(Zawgyi/Unicode)
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်တွင်းစစ်ဖြစ်တဲ့ အခြေအနေမရောက်အောင် အရေးတကြီး တားဆီးဆောင်ရွက်ဖို့ လိုအပ်နေပြီလို့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကော်မရှင်နာမင်းကြီး Michelle Bachelet ကပြောကြားလိုက်ပါတယ်။ Switzerland နိုင်ငံ Geneva မြို့မှာ ကျင်းပနေတဲ့ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးကောင်စီရဲ့ ၄၈ ကြိမ်မြောက်အစည်းအဝေးမှာ ကော်မရှင်နာမင်းကြီး Bachelet က မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေ အစီရင်ခံစာတင်ပြစဉ်မှာ ပြောကြားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
"လက်နက်ကိုင် ခုခံစစ်ပွဲတွေ ပေါ်ပေါက်နေတာကနေ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြည်တွင်းစစ်ပွဲကြီးဖြစ်လာနိုင်တဲ့ စိုးရိမ်စရာဖြစ်နေပြီ" လို့ိ ပြောသွားတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကြားကာလ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ NUG အပါအဝင် ပြဿနာမှာ ပတ်သက်နေတဲ့ အဖွဲ့အားလုံးပါဝင်တဲ့ နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ အဖြေရှာရေးကို လုံခြုံရေးကောင်စီအနေနဲ့ တက်တက်ကြွကြွ ထောက်ခံပံ့ပိုးပါလို့ သူက တိုက်တွန်းခဲ့ပါတယ်။
အာဆီယံက ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်နေတဲ့ကိစ္စကိုလည်း သြဇာညောင်းတဲ့ ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက အရေးပေါ် ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ဖို့လိုအပ်တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှု အဆုံးသတ်ရေးနဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေ ထိမ်းမနိုင် သိမ်းမရဖြစ်နေတာကို ရပ်နိုင်ဖို့အတွက် စွဲဆောင်တဲ့နည်း၊ ဒဏ်ခတ်တဲ့နည်းတွေသုံးသင့်တယ်လို့ ကော်မရှင်နာမင်းကြီး Bachelet က အကြံပြုခဲ့ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ လွတ်လပ်ခွင့်ဆုံးရှုံးနေတာအပါအဝင် လူ့အခွင့်အရေးနဲ့ လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ ဥပဒေ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ချိုးဖောက်ခံနေရတဲ့ အခြေအနေတွေကို မှတ်တမ်းတင်ထားတဲ့ အစီရင်ခံစာကို လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီကို သူက ဒီနေ့တင်ပြခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်ကနေ ဇူလိုင်လလယ်အထိ အခြေအနေကိုတင်ပြတဲ့ အစီရင်ခံစာထဲမှာ စစ်တပ်က လူသားထုအပေါ် ကျူးလွန်တဲ့ပြစ်မှုတွေ၊ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ရာရောက်တယ်လို့ ပြောနိုင်တဲ့ကိစ္စတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။
အခြေခံအခွင့်အရေးတွေ အကြီးအကျယ် ဖိနှိပ်ခံနေရတာနဲ့အတူ ငြိမ်းငြိမ်းချမ်းချမ်း ဆန္ဒပြပွဲတွေ ဆက်ရှိနေတဲ့အပြင် လက်နက်ကိုင် ခုခံစစ်ပွဲတွေလည်း ပေါ်ပေါက်လာတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကော်မရှင်နာမင်းကြီးက ပြောပါတယ်။
စစ်တပ်ဘက်ကလည်း ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေ၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ အခြေစိုက်တယ်လို့ထင်ရတဲ့ ကျေးရွာတွေကို ထိုးစစ်ဆင်တိုက်ခိုက်တာတွေ လုပ်နေတဲ့အတွက် အများအပြား အိုးအိမ်စွန့်ပစ် ထွက်ပြေးနေရတဲ့ အခြေအနေကိုလည်း လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှာ တင်ပြသွားပါတယ်။
လက်နက်ကိုင် တိုက်ခိုက်နေကြသူတွေအားလုံးအနေနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို လေးစားဖို့နဲ့၊ စစ်ရေးပစ်မှတ်မဟုတ်တဲ့ အရပ်ဖက်နဲ့ဆိုင်တာတွေကို ကာကွယ်ပေးဖို့လည်း ပန်ကြားခဲ့ပါတယ်။ လူသားချင်းစာနာတဲ့ အကူအညီတွေပေးနိုင်ဖို့ စစ်တပ်အပြင် တခြားသက်ဆိုင်နေတဲ့ အဖွဲ့တွေအားလုံးက အကန့်အသတ်မရှိ ခွင့်ပြုဖို့အတွက်ကိုလည်း လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကော်မရှင်နာမင်းကြီး Michelle Bachelet က လူ့အခွင့်အရေးကောင်စီမှာ ဒီနေ့ စက်တင်ဘာ ၂၃ ရက်မှာ တင်ပြပြောကြားခဲ့ပါတယ်။
...................................................................................
Your browser doesn’t support HTML5
မြန်မာ ပြည်တွင်းစစ်ကြီးဖြစ်မလာရေး တားဆီးဖို့ လူ့အခွင့်အရေးမဟာမင်းကြီး တိုက်တွန်း
မွနျမာ ပွညျတှငျးစဈကွီးဖွဈမလာရေး တားဆီးဖို့ လူ့အခှင့ျအရေးမဟာမငျးကွီး တိုကျတှနျး
(Unicode)
မွနျမာနိုငျငံမှာ ပွညျတှငျးစဈဖွဈတဲ့ အခွအေနမေရောကျအောငျ အရေးတကွီး တားဆီးဆောငျရှကျဖို့ လိုအပျနပွေီလို့ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကောျမရှငျနာမငျးကွီး Michelle Bachelet ကပွောကွားလိုကျပါတယျ။ Switzerland နိုငျငံ Geneva မွို့မှာ ကငြျးပနတေဲ့ ကုလသမဂ်ဂလူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီရဲ့ ၄၈ ကွိမျမွောကျအစညျးအဝေးမှာ ကောျမရှငျနာမငျးကွီး Bachelet က မွနျမာနိုငျငံ လူ့အခှင့ျအရေး အခွအေနေ အစီရငျခံစာတငျပွစဉျမှာ ပွောကွားခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
"လကျနကျကိုငျ ခုခံစဈပှဲတှေ ပေါျပေါကျနတောကနေ မွနျမာနိုငျငံမှာ ပွညျတှငျးစဈပှဲကွီးဖွဈလာနိုငျတဲ့ စိုးရိမျစရာဖွဈနပွေီ" လို့ိ ပွောသှားတာဖွဈပါတယျ။ ဒါကွောင့ျ ကွားကာလ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ NUG အပါအဝငျ ပွူနာမှာ ပတျသကျနတေဲ့ အဖှဲ့အားလုံးပါဝငျတဲ့ နိုငျငံရေးနညျးလမျးနဲ့ အဖွရှောရေးကို လုံခွုံရေးကောငျစီအနနေဲ့ တကျတကျကွှကွှ ထောကျခံပံ့ပိုးပါလို့ သူက တိုကျတှနျးခဲ့ပါတယျ။
အာဆီယံက ကွိုးပမျးဆောငျရှကျနတေဲ့ကိစ်စကိုလညျး သွဇာညောငျးတဲ့ ကုလသမဂ်ဂအဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှကေ အရေးပေါျ ဝိုငျးဝနျးဆောငျရှကျဖို့လိုအပျတယျလို့ သူကပွောပါတယျ။ စဈအာဏာသိမျးမှု အဆုံးသတျရေးနဲ့ အကွမျးဖကျမှုတှေ ထိမျးမနိုငျ သိမျးမရဖွဈနတောကို ရပျနိုငျဖို့အတှကျ စှဲဆောငျတဲ့နညျး၊ ဒဏျခတျတဲ့နညျးတှသေုံးသင့ျတယျလို့ ကောျမရှငျနာမငျးကွီး Bachelet က အကွံပွုခဲ့ပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံ လှတျလပျခှင့ျဆုံးရှုံးနတောအပါအဝငျ လူ့အခှင့ျအရေးနဲ့ လူသားခငြျးစာနာမှုဆိုငျရာ နိုငျငံတကာ ဥပဒေ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး ခြိုးဖောကျခံနရေတဲ့ အခွအေနတှေကေို မှတျတမျးတငျထားတဲ့ အစီရငျခံစာကို လူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီကို သူက ဒီနေ့တငျပွခဲ့တာဖွဈပါတယျ။
စဈအာဏာသိမျးပွီးခြိနျကနေ ဇူလိုငျလလယျအထိ အခွအေနကေိုတငျပွတဲ့ အစီရငျခံစာထဲမှာ စဈတပျက လူသားထုအပေါျ ကြူးလှနျတဲ့ပွဈမှုတှေ၊ စဈရာဇဝတျမှုတှေ ကြူးလှနျရာရောကျတယျလို့ ပွောနိုငျတဲ့ကိစ်စတှလေညျး ပါဝငျပါတယျ။
အခွခေံအခှင့ျအရေးတှေ အကွီးအကယြျ ဖိနှိပျခံနရေတာနဲ့အတူ ငွိမျးငွိမျးခမြျးခမြျး ဆန်ဒပွပှဲတှေ ဆကျရှိနတေဲ့အပွငျ လကျနကျကိုငျ ခုခံစဈပှဲတှလေညျး ပေါျပေါကျလာတယျလို့ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကောျမရှငျနာမငျးကွီးက ပွောပါတယျ။
စဈတပျဘကျကလညျး ပွညျသူ့ကာကှယျရေးအဖှဲ့တှေ၊ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျအဖှဲ့တှေ အခွစေိုကျတယျလို့ထငျရတဲ့ ကြေးရှာတှကေို ထိုးစဈဆငျတိုကျခိုကျတာတှေ လုပျနတေဲ့အတှကျ အမြားအပွား အိုးအိမျစှန့ျပဈ ထှကျပွေးနရေတဲ့ အခွအေနကေိုလညျး လူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီမှာ တငျပွသှားပါတယျ။
လကျနကျကိုငျ တိုကျခိုကျနကွေသူတှအေားလုံးအနနေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကို လေးစားဖို့နဲ့၊ စဈရေးပဈမှတျမဟုတျတဲ့ အရပျဖကျနဲ့ဆိုငျတာတှကေို ကာကှယျပေးဖို့လညျး ပနျကွားခဲ့ပါတယျ။ လူသားခငြျးစာနာတဲ့ အကူအညီတှပေေးနိုငျဖို့ စဈတပျအပွငျ တခွားသကျဆိုငျနတေဲ့ အဖှဲ့တှအေားလုံးက အကန့ျအသတျမရှိ ခှင့ျပွုဖို့အတှကျကိုလညျး လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ ကောျမရှငျနာမငျးကွီး Michelle Bachelet က လူ့အခှင့ျအရေးကောငျစီမှာ ဒီနေ့ စကျတငျဘာ ၂၃ ရကျမှာ တငျပွပွောကွားခဲ့ပါတယျ။