[Zawgyi/Unicode]
တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းက အောက်မီးလက်ဝကျေးရွာမှာ မီးရှို့ခံရလို့ နေအိမ် ၄၀ ကျော်လောက် မီးလောင်သွားပြီး ဒေသခံတွေ ဘေးလွတ်ရာကို ထွက်ပြေးနေကြတဲ့ အခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုသက်နိုင်က ပြောပြပေးပါမယ်။
ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့နဲ့ အစိုးရတပ်တို့ တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်အတွင်းက အောက်မီးလက်ဝကျေးရွာဟာ မနေ့က မီးရှို့ခံခဲ့ရတာဖြစ်ပြီး အိမ်ခြေ ၄၀ ကျော်လောက် မီးလောင်သွားတယ်လို့ အောက်မီးလက်ဝ ဒေသခံ ဦးဝှေ့ပက ပြောပါတယ်။
"တစ်နာရီကျော်ကျော်လောက်မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်ကတော့ ရွာထဲကို ဝင်လာတာရှိတယ်ဗျာ။ မြန်မာ့တပ်မတော်က ဝင်လာပြီး ၁၅ မိနစ်လောက်ပဲ ကြာတယ်။ အဲမှာ မီးတွေ ထလောင်တယ်၊ ရွာထဲက မီးခိုးတွေ ထွက်လာတယ်၊ ဘာဖြစ်လဲ ကြည့်တော့ မီးတွေ လောင်နေတယ်ဗျာ။"
SEE ALSO: လက္ကာကျေးရွာ မီးရှို့ဖျက်ဆီးမှု စုံစမ်းစစ်ဆေးဖို့ HRW တောင်းဆိုအောက်မီးလက်ဝ ကျေးရွာဟာ ပလက်ဝမြို့ရဲ့ အရှေ့ဘက်ကမ်းမှာ တည်ရှိတာဖြစ်ပြီး အဲဒီကျေးရွာအနီးမှာ လွန်ခဲ့တဲ့ တစ်လလောက်ကတည်းက တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေတယ်လို့ ဒေသခံတွေက ပြောဆိုကြပါတယ်။
မနေ့ကလည်း ကျေးရွာမီးလောင်နေတာကို မြင်တာကြောင့် ပလက်ဝ တဘက်ကမ်းကနေ မိမိကျေးရွာကို မီးငြိမ်းဖို့သွားတဲ့ အောက်မီးလက်ဝ ကျေးရွာသားတွေကို သေနတ်နဲ့ ပစ်ခတ်တာကြောင့် ဒဏ်ရာ ရရှိသွားသူတွေလည်း ရှိတယ်လို့ ဦးဝှေ့ပ ပြောပါတယ်။
"အဲမှာ မီးတွေ စလောင်တဲ့ ညအချိန်မှာ ဒီကလူတွေကတော့ ကြည့်နေကြတယ်ပေါ့။ သွားပြီးတော့ မီးကို မငြိမ်း ရဲကြဘူးလေ။ နောက်တော့ မီးလောင်တာ များလာတော့ ကျနော်တို့ ရွာသားတွေ ပေါင်းပြီးတော့ အဲမှာ မီးငြိမ်းသတ်ဖို့ လှေတွေနဲ့ ဒီဘက် ပလက်ဝဘက်ကမ်းက မီးလက်ဝ ကျေးရွာဘက်ကို ကူးတယ်ဗျာ။ အဲမှာလှေ တစ်စီးက ကျနော်တို့ရွာရဲ့ မြစ်ကမ်းဘေးကို ရောက်တဲ့ အချိန်မှာ မြန်မာ့တပ်မတော်ဘက်က သေနတ်တွေနဲ့ ပစ်ခတ်တာရှိ တယ်ဗျာ။ လှေက သုံးစင်းသွားတာ နောက်တစ်စီးက မြစ်လယ်မှာ နောက်တစ်စီးကတော့ပလက်ဝ ဆိပ်ကမ်းနားမှာပဲ ရွာထဲကို ရောက်သွားတဲ့ သူတွေလည်း ဘယ်လိုပြန်ရမှန်းမသိလို့ လှေပေါ်မှာပဲ ဝပ်နေကြရတယ်။ ဒဏ်ရာရတဲ့ သူကတော့ နှစ်ယောက်လို့ကြားတယ်။ ကျနော်တို့ကလည်း ပြေးလာတာဆိုတော့ အသေအချာတော့မသိဘူး။"
အဲဒီ အောက်မီးလက်ဝကျေးရွာကို မီးရှို့တာဟာ တပ်မတော်က ဖြစ်တယ်လို့ AA အဖွဲ့ပြောခွင့်ရ ခိုင်သုခက ပြောပါတယ်။
"မနေ့က ပလက်ဝမြို့နယ် အောက်မီးလက်ဝ ကျေးရွာကို မြန်မာစစ်တပ်ရဲ့ အင်အား ၅၀ ကျော်ပါတဲ့ စစ်ကြောင်းတစ်ခုက မီးရှို့ဖျက်စီးခဲ့တာရှိတယ်။ အဲဒီစစ်ကြောင်း ပလက်ဝရဲ့ တစ်ဘက်ကမ်း ခလရ ၂၈၉ တောင်ပေါ်ကနေ ဆင်းလာပြီးတော့မှ အဲဒီရွာထဲကို တန်းပြီးတော့ ဝင်သွားတာကို ရွာသားတွေလည်း အားလုံးတွေ့တယ်။ နောက်ပြီးတော့ မီးငြိမ်းဖို့သွားတဲ့ ဒေသခံတွေကိုလည်း မြန်မာစစ်တပ်ဘက် သေနတ်နဲ့ ပစ်တာကြောင့် ပြန်ပြေးလာရတယ်လို့ ကြာတယ်။ ဒါဟာစစ်ရာဇဝတ်မှုကို ပြောင်ပြောင်တင်းတင်း ကျူးလွန်တာဖြစ်တယ်။"
ဒေသခံတွေနဲ့ AA ဘက်တို့ရဲ့ စွပ်စွဲပြောဆိုချက်နဲ့ ပတ်သတ်ပြီး တပ်မတော်ဘက်ကို မေးမြန်းဖို့ ဗွီအိုအေက အကြိမ်ကြိမ် ဆက်သွယ်ခဲ့ပေမဲ့လည်း အစည်းအဝေး လုပ်နေတာမို့ မပြောနိုင်သေးကြောင်း တုံ့ပြန်ပြောဆိုပါတယ်။
SEE ALSO: ရခိုင်စစ်ဘေးဒုက္ခသည်တွေ အကူအညီပေးရေး လွှတ်တော်အမတ်တွေ တိုက်တွန်းလက်ရှိအချိန်ထိ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ် ပလက်ဝမြို့နယ်တွေမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဆက်လက်ပြင်းထန်နေသလို တိုက်ပွဲတွေကြောင့် ပလက်ဝဒေသခံတွေဟာလည်း ဘေးလွတ်ရာတွေ ထွက်ပြေးနေကြရပြီး ရွာသားတွေ မရှိတဲ့ အချိန် ကျေးရွာကို မီးရှို့လိုက်တာကြောင့် နေရပ်ပြန်ရင် နေစရာမရှိတော့ဘူးလို့ အောက်မီးလက်ဝ ဒေသခံ ဦးဝှေ့ပက ပြောပါတယ်။
"ကျနော်တို့မှာတော့ဗျာ ... အိမ်ဆိုတာကဒီ မရှိမဲ့၊ ရှိမဲ့ ဆောက်ထားတာပေါ့ဗျာ။ အခုလိုဆုံးရှုံးသွားတဲ့ အချိန်မှာ ဘယ်လိုပြန်ဆောက်ရမလဲ။ အခု မိုးရာသီလည်း ရောက်တော့မယ်ဆိုတော့ အခုဒုက္ခသည်စခန်းကနေပြီး စာသင်ကျောင်းတွေကနေ ငြိမ်းချမ်းလို့ နေရပ်ပြန်ရင် ကျနော်တို့ နေစရာမရှိတော့ဘူး။"
အခု မေလ တိုက်ပွဲတွေအတွင်း မီးရှို့ခံရတာဟာ ချင်းပြည်နယ်က အောက်မီးလက်ဝကျေးရွာ တစ်ခုတည်း မဟုတ်ဘဲ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက လက္ကာကျေးရွာဟာလည်း ပြီးခဲ့တဲ့ တစ်ပတ်လောက်က မီးရှို့တာကို ခံခဲ့ရပါတယ်။
ရခိုင်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ချင်းပြည်နယ်ဘက်မှာ တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေသလို ကျေးရွာတွေ မီးရှို့ခံရတိုင်းမှာလည်း တပ်နဲ့ AA နှစ်ဘက်စလုံးဟာ တဘက်နဲ့ တဘက် အပြန်အလှန်စွပ်စွဲပြောဆိုနေကြပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
[Unicode Version]
ပလကျဝမွို့နယျတှငျး အောကျမီးလကျဝကြေးရှာ မီးရှို့ဖကြျဆီးခံရ
တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျနတေဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျအတှငျးက အောကျမီးလကျဝကြေးရှာမှာ မီးရှို့ခံရလို့ နအေိမျ ၄၀ ကြောျလောကျ မီးလောငျသှားပွီး ဒသေခံတှေ ဘေးလှတျရာကို ထှကျပွေးနကွေတဲ့ အခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုသကျနိုငျက ပွောပွပေးပါမယျ။
ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့နဲ့ အစိုးရတပျတို့ တိုကျပှဲပွငျးထနျနတေဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျအတှငျးက အောကျမီးလကျဝကြေးရှာဟာ မနေ့က မီးရှို့ခံခဲ့ရတာဖွဈပွီး အိမျခွေ ၄၀ ကြောျလောကျ မီးလောငျသှားတယျလို့ အောကျမီးလကျဝ ဒသေခံ ဦးဝှေ့ပက ပွောပါတယျ။
"တဈနာရီကြောျကြောျလောကျမှာ မွနျမာ့တပျမတောျဘကျကတော့ ရှာထဲကို ဝငျလာတာရှိတယျဗြာ။ မွနျမာ့တပျမတောျက ဝငျလာပွီး ၁၅ မိနဈလောကျပဲ ကွာတယျ။ အဲမှာ မီးတှေ ထလောငျတယျ၊ ရှာထဲက မီးခိုးတှေ ထှကျလာတယျ၊ ဘာဖွဈလဲ ကွည့ျတော့ မီးတှေ လောငျနတေယျဗြာ။"
SEE ALSO: ရခိုင်မြောက်ပိုင်းနဲ့ ပလက်ဝမှာ တိုက်ပွဲတွေပြင်းထန်နေဆဲအောကျမီးလကျဝ ကြေးရှာဟာ ပလကျဝမွို့ရဲ့ အရှေ့ဘကျကမျးမှာ တညျရှိတာဖွဈပွီး အဲဒီကြေးရှာအနီးမှာ လှနျခဲ့တဲ့ တဈလလောကျကတညျးက တိုကျပှဲတှေ ဖွဈပှားနတေယျလို့ ဒသေခံတှကေ ပွောဆိုကွပါတယျ။
မနေ့ကလညျး ကြေးရှာမီးလောငျနတောကို မွငျတာကွောင့ျ ပလကျဝ တဘကျကမျးကနေ မိမိကြေးရှာကို မီးငွိမျးဖို့သှားတဲ့ အောကျမီးလကျဝ ကြေးရှာသားတှကေို သနေတျနဲ့ ပဈခတျတာကွောင့ျ ဒဏျရာ ရရှိသှားသူတှလေညျး ရှိတယျလို့ ဦးဝှေ့ပ ပွောပါတယျ။
"အဲမှာ မီးတှေ စလောငျတဲ့ ညအခြိနျမှာ ဒီကလူတှကေတော့ ကွည့ျနကွေတယျပေါ့။ သှားပွီးတော့ မီးကို မငွိမျး ရဲကွဘူးလေ။ နောကျတော့ မီးလောငျတာ မြားလာတော့ ကနြောျတို့ ရှာသားတှေ ပေါငျးပွီးတော့ အဲမှာ မီးငွိမျး သတျဖို့ လှတှေနေဲ့ ဒီဘကျ ပလကျဝဘကျကမျးက မီးလကျဝ ကြေးရှာဘကျကို ကူးတယျဗြာ။ အဲမှာလှေ တဈစီးက ကနြောျတို့ရှာရဲ့ မွဈကမျးဘေးကို ရောကျတဲ့ အခြိနျမှာ မွနျမာ့တပျမတောျဘကျက သနေတျတှနေဲ့ ပဈခတျတာရှိ တယျဗြာ။ လှကေ သုံးစငျးသှားတာ နောကျတဈစီးက မွဈလယျမှာ နောကျတဈစီးကတော့ပလကျဝ ဆိပျကမျးနားမှာပဲ ရှာထဲကို ရောကျသှားတဲ့ သူတှလေညျး ဘယျလိုပွနျရမှနျးမသိလို့ လှပေေါျမှာပဲ ဝပျနကွေရတယျ။ ဒဏျရာရတဲ့ သူကတော့ နှဈယောကျလို့ကွားတယျ။ ကနြောျတို့ကလညျး ပွေးလာတာဆိုတော့ အသအေခြာတော့မသိဘူး။"
အဲဒီ အောကျမီးလကျဝကြေးရှာကို မီးရှို့တာဟာ တပျမတောျက ဖွဈတယျလို့ AA အဖှဲ့ပွောခှင့ျရ ခိုငျသုခက ပွောပါတယျ။
"မနေ့က ပလကျဝမွို့နယျ အောကျမီးလကျဝ ကြေးရှာကို မွနျမာစဈတပျရဲ့ အငျအား ၅၀ ကြောျပါတဲ့ စဈကွောငျးတဈခုက မီးရှို့ဖကြျစီးခဲ့တာရှိတယျ။ အဲဒီစဈကွောငျး ပလကျဝရဲ့ တဈဘကျကမျး ခလရ ၂၈၉ တောငျပေါျကနေ ဆငျးလာပွီးတော့မှ အဲဒီရှာထဲကို တနျးပွီးတော့ ဝငျသှားတာကို ရှာသားတှလေညျး အားလုံးတှေ့တယျ။ နောကျပွီးတော့ မီးငွိမျးဖို့သှားတဲ့ ဒသေခံတှကေိုလညျး မွနျမာစဈတပျဘကျ သနေတျနဲ့ ပဈတာကွောင့ျ ပွနျပွေးလာရတယျလို့ ကွာတယျ။ ဒါဟာစဈရာဇဝတျမှုကို ပွောငျပွောငျတငျးတငျး ကြူးလှနျတာဖွဈတယျ။"
ဒသေခံတှနေဲ့ AA ဘကျတို့ရဲ့ စှပျစှဲပွောဆိုခကြျနဲ့ ပတျသတျပွီး တပျမတောျဘကျကို မေးမွနျးဖို့ ဗှီအိုအကေ အကွိမျကွိမျ ဆကျသှယျခဲ့ပမေဲ့လညျး အစညျးအဝေး လုပျနတောမို့ မပွောနိုငျသေးကွောငျး တုံ့ပွနျပွောဆိုပါတယျ။
လကျရှိအခြိနျထိ ရခိုငျမွောကျပိုငျးနဲ့ ခငြျးပွညျနယျ ပလကျဝမွို့နယျတှမှော တိုကျပှဲတှေ ဆကျလကျပွငျးထနျနသေလို တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ ပလကျဝဒသေခံတှဟောလညျး ဘေးလှတျရာတှေ ထှကျပွေးနကွေရပွီး ရှာသားတှေ မရှိတဲ့ အခြိနျ ကြေးရှာကို မီးရှို့လိုကျတာကွောင့ျ နရေပျပွနျရငျ နစေရာမရှိတော့ဘူးလို့ အောကျမီးလကျဝ ဒသေခံ ဦးဝှေ့ပက ပွောပါတယျ။
SEE ALSO: လူမျိုးရေးအသွင်ဆောင်လာတဲ့ ရခိုင်ပဋိပက္ခ နှင့် ပြည်ထောင်စု အန္တရာယ်"ကနြောျတို့မှာတော့ဗြာ ... အိမျဆိုတာကဒီ မရှိမဲ့၊ ရှိမဲ့ ဆောကျထားတာပေါ့ဗြာ။ အခုလိုဆုံးရှုံးသှားတဲ့ အခြိနျမှာ ဘယျလိုပွနျဆောကျရမလဲ။ အခု မိုးရာသီလညျး ရောကျတော့မယျဆိုတော့ အခုဒုက်ခသညျစခနျးကနပွေီး စာသငျ ကြောငျးတှကေနေ ငွိမျးခမြျးလို့ နရေပျပွနျရငျ ကနြောျတို့ နစေရာမရှိတော့ဘူး။"
အခု မလေ တိုကျပှဲတှအေတှငျး မီးရှို့ခံရတာဟာ ခငြျးပွညျနယျက အောကျမီးလကျဝကြေးရှာ တဈခုတညျး မဟုတျဘဲ ရခိုငျမွောကျပိုငျးက လက်ကာကြေးရှာဟာလညျး ပွီးခဲ့တဲ့ တဈပတျလောကျက မီးရှို့တာကို ခံခဲ့ရပါတယျ။
ရခိုငျမွောကျပိုငျးနဲ့ ခငြျးပွညျနယျဘကျမှာ တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျနသေလို ကြေးရှာတှေ မီးရှို့ခံရတိုငျးမှာလညျး တပျနဲ့ AA နှဈဘကျစလုံးဟာ တဘကျနဲ့ တဘကျ အပွနျအလှနျစှပျစှဲပွောဆိုနကွေပါတယျ။