[Zawgyi/Unicode]
တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်မှုနှုန်း အမြင့်ဆုံးပြန်ဖြစ်လာကြောင့် ကိုရီးယားအစိုးရကနေ တင်းကြပ်မှုတွေ ပိုလုပ်လာတဲ့အတွက် ကိုရီးယားရောက်မြန်မာတွေ အထူးဂရုစိုက်လိုက်နာကြဖို့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ အလုပ်သမားသံအရာရှိက သတိပေးပြောဆိုလိုက်ပါတယ်။ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက ကပ်ရောဂါ တင်းကြပ်မှုတွေကို ဒေသခံမြန်မာတွေ ဘယ်လို ရင်ဆိုင်နေကြရပါသလဲ။ ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မဆုမွန် စုစည်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါ COVID 19 ကူးစက်မှုက ၉ လတာ ကာလအတွင်း ပိုးကူးစက်မှု အမြင့်မားဆုံး ပြန်ဖြစ်ပွားလာတဲ့အတွက် အလွန့်ကို အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အခြေအနေကို ဆိုက်ရောက်နေပြီး ဆေးရုံတွေမှာ ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ အနေအထားထက်ကို ကျော်လွန်သွားပြီလို့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးက မနေ့ တနင်္ဂနွေက နိုင်ငံကိုသတိပေး ပြောဆိုသွားပါတယ်။ ဒီလို အနေအထားကြောင့် မနက်ဖြန် အင်္ဂါနေ့ကစပြီးတောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရဲ့မြို့တော် ဆိုးလ်မြို့နဲ့ အနီးနားတဝိုက်က မြို့တွေမှာ အထူးသဖြင့် လူအုပ်စုလိုက် ၅၀ ထက် ပိုမစုဝေးဖို့ Social Distancing တယောက်နဲ့ တယောက် ခပ်ခွာခွာနေကြဖို့နဲ့ ည ၉ နာရီမှာ ဆိုင်တွေအားလုံး ပိတ်ပစ်ဖို့ စတဲ့ ကိုဗစ်၁၉ ကာကွယ်ရေး ကျန်းမာရေး လမ်းည့ွှန်ချက် စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ်ချမှတ်ပြီး ထိန်းချုပ်သွားနိုင်ဖို့ ကျန်းမာရေးအာဏာပိုင်တွေ စီစဉ်နေပါတယ်။
ဒီလိုအခြေအနေမှာ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံက ချမှတ်ထားတဲ့ ကိုဗစ် ၁၉ ဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို အထူးလိုက်နာကြဖို့နဲ့ တကယ်လို့ မိမိမှာ ကိုဗစ်ရောဂါလက္ခဏာဖြစ်တယ်လို့ သံသယရှိရင်လည်း နီးစပ်ရာဆေးရုံဆေးခန်းတွေကို အမြန်ဆုံးသွားရောက်ပြသကြဖို့နဲ့ သံရုံးကို အကြောင်းကြားကြဖို့ ဆိုးလ်မြို့အခြေစိုက် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံဆိုင်ရာ မြန်မာသံရုံးရဲ့ အလုပ်သမားသံအရာရှိဦးစိုးညီညီက တိုက်တွန်းပါတယ်။
SEE ALSO: တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ကပ်ရောဂါထိန်းချုပ်ရေး တင်းကျပ်မှုများ ထုတ်ပြန်"အဓိကကတော့ သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံက ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ ကိုဗစ်စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေကို လိုက်နာကြဖို့ပေါ့။ လက်ရှိမှာတော့ သူတို့က ထုတ်ပြန်ထားတဲ့တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရွက်ရမယ့်ဟာတွေ ပို့ပေးတာပေါ့။ ကူးစက်မှုတွေ ပြန့်နေတာဖြစ်တဲ့အတွက် သံရုံးဝန်ထမ်းတွေအနေနဲ့လည်း သွားတဲ့လာတဲ့အခါကျရင် ထိတွေ့မှုတွေကြောင့် ရောဂါရရှိတယ်ဆိုလို့ရှိရင် သံရုံး လုပ်ငန်းကို ရပ်တန့်သွားတာမျိုး မဖြစ်အောင်သက်ဆိုင်ရာ သူတို့ထုတ်ပြန်ထားတာတွေကိုလည်း သံရုံးဘက်က လိုက်နာရအောင်ပေါ့နော်။ ဒီဘက်ကလည်း အတတ်နိုင်ဆုံးဆောင်ရွက်ပေးပါတယ်။ ပြီးရင် ကောင်စစ်ရေးရာနဲ့ ဝန်ဆောင်မှုပေးတဲ့အခါကျရင်လည်း ရောဂါနဲ့ပတ်သက်ပြီး လာတဲ့သူတွေလည်း ကူးစက်မှု မဖြစ်အောင်လို့ စီမံခန့်ခွဲမှုစနစ်နဲ့ဆောင်ရွက်ဖို့ ဒါလေးတွေပေါ့နော်။ သူတို့ဘက်က ထုတ်ပြန်တယ်နောက်တချက်ကတော့ ကိုယ်မှာ ရောဂါလက္ခဏာဖြစ်လာတယ်ဆိုရင် ကိုယ့်ရဲ့ အနီးစပ်ဆုံး ကျန်းမာရေးဌာနကို အကြောင်းကြားပြီးတော့ သတင်းပေးပြီးတော့ ကုသမှုခံယူဖို့အတွက် ဆောင်ရွက်ဖို့ ဒါလေးတွေ လုပ်ဖို့လိုပါတယ်။"
မြန်မာသံရုံးအခြေစိုက် ဆိုးလ်မြို့တော်အပါအဝင် အနီးတဝိုက်က မြို့တွေက တင်းတင်းကျပ်ကျပ် စည်းမျဉ်းထုတ်ထားတဲ့ အနေအထားနဲ့ လိုက်နာဆောင်ရွက်ရမယ့် စည်းကမ်းတွေကိုလည်း မြန်မာအလုပ်သမားသံအရာရှိ ဦးစိုးညီညီက ရှင်းပြပါတယ်။
"စနေ၊ တနင်္ဂနွေကစပြီး ကူးစက်မှုတွေ ဆက်တိုက်ဖြစ်လာတာဖြစ်တဲ့အတွက် ဒီတနင်္ဂနွေကစပြီးတော့ Social Distancing ကို ၂.၅ အဆင့်အထိ သတ်မှတ်လိုက်တာပေါ့။ ဒီဆိုးလ်တို့ အင်ချွန်းတို့စတဲ့မြို့ကြီးတွေမှာ ဆိုင်တွေဆိုရင် ည ၉ နာရီ အထိရောင်းချလို့မရတဲ့ အနေအထားနဲ့ ကျောင်းတွေဆိုရင်လည်း ၃ ပုံ ၁ ပုံ ၃၀% လောက်ပဲ သတ်မှတ်ထားတဲ့လူဦးရေနဲ့ ထိန်းချုပ်ရမယ်ဆိုတဲ့ အနေအထားမျိုးတွေဖြစ်နေပါတယ်။ အဓိက ကကတော့ လူထူထပ်တဲ့နေရာတွေ မသွားဖို့ သွားမယ်ဆိုရင်လည်း နှာခေါင်းစည်းကို သေသေချာချာ လုံလုံခြုံခြုံ တပ်သွားဖို့ အတတ်နိုင်ဆုံးကတော့ ကိုယ့်ရဲ့လုပ်ငန်းခွင်နေရာတွေမှာ ရောဂါပြန့်နေတဲ့အချိန်မှာ ဘယ်ကိုမှ မသွားဘဲ နေတာ အကောင်းဆုံးပဲပေါ့နော်။ မဖြစ်မနေ သွားရမယ် ဆိုရင်လည်း အတတ်နိုင်ဆုံး လူတွေနဲ့ ခပ်ခွာခွာနေဖို့ လူအရမ်းထူတဲ့နေရာတွေ မသွားဖို့ပေါ့။ သံရုံးဘက်ကလည်း အဓိက ကောင်စစ်ရေးရာကိစ္စတွေနဲ့ ပတ်သက်တာကိုတော့ စာတိုက်ကနေတဆင့် ပတ်စ်ပို့တို့ CI တို့ ထောက်ခံစာတွေ လုပ်တဲ့အခါကျလို့ရှိရင် တတ်နိုင်သလောက် လာတာတွေလျှော့ချနိုင်အောင် စာတိုက်ကနေ တဆင့်ပြန်ပို့ပေးတာပေါ့နော်။"
အထူးသဖြင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင်း အများပြည်သူသွားလာတဲ့နေရာတွေ ဈေးဆိုင်တွေမှာ ကိုဗစ် ၁၉ စည်းကမ်း လိုက်နာနေရတဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေတယ်လို့ ကိုရီးယားနိုင်ငံ အင်ချွန်းဒေသ ဘူဖျောင်းမြို့က ဒေါ်မာလာရွှေကပြောပြပါတယ်။
"မနေ့ကအချိန်အထိမှာဆို ၂ လပိုင်းကစပြီး တတိယလှိုင်းမှာ ၆၀၀ ကျော်သွားတဲ့အတွက် အမြင့်ဆုံး အများဆုံးဖြစ်တယ်လို့ သတ်မှတ်တဲ့အတွက်ကြောင့် ဆိုးလ်ရယ် အင်ချွန်းရယ် ဂျောင်ဂီရယ် သုံးမြို့ကိုည ၉ နာရီဆိုတာနဲ့ အကုန်လုံး မီးငြိမ်းရမယ်။ ၉နာရီနောက်ပိုင်း ဘာမှကို ရောင်းချပိုင်ခွင့် မရှိဘူး။ အဲ့ဒီတော့ နည်းနည်းလေးတော့ တင်းကျပ်သွားတယ် အခြေအနေက။ ဈေးတွေဘာတွေ ဝယ်တာလည်း ၉ နာရီနောက်ပိုင်း ဝယ်လို့မရဘူး။Social Distancing ကို ခပ်ခွာခွာနေရမယ်။ Mask ကို မလွဲမသေတပ်ရမယ်။ ကာရာအိုကေတို့ ကလပ်တို့ အကုန်လုံးပိတ်ပေးရမယ်။ ၅၀ နဲ့ အထက်ကို လူစုလူဝေး မလုပ်ရဘူး။ အဲ့ဒီတော့ မြန်မာတွေလည်း စည်းကမ်း လိုက်နာကြတယ်။ Mask မပါဘဲ သွားတဲ့သူက လုံးဝကို မရှိတာပေါ့နော်။"
SEE ALSO: မြန်မာ ကိုဗစ်ကူးစက်မှု ပိုတိုးလာနေတာကြောင့် အထူးသတိထားဖို့ တိုက်တွန်းတောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံတွင်း နိုင်ငံခြားသားတွေ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ လုပ်ငန်းခွင်တွေထဲမှာလည်း ကိုဗစ် ၁၉ ဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေး လမ်းညွှန်ချက်တွေကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် ချမှတ်ထားပြီး မြန်မာအများစုပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံခြားသားအလုပ်သမားတွေကလည်း အသေအချာ လိုက်နာကြတယ်လို့ ဒေဝူးသင်္ဘောကျင်းလုပ်ငန်းခွင်က လုပ်သား ကိုအောင်မင်းမင်းက ပြောပြပါတယ်။
"အခု ကျနော်တို့ အလုပ်လုပ်နေတဲ့ ဒေဝူးသင်္ဘောကျင်းမှာပါ။ နောက်တခုက ဆမ်ဆောင်းသဘောၤကျင်းမှာလည်း ကျနော်တို့ မြန်မာအနည်းငယ်ရှိတယ်။ ပြီးခဲ့တဲ့သောကြာနေ့က အသံကြားလိုက်တာပေါ့နော်... ဆမ်ဆောင်း သင်္ဘောကျင်းဘက်မှာ သူတို့ကိုရီးယားလူမျိုးကနေပြီးတော့ ကူးစက်လို့ အဲဒီ့က လူတွေကို မနေ့ကနဲ့ ဒီနေ့ကို အလုပ်နားခိုင်းပြီးတော့ သူတို့ကို သက်ဆိုင်ရာ ဆက်စပ်သူတွေကို ဆေးစစ်ခိုင်းထားတယ် ပြောတယ်ခင်ဗျ။ ကျနော်တို့ အခုအလုပ်လုပ်နေတဲ့ ဒေဝူး သင်္ဘောကျင်းမှာတော့ ဘယ်သူမှတော့- ဘာသံမှကို မကြားသေးဘူးခင်ဗျ။ ဒီမှာကတော့ ထမင်းစားတာက အစ အရင်တုန်းကဆို ခုံတခုဆို လူ ၆ယောက်စားရတယ်။ အခုဆိုရင် တယောက်စာ၊ တယောက်စာကို ဖိုင်ဘာလေးတွေနဲ့ အကန့်လေးတွေ လုပ်ပြီး စည်းကမ်းတော်တော်တင်းကျပ်တယ် နောက် ထမင်းရုံထဲ ဝင်တယ်ဆိုလည်း Mask မဖြစ်မနေ တပ်ရမယ်Mask မပါရင် ထမင်းရုံ ပေးမဝင်ဘူး။ လိုက်ပြီးတော့ တယောက်ချင်းစီကို တပ်တာကအစ နှာခေါင်းပေါ်သလားအစ Checking လိုက်ကြည့်တယ်။ လက်ဆေးရည်တွေဘာတွေလည်း စီစဉ်ပေးထားတယ်ခင်ဗျ။ တင်းတင်းကျပ်ကျပ် လုပ်တယ်။ ကျနော်တို့နိုင်ငံခြားသားတွေ အနေနဲ့ကတော့ ဒီမှာက မြန်မာလည်းများတယ်။ အခုရက်ပိုင်းက စည်းကမ်း နည်းနည်းပိုပြီးတော့ တင်းကျပ်လာတယ်ပေါ့နော်။"
တောင်ကိုရီးယား ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနဘက်က ကိုဗစ် ၁၉ ဆိုင်ရာစည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေ ပိုတိုးချမှတ်ပြီး တင်းတင်းကျပ်ကျပ်ဆောင်ရွက်နေချိန်မှာပဲ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု Johns Hopkins တက္ကသိုလ်ရဲ့ ဒီကနေ့ ဒီဇင်ဘာလ ၇ရက်နေ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရဆိုရင်တော့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံမှာ ခုချိန်ထိ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကူးစက်သူ ၃၈,၁၆၁ ရှိနေပြီး COVID 19 ကြောင့် သေဆုံးသူကတော့ ၅၄၉ ဦး ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကပျဘေးကန့ျသတျခကြျသဈတှနေဲ့ တောငျကိုရီးယားရောကျ မွနျမာမြား
[Unicode Version]
ကပျဘေးကန့ျသတျခကြျသဈတှနေဲ့ တောငျကိုရီးယားရောကျ မွနျမာမြား
တောငျကိုရီးယားနိုငျငံမှာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျမှုနှုနျး အမွင့ျဆုံးပွနျဖွဈလာကွောင့ျ ကိုရီးယားအစိုးရကနေ တငျးကွပျမှုတှေ ပိုလုပျလာတဲ့အတှကျ ကိုရီးယားရောကျမွနျမာတှေ အထူးဂရုစိုကျလိုကျနာကွဖို့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံဆိုငျရာ အလုပျသမားသံအရာရှိက သတိပေးပွောဆိုလိုကျပါတယျ။ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံက ကပျရောဂါ တငျးကွပျမှုတှကေို ဒသေခံမွနျမာတှေ ဘယျလို ရငျဆိုငျနကွေရပါသလဲ။ ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မဆုမှနျ စုစညျးတငျပွပေးထားပါတယျ။
တောငျကိုရီးယားနိုငျငံမှာ ကမ်ဘာ့ကပျရောဂါ COVID 19 ကူးစကျမှုက ၉ လတာ ကာလအတှငျး ပိုးကူးစကျမှု အမွင့ျမားဆုံး ပွနျဖွဈပှားလာတဲ့အတှကျ အလှန့ျကို အန်တရာယျရှိတဲ့ အခွအေနကေို ဆိုကျရောကျနပွေီး ဆေးရုံတှမှော ထိနျးခြုပျနိုငျတဲ့ အနအေထားထကျကို ကြောျလှနျသှားပွီလို့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံ ကနြျးမာရေးဝနျကွီးက မနေ့ တနငျ်ဂနှကေ နိုငျငံကိုသတိပေး ပွောဆိုသှားပါတယျ။ ဒီလို အနအေထားကွောင့ျ မနကျဖွနျ အငျ်ဂါနေ့ကစပွီးတောငျကိုရီးယားနိုငျငံရဲ့မွို့တောျ ဆိုးလျမွို့နဲ့ အနီးနားတဝိုကျက မွို့တှမှော အထူးသဖွင့ျ လူအုပျစုလိုကျ ၅၀ ထကျ ပိုမစုဝေးဖို့ Social Distancing တယောကျနဲ့ တယောကျ ခပျခှာခှာနကွေဖို့နဲ့ ည ၉ နာရီမှာ ဆိုငျတှအေားလုံး ပိတျပဈဖို့ စတဲ့ ကိုဗဈ၁၉ ကာကှယျရေး ကနြျးမာရေး လမျးည့ှှနျခကြျ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှကေို တငျးတငျးကပြျကပြျခမြှတျပွီး ထိနျးခြုပျသှားနိုငျဖို့ ကနြျးမာရေးအာဏာပိုငျတှေ စီစဉျနပေါတယျ။
ဒီလိုအခွအေနမှော တောငျကိုရီးယားနိုငျငံရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှအေနနေဲ့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံက ခမြှတျထားတဲ့ ကိုဗဈ ၁၉ ဆိုငျရာ စညျးမဉြျးစညျးကမျးတှကေို အထူးလိုကျနာကွဖို့နဲ့ တကယျလို့ မိမိမှာ ကိုဗဈရောဂါလက်ခဏာဖွဈတယျလို့ သံသယရှိရငျလညျး နီးစပျရာဆေးရုံဆေးခနျးတှကေို အမွနျဆုံးသှားရောကျပွသကွဖို့နဲ့ သံရုံးကို အကွောငျးကွားကွဖို့ ဆိုးလျမွို့အခွစေိုကျ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံဆိုငျရာ မွနျမာသံရုံးရဲ့ အလုပျသမားသံအရာရှိဦးစိုးညီညီက တိုကျတှနျးပါတယျ။
"အဓိကကတော့ သကျဆိုငျရာ နိုငျငံက ထုတျပွနျထားတဲ့ ကိုဗဈစညျးမဉြျးစညျးကမျးတှကေို လိုကျနာကွဖို့ပေါ့။ လကျရှိမှာတော့ သူတို့က ထုတျပွနျထားတဲ့တှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ဆောငျရှကျရမယ့ျဟာတှေ ပို့ပေးတာပေါ့။ ကူးစကျမှုတှေ ပွန့ျနတောဖွဈတဲ့အတှကျ သံရုံးဝနျထမျးတှအေနနေဲ့လညျး သှားတဲ့လာတဲ့အခါကရြငျ ထိတှေ့မှုတှကွေောင့ျ ရောဂါရရှိတယျဆိုလို့ရှိရငျ သံရုံး လုပျငနျးကို ရပျတန့ျသှားတာမြိုး မဖွဈအောငျသကျဆိုငျရာ သူတို့ထုတျပွနျထားတာတှကေိုလညျး သံရုံးဘကျက လိုကျနာရအောငျပေါ့နောျ။ ဒီဘကျကလညျး အတတျနိုငျဆုံးဆောငျရှကျပေးပါတယျ။ ပွီးရငျ ကောငျစဈရေးရာနဲ့ ဝနျဆောငျမှုပေးတဲ့အခါကရြငျလညျး ရောဂါနဲ့ပတျသကျပွီး လာတဲ့သူတှလေညျး ကူးစကျမှုမဖွဈအောငျလို့ စီမံခန့ျခှဲမှုစနဈနဲ့ဆောငျရှကျဖို့ ဒါလေးတှပေေါ့နောျ။ သူတို့ဘကျက ထုတျပွနျတယျနောကျတခကြျကတော့ ကိုယျမှာ ရောဂါလက်ခဏာဖွဈလာတယျဆိုရငျ ကိုယ့ျရဲ့ အနီးစပျဆုံး ကနြျးမာရေးဌာနကို အကွောငျးကွားပွီးတော့ သတငျးပေးပွီးတော့ ကုသမှုခံယူဖို့အတှကျ ဆောငျရှကျဖို့ ဒါလေးတှေ လုပျဖို့လိုပါတယျ။"
မွနျမာသံရုံးအခွစေိုကျ ဆိုးလျမွို့တောျအပါအဝငျ အနီးတဝိုကျက မွို့တှကေ တငျးတငျးကပြျကပြျ စညျးမဉြျးထုတျထားတဲ့ အနအေထားနဲ့ လိုကျနာဆောငျရှကျရမယ့ျ စညျးကမျးတှကေိုလညျး မွနျမာအလုပျသမားသံအရာရှိ ဦးစိုးညီညီက ရှငျးပွပါတယျ။
"စနေ၊ တနငျ်ဂနှကေစပွီး ကူးစကျမှုတှေ ဆကျတိုကျဖွဈလာတာဖွဈတဲ့အတှကျ ဒီတနငျ်ဂနှကေစပွီးတော့ Social Distancing ကို ၂.၅ အဆင့ျအထိ သတျမှတျလိုကျတာပေါ့။ ဒီဆိုးလျတို့ အငျခြှနျးတို့စတဲ့မွို့ကွီးတှမှော ဆိုငျတှဆေိုရငျ ည ၉ နာရီ အထိရောငျးခလြို့မရတဲ့ အနအေထားနဲ့ ကြောငျးတှဆေိုရငျလညျး ၃ ပုံ ၁ ပုံ ၃၀% လောကျပဲ သတျမှတျထားတဲ့လူဦးရနေဲ့ ထိနျးခြုပျရမယျဆိုတဲ့ အနအေထားမြိုးတှဖွေဈနပေါတယျ။ အဓိက ကကတော့ လူထူထပျတဲ့နရောတှေ မသှားဖို့ သှားမယျဆိုရငျလညျး နှာခေါငျးစညျးကို သသေခြောခြာ လုံလုံခွုံခွုံ တပျသှားဖို့ အတတျနိုငျဆုံးကတော့ ကိုယ့ျရဲ့လုပျငနျးခှငျနရောတှမှော ရောဂါပွန့ျနတေဲ့အခြိနျမှာ ဘယျကိုမှ မသှားဘဲ နတော အကောငျးဆုံးပဲပေါ့နောျ။ မဖွဈမနေ သှားရမယျ ဆိုရငျလညျး အတတျနိုငျဆုံး လူတှနေဲ့ ခပျခှာခှာနဖေို့ လူအရမျးထူတဲ့နရောတှေ မသှားဖို့ပေါ့။ သံရုံးဘကျကလညျး အဓိက ကောငျစဈရေးရာကိစ်စတှနေဲ့ ပတျသကျတာကိုတော့ စာတိုကျကနတေဆင့ျ ပတျဈပို့တို့ CI တို့ ထောကျခံစာတှေ လုပျတဲ့အခါကလြို့ရှိရငျ တတျနိုငျသလောကျ လာတာတှလြှေော့ခနြိုငျအောငျ စာတိုကျကနေ တဆင့ျပွနျပို့ပေးတာပေါ့နောျ။"
SEE ALSO: ကမ္ဘာတဝန်း ကိုဗစ်ကူးစက်သူ ၆၅ သန်းကျော်အနက် သန်း ၄၀ ကျော် ပြန်လည်ကျန်းမာကြပြီအထူးသဖွင့ျ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံတှငျး အမြားပွညျသူသှားလာတဲ့နရောတှေ ဈေးဆိုငျတှမှော ကိုဗဈ ၁၉ စညျးကမျး လိုကျနာနရေတဲ့ အခွအေနဖွေဈနတေယျလို့ ကိုရီးယားနိုငျငံ အငျခြှနျးဒသေ ဘူဖြောငျးမွို့က ဒေါျမာလာရှှကေပွောပွပါတယျ။
"မနေ့ကအခြိနျအထိမှာဆို ၂ လပိုငျးကစပွီး တတိယလှိုငျးမှာ ၆၀၀ ကြောျသှားတဲ့အတှကျ အမွင့ျဆုံး အမြားဆုံးဖွဈတယျလို့ သတျမှတျတဲ့အတှကျကွောင့ျ ဆိုးလျရယျ အငျခြှနျးရယျ ဂြောငျဂီရယျ သုံးမွို့ကိုည ၉ နာရီဆိုတာနဲ့ အကုနျလုံး မီးငွိမျးရမယျ။ ၉နာရီနောကျပိုငျး ဘာမှကို ရောငျးခပြိုငျခှင့ျ မရှိဘူး။ အဲ့ဒီတော့ နညျးနညျးလေးတော့ တငျးကပြျသှားတယျ အခွအေနကေ။ ဈေးတှဘောတှေ ဝယျတာလညျး ၉ နာရီနောကျပိုငျး ဝယျလို့မရဘူး။Social Distancing ကို ခပျခှာခှာနရေမယျ။ Mask ကို မလှဲမသတေပျရမယျ။ ကာရာအိုကတေို့ ကလပျတို့ အကုနျလုံးပိတျပေးရမယျ။ ၅၀ နဲ့ အထကျကို လူစုလူဝေး မလုပျရဘူး။ အဲ့ဒီတော့ မွနျမာတှလေညျး စညျးကမျး လိုကျနာကွတယျ။ Mask မပါဘဲ သှားတဲ့သူက လုံးဝကို မရှိတာပေါ့နောျ။"
တောငျကိုရီးယားနိုငျငံတှငျး နိုငျငံခွားသားတှေ လုပျကိုငျနတေဲ့ လုပျငနျးခှငျတှထေဲမှာလညျး ကိုဗဈ ၁၉ ဆိုငျရာ ကနြျးမာရေး လမျးညှှနျခကြျတှကေို တငျးတငျးကပြျကပြျ ခမြှတျထားပွီး မွနျမာအမြားစုပါဝငျတဲ့ နိုငျငံခွားသားအလုပျသမားတှကေလညျး အသအေခြာ လိုကျနာကွတယျလို့ ဒဝေူးသငျ်ဘောကငြျးလုပျငနျးခှငျက လုပျသား ကိုအောငျမငျးမငျးက ပွောပွပါတယျ။
"အခု ကနြောျတို့ အလုပျလုပျနတေဲ့ ဒဝေူးသငျ်ဘောကငြျးမှာပါ။ နောကျတခုက ဆမျဆောငျးသဘောၤကငြျးမှာလညျး ကနြောျတို့ မွနျမာအနညျးငယျရှိတယျ။ ပွီးခဲ့တဲ့သောကွာနေ့က အသံကွားလိုကျတာပေါ့နောျ... ဆမျဆောငျး သငျ်ဘောကငြျးဘကျမှာ သူတို့ကိုရီးယားလူမြိုးကနပွေီးတော့ ကူးစကျလို့ အဲဒီ့က လူတှကေို မနေ့ကနဲ့ ဒီနေ့ကို အလုပျနားခိုငျးပွီးတော့ သူတို့ကို သကျဆိုငျရာ ဆကျစပျသူတှကေို ဆေးစဈခိုငျးထားတယျ ပွောတယျခငျဗြ။ ကနြောျတို့ အခုအလုပျလုပျနတေဲ့ ဒဝေူး သငျ်ဘောကငြျးမှာတော့ ဘယျသူမှတော့- ဘာသံမှကို မကွားသေးဘူးခငျဗြ။ ဒီမှာကတော့ ထမငျးစားတာက အစ အရငျတုနျးကဆို ခုံတခုဆို လူ ၆ယောကျစားရတယျ။ အခုဆိုရငျ တယောကျစာ၊ တယောကျစာကို ဖိုငျဘာလေးတှနေဲ့ အကန့ျလေးတှေ လုပျပွီး စညျးကမျးတောျတောျတငျးကပြျတယျ နောကျ ထမငျးရုံထဲ ဝငျတယျဆိုလညျး Mask မဖွဈမနေ တပျရမယျMask မပါရငျ ထမငျးရုံ ပေးမဝငျဘူး။ လိုကျပွီးတော့ တယောကျခငြျးစီကို တပျတာကအစ နှာခေါငျးပေါျသလားအစ Checking လိုကျကွည့ျတယျ။ လကျဆေးရညျတှဘောတှလေညျး စီစဉျပေးထားတယျခငျဗြ။ တငျးတငျးကပြျကပြျ လုပျတယျ။ ကနြောျတို့နိုငျငံခွားသားတှေ အနနေဲ့ကတော့ ဒီမှာက မွနျမာလညျးမြားတယျ။ အခုရကျပိုငျးက စညျးကမျး နညျးနညျးပိုပွီးတော့ တငျးကပြျလာတယျပေါ့နောျ။"
တောငျကိုရီးယား ကနြျးမာရေးဝနျကွီးဌာနဘကျက ကိုဗဈ ၁၉ ဆိုငျရာစညျးမဉြျးစညျးကမျးတှေ ပိုတိုးခမြှတျပွီး တငျးတငျးကပြျကပြျဆောငျရှကျနခြေိနျမှာပဲ အမရေိကနျပွညျထောငျစု Johns Hopkins တက်ကသိုလျရဲ့ ဒီကနေ့ ဒီဇငျဘာလ ၇ရကျနေ့ ထုတျပွနျခကြျအရဆိုရငျတော့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံမှာ ခုခြိနျထိ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကူးစကျသူ ၃၈,၁၆၁ ရှိနပွေီး COVID 19 ကွောင့ျ သဆေုံးသူကတော့ ၅၄၉ ဦး ရှိနပွေီဖွဈပါတယျ။