငျဖို့ ယာယီထုတျပေးတဲ့ ကဒျ ဖွဈပါတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၉ ခုနှဈအတှငျးက တဈကွိမျ ထုတျပေးခဲ့ဖူးပါတယျ။ ကဒျ ထုတျပေးတာနဲ့ပတျသတျလို့ ရိုဟငျဂြာဒုက်ခသညျတဦးက ဗှီအိုအကေို ခုလို ပွောပွပါတယျ။
“ကနြောျတို့မှာ အမြားကွီးတော့ မဟုတျပါဘူး၊ ၁၀၀ မှာ ၅ ရာခိုငျနှုနျး ထုတျနကွေတာပေါ့။ ကနြောျတို့ မောငျတောဖကျ ခရီးသှားစရာ ရှိတယျဆိုရငျ ဒီတိုငျး သှားလို့မရဘူး၊ ပုံစံ ၄ ဆိုတာ ထုတျရတယျ။ အဲလို ကိုငျမယျဆို NVC ကဒျလုပျရတယျ။ အဲလိုမြိုး လုပျနကွေတာပါ။ ရနျကုနျသှားခငြျ၊ ဆေးကုခငြျလညျး ပုံစံ ၄ လုပျရတယျ။ အဲလို လုပျတာနဲ့ NVC ကဒျလုပျရတာပါ။”
အရအေတှကျ ဘယျလောကျ ထုတျပေးထားသလဲ ဆိုတာတော့ မသိရသေးပါဘူး။ ဒီကဒျတှကေို လှနျခဲ့တဲ့ ၃- ၄လထဲက စတငျ ထုတျပေးနတောဖွဈပမေယ့ျ ပွီးခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးမှာတော့ ဒုက်ခသညျစခနျးတခြို့ဖွဈတဲ့ သကျကယျပွငျနဲ့ ဘောဒူဘ စခနျးတို့မှာ စခနျးကိုလာပွီး ထုတျပေးခဲ့တယျလို့ ဒုက်ခသညျတှကေ ပွောပါတယျ။
စဈတှမွေို့အနီးတဝိုကျမှာ ဒုက်ခသညျစခနျး ၁၀ ခုကြောျရှိနပွေီး ခန့ျမှနျးလူဦးရဟော တသိနျးခှဲနီးပါး ရှိပါတယျ။ ဒီလူတှဟော ၂၀၁၂ ခုနှဈ စဈတှမွေို့ ပဋိပက်ခဖွဈစဉျကွောင့ျ ဒုက်ခသညျစခနျးမှာ ရောကျနကွေသူတှေ ဖွဈပါတယျ။
စဈကောငျစီဟာ အာဏာသိမျးပွီး ၂ နှဈကြောျအကွာမှာ ဘငျ်ဂလားဒရျှေဖကျရောကျနတေဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို ပွနျခေါျဖို့ပွငျဆငျနသေလို ပွညျတှငျးမှာရှိနတေဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေိုလညျး နိုငျငံသား စိစဈရေးလုပျနိုငျဖို့ နိုငျငံသားစိစဈမှု သကျသခေံကဒျတှေ ထုတျပေးလာတာ ဖွဈပါတယျ။ ရခိုငျပွညျမွောကျပိုငျးမှာ ၂၀၁၇ တုနျးက ARSA အဖှဲ့ရဲ့ အကွမျးဖကျ တိုကျခိုကျမှုတှေ ဖွဈခဲ့ပွီးနောကျ မွနျမာစဈတပျရဲ့ နယျမွရှေငျးလငျးရေး ဖွဈစဉျအတှငျး အိမျနီးခငြျး ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှနိုငျငံဘကျ ထှကျပွေး တိမျးရှောငျခဲ့ရတဲ့ ရိုဟငျဂြာ ၇ သိနျးကြောျရှိတယျလို့ ကုလသမဂ်ဂရဲ့ အခကြျအလကျတှကေ ဖောျပွပါတယျ။