ကူးစက်မြန် ကိုဗစ်ပိုး မျိုးကွဲသစ်အန္တရာယ် မြန်မာတို့ သတိပြုဖွယ် (ကူးစက်ရောဂါကျွမ်းကျင်သူ ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုး) 

(Zawgyi/Unicode)

ကူးစက်မြန်ပြင်းထန်တဲ့ အိန္ဒိယမျိုးကွဲသစ်အပါအဝင် ကိုဗစ်ဗီဇပြောင်းမျိုးကွဲသစ်တွေ၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တနေ့ အင်္ဂါနေ့မှာ စတွေ့ခဲ့တာက၊ အရေးပါတဲ့ သတိပေးခေါင်းလောင်းသံကြီးဖြစ်တယ်လို့၊ ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ဆိုပါတယ်။

အိန္ဒိယမှာ ကိုဗစ်လှိုင်းသစ်ပြန်တက်ခဲ့သလို၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကိုဗစ်တတိယလှိုင်းအဖြစ် ပြင်းပြင်းထန်ထန် တက်မလာရေး၊ ဘာတွေလုပ်ဆောင်နေပြီး၊ ပြည်သူတွေက ဘယ်လိုဝိုင်းကာကွယ်ပေးနိုင်ပါလဲ။ ကျန်းမာရေးနဲ့အားကစားဝန်ကြီးဌာန ပြောခွင့်ရ၊ ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူ ဒေါက်တာ သန်းနိုင်စိုးကို ကိုဝင်းမင်းက မေးထားပါတယ်။

ဒီ အိန္ဒိယပိုး မျိုးကွဲသစ်စဝင်လာပုံကို ကျန်းမာရေး အသိပညာ မြှင့်တင်ရေးဌာန တာဝန်ခံလည်းဖြစ်တဲ့ ဒေါက်တာ သန်းနိုင်စိုးက

“အင်မတန်မှ ပြန့်ပွားလွယ်တဲ့ ဒီ Strain အနေနဲ့ ဝင်ရောက်လာတယ် ဒါပေမယ့် အဲဒီ ဝင်လာတဲ့အချိန်ကတည်းက ကျနော်တို့ Meeting တွေထဲမှာ ဆွေးနွေးတဲ့အခါကျတော့ ကျနော်တို့ အနောက်ဘက်က တဖက်နိုင်ငံနဲ့လည်း ဆက်စပ်တယ် ၊ ကျီခါးနဲ့ တမူးတို့ပေါ့ တဖက်နိုင်ငံနဲ့ နယ်စပ်ဖြစ်တဲ့နေရာတွေမှာ။ တွေ့ရတဲ့ပုံတွေကလည်း Cluster လိုက်တွေ့တယ် လူအစုလိုက်ဖြစ်ပွားတာပေါ့နော်။ ပြီးတဲ့အခါကျတော့ သူ့ရဲ့ Transmissibility ခေါ်တာပေါ့နော် ဆက်တိုက်ကူးစက်တာက အရမ်းမြန်တယ်ဆိုတာ ကျနော်သတိထားမိတယ်။ အဲဒီ ၂၇ မေမှာ ကျနော်တို့ပိုး တွေ့ရာခိုင်နှုန်းက ထူးထူးခြားခြား စတွေ့ခဲ့တယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ ခြေရာကတော့ တွေ့နေပြီ ဗီဇပြောင်းတဲ့ပိုးတော့ ဖြစ်ဖို့များနေပြီ။ ဆိုတော့ ကျနော်တို့ စိတ်ထဲမှာ ဒါကို အဲဒီအချိန်ထဲက New Variant ဆိုပြီးပဲ ဗီဇမျိုးကွဲ ပေါ့ သဘောထားပြီးတော့ ဆောင်ရွက်ခဲ့တာပေါ့နော်။ သူ့ရဲ့ ဘာလဲဆိုတော့ ကျနော်တို့က ဆင်ကောင်ကြီးသာ မတွေ့သေးတာပေါ့နော် ဒီအချိန်မှာ ဆင်ခြေရာကို တွေ့ပြီပေါ့နော်။ ဒါကြောင့်မို့ ကျနော်တို့က ဖြစ်နိုင်တယ် ဒီဘက်က Awareness (အသိပညာပေးမူ) မြင့်တင်တဲ့အပိုင်းတွေရော တဖက်က မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပိတ်တဲ့အပိုင်းတွေရော ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါတယ်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ဆရာ အဲဒီတော့ လက်တွေ့ကာကွယ်ထိန်းချုပ်နိုင်မှု အနေအထားရော ဘယ်လိုရှိနေသလဲ ဆရာ။

ဒေါက်တာ သန်းနိုင်စိုး။ ။ ဒီ COVID က တကယ့်နည်းပညာတွေ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်တဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေ ၊ တကယ့် ကျန်းမာရေးစနစ်နဲ့ ရောဂါထိန်းချုပ်မူတွေ ကောင်းမွန်တဲ့ နိုင်ငံကြီးတွေမှာတောင်မှ တားဆီးလို့မရနိုင်တဲ့ ရောဂါမှာ ပါတာပေါ့နော်။ ဗီဇပြောင်းပိုး သဘာဝအရလည်း မြန်မြန်ဆန်ဆန် ပျံ့နိုင်တဲ့ သဘောရှိတယ်ပေါ့နော်။ ဒါကြောင့်မို့လို့ တဖြေးဖြေးးနဲ့ ကလေးမြို့ပေါ့နော် ခုနက နယ်စပ်ဒေသ ဘက်ကနေ ကလေးတို့ မန္တလေးတို့ ၊ အခု ရန်ကုန်မှာပါ Cluster လိုက်တွေ့လာနေတယ်ပေါ့နော်။ ဒါပေမယ့် အခုအချိန်အထိ ကျနော်တို့ဘက်က ကံကောင်းတဲ့အချက်လို့ပဲ ပြောရမှာပေါ့နော် အဲဒါကတော့ တကယ့်ကို ပျံ့တဲ့အနေအထားမဟုတ်ဘူး Full-blown Community Spread အနေနဲ့ မတွေ့ရပဲနဲ့ Cluster of Case တွေပေါ့နော် ။ ဒီနေရာလေးမှာ အခုဆိုရင် လားရှိုးဆိုရင် သိသာတယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီက ပထမဝင်လာသူက Traveling History ရှိခဲ့တယ်ပေါ့နော်။ အဲဒီလူနဲ့ ဆက်စပ်တဲ့လူတွေမှာ cluster အသွင်တွေ့ရတယ်။ အဲလိုပဲ တခြားနေရာလေးတွေမှာလည်း Cluster အသွင်တွေ့နေရတော့ ဒါက ပြန့်သွားတဲ့ အနေအထားမဟုတ်ဘူး Cluster အုပ်စုလိုက် အုပ်စုလိုက် တွေ့နေရာတော့ ရောဂါကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့အဆင့်မှာရှိတယ်ပေါ့နော်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ဆရာရေ ဒီနေရာမှာ အခုလိုမျိုးကွဲသစ်တွေ စတွေ့လိုက်တာက ဘယ်လိုအရေးပါမှု ရှိသလဲဆရာရေ။

ဒေါက်တာ သန်းနိုင်စိုး။ ။ Wakeup call လို့ခေါ်တာပေါ့နော် ကျနော်တို့ဒီ ကူးစက်ရောဂါ ဗေဒအနေနဲ့ပြောရရင် ဒါက ကျနော်တို့အတွက် ခေါင်းလောင်းထိုးသံပေါ့နော် ။ ဥပမာ ကျနော်တို့ဆီမှာ ဖြစ်ပွားမှု နည်းတဲ့အချိန်မှာ ဧပြီလဆန်းကတည်းက အိန္ဒိယဘက်မှာစပြီးတော့ အနောက်ဘက်မှာ ဖြစ်တယ် အရှေ့ဘက်မှာဖြစ်တယ်။ ထူးထူးခြားခြား Wave တွေအနေနဲ့ တက်လာတာကို တွေ့တယ်။ နယ်နမိတ်ချင်း ဆက်စပ်တာကလည်း အရှည်ကြီးပေါ့နော်။ ဒီလိုနေရာမျိုးတွေမှာ လွယ်လွယ်ကူကူ ဝင်လို့ထွက်လို့ရတဲ့နေရာတွေလည်း အများကြီးရှိနိုင်တယ်။ ဒီလိုမျိုး အိမ်နီးနားချင်းနိုင်ငံတွေမှာ ဖြစ်တယ်ဆိုတာက ကျနော်တို့အတွက် ဒါက First Wakeup call ပေါ့နော် ဒါစပြီးတော့ ပထမ ခေါင်းလောင်းထိုးသံပေါ့ ။ ပြီးတဲ့အခါ ကိုယ့်နိုင်ငံမှာ မဖြစ်ဘူးထင်ပေမယ့် ဝုန်းဆိုပြီး ကိုယ့်နိုင်ငံမှာ ရောက်လာတယ်ပေါ့နော်။ ဧပြီလဆန်းလောက်က အနေအထားကနေပြီးတော့ မေလလောက်မှာ ကြိုတင်ပြင်ဆင်တာတွေ အများကြီးလုပ်ခဲ့တယ်။ ထင်တဲ့အတိုင်းပဲ မေလကုန်မှာ စတွေ့တယ်ပေါေ့နာ်။ တွေ့တဲ့အချိန်ကလည်း ဒုတိယ ခေါင်းလောင်းထိုးသံလို့ခေါ်ရမှာပေါ့။ အဲဒီအချိန်ပြီးတဲ့အခါကျတော့ အခု ဒီ ရန်ကုန်တို့လိုနေရာမျိုး၊ လက်ပံတန်းတို့လိုနေရာမျိုးမှာ Cluster of Case တွေ တွေ့လာတယ်ပေါ့နော်။ ဒါကလည်း တတိယ ခေါင်းလောင်းထိုးသံ အကြီးကြီးပေါ့နော်။ ဒီထက်ပိုကျယ်တဲ့ ခေါင်းလောင်းထိုးသံက Variants of Concern (VOC) ပေါ့နော် ဒါက စိတ်ပူစရာကောင်းတဲ့ ဗီဇမျိုးကွဲပေါ့ Alpha နဲ့ Delta နဲ့ကို ကျနော်တို့ တွေ့တယ်ပေါ့နော်။ နောက် Kappa လည်းတွေ့တယ်ပေါ့နော် အဲဒီအခါကျတော့ ပိုကျယ်တဲ့ ခေါင်းလောင်းထိုးသံပေါ့နော်။

ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ဆရာ အဲဒီတော့ အခုဒီ ကူးစက်မြန်ပြင်းထန်တဲ့ မျိုးကွဲသစ်ကနေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် COVID တတိယလှိုင်းမဖြစ်လာဖို့ပေါ့နော် အဓိက ဘာမှာချင်သလဲဆရာ။

ဒေါက်တာ သန်းနိုင်စိုး။ ။ ဘယ်ပဲသွားသွား ဘာပဲလုပ်လုပ် COVID-19 ရောဂါကာကွယ်ရေး စည်းကမ်းတွေဖြစ်တဲ့ Mask တပ်ခြင်း၊ လက်ဆေးခြင်းနဲ့ ခပ်ခွာခွာနေခြင်း ဒါတွေကို လူတိုင်း စိတ်ထဲမှာ အမြဲတမ်းထားပြီးတော့ ကာကွယ်ရမယ် ၊ မိမိကစပြီး ကာကွယ်ရမယ်ဆိုတာကို လိုက်နာကျင့်သုံးရမယ့် အချိန်အခါဖြစ်နေပါပြီ။ ထိန်းချုပ်တဲ့အပိုင်းကတော့ ခုနက ရောဂါပိုးတွေ့ပြီဆိုရင် ထိတွေ့ခဲ့တဲ့လူတွေနဲ့ အထူးသဖြင့် လိုင်းကားစီးတဲ့လူတွေပေါ့နော် ဒါမျိုးဆိုရင် ကျနော်တို့က စိုးရိမ်တယ်။Contact Tracing လို့ခေါ်တာပေါ့နော် ဒီလုပ်ငန်းတွေမှာ ပူးပေါင်းပါဝင်ဖို့ လိုတယ်။ Contact Tracing လုပ်ပြီးရင် စစ်ဆေးတဲ့အပိုင်းမှာလည်း စစ်ဆေးတဲ့နေရာတွေ တိုးချဲ့တာတို့ Rapid Test Kit တွေ အဲဒါတွေလည်း ကျနေ်ာတို့ လက်ထဲမှာ အများကြီးရှိနေသေးတယ် သိန်းနဲ့ချီရှိနေသေးတယ်။ စစ်တယ် သီးသန့်ခွဲထုတ်တယ် ၊ ကွာရန်တင်းလုပ်တယ် အသွားအလာကန့်သတ်ပြီးတော့ သီးခြားခွဲထားတဲ့နေရာတွေမှာလည်း ပူးပေါင်းပါဝင်ပေးဖို့လိုတယ်။ ကွာရန်တင်း ပြီးသွားရင် ရောဂါလက္ခဏာပေါ်ရင် ကုသပေးတယ်၊ ဒီကြားထဲ ရောဂါလက္ခဏာ ပေါ်လာရင်လည်း ပေါ်လာသလို သတင်းပေးဖို့ လိုတယ်ပေါ့နော်။

ကူးစက်မြန် ကိုဗစ်ပိုး မျိုးကွဲသစ်အန္တရာယ် မြန်မာတို့ သတိပြုဖွယ် (ကူးစက်ရောဂါကျွမ်းကျင်သူ ဒေါက်တာသန်းနိုင်စိုး)

..........

ကူးစကျမွနျ ကိုဗဈပိုး မြိုးကှဲသဈအန်တရာယျ မွနျမာတို့ သတိပွုဖှယျ (ကူးစကျရောဂါကြှမျးကငြျသူ ဒေါကျတာသနျးနိုငျစိုး)

(Unicode)

ကူးစကျမွနျပွငျးထနျတဲ့ အိန်ဒိယမြိုးကှဲသဈအပါအဝငျ ကိုဗဈဗီဇပွောငျးမြိုးကှဲသဈတှေ၊ မွနျမာနိုငျငံမှာ တနေ့ အငျ်ဂါနေ့မှာ စတှေ့ခဲ့တာက၊ အရေးပါတဲ့ သတိပေးခေါငျးလောငျးသံကွီးဖွဈတယျလို့၊ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတဈဦးက ဆိုပါတယျ။

အိန်ဒိယမှာ ကိုဗဈလှိုငျးသဈပွနျတကျခဲ့သလို၊ မွနျမာနိုငျငံမှာ ကိုဗဈတတိယလှိုငျးအဖွဈ ပွငျးပွငျးထနျထနျ တကျမလာရေး၊ ဘာတှလေုပျဆောငျနပွေီး၊ ပွညျသူတှကေ ဘယျလိုဝိုငျးကာကှယျပေးနိုငျပါလဲ။ ကနြျးမာရေးနဲ့အားကစားဝနျကွီးဌာန ပွောခှင့ျရ၊ ကူးစကျရောဂါဆိုငျရာ ကြှမျးကငြျသူ ဒေါကျတာ သနျးနိုငျစိုးကို ကိုဝငျးမငျးက မေးထားပါတယျ။

ဒီ အိန်ဒိယပိုး မြိုးကှဲသဈစဝငျလာပုံကို ကနြျးမာရေး အသိပညာ မွှင့ျတငျရေးဌာန တာဝနျခံလညျးဖွဈတဲ့ ဒေါကျတာ သနျးနိုငျစိုးက

“အငျမတနျမှ ပွန့ျပှားလှယျတဲ့ ဒီ Strain အနနေဲ့ ဝငျရောကျလာတယျ ဒါပမေယ့ျ အဲဒီ ဝငျလာတဲ့အခြိနျကတညျးက ကနြောျတို့ Meeting တှထေဲမှာ ဆှေးနှေးတဲ့အခါကတြော့ ကနြောျတို့ အနောကျဘကျက တဖကျနိုငျငံနဲ့လညျး ဆကျစပျတယျ ၊ ကြီခါးနဲ့ တမူးတို့ပေါ့ တဖကျနိုငျငံနဲ့ နယျစပျဖွဈတဲ့နရောတှမှော။ တှေ့ရတဲ့ပုံတှကေလညျး Cluster လိုကျတှေ့တယျ လူအစုလိုကျဖွဈပှားတာပေါ့နောျ။ ပွီးတဲ့အခါကတြော့ သူ့ရဲ့ Transmissibility ခေါျတာပေါ့နောျ ဆကျတိုကျကူးစကျတာက အရမျးမွနျတယျဆိုတာ ကနြောျသတိထားမိတယျ။ အဲဒီ ၂၇ မမှော ကနြောျတို့ပိုး တှေ့ရာခိုငျနှုနျးက ထူးထူးခွားခွား စတှေ့ခဲ့တယျ။ ဒါဆိုရငျတော့ ခွရောကတော့ တှေ့နပွေီ ဗီဇပွောငျးတဲ့ပိုးတော့ ဖွဈဖို့မြားနပွေီ။ ဆိုတော့ ကနြောျတို့ စိတျထဲမှာ ဒါကို အဲဒီအခြိနျထဲက New Variant ဆိုပွီးပဲ ဗီဇမြိုးကှဲ ပေါ့ သဘောထားပွီးတော့ ဆောငျရှကျခဲ့တာပေါ့နောျ။ သူ့ရဲ့ ဘာလဲဆိုတော့ ကနြောျတို့က ဆငျကောငျကွီးသာ မတှေ့သေးတာပေါ့နောျ ဒီအခြိနျမှာ ဆငျခွရောကို တှေ့ပွီပေါ့နောျ။ ဒါကွောင့ျမို့ ကနြောျတို့က ဖွဈနိုငျတယျ ဒီဘကျက Awareness (အသိပညာပေးမူ) မွင့ျတငျတဲ့အပိုငျးတှရေော တဖကျက မွနျမွနျဆနျဆနျ ပိတျတဲ့အပိုငျးတှရေော ဆောငျရှကျခဲ့ပါတယျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ဆရာ အဲဒီတော့ လကျတှေ့ကာကှယျထိနျးခြုပျနိုငျမှု အနအေထားရော ဘယျလိုရှိနသေလဲ ဆရာ။

ဒေါကျတာ သနျးနိုငျစိုး။ ။ ဒီ COVID က တကယ့ျနညျးပညာတှေ ဖှံ့ဖွိုးတိုးတကျတဲ့ နိုငျငံကွီးတှေ ၊ တကယ့ျ ကနြျးမာရေးစနဈနဲ့ ရောဂါထိနျးခြုပျမူတှေ ကောငျးမှနျတဲ့ နိုငျငံကွီးတှမှောတောငျမှ တားဆီးလို့မရနိုငျတဲ့ ရောဂါမှာ ပါတာပေါ့နောျ။ ဗီဇပွောငျးပိုး သဘာဝအရလညျး မွနျမွနျဆနျဆနျ ပြံ့နိုငျတဲ့ သဘောရှိတယျပေါ့နောျ။ ဒါကွောင့ျမို့လို့ တဖွေးဖွေးးနဲ့ ကလေးမွို့ပေါ့နောျ ခုနက နယျစပျဒသေ ဘကျကနေ ကလေးတို့ မန်တလေးတို့ ၊ အခု ရနျကုနျမှာပါ Cluster လိုကျတှေ့လာနတေယျပေါ့နောျ။ ဒါပမေယ့ျ အခုအခြိနျအထိ ကနြောျတို့ဘကျက ကံကောငျးတဲ့အခကြျလို့ပဲ ပွောရမှာပေါ့နောျ အဲဒါကတော့ တကယ့ျကို ပြံ့တဲ့အနအေထားမဟုတျဘူး Full-blown Community Spread အနနေဲ့ မတှေ့ရပဲနဲ့ Cluster of Case တှပေေါ့နောျ ။ ဒီနရောလေးမှာ အခုဆိုရငျ လားရှိုးဆိုရငျ သိသာတယျပေါ့နောျ။ အဲဒီက ပထမဝငျလာသူက Traveling History ရှိခဲ့တယျပေါ့နောျ။ အဲဒီလူနဲ့ ဆကျစပျတဲ့လူတှမှော cluster အသှငျတှေ့ရတယျ။ အဲလိုပဲ တခွားနရောလေးတှမှောလညျး Cluster အသှငျတှေ့နရေတော့ ဒါက ပွန့ျသှားတဲ့ အနအေထားမဟုတျဘူး Cluster အုပျစုလိုကျ အုပျစုလိုကျ တှေ့နရောတော့ ရောဂါကို ထိနျးခြုပျနိုငျတဲ့အဆင့ျမှာရှိတယျပေါ့နောျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ဆရာရေ ဒီနရောမှာ အခုလိုမြိုးကှဲသဈတှေ စတှေ့လိုကျတာက ဘယျလိုအရေးပါမှု ရှိသလဲဆရာရေ။

ဒေါကျတာ သနျးနိုငျစိုး။ ။ Wakeup call လို့ခေါျတာပေါ့နောျ ကနြောျတို့ဒီ ကူးစကျရောဂါ ဗဒေအနနေဲ့ပွောရရငျ ဒါက ကနြောျတို့အတှကျ ခေါငျးလောငျးထိုးသံပေါ့နောျ ။ ဥပမာ ကနြောျတို့ဆီမှာ ဖွဈပှားမှု နညျးတဲ့အခြိနျမှာ ဧပွီလဆနျးကတညျးက အိန်ဒိယဘကျမှာစပွီးတော့ အနောကျဘကျမှာ ဖွဈတယျ အရှေ့ဘကျမှာဖွဈတယျ။ ထူးထူးခွားခွား Wave တှအေနနေဲ့ တကျလာတာကို တှေ့တယျ။ နယျနမိတျခငြျး ဆကျစပျတာကလညျး အရှညျကွီးပေါ့နောျ။ ဒီလိုနရောမြိုးတှမှော လှယျလှယျကူကူ ဝငျလို့ထှကျလို့ရတဲ့နရောတှလေညျး အမြားကွီးရှိနိုငျတယျ။ ဒီလိုမြိုး အိမျနီးနားခငြျးနိုငျငံတှမှော ဖွဈတယျဆိုတာက ကနြောျတို့အတှကျ ဒါက First Wakeup call ပေါ့နောျ ဒါစပွီးတော့ ပထမ ခေါငျးလောငျးထိုးသံပေါ့ ။ ပွီးတဲ့အခါ ကိုယ့ျနိုငျငံမှာ မဖွဈဘူးထငျပမေယ့ျ ဝုနျးဆိုပွီး ကိုယ့ျနိုငျငံမှာ ရောကျလာတယျပေါ့နောျ။ ဧပွီလဆနျးလောကျက အနအေထားကနပွေီးတော့ မလေလောကျမှာ ကွိုတငျပွငျဆငျတာတှေ အမြားကွီးလုပျခဲ့တယျ။ ထငျတဲ့အတိုငျးပဲ မလေကုနျမှာ စတှေ့တယျပေါေ့နာျ။ တှေ့တဲ့အခြိနျကလညျး ဒုတိယ ခေါငျးလောငျးထိုးသံလို့ခေါျရမှာပေါ့။ အဲဒီအခြိနျပွီးတဲ့အခါကတြော့ အခု ဒီ ရနျကုနျတို့လိုနရောမြိုး၊ လကျပံတနျးတို့လိုနရောမြိုးမှာ Cluster of Case တှေ တှေ့လာတယျပေါ့နောျ။ ဒါကလညျး တတိယ ခေါငျးလောငျးထိုးသံ အကွီးကွီးပေါ့နောျ။ ဒီထကျပိုကယြျတဲ့ ခေါငျးလောငျးထိုးသံက Variants of Concern (VOC) ပေါ့နောျ ဒါက စိတျပူစရာကောငျးတဲ့ ဗီဇမြိုးကှဲပေါ့ Alpha နဲ့ Delta နဲ့ကို ကနြောျတို့ တှေ့တယျပေါ့နောျ။ နောကျ Kappa လညျးတှေ့တယျပေါ့နောျ အဲဒီအခါကတြော့ ပိုကယြျတဲ့ ခေါငျးလောငျးထိုးသံပေါ့နောျ။

ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ဆရာ အဲဒီတော့ အခုဒီ ကူးစကျမွနျပွငျးထနျတဲ့ မြိုးကှဲသဈကနေ မွနျမာနိုငျငံမှာ ပွငျးပွငျးထနျထနျ COVID တတိယလှိုငျးမဖွဈလာဖို့ပေါ့နောျ အဓိက ဘာမှာခငြျသလဲဆရာ။

ဒေါကျတာ သနျးနိုငျစိုး။ ။ ဘယျပဲသှားသှား ဘာပဲလုပျလုပျ COVID-19 ရောဂါကာကှယျရေး စညျးကမျးတှဖွေဈတဲ့ Mask တပျခွငျး၊ လကျဆေးခွငျးနဲ့ ခပျခှာခှာနခွေငျး ဒါတှကေို လူတိုငျး စိတျထဲမှာ အမွဲတမျးထားပွီးတော့ ကာကှယျရမယျ ၊ မိမိကစပွီး ကာကှယျရမယျဆိုတာကို လိုကျနာကငြ့ျသုံးရမယ့ျ အခြိနျအခါဖွဈနပေါပွီ။ ထိနျးခြုပျတဲ့အပိုငျးကတော့ ခုနက ရောဂါပိုးတှေ့ပွီဆိုရငျ ထိတှေ့ခဲ့တဲ့လူတှနေဲ့ အထူးသဖွင့ျ လိုငျးကားစီးတဲ့လူတှပေေါ့နောျ ဒါမြိုးဆိုရငျ ကနြောျတို့က စိုးရိမျတယျ။Contact Tracing လို့ခေါျတာပေါ့နောျ ဒီလုပျငနျးတှမှော ပူးပေါငျးပါဝငျဖို့ လိုတယျ။ Contact Tracing လုပျပွီးရငျ စဈဆေးတဲ့အပိုငျးမှာလညျး စဈဆေးတဲ့နရောတှေ တိုးခြဲ့တာတို့ Rapid Test Kit တှေ အဲဒါတှလေညျး ကနြေျာတို့ လကျထဲမှာ အမြားကွီးရှိနသေေးတယျ သိနျးနဲ့ခြီရှိနသေေးတယျ။ စဈတယျ သီးသန့ျခှဲထုတျတယျ ၊ ကှာရနျတငျးလုပျတယျ အသှားအလာကန့ျသတျပွီးတော့ သီးခွားခှဲထားတဲ့နရောတှမှောလညျး ပူးပေါငျးပါဝငျပေးဖို့လိုတယျ။ ကှာရနျတငျး ပွီးသှားရငျ ရောဂါလက်ခဏာပေါျရငျ ကုသပေးတယျ၊ ဒီကွားထဲ ရောဂါလက်ခဏာ ပေါျလာရငျလညျး ပေါျလာသလို သတငျးပေးဖို့ လိုတယျပေါ့နောျ။