မြန်မာနိုင်ငံကိုဗစ် ထိန်းချုပ်မှုအခြေအနေအပေါ် ပညာရှင်တဦးရဲ့အမြင် (ING)

ကိုဗစ်ရောဂါဖြင့်သေဆုံးသွားသော ချင်းအမျိူးသမီးတဦးအား မီးသဂြိုလ်စဉ် (ဓာတ်ပုံ- Chin World)

(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ ရာနဲ့ချီ ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ခံထားရသလို၊ ဆေးရုံတွေလည်း ပုံမှန်လည်ပတ်မှု အခြေအနေ မရောက်သေးတဲ့အပေါ်မှာ ကုလသမဂ္ဂက COVID-19 ကူးစက်မှုအပါအဝင် ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှု ဆိုးရွားလာမယ့် အခြေအနေ သတိပေးထားပါတယ်။ အခု မြန်မာ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနကနေ COVID-19 ကူးစက်မှု ထုတ်ပြန်လာတဲ့ ကိန်းဂဏန်းတွေကို ဘယ်လောက်အထိယုံကြည်စိတ်ချရမလဲ။ အခြေအနေတွေဘယ်လောက်ထိ ဆိုးရွားနိုင်မလဲ။
နယူးယောက်မြို့က ကူးစက်အထူးကု ဒေါက်တာဇေယျာသက်ကို မအင်ကြင်းနိုင်က ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။

ဒေါက်တာ ဇေယျာသက်။ ။ ကျနော်တို့ဘေး အိမ်နီးနားချင်းနိုင်ငံဖြစ်တဲ့ အိန္ဒိယမှာတော့ တော်တော်ဖြစ်ခဲ့တာပေါ့။ ထိုနည်းတူစွာပဲ ကျနော်နားလည်သလောက် မလေးရှားမှာလည်း Case အသစ်တွေ ပြန်တွေ့လာတယ်လို့ပြောတယ်။ ယိုးဒယားတော့ ကျနော်သေချာတော့ မပြောတတ်ဘူး။ နောက်ထပ်အိမ်နီနားချင်းနိုင်ငံတခုဖြစ်တဲ့ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်မှာလည်း Case တွေက ရှိနေတယ်။ အဲဒီတော့ တရုတ်ပြည် ကွန်တုံ မှာတောင်မှ Cases တွေ ပြန်ဖြစ်လာတယ်ကြားတယ်။ ဆိုတော့ ဒီလို အိမ်နီးနားချင်းနိုင်ငံတွေမှ ရှိနေတယ်ဆိုလို့ရှိရင် ကိုယ့်ဘက်ကို ရောက်လာနိုင်စရာ Chance ကရှိမှာပဲ။ Case က ရှိမှာပဲပေါ့နော်။ အခု U.S မှာလည်း Zero Case မှ မဟုတ်တာ။ ကျနော်တို့က Flat Mind နီးပါးကို ရသွားတယ်လို့သာပြောတာ။ ဒါပေမယ့် တခုပဲရှိတာက Data ဘယ်လောက်ထိ မှန်သလဲပေါ့။ အဲဒီဟာတော့ ပြောလို့ရတာပေါ့လေ။ ဆိုတော့ ဘယ်သူတွေက သွားပြီး အစစ်ခံတာလဲ။ ဆေးရုံမှာရှိတဲ့လူတွေကို စစ်နေတာလား။ အဲဒီအပိုင်းတွေ၊ အချက်အလက်တွေပေါ်မူတည်တာပေါ့လေ။ အယောက် ၇၀ ပေါ့စတစ်ဖြစ်တာသည် အယောက် ၇၀၀၀ စစ်လို့ ၇၀ ပေါ့စတစ်ဖြစ်တာထက် အယောက် ၁၀၀ ကိုစစ်ပြီး ၇၀ ပေါ့စတစ်ဖြစ်တာတော့ နည်းနည်းတော့ ကွာတာပေါ့နော်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ တကယ်တမ်းကျတော့ ကုလသမဂ္ဂတို့လို နိုင်ငံတကာအဖွဲ့တွေက သတိပေးထားတာရှိတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ကနေပြီးတော့ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေကို တိုက်ခိုက်တာတွေ၊ နောက်ပြီးတော့ ဆေးရုံတွေမှာ ဝင်ရောက်ပြီး တပ်စွဲတာတွေမျိူးပေါ့၊ နောက်ပြီး ဆေးရုံတွေကို ဝင်ရောက်စီးနင်းတာတွေ၊ ဒါတွေလုပ်တဲ့အပေါ်မှာ နောက်ဆက်တွဲ အကျိုးဆက်တွေ ဖြစ်လာနိုင်တဲ့အနေအထားရယ်။ နောက်ပြီး Covid-19 ကူးစပ်မှုကိုလည်း ဆိုးကျိုးတွေ သက်ရောက်လာမယ့် အနေအထားတွေကိုလည်း သူတို့သတိပေးထားတာတွေရှိပါတယ်။ ဆိုတော့ အခု မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်ပိုးတွေထက်ပြီးတွေ့ရှိလာတဲ့ အပေါ်မှာရော တကယ်ပဲ စစ်ကောင်စီဘက်က နိုင်နိုင်နင်းနင်းထိန်းချုပ်နိုင်မယ်လို့မြင်ပါလားရှင့်။

ဒေါက်တာဇေယျာသက်။ ။ ဆိုတော့ အမရယ်။ Example တခုပြောရလို့ရှိရင်တော့ ကျနော်တို့U.S ကိုပဲစဉ်းစားကြည့်တာပေါ့နော်။ ဒီရောဂါတခုကို ထိန်းချုပ်ဖို့ဆိုလို့ရှိရင်တော့ ပညာရှင်ဆိုတာ လိုပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ပညာရှင်မရှိပဲလုပ်ဖို့တော်တော်လေးကို ခတ်ခဲပါတယ်။ အရင်ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အစိုးရလက်ထက်တုန်းကဆိုရင် အမေ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ပြောတဲ့ စကားဆိုရင် ပြည်သူအများစုက လက်ခံတယ်။ အခုချိန်မှာ တယောက်ယောက်ထွက်ပြီးပြောကြည့်ပါလား။ ဘယ်နှစ်ယောက်လက်ခံမလဲ။ ဒီအပိုင်းက တပိုင်းပါတာပေါ့နော်။ ဆိုတော့ လူတွေအကုန်လုံးမှာ against ဆိုတဲ့ ဟာတခုဖြစ်နေတယ်။ ဘာကြောင့် against ဖြစ်သလဲဆိုရင် သူတို့ဟာသူတို့အသိဆုံးပေါ့။ ခြုံငုံပြီးတော့ ပြောရလို့ရှိရင် ထိန်းနိုင်မလားဆိုတော့ လူတွေကြားထဲမှာတော့ Health Education ဆိုတဲ့ information တခုတော့ ရခဲ့ပါပြီ။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ဒီ Information ရထားတဲ့ အတွက်ကြောင့် ဆန္ဒပြတဲ့အချိန်မှာလည်း Mask တွေကို တပ်ထားပြီးတော့ ပြကြတယ်ဆိုတော့ ကျနော်နားလည်သလောက် လွန်ခဲ့တဲ့ သုံးလအတွင်းမှာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ လူတွေလမ်းပေါ်ထွက်လာကြတာတောင်မှ ကိုဗစ် Cases က မထွက်လာတာဆိုတော့ ပြောလို့ရပါတယ်။ ဘေးနိုင်ငံတွေလို မဖြစ်လာတာ။ ခြုံပြီးတော့ ပြောရရင်တော့ ပြည်သူလူထုတွေမှာ Health Education က ရှိနေပြီးသားပါ။ သူတို့ဖာသာသူတို့ထိန်းးပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးက ပြောလို့တော့ သူတို့လိုက်နာမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ကျနော်ထင်ပါတယ် နောက်တခုကလည်း လက်ရှိခေါင်းဆောင်ပိုင်းက လာပြီးပြောရင် ပိုတောင်ဆိုးပါမယ်။

မအင်ကြင်းနိုင်။ ။ ဟုတ်ကဲ့။ အဲဒီတော့ လက်ရှိစစ်ကောင်စီက မြန်မာနိုင်ငံမှာ အာဏာသိမ်းထားတယ်၊ ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေဖြစ်တဲ့ ဆရာဝန်တွေကိုလည်း ရာနဲ့ချီပြီးတော့ ဖမ်းဝရမ်းတွေထုတ်ထားတယ်။ ဆေးရုံတွေမှာလည်း လူတွေက ကောင်းသွားလို့မရဘူး။ ဆရာဝန်တွေက မရှိကြဘူးဆိုတော့ Covid-19 ကို ကာကွယ်ဖို့က ဘယ်လိုမျိူးနည်းလမ်းတွေက အကောင်းဆုံးဖြစ်မလဲရှင့်။

ဒေါက်တာဇေယျာသက်။ ။ ကျနော်တို့အခုလိုမျိူး နားလည်တဲ့ အပိုင်းတွေအများကြီးရှိလာတယ်ပေါ့နော်။ နံပါတ်တစ် တချက်ကတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ ရက်ပိုင်းအတွင်းက ပြောပါတယ်။ ဥပမာ လေယာဉ်ပျံတွေ အခုမှ ပြန်ပြီးတော့ Local Air Flight တွေ တော်တော် ဖြစ်လာတယ်ပေါ့လေ။ ဆိုတော့ Short Air Flight တွေမှာတောင်မှ ကူးဖို့ Chance ဟာ တော်တော်လေးတော့ နည်းတယ်ဆိုပြီးပြောကြတယ်။ ကျနော်ဆိုလည်း လွန်ခဲ့တဲ့ ၂ လအတွင်းက short visit ၂ ခေါက်လောက် လေယာဉ်စီးပြီး သွားခဲ့တာတွေရှိတယ်ပေါ့နော်။ ကျနော်တို့flight မှာ အပြည့်ပဲ။ တခုံမှမလွတ်ဘူး။ တယောက်နဲ့တယောက်ခြားတာတွေမရှိဘူး။ ဒါပေမယ့် flight ထဲမှာ ကျနော်တို့mask ဝတ်ထားရတယ်ပေါ့။ U.S မှာကတော့ နည်းနည်းလေးတော့ကွာတာပေါ့။ တော်တော်များများဟာ vaccination ကရထားပြီးသားဆိုတော့။ ဒါပေမယ့် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်လ၊ သုံးလက vaccination က ဒီလောက်ထိမရသေးပါဘူး။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့Mask ကို ဝတ်ကြတယ်ပေါ့။ ဘယ်ကိုပဲသွားသွား၊ အပြင်ပဲ သွားသွား၊ ခြောက်ပေခွာရတဲ့ အခြေအနေကနေ အခုတဖြည်းဖြည်းလျှော့လာတယ်။ အမတို့လည်းတွေ့ပါတယ်။ Restaurant တွေ ဖွင့်ပေးလာတယ်။ ခြုံငုံပြီးပြောရလို့ရှိရင်တော့ အရင်တုန်းကသိထားတဲ့အတိုင်းပဲ Mask တပ်ထားရင်တော့ သက်သာပါတယ်။ ကျနော်တို့M-95 ရယ်လို့မဟုတ်ပါဘူး။ နောက်တခုက လက်ဆေးတာပေါ့နော်။ ဆပ်ပြာနဲ့လက်ဆေးခြင်းပဲဖြစ်ဖြစ်၊ နောက်တခုက Hand Sanitizer တွေဖြစ်တဲ့ Alcohol based Hand Sanitizer တမျိုးမျိုးသုံးခြင်းအားဖြင့်ပေါ့၊ အခုဟာက တော်တော်များများနိုင်ငံတိုင်းမှာ ပေါပေါလောလောရနေကြပါပြီ။

.................................................................

Your browser doesn’t support HTML5

မြန်မာနိုင်ငံကိုဗစ် ထိန်းချုပ်မှုအခြေအနေအပေါ် ပညာရှင်တဦးရဲ့အမြင် (ING)


မွနျမာနိုငျငံကိုဗဈ ထိနျးခြုပျမှုအခွအေနအေပေါျ ပညာရှငျတဦးရဲ့အမွငျ (ING)

(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာသိမျးပွီးနောကျ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှေ ရာနဲ့ခြီ ဖမျးဝရမျး ထုတျခံထားရသလို၊ ဆေးရုံတှလေညျး ပုံမှနျလညျပတျမှု အခွအေနေ မရောကျသေးတဲ့အပေါျမှာ ကုလသမဂ်ဂက COVID-19 ကူးစကျမှုအပါအဝငျ ကနြျးမာရေး ဝနျဆောငျမှု ဆိုးရှားလာမယ့ျ အခွအေနေ သတိပေးထားပါတယျ။ အခု မွနျမာ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနကနေ COVID-19 ကူးစကျမှု ထုတျပွနျလာတဲ့ ကိနျးဂဏနျးတှကေို ဘယျလောကျအထိယုံကွညျစိတျခရြမလဲ။ အခွအေနတှေဘေယျလောကျထိ ဆိုးရှားနိုငျမလဲ။
နယူးယောကျမွို့က ကူးစကျအထူးကု ဒေါကျတာဇယြောသကျကို မအငျကွငျးနိုငျက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။

ဒေါကျတာ ဇယြောသကျ။ ။ ကနြောျတို့ဘေး အိမျနီးနားခငြျးနိုငျငံဖွဈတဲ့ အိန်ဒိယမှာတော့ တောျတောျဖွဈခဲ့တာပေါ့။ ထိုနညျးတူစှာပဲ ကနြောျနားလညျသလောကျ မလေးရှားမှာလညျး Case အသဈတှေ ပွနျတှေ့လာတယျလို့ပွောတယျ။ ယိုးဒယားတော့ ကနြောျသခြောတော့ မပွောတတျဘူး။ နောကျထပျအိမျနီနားခငြျးနိုငျငံတခုဖွဈတဲ့ ဘငျ်ဂလားဒေ့ရျှမှာလညျး Case တှကေ ရှိနတေယျ။ အဲဒီတော့ တရုတျပွညျ ကှနျတုံ မှာတောငျမှ Cases တှေ ပွနျဖွဈလာတယျကွားတယျ။ ဆိုတော့ ဒီလို အိမျနီးနားခငြျးနိုငျငံတှမှေ ရှိနတေယျဆိုလို့ရှိရငျ ကိုယ့ျဘကျကို ရောကျလာနိုငျစရာ Chance ကရှိမှာပဲ။ Case က ရှိမှာပဲပေါ့နောျ။ အခု U.S မှာလညျး Zero Case မှ မဟုတျတာ။ ကနြောျတို့က Flat Mind နီးပါးကို ရသှားတယျလို့သာပွောတာ။ ဒါပမေယ့ျ တခုပဲရှိတာက Data ဘယျလောကျထိ မှနျသလဲပေါ့။ အဲဒီဟာတော့ ပွောလို့ရတာပေါ့လေ။ ဆိုတော့ ဘယျသူတှကေ သှားပွီး အစဈခံတာလဲ။ ဆေးရုံမှာရှိတဲ့လူတှကေို စဈနတောလား။ အဲဒီအပိုငျးတှေ၊ အခကြျအလကျတှပေေါျမူတညျတာပေါ့လေ။ အယောကျ ၇၀ ပေါ့စတဈဖွဈတာသညျ အယောကျ ၇၀၀၀ စဈလို့ ၇၀ ပေါ့စတဈဖွဈတာထကျ အယောကျ ၁၀၀ ကိုစဈပွီး ၇၀ ပေါ့စတဈဖွဈတာတော့ နညျးနညျးတော့ ကှာတာပေါ့နောျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ တကယျတမျးကတြော့ ကုလသမဂ်ဂတို့လို နိုငျငံတကာအဖှဲ့တှကေ သတိပေးထားတာရှိတယျ။ မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈတပျကနပွေီးတော့ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှကေို တိုကျခိုကျတာတှေ၊ နောကျပွီးတော့ ဆေးရုံတှမှော ဝငျရောကျပွီး တပျစှဲတာတှမြေိူးပေါ့၊ နောကျပွီး ဆေးရုံတှကေို ဝငျရောကျစီးနငျးတာတှေ၊ ဒါတှလေုပျတဲ့အပေါျမှာ နောကျဆကျတှဲ အကြိုးဆကျတှေ ဖွဈလာနိုငျတဲ့အနအေထားရယျ။ နောကျပွီး Covid-19 ကူးစပျမှုကိုလညျး ဆိုးကြိုးတှေ သကျရောကျလာမယ့ျ အနအေထားတှကေိုလညျး သူတို့သတိပေးထားတာတှရှေိပါတယျ။ ဆိုတော့ အခု မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈပိုးတှထေကျပွီးတှေ့ရှိလာတဲ့ အပေါျမှာရော တကယျပဲ စဈကောငျစီဘကျက နိုငျနိုငျနငျးနငျးထိနျးခြုပျနိုငျမယျလို့မွငျပါလားရှင့ျ။

ဒေါကျတာဇယြောသကျ။ ။ ဆိုတော့ အမရယျ။ Example တခုပွောရလို့ရှိရငျတော့ ကနြောျတို့U.S ကိုပဲစဉျးစားကွည့ျတာပေါ့နောျ။ ဒီရောဂါတခုကို ထိနျးခြုပျဖို့ဆိုလို့ရှိရငျတော့ ပညာရှငျဆိုတာ လိုပါတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ပညာရှငျမရှိပဲလုပျဖို့တောျတောျလေးကို ခတျခဲပါတယျ။ အရငျဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအစိုးရလကျထကျတုနျးကဆိုရငျ အမေ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျပွောတဲ့ စကားဆိုရငျ ပွညျသူအမြားစုက လကျခံတယျ။ အခုခြိနျမှာ တယောကျယောကျထှကျပွီးပွောကွည့ျပါလား။ ဘယျနှဈယောကျလကျခံမလဲ။ ဒီအပိုငျးက တပိုငျးပါတာပေါ့နောျ။ ဆိုတော့ လူတှအေကုနျလုံးမှာ against ဆိုတဲ့ ဟာတခုဖွဈနတေယျ။ ဘာကွောင့ျ against ဖွဈသလဲဆိုရငျ သူတို့ဟာသူတို့အသိဆုံးပေါ့။ ခွုံငုံပွီးတော့ ပွောရလို့ရှိရငျ ထိနျးနိုငျမလားဆိုတော့ လူတှကွေားထဲမှာတော့ Health Education ဆိုတဲ့ information တခုတော့ ရခဲ့ပါပွီ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ဒီ Information ရထားတဲ့ အတှကျကွောင့ျ ဆန်ဒပွတဲ့အခြိနျမှာလညျး Mask တှကေို တပျထားပွီးတော့ ပွကွတယျဆိုတော့ ကနြောျနားလညျသလောကျ လှနျခဲ့တဲ့ သုံးလအတှငျးမှာ မွနျမာနိုငျငံမှာ လူတှလေမျးပေါျထှကျလာကွတာတောငျမှ ကိုဗဈ Cases က မထှကျလာတာဆိုတော့ ပွောလို့ရပါတယျ။ ဘေးနိုငျငံတှလေို မဖွဈလာတာ။ ခွုံပွီးတော့ ပွောရရငျတော့ ပွညျသူလူထုတှမှော Health Education က ရှိနပွေီးသားပါ။ သူတို့ဖာသာသူတို့ထိနျးးပါလိမ့ျမယျ။ ဒါပမေယ့ျ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးက ပွောလို့တော့ သူတို့လိုကျနာမှာ မဟုတျပါဘူး။ ကနြောျထငျပါတယျ နောကျတခုကလညျး လကျရှိခေါငျးဆောငျပိုငျးက လာပွီးပွောရငျ ပိုတောငျဆိုးပါမယျ။

မအငျကွငျးနိုငျ။ ။ ဟုတျကဲ့။ အဲဒီတော့ လကျရှိစဈကောငျစီက မွနျမာနိုငျငံမှာ အာဏာသိမျးထားတယျ၊ ကနြျးမာရေးဝနျထမျးတှဖွေဈတဲ့ ဆရာဝနျတှကေိုလညျး ရာနဲ့ခြီပွီးတော့ ဖမျးဝရမျးတှထေုတျထားတယျ။ ဆေးရုံတှမှောလညျး လူတှကေ ကောငျးသှားလို့မရဘူး။ ဆရာဝနျတှကေ မရှိကွဘူးဆိုတော့ Covid-19 ကို ကာကှယျဖို့က ဘယျလိုမြိူးနညျးလမျးတှကေ အကောငျးဆုံးဖွဈမလဲရှင့ျ။

ဒေါကျတာဇယြောသကျ။ ။ ကနြောျတို့အခုလိုမြိူး နားလညျတဲ့ အပိုငျးတှအေမြားကွီးရှိလာတယျပေါ့နောျ။ နံပါတျတဈ တခကြျကတော့ လှနျခဲ့တဲ့ ရကျပိုငျးအတှငျးက ပွောပါတယျ။ ဥပမာ လယောဉျပြံတှေ အခုမှ ပွနျပွီးတော့ Local Air Flight တှေ တောျတောျ ဖွဈလာတယျပေါ့လေ။ ဆိုတော့ Short Air Flight တှမှောတောငျမှ ကူးဖို့ Chance ဟာ တောျတောျလေးတော့ နညျးတယျဆိုပွီးပွောကွတယျ။ ကနြောျဆိုလညျး လှနျခဲ့တဲ့ ၂ လအတှငျးက short visit ၂ ခေါကျလောကျ လယောဉျစီးပွီး သှားခဲ့တာတှရှေိတယျပေါ့နောျ။ ကနြောျတို့flight မှာ အပွည့ျပဲ။ တခုံမှမလှတျဘူး။ တယောကျနဲ့တယောကျခွားတာတှမေရှိဘူး။ ဒါပမေယ့ျ flight ထဲမှာ ကနြောျတို့mask ဝတျထားရတယျပေါ့။ U.S မှာကတော့ နညျးနညျးလေးတော့ကှာတာပေါ့။ တောျတောျမြားမြားဟာ vaccination ကရထားပွီးသားဆိုတော့။ ဒါပမေယ့ျ လှနျခဲ့တဲ့ နှဈလ၊ သုံးလက vaccination က ဒီလောကျထိမရသေးပါဘူး။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့Mask ကို ဝတျကွတယျပေါ့။ ဘယျကိုပဲသှားသှား၊ အပွငျပဲ သှားသှား၊ ခွောကျပခှောရတဲ့ အခွအေနကေနေ အခုတဖွညျးဖွညျးလြှော့လာတယျ။ အမတို့လညျးတှေ့ပါတယျ။ Restaurant တှေ ဖှင့ျပေးလာတယျ။ ခွုံငုံပွီးပွောရလို့ရှိရငျတော့ အရငျတုနျးကသိထားတဲ့အတိုငျးပဲ Mask တပျထားရငျတော့ သကျသာပါတယျ။ ကနြောျတို့M-95 ရယျလို့မဟုတျပါဘူး။ နောကျတခုက လကျဆေးတာပေါ့နောျ။ ဆပျပွာနဲ့လကျဆေးခွငျးပဲဖွဈဖွဈ၊ နောကျတခုက Hand Sanitizer တှဖွေဈတဲ့ Alcohol based Hand Sanitizer တမြိုးမြိုးသုံးခွငျးအားဖွင့ျပေါ့၊ အခုဟာက တောျတောျမြားမြားနိုငျငံတိုငျးမှာ ပေါပေါလောလောရနကွေပါပွီ။