[Zawgyi/Unicode]
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ ကြိုတင်မဲပေးနိုင်ရေး ပြည်ပရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ပြင်ဆင်နေကြတဲ့အကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ လွှတ်တော်အသီးသီးအတွက် ပါတီစုံဒီမိုကရေစီ အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲတွေကို လာမယ့် နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့ တနင်္ဂနွေနေ့မှာ ကျင်းပမယ်လို့ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဥက္ကဋ္ဌက ဇူလိုင်လ ၁ရက်နေ့က ကြေညာလိုက်တာပါ။ ဒီ ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အထွေထွေရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ မဲပေးနိုင်ကြဖို့ကိုလည်း သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံအသီးသီးက မြန်မာသံရုံးတွေကနေ ကြိုတင်ဆန္ဒမဲပေးခွင့်ရှိသူများ လျှောက်ထားနိုင်ဖို့ ပုံစံ ၁၅ တွေကို ဒီဇူလိုင်လဆန်းကစလို့ စတင်ဖြန့်ဝေပေးနေပြီဖြစ်ပါတယ်။
SEE ALSO: မြန်မာအထွေထွေရွေးကောက်ပွဲများ နိုဝင်ဘာ ၈ ရက် ကျင်းပမည်ပြည်ပရောက်ရှိနေတဲ့ တရားဝင်နိုင်ငံကူးလက်မှတ်ကိုင်ဆောင်ထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေအနေနဲ့ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်မိတ္တူ၊ နောက် မဲဆန္ဒနယ်-သတ်မှတ်စိစစ်နိုင်ဖို့ အိမ်ထောင်စုသန်းခေါင်စာရင်းမိတ္တူနဲ့တကွ မိမိတို့ရောက်ရှိနေတဲ့ နိုင်ငံ မြို့ နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက မိမိရဲ့ အမြဲတမ်းနေရပ်လိပ်စာကို (ပုံစံ ၁၅)မှာ ပြည့်စုံစွာဖြည့်စွက်ရမှာဖြစ်ပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေကနေ သတ်မှတ်ထားတဲ့ နောက်ဆုံးနေ့ရက်အမီ စာတိုက်ကဖြစ်စေ email နဲ့ဖြစ်စေ ပေးပို့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
ပြည်ပရောက် မြန်မာအများဆုံးနေထိုင်ရာ အာရှနိုင်ငံတွေမှာတော့ အထူးသဖြင့် COVID-19 ကပ်ရောဂါကာလအတွင်း အခက်အခဲမရှိ မဲပေးရမယ့်ပုံစံတွေ ဖြည့်သွင်းပေးပို့နိုင်ရေး ပြည်ပရောက်နိုင်ငံသား အချင်းချင်း ဝိုင်းဝန်းအကြံပေးနေကြပါတယ်။
စင်ကာပူနိုင်ငံမှာတော့-လာမယ့် ဇူလိုင်လ ၁၆ ရက်နေ့မှာ မဲဆန္ဒရှင်ပုံစံ ၁၅ စတင်ပေးပို့နိုင်ပြီး သြဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားပြီး ပေးပို့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ စင်္ကာပူရောက် မြန်မာတွေ ကြိုတင်မဲတွေပေးနိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်နေကြတဲ့ အခြေအနေတွေကို ကမ်းလွန်ရေနံ တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းက လုပ်ငန်းခွင် ဘေးကင်းလုံခြုံရေးဆိုင်ရာ ဌာနမှူး ဦးတင်မင်းက ဗွီအိုအေကိုပြောပြပါတယ်။
"မြန်မာအဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ နောက်ပရဟတိအဖွဲ့တွေ ဒီနေ့ မြန်မာသံရုံးမှာ အစည်းအဝေးရှိတယ်။ သူတို့တွေက ပထမဆုံးအဆင့်ကတော့ ဒီ ပုံစံ ၁၅ နဲ့ ပတ်သက်လို့ ရှိတဲ့ ဒီမှာမြန်မာအားလုံး မဲပေးလို့ရတဲ့သူတိုင်း မဲပေးလို့ရအောင် ဘယ်လိုစီစဉ်မလဲဆိုတာ ဆွေးနွေးကြမှာ။ စင်ကာပူမှာရှိတဲ့ မြန်မာသံရုံးက ပုံစံ ၁၅ အပြင် ပတ်စ်ပို့အပြင် ဒီနိုင်ငံမှာနေထိုင်တဲ့အထောက်အထားတောင်းတယ်။ PR ဆို PR ကဒ် ပေါ့လေ Work Permit ကဒ်ပေါ့လေ Attachment Documents ပါ ပါလာတော့ တချို့တချို့တွေအတွက် နည်းနည်း အခက်အခဲဖြစ်လာတယ်ပေါ့လေ။ ဒါတွေကို သူတို့ဒီနေ့အစည်းအဝေးမှာ သူတို့ ပြောကြဆိုကြလိမ့်မယ်။ ကျနော်ကြားတာပေါ့လေ။ နောက် သံရုံးကို သွားတင်ဖို့ကလည်း တချို့ကလေးတွေက အပြင်ထွက်လို့ မရဘူး။ အဆောင်နေရတဲ့ ကလေးတွေဆိုရင် အခုအချိန်အထိ isolation မှာ ရှိနေကြတုန်းပဲ။ တချို့ အိမ်အကူကလေးတွေဆိုရင် သူတို့အပြင်ထွက်လို့ရတဲ့နေ့က တနင်္ဂနွေပဲရှိတယ်။ ကြားရက် ထွက်လို့မရဘူး။ ဆိုတော့ ဒီလိုအနေအထားတွေမှာ ဘယ်သူတွေက ဘယ်လိုမျိုး ကူညီနိုင်မလဲပေါ့လေ တချို့ မြန်မာအဖွဲ့အစည်းတွေကတော့ ကြားခံအနေနဲ့ အကူညီပေးကြမယ်ပေါ့လေ။ ပုံစံဖြည့်တာမှာရော သံရုံးကို တင်ပေးဖို့ရောပေါ့ ဒီလိုမျိုးတွေကြားတယ်။ နောက် တချို့ အဖွဲ့အစည်းတွေက ဘာစဉ်းစားလဲဆိုတော့ အွန်လိုင်းကနေ App ထုတ်မယ်၊ App လုပ်ပြီး သံရုံးရဲ့ အီးမေးလ်ကို တိုက်ရိုက်လင့်လုပ်ပြီးတော့ တခါတည်း Attachment Documents ဖိုင်တွေ ချိတ်ပြီး တွဲတင်နိုင်အောင် စီစဉ်ကြလိမ့်မယ်လို့ ပြောသံလည်းကြားတယ်။"
မြန်မာနိုင်ငံသား အလုပ်သမားတွေပါအဝင် သိန်းချီရှိနေတဲ့ မလေးရှားနိုင်ငံမှာလည်း ကြိုတင်မဲပေးနိုင်ဖို့ ကွာလာလမ်ပူမှာ ရှိတဲ့မြန်မာသံရုံးမှာ မဲပေးခွင့်ပုံစံ ၁၅ တွေ လာထုတ်ယူဖို့ ဒီကနေ့ ဇူလိုင်လ ၆ ရက်နေ့ရက်စွဲနဲ့ ဆော်သြထုတ်ပြန်ပါတယ်။ မလေးရှားနိုင်ငံ တဝှမ်းလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ မဲပေးရမယ့်သူတွေ အဆင်ပြေအောင် သံရုံးက လုပ်ပေးသင့်တဲ့ အချက်အလက်တွေကို မလေးရှားရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကို ကူညီပေးနေတဲ့ ကွာလာလမ်ပူအခြေစိုက် မလေးရှားနိုင်ငံက မြန်မာလူမှုကူညီရေးအသင်း ဥက္ကဋ္ဌ ဦးဆန်းဝင်းက အကြံပြုပါတယ်။
"မလေးရှားရောက် မြန်မာတွေအတွက်က နေရာဒေသက မလေးရှားကလည်း အရမ်းကျယ်ပြန့်တယ်လေ။ ထိုင်းဘက်ခြမ်းဆို ကလမ်တန်းတို့ ပီနန်းတို့ရှိတယ်။ စင်ကာပူနားဆို ဂျိုဟိုးပြည်နယ်ဘက်အထိ အရှေ့ဘက် အင်ဒိုနီးရှားဘက်ခြမ်းဆို ဆာဗား ဆာဒါဝပ်ဆိုတဲ့ပြည်နယ်ရှိတယ်။ အဲ့ဘက်တွေမှာလည်း တရားဝင်အလုပ်သမားတွေရှိတယ်။ အခုက ကွာလာလမ်ပူတခုတည်းကို မဲလာပေးရမယ်ဆိုရင် ထိုင်းနယ်စပ်ကနေ မဲလာပေးဖို့ဆိုတာလည်းမဖြစ်နိုင်ဘူး။ ဒါကြောင့် မလေးရှားနိုင်ငံက အစိုးရအဖွဲ့အစည်းတွေ ညှိနှိုင်းပြီးပေါ့လေ။ သတ်မှတ်ရက်လေး တရက်သတ်မှတ်ပြီး တပြိုင်နက်တည်း ကျင်းပပေးမယ်ဆိုကောင်းတယ်။ အဲ့လိုကျင်းပတဲ့အခါ မှာလည်း သက်ဆိုင်ရာပြည်နယ်တွေမှာ ရှိတဲ့ ကျနော်တို့လို လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့တွေလည်း ပါဝင်စေချင်တယ်။ ဒါမှသာ စစ်မှန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီစနစ်နဲ့ မဲပေးပိုင်ခွင့်ရှိကြမယ်လို့ ကျနော်က ယူဆတယ်။"
မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ သောင်းချီရှိနေတဲ့ တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံ ကိုရီးယားရောက်မြန်မာနိုင်ငံသား ကြိုတင်မဲပေးနိုင်ရေး ဆိုးလ်အခြေစိုက် မြန်မာသံရုံးရဲ့ ကြိုတင်မဲပေးနိုင်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ တောင်ကိုရီးယားရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေဘက်က "၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ အထောက်အကူပြုကော်မတီ" ဖွဲ့ပြီး ဝိုင်းဝန်းကူညီပေးနေကြပါတယ်။ ကော်မတီရဲ့ ဦးဆောင်သူတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးဝင်းပေါ်မောင်က မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ နိုင်ငံသား အခွင့်အရေးနဲ့အညီ မဲပေးကြဖို့ တိုက်တွန်းပါတယ်။
SEE ALSO: ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ မရေရာသေးတာကြောင့် စိုးရိမ်ချက်တွေ ထွက်ပေါ်"ကျနော်တို့ ကိုရီးယားမှာက လူက ၃၀,၀၀၀ ကျော်လောက်ရှိတယ်လေ။ တကယ်တမ်း မဲလာပေးကြမယ်ဆိုရင် ပမာဏက များတဲ့အခါကျတော့ သံရုံးမှာ ရှိတဲ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ လုပ်ဖို့ မလွယ်ဘူးလေ။ ဒါကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက ဝိုင်းဝန်းပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပေးကြတာပါ။ ဒါကြောင့် တောင်ကိုရီးယားနိုင်ငံထဲက နယ်မြေဒေသအသီးသီးမှာရှိတဲ့ အသင်းအဖွဲ့တွေက ပထမပိုင်းမှာ ပုံစံ ၁၅ ဖြန့်ဝေတာ မဲစာရင်းပြုစုတာတွေ လုပ်မှာပါ စလည်း အခုစတင်နေပါပြီ။ အဓိကကတော့ တတ်နိုင်သလောက်ဖြစ်နိုင်ရင် မဲပေးကြပါလို့ ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။ အဓိက ကတော့ ဘယ်ပါတီကိုပဲပေးပေး ဘယ်သူ့ကိုပဲပေးပေး ကိုယ်ကြိုက်တာကို ရွေးချယ်ပြီး ပေးပါ မဲကို ပေးဖြစ်အောင် ပေးကြပါလို့ ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းပါတယ်။ ဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ကျနော်တို့မြန်မာနိုင်ငံမှာ ဒီမိုကရေစီစနစ် နိုင်ငံရေးစနစ် အခြေခိုင်သွားဖို့ အသားကျသွားဖို့က ရွေးကောက်ပွဲတွေက သိပ်အရေးကြီးပါတယ် ရွေးကောက်ပွဲတွေ အောင်မြင်မှ ဒီမိုကရေစီ စနစ်အောင်မြင်မယ်လို့ တိုင်းတာလို့ရမှာပါ။ ရွေးကောက်ပွဲ မအောင်မြင်ဘူးဆိုရင် ဒါ ဒီမိုကရေစီ နောက်လန်သွားတာမျိုးဖြစ်သွားနိုင်တယ်။ ဒါကြောင့် ဒီရွေးကောက်ပွဲမှာလည်း ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်ရေး အားလုံး မဲလာပေးကြဖို့ ကျနော်တို့က တိုက်တွန်းပါတယ်။"
အာရှနိုင်ငံတွေမှာလည်း ဒီလို ပြည်ပရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေ ကြိုတင်မဲပေးနိုင်ရေး ပြင်ဆင်နေကြသလို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှာတော့ မဲပေးရမယ့်သူတွေရဲ့ ဖြည့်စွက်ပုံစံကိုသြဂုတ်လ ၅ ရက်နေ့ နောက်ဆုံးထားပြီး အကြောင်းကြားပေးပို့ရမယ် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်တန်ဒီစီမြို့တော် အခြေစိုက် မြန်မာသံရုံးကလည်း ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
အလားတူ ဥရောပဘက်ခြမ်းက မြန်မာသံရုံးအခြေစိုက်နိုင်ငံတွေမှာလည်း ကြိုတင်မဲစာရင်းတွေ ကောက်ခံနိုင်ရေး ကြိုတင်ပြင်ဆင်နေကြပြီဖြစ်ပါတယ်။
ဒီလိုမဲပေးခွင့်ရှိသူ ပြည်ပရောက်မြန်မာနိုင်ငံသားတွေရဲ့ ဖြည့်စွက်ပုံစံတွေကို သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေက စုစည်းပြီး-မြန်မာနိုင်ငံက ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်ဆီကို သတ်မှတ်ချက်အမီ ပေးပို့သွားမှာဖြစ်ပြီး သက်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတွေအလိုက် ကြိုတင်ဆန္ဒမဲပေးပွဲ ကျင်းပမယ့်နေ့ရက်နဲ့ အချိန်တွေကို ထပ်မံသတိပေး အကြောင်းကြားသွားမှာဖြစ်တယ်လို့ ပြည်ပနိုင်ငံတွေမှာ အခြေစိုက်တဲ့ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ သံရုံးတွေဘက်က သတင်းထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ကြိုတင်မဲပေးရေး ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေ ပြင်ဆင်
[Unicode Version]
ကွိုတငျမဲပေးရေး ပွညျပရောကျမွနျမာတှေ ပွငျဆငျ
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ ကွိုတငျမဲပေးနိုငျရေး ပွညျပရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှေ ပွငျဆငျနကွေတဲ့အကွောငျး ပွောပွပေးခငြျပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံမှာ လှှတျတောျအသီးသီးအတှကျ ပါတီစုံဒီမိုကရစေီ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲတှကေို လာမယ့ျ နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့ တနငျ်ဂနှနေေ့မှာ ကငြျးပမယျလို့ ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဥက်ကဋ်ဌက ဇူလိုငျလ ၁ရကျနေ့က ကွညောလိုကျတာပါ။ ဒီ ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ အထှထှေရှေေးကောကျပှဲမှာ ပွညျပရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ မဲပေးနိုငျကွဖို့ကိုလညျး သကျဆိုငျရာနိုငျငံအသီးသီးက မွနျမာသံရုံးတှကေနေ ကွိုတငျဆန်ဒမဲပေးခှင့ျရှိသူမြား လြှောကျထားနိုငျဖို့ ပုံစံ ၁၅ တှကေို ဒီဇူလိုငျလဆနျးကစလို့ စတငျဖွန့ျဝပေေးနပွေီဖွဈပါတယျ။
ပွညျပရောကျရှိနတေဲ့ တရားဝငျနိုငျငံကူးလကျမှတျကိုငျဆောငျထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံသားတှအေနနေဲ့ နိုငျငံကူးလကျမှတျမိတ်တူ၊ နောကျ မဲဆန်ဒနယျ-သတျမှတျစိစဈနိုငျဖို့ အိမျထောငျစုသနျးခေါငျစာရငျးမိတ်တူနဲ့တကှ မိမိတို့ရောကျရှိနတေဲ့ နိုငျငံ မွို့ နဲ့ မွနျမာနိုငျငံတှငျးက မိမိရဲ့ အမွဲတမျးနရေပျလိပျစာကို (ပုံစံ ၁၅)မှာ ပွည့ျစုံစှာဖွည့ျစှကျရမှာဖွဈပွီးတော့ သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှကေနေ သတျမှတျထားတဲ့ နောကျဆုံးနေ့ရကျအမီ စာတိုကျကဖွဈစေ email နဲ့ဖွဈစေ ပေးပို့ရမှာဖွဈပါတယျ။
ပွညျပရောကျ မွနျမာအမြားဆုံးနထေိုငျရာ အာရှနိုငျငံတှမှောတော့ အထူးသဖွင့ျ COVID-19 ကပျရောဂါကာလအတှငျး အခကျအခဲမရှိ မဲပေးရမယ့ျပုံစံတှေ ဖွည့ျသှငျးပေးပို့နိုငျရေး ပွညျပရောကျနိုငျငံသား အခငြျးခငြျး ဝိုငျးဝနျးအကွံပေးနကွေပါတယျ။
စငျကာပူနိုငျငံမှာတော့-လာမယ့ျ ဇူလိုငျလ ၁၆ ရကျနေ့မှာ မဲဆန်ဒရှငျပုံစံ ၁၅ စတငျပေးပို့နိုငျပွီး သွဂုတျလ ၅ ရကျနေ့ နောကျဆုံးထားပွီး ပေးပို့ရမှာဖွဈပါတယျ။ စငျ်ကာပူရောကျ မွနျမာတှေ ကွိုတငျမဲတှပေေးနိုငျရေး ကွိုတငျပွငျဆငျနကွေတဲ့ အခွအေနတှေကေို ကမျးလှနျရနေံ တညျဆောကျရေးလုပျငနျးက လုပျငနျးခှငျ ဘေးကငျးလုံခွုံရေးဆိုငျရာ ဌာနမှူး ဦးတငျမငျးက ဗှီအိုအကေိုပွောပွပါတယျ။
SEE ALSO: ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ ဦးဝင်းမြင့် ရွေးကောက်ပွဲစည်းရုံးရေး စပြီ"မွနျမာအဖှဲ့အစညျးတှနေဲ့ နောကျပရဟတိအဖှဲ့တှေ ဒီနေ့ မွနျမာသံရုံးမှာ အစညျးအဝေးရှိတယျ။ သူတို့တှကေ ပထမဆုံးအဆင့ျကတော့ ဒီ ပုံစံ ၁၅ နဲ့ ပတျသကျလို့ ရှိတဲ့ ဒီမှာမွနျမာအားလုံး မဲပေးလို့ရတဲ့သူတိုငျး မဲပေးလို့ရအောငျ ဘယျလိုစီစဉျမလဲဆိုတာ ဆှေးနှေးကွမှာ။ စငျကာပူမှာရှိတဲ့ မွနျမာသံရုံးက ပုံစံ ၁၅ အပွငျ ပတျဈပို့အပွငျ ဒီနိုငျငံမှာနထေိုငျတဲ့အထောကျအထားတောငျးတယျ။ PR ဆို PR ကဒျ ပေါ့လေ Work Permit ကဒျပေါ့လေ Attachment Documents ပါ ပါလာတော့ တခြို့တခြို့တှအေတှကျ နညျးနညျး အခကျအခဲဖွဈလာတယျပေါ့လေ။ ဒါတှကေို သူတို့ဒီနေ့အစညျးအဝေးမှာ သူတို့ ပွောကွဆိုကွလိမ့ျမယျ။ ကနြောျကွားတာပေါ့လေ။ နောကျ သံရုံးကို သှားတငျဖို့ကလညျး တခြို့ကလေးတှကေ အပွငျထှကျလို့ မရဘူး။ အဆောငျနရေတဲ့ ကလေးတှဆေိုရငျ အခုအခြိနျအထိ isolation မှာ ရှိနကွေတုနျးပဲ။ တခြို့ အိမျအကူကလေးတှဆေိုရငျ သူတို့အပွငျထှကျလို့ရတဲ့နေ့က တနငျ်ဂနှပေဲရှိတယျ။ ကွားရကျ ထှကျလို့မရဘူး။ ဆိုတော့ ဒီလိုအနအေထားတှမှော ဘယျသူတှကေ ဘယျလိုမြိုး ကူညီနိုငျမလဲပေါ့လေ တခြို့ မွနျမာအဖှဲ့အစညျးတှကေတော့ ကွားခံအနနေဲ့ အကူညီပေးကွမယျပေါ့လေ။ ပုံစံဖွည့ျတာမှာရော သံရုံးကို တငျပေးဖို့ရောပေါ့ ဒီလိုမြိုးတှကွေားတယျ။ နောကျ တခြို့ အဖှဲ့အစညျးတှကေ ဘာစဉျးစားလဲဆိုတော့ အှနျလိုငျးကနေ App ထုတျမယျ၊ App လုပျပွီး သံရုံးရဲ့ အီးမေးလျကို တိုကျရိုကျလင့ျလုပျပွီးတော့ တခါတညျး Attachment Documents ဖိုငျတှေ ခြိတျပွီး တှဲတငျနိုငျအောငျ စီစဉျကွလိမ့ျမယျလို့ ပွောသံလညျးကွားတယျ။"
မွနျမာနိုငျငံသား အလုပျသမားတှပေါအဝငျ သိနျးခြီရှိနတေဲ့ မလေးရှားနိုငျငံမှာလညျး ကွိုတငျမဲပေးနိုငျဖို့ ကှာလာလမျပူမှာ ရှိတဲ့မွနျမာသံရုံးမှာ မဲပေးခှင့ျပုံစံ ၁၅ တှေ လာထုတျယူဖို့ ဒီကနေ့ ဇူလိုငျလ ၆ ရကျနေ့ရကျစှဲနဲ့ ဆောျသွထုတျပွနျပါတယျ။ မလေးရှားနိုငျငံ တဝှမျးလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ မဲပေးရမယ့ျသူတှေ အဆငျပွအေောငျ သံရုံးက လုပျပေးသင့ျတဲ့ အခကြျအလကျတှကေို မလေးရှားရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေို ကူညီပေးနတေဲ့ ကှာလာလမျပူအခွစေိုကျ မလေးရှားနိုငျငံက မွနျမာလူမှုကူညီရေးအသငျး ဥက်ကဋ်ဌ ဦးဆနျးဝငျးက အကွံပွုပါတယျ။
"မလေးရှားရောကျ မွနျမာတှအေတှကျက နရောဒသေက မလေးရှားကလညျး အရမျးကယြျပွန့ျတယျလေ။ ထိုငျးဘကျခွမျးဆို ကလမျတနျးတို့ ပီနနျးတို့ရှိတယျ။ စငျကာပူနားဆို ဂြိုဟိုးပွညျနယျဘကျအထိ အရှေ့ဘကျ အငျဒိုနီးရှားဘကျခွမျးဆို ဆာဗား ဆာဒါဝပျဆိုတဲ့ပွညျနယျရှိတယျ။ အဲ့ဘကျတှမှောလညျး တရားဝငျအလုပျသမားတှရှေိတယျ။ အခုက ကှာလာလမျပူတခုတညျးကို မဲလာပေးရမယျဆိုရငျ ထိုငျးနယျစပျကနေ မဲလာပေးဖို့ဆိုတာလညျးမဖွဈနိုငျဘူး။ ဒါကွောင့ျ မလေးရှားနိုငျငံက အစိုးရအဖှဲ့အစညျးတှေ ညှိနှိုငျးပွီးပေါ့လေ။ သတျမှတျရကျလေး တရကျသတျမှတျပွီး တပွိုငျနကျတညျး ကငြျးပပေးမယျဆိုကောငျးတယျ။ အဲ့လိုကငြျးပတဲ့အခါ မှာလညျး သကျဆိုငျရာပွညျနယျတှမှော ရှိတဲ့ ကနြောျတို့လို လူမှုကူညီရေးအဖှဲ့တှလေညျး ပါဝငျစခေငြျတယျ။ ဒါမှသာ စဈမှနျတဲ့ ဒီမိုကရစေီစနဈနဲ့ မဲပေးပိုငျခှင့ျရှိကွမယျလို့ ကနြောျက ယူဆတယျ။"
SEE ALSO: ကပ်ရောဂါနဲ့ တိုက်ပွဲတွေအကြားကျင်းပမယ့် ရွေးကောက်ပွဲတရားမျှတမှုအပေါ် နိုင်ငံရေးပါတီတွေ မေးခွန်းထုတ်မွနျမာနိုငျငံသားတှေ သောငျးခြီရှိနတေဲ့ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံ ကိုရီးယားရောကျမွနျမာနိုငျငံသား ကွိုတငျမဲပေးနိုငျရေး ဆိုးလျအခွစေိုကျ မွနျမာသံရုံးရဲ့ ကွိုတငျမဲပေးနိုငျရေးလုပျငနျးစဉျတှမှော တောငျကိုရီးယားရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှဘေကျက "၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ အထောကျအကူပွုကောျမတီ" ဖှဲ့ပွီး ဝိုငျးဝနျးကူညီပေးနကွေပါတယျ။ ကောျမတီရဲ့ ဦးဆောငျသူတဦးဖွဈတဲ့ ဦးဝငျးပေါျမောငျက မွနျမာနိုငျငံသားတှေ နိုငျငံသား အခှင့ျအရေးနဲ့အညီ မဲပေးကွဖို့ တိုကျတှနျးပါတယျ။
"ကနြောျတို့ ကိုရီးယားမှာက လူက ၃၀,၀၀၀ ကြောျလောကျရှိတယျလေ။ တကယျတမျး မဲလာပေးကွမယျဆိုရငျ ပမာဏက မြားတဲ့အခါကတြော့ သံရုံးမှာ ရှိတဲ့ဝနျထမျးတှနေဲ့ လုပျဖို့ မလှယျဘူးလေ။ ဒါကွောင့ျ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေ ဝိုငျးဝနျးပူးပေါငျးဆောငျရှကျပေးကွတာပါ။ ဒါကွောင့ျ တောငျကိုရီးယားနိုငျငံထဲက နယျမွဒေသေအသီးသီးမှာရှိတဲ့ အသငျးအဖှဲ့တှကေ ပထမပိုငျးမှာ ပုံစံ ၁၅ ဖွန့ျဝတော မဲစာရငျးပွုစုတာတှေ လုပျမှာပါ စလညျး အခုစတငျနပေါပွီ။ အဓိကကတော့ တတျနိုငျသလောကျဖွဈနိုငျရငျ မဲပေးကွပါလို့ ကနြောျတို့က တိုကျတှနျးခငြျပါတယျ။ အဓိက ကတော့ ဘယျပါတီကိုပဲပေးပေး ဘယျသူ့ကိုပဲပေးပေး ကိုယျကွိုကျတာကို ရှေးခယြျပွီး ပေးပါ မဲကို ပေးဖွဈအောငျ ပေးကွပါလို့ ကနြောျတို့က တိုကျတှနျးပါတယျ။ ဒါက ဘာလဲဆိုတော့ ကနြောျတို့မွနျမာနိုငျငံမှာ ဒီမိုကရစေီစနဈ နိုငျငံရေးစနဈ အခွခေိုငျသှားဖို့ အသားကသြှားဖို့က ရှေးကောကျပှဲတှကေ သိပျအရေးကွီးပါတယျ ရှေးကောကျပှဲတှေ အောငျမွငျမှ ဒီမိုကရစေီ စနဈအောငျမွငျမယျလို့ တိုငျးတာလို့ရမှာပါ။ ရှေးကောကျပှဲ မအောငျမွငျဘူးဆိုရငျ ဒါ ဒီမိုကရစေီ နောကျလနျသှားတာမြိုးဖွဈသှားနိုငျတယျ။ ဒါကွောင့ျ ဒီရှေးကောကျပှဲမှာလညျး ရှေးကောကျပှဲအောငျမွငျရေး အားလုံး မဲလာပေးကွဖို့ ကနြောျတို့က တိုကျတှနျးပါတယျ။"
အာရှနိုငျငံတှမှောလညျး ဒီလို ပွညျပရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှေ ကွိုတငျမဲပေးနိုငျရေး ပွငျဆငျနကွေသလို အမရေိကနျပွညျထောငျစုမှာတော့ မဲပေးရမယ့ျသူတှရေဲ့ ဖွည့ျစှကျပုံစံကိုသွဂုတျလ ၅ ရကျနေ့ နောကျဆုံးထားပွီး အကွောငျးကွားပေးပို့ရမယျ အမရေိကနျပွညျထောငျစု ဝါရှငျတနျဒီစီမွို့တောျ အခွစေိုကျ မွနျမာသံရုံးကလညျး ထုတျပွနျထားပါတယျ။
အလားတူ ဥရောပဘကျခွမျးက မွနျမာသံရုံးအခွစေိုကျနိုငျငံတှမှောလညျး ကွိုတငျမဲစာရငျးတှေ ကောကျခံနိုငျရေး ကွိုတငျပွငျဆငျနကွေပွီဖွဈပါတယျ။
ဒီလိုမဲပေးခှင့ျရှိသူ ပွညျပရောကျမွနျမာနိုငျငံသားတှရေဲ့ ဖွည့ျစှကျပုံစံတှကေို သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှကေ စုစညျးပွီး-မွနျမာနိုငျငံက ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျဆီကို သတျမှတျခကြျအမီ ပေးပို့သှားမှာဖွဈပွီး သကျဆိုငျရာ နိုငျငံတှအေလိုကျ ကွိုတငျဆန်ဒမဲပေးပှဲ ကငြျးပမယ့ျနေ့ရကျနဲ့ အခြိနျတှကေို ထပျမံသတိပေး အကွောငျးကွားသှားမှာဖွဈတယျလို့ ပွညျပနိုငျငံတှမှော အခွစေိုကျတဲ့ မွနျမာနိုငျငံဆိုငျရာ သံရုံးတှဘေကျက သတငျးထုတျပွနျထားပါတယျ။