[Zawgyi/Unicode]
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အရပ်သားအစိုးရကို ဖယ်ရှားပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းလိုက်တာကို ဆန့်ကျင်တဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ သီတင်း ၂ ပတ်လောက် ရှိလာချိန်မှာပဲ အင်အားအလုံးအရင်းနဲ့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြတာ တွေ့ကြရသလို ပုံစံသစ်နဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေလည်း တွေ့ရပါတယ်။ ဒီကနေ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေအတွင်း လမ်းတွေပေါ်မှာ ကားတွေ၊ ယာဉ်တွေ စက်ပျက်လို့ ရပ်ထားရတဲ့ပုံမျိုးနဲ့ ပိတ်ဆို့တားဆီး ဆန္ဒပြသူတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ရန်ကုန်မြို့မှာ ကိုယ်တိုင်သွားရောက် သတင်းယူခဲ့တဲ့ ဗွီအိုအေ မြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် မအိမ့်သန္တာထွန်းက ပြောပြပါမယ်။
ရန်ကုန်မြို့က ဆူးလေစေတီအနီးတဝိုက်၊ လှည်းတန်းလမ်းဆုံနဲ့ နိုင်ငံတကာသံရုံးတွေရှေ့ အပါအဝင် ဆန္ဒပြသူတွေ အဓိက စုဝေးရာ နေရာတွေမှာ ဒီကနေ့ လူပေါင်း ထောင်သောင်းချီ စုဝေးခဲ့ကြပါတယ်။ သန်းနဲ့ချီတဲ့ လူထုလှုပ်ရှားမှုအဖြစ် အင်အားပြဖို့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေ တိုက်တွန်းခဲ့ပြီးနောက် ဆန္ဒပြသူတွေ အရင်နေ့တွေကထက် လမ်းတွေပေါ် ပြန်ထွက်လာကြတာပါ။ ဒီကနေ့ လှုပ်ရှားမှုမှာတော့ အရင်ရက်တွေနဲ့မတူဘဲ တမူထူးကြားပြီး ကားတွေ၊ ယာဉ်တွေကို လမ်းတွေပေါ်မှာ စက်ပျက်နေသလို ဟန်ဆောင်ပြီး ပိတ်ဆို့ ဆန္ဒပြခဲ့ကြပါတယ်။
ရန်ကုန်မြို့က ဆန္ဒပြပွဲ မြင်ကွင်း။ (ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇၊ ၂၀၂၁)
ဆန္ဒပြသူတွေကို အာဏာပိုင်တွေ ဟန့်တားနှောင့်ယှက်မှာကို ကာကွယ်တဲ့ အနေနဲ့ ကားတွေ၊ ယာဉ်တွေနဲ့ ပိတ်ဆို့တဲ့နည်းကို သုံးခဲ့ကြတာလို့လည်း ရန်ကုန်မြို့က ဆန္ဒပြသူတယောက်ကပြောပါတယ်။
“ကားတွေ Jam ဖြစ်တယ်၊ အဲ့ဒီလိုဖြစ်နေတာက ခုဖြစ်နေတဲ့ ဒီအာဏာရူးတွေအတွက် လမ်းတွေကို တမင်တကာ ကျနော်တို့ ကားတွေလည်း မပျက်ဘဲနဲ့ ပျက်ချင်ယောင်ဆောင်လိုက်ရတာပေါ့နော်။ အဲ့ဒီလိုပေါ့၊ ကိုယ်တွေလည်း ကိုယ်တွေနိုင်တဲ့ဘက်က ဆန္ဒပြတာပေါ့။”
CDM လို့ ခေါ်တဲ့ အနုနည်းနဲ့ အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုမှာ ဝန်ထမ်းတွေ အလုပ်မဆင်းဘဲ ပူးပေါင်းပါဝင်အောင် တိုက်တွန်းမှုတွေနဲ့အတူ အသွားအလာတွေ ရပ်ဆိုင်းအောင် ဆန္ဒပြသူတွေက ရည်ရွယ်ခဲ့ကြတာပါ။
“ကျနော်တို့ လူငယ်တွေက CDM ကို စလုပ်နေတဲ့ အချိန်မှာ တစ်ချို့လူကြီးတွေက ခုအချိန်ထိ ရုံးတက်နေကြတုန်းပေါ့နော်။ အဲ့လို အနေအထားမျိုးမှာ ကျနော်တို့ လူငယ်တွေ အနေနဲ့ CDM မှာ ပါဝင်ဖို့ ဒီလို ကားပျက်ပုံစံမျိုးနဲ့ ဆောင်ရွက်ကြတာပါ။ ကျနော်တို့ကလည်း ရှိတာနဲ့ တတပ်တအားအနေနဲ့ အားဖြည့်ကူညီဆောင်ရွက်ပေးတာပါ။”
ငြိမ်းချမ်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေမှာ အလုပ်မဆင်းဘဲ ပူးပေါင်းပါဝင်ကြဖို့ တိုက်တွန်းမှုတွေနဲ့အတူ အစိုးရဌာနတွေက ဝန်ထမ်းတွေ လှုပ်ရှားမှုမှာ ပူးပေါင်းလာကြသလို၊ လမ်းပေါ်ထွက် ကန့်ကွက်တဲ့ ဆန္ဒပြပွဲတွေမှာလည်း ပါဝင်လာကြပါတယ်။ ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုတွေ စတင်ချိန်ကစလို့ ရပ်ဆိုင်းနေတဲ့ မီးရထားဌာနက ဝန်ထမ်းတွေလည်း ဒီကနေ့ ရန်ကုန်ဘူတာကြီးကနေ ကုလသမဂ္ဂရုံးရှေ့အထိ ချီတက်ခဲ့ကြပြီး ဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်ခဲ့ကြပါတယ်။ ရန်ကုန်မြို့ ဆန္ဒပြပွဲမှာ ပါဝင်ခဲ့တဲ့ မြန်မာ့မီးရထားဌာန ဝန်ထမ်းတစ်ဦးကတော့ စိန်ခေါ်မှုတွေ ရှိနေပေမဲ့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှုမှာ ပါဝင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်ထားတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
SEE ALSO: စစ်အာဏာသိမ်းမှု အရှုံးအနိုင် နှင့် ထွက်ပေါက်“CDM ကို ဘာကြောင့်လုပ်လဲဆို စစ်အာဏာရှင်ကို ကျနော်တို့ မကြိုက်လို့ပဲ။ ကျနော်တို့က အရပ်သားအစိုးရကို နှစ်သက်လို့ စစ်အာဏာရှင်ကို ကျနော်တို့ မကြိုက်လို့ အလုပ်မလုပ်ဘူး။ CDM ကိုလုပ်လို့ ကျနော်တို့ ဝန်ထမ်းတွေမှာ အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိတယ်။ ရှေ့မှာလည်း အခက်အခဲတွေ အများကြီးရှိခဲ့တော့ ကျနော်တို့ကတော့ မမှုတော့ပါဘူး။”
ဆူးလေစေတီ အနီးတဝိုက်အပါအဝင် အချက်အခြာနေရာတွေမှာ သိန်းနဲ့ချီ စုဝေးခဲ့ကြတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေမှာတော့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက ဟောပြောစည်းရုံးမှုတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၈၈ ခုနှစ် လူထုအုံကြွမှုမှာ ဦးဆောင်ခဲ့သူ တဦးလည်းဖြစ်၊ လက်ရှိလှုပ်ရှားမှုတွေမှာ ပါဝင်မှုကြောင့် အာဏာပိုင်တွေက ဖမ်းဝရမ်း ထုတ်ထားတဲ့ ကိုမင်းကိုနိုင်ကလည်း ဆန္ဒပြလှုပ်ရှားမှုတွေကို အသံနဲ့သတင်းစကားပါးခဲ့တာပါ။
“အဓိကက ဘာလဲ။ CDM ဆိုတဲ့ ဝန်ထမ်းတွေရဲ့ သပိတ်မှောက်တဲ့ အလုပ်မဆင်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှုက အဓိကကျတယ်၊ အရေးကြီးတယ်၊ ထိရောက်တယ်ဆိုတာ သိထားပါတယ်။ CDM ဟာ ရုံးမတက်တာ တစ်ခုတည်းလားဆိုတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ အဲ့ဒီ အာဏာလု စစ်ကောင်စီရဲ့ အမိန့်တွေ၊ ညွှန်ကြားချက်တွေ၊ ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်တွေမှန်သမျှကို ငြင်းဆန်ရမှာပါ။ ကိုယ့်ဒေသကို လုံခြုံဖို့ လုပ်ရမယ်၊ ကိုယ့်ပြည်သူကို ကိုယ်စောင့်ရှောက်ရမယ်။ ဒီလိုသွားကြရပါလိမ့်မယ်။”
ဆန္ဒပြသူတွေ အများစု စုဝေးရာနေရာတွေဖြစ်တဲ့ လှည်းတန်း၊ မြေနီကုန်း၊ ဆူးလေ စတဲ့ နေရာတွေမှာ ကားတွေ၊ စက်ဘီးတွေနဲ့ လမ်းတွေပိတ်ပြီး ထိုင်သပိတ်နဲ့ ဆန္ဒပြခဲ့ဲကြပါတယ်။ သံရုံးတွေနဲ့ ကုလသမဂ္ဂရုံးရှေ့တွေမှာလည်း ဆန္ဒပြသူတွေက ဖျော်ဖြေရေး၊ သရုပ်ပြ၊ စတဲ့နည်းမျိုးစုံနဲ့ ပါဝင်နေကြတာပါ။
ဝန်ထမ်းတွေ၊ အလုပ်သမားတွေ အပါအဝင် လူတန်းစားပေါင်းစုံ ပါဝင်လာတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ အရှိန်မြင့်လာနေချိန်မှာပဲ မကြာသေးခင်ရက်တွေက လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက အင်အားသုံးနှိမ်နင်းတာ၊ ဖမ်းဆီးတာတွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ကုလသမဂ္ဂနဲ့ နိုင်ငံတကာ အသိုင်းအဝန်းကတော့ ငြိမ်းချမ်းတဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေကို အင်အားသုံးနှိမ်နင်းတာတွေ၊ ဖမ်းဆီးတာတွေ မလုပ်ဖို့နဲ့ အရပ်သားအစိုးရ ခေါင်းဆောင်တွေ အပါအဝင် ဖမ်းဆီးထားသူတွေကို ပြန်လွှတ်ပေးဖို့လည်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
ပုံစံသဈနဲ့ ထှကျလာတဲ့ စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျမှု ဆန်ဒပွပှဲမြား
[Unicode Version]
ပုံစံသဈနဲ့ ထှကျလာတဲ့ စဈအာဏာသိမျးဆန့ျကငြျမှု ဆန်ဒပွပှဲမြား
မွနျမာနိုငျငံမှာ အရပျသားအစိုးရကို ဖယျရှားပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးလိုကျတာကို ဆန့ျကငြျတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ သီတငျး ၂ ပတျလောကျ ရှိလာခြိနျမှာပဲ အငျအားအလုံးအရငျးနဲ့ လမျးပေါျထှကျ ဆန်ဒပွတာ တှေ့ကွရသလို ပုံစံသဈနဲ့ လှုပျရှားမှုတှလေညျး တှေ့ရပါတယျ။ ဒီကနေ့ ဆန်ဒပွပှဲတှအေတှငျး လမျးတှပေေါျမှာ ကားတှေ၊ ယာဉျတှေ စကျပကြျလို့ ရပျထားရတဲ့ပုံမြိုးနဲ့ ပိတျဆို့တားဆီး ဆန်ဒပွသူတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ရနျကုနျမွို့မှာ ကိုယျတိုငျသှားရောကျ သတငျးယူခဲ့တဲ့ ဗှီအိုအေ မွနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ မအိမ့ျသန်တာထှနျးက ပွောပွပါမယျ။
ရနျကုနျမွို့က ဆူးလစေတေီအနီးတဝိုကျ၊ လှညျးတနျးလမျးဆုံနဲ့ နိုငျငံတကာသံရုံးတှရှေေ့ အပါအဝငျ ဆန်ဒပွသူတှေ အဓိက စုဝေးရာ နရောတှမှော ဒီကနေ့ လူပေါငျး ထောငျသောငျးခြီ စုဝေးခဲ့ကွပါတယျ။ သနျးနဲ့ခြီတဲ့ လူထုလှုပျရှားမှုအဖွဈ အငျအားပွဖို့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှေ တိုကျတှနျးခဲ့ပွီးနောကျ ဆန်ဒပွသူတှေ အရငျနေ့တှကေထကျ လမျးတှပေေါျ ပွနျထှကျလာကွတာပါ။ ဒီကနေ့ လှုပျရှားမှုမှာတော့ အရငျရကျတှနေဲ့မတူဘဲ တမူထူးကွားပွီး ကားတှေ၊ ယာဉျတှကေို လမျးတှပေေါျမှာ စကျပကြျနသေလို ဟနျဆောငျပွီး ပိတျဆို့ ဆန်ဒပွခဲ့ကွပါတယျ။
ဆန်ဒပွသူတှကေို အာဏာပိုငျတှေ ဟန့ျတားနှောင့ျယှကျမှာကို ကာကှယျတဲ့ အနနေဲ့ ကားတှေ၊ ယာဉျတှနေဲ့ ပိတျဆို့တဲ့နညျးကို သုံးခဲ့ကွတာလို့လညျး ရနျကုနျမွို့က ဆန်ဒပွသူတယောကျကပွောပါတယျ။
“ကားတှေ Jam ဖွဈတယျ၊ အဲ့ဒီလိုဖွဈနတောက ခုဖွဈနတေဲ့ ဒီအာဏာရူးတှအေတှကျ လမျးတှကေို တမငျတကာ ကနြောျတို့ ကားတှလေညျး မပကြျဘဲနဲ့ ပကြျခငြျယောငျဆောငျလိုကျရတာပေါ့နောျ။ အဲ့ဒီလိုပေါ့၊ ကိုယျတှလေညျး ကိုယျတှနေိုငျတဲ့ ဘကျက ဆန်ဒပွတာပေါ့။”
SEE ALSO: ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို တရားမစွဲပဲ ပြန်လွှတ်ဖို့ ကုလသမဂ္ဂ တောင်းဆိုCDM လို့ ခေါျတဲ့ အနုနညျးနဲ့ အာဏာဖီဆနျရေး လှုပျရှားမှုမှာ ဝနျထမျးတှေ အလုပျမဆငျးဘဲ ပူးပေါငျးပါဝငျအောငျ တိုကျတှနျးမှုတှနေဲ့အတူ အသှားအလာတှေ ရပျဆိုငျးအောငျ ဆန်ဒပွသူတှကေ ရညျရှယျခဲ့ကွတာပါ။
“ကနြောျတို့ လူငယျတှကေ CDM ကို စလုပျနတေဲ့ အခြိနျမှာ တဈခြို့လူကွီးတှကေ ခုအခြိနျထိ ရုံးတကျနကွေတုနျးပေါ့နောျ။ အဲ့လို အနအေထားမြိုးမှာ ကနြောျတို့ လူငယျတှေ အနနေဲ့ CDM မှာ ပါဝငျဖို့ ဒီလို ကားပကြျပုံစံမြိုးနဲ့ ဆောငျရှကျကွတာပါ။ ကနြောျတို့ကလညျး ရှိတာနဲ့ တတပျတအားအနနေဲ့ အားဖွည့ျကူညီဆောငျရှကျပေးတာပါ။”
ငွိမျးခမြျးတဲ့ လှုပျရှားမှုတှမှော အလုပျမဆငျးဘဲ ပူးပေါငျးပါဝငျကွဖို့ တိုကျတှနျးမှုတှနေဲ့အတူ အစိုးရဌာနတှကေ ဝနျထမျးတှေ လှုပျရှားမှုမှာ ပူးပေါငျးလာကွသလို၊ လမျးပေါျထှကျ ကန့ျကှကျတဲ့ ဆန်ဒပွပှဲတှမှောလညျး ပါဝငျလာကွပါတယျ။ ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုတှေ စတငျခြိနျကစလို့ ရပျဆိုငျးနတေဲ့ မီးရထားဌာနက ဝနျထမျးတှလေညျး ဒီကနေ့ ရနျကုနျဘူတာကွီးကနေ ကုလသမဂ်ဂရုံးရှေ့အထိ ခြီတကျခဲ့ကွပွီး ဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျခဲ့ကွပါတယျ။ ရနျကုနျမွို့ ဆန်ဒပွပှဲမှာ ပါဝငျခဲ့တဲ့ မွနျမာ့မီးရထားဌာန ဝနျထမျးတဈဦးကတော့ စိနျခေါျမှုတှေ ရှိနပေမေဲ့ ငွိမျးခမြျးတဲ့ လှုပျရှားမှုမှာ ပါဝငျဖို့ ဆုံးဖွတျထားတယျလို့ ပွောပါတယျ။
“CDM ကို ဘာကွောင့ျလုပျလဲဆို စဈအာဏာရှငျကို ကနြောျတို့ မကွိုကျလို့ပဲ။ ကနြောျတို့က အရပျသားအစိုးရကို နှဈသကျလို့ စဈအာဏာရှငျကို ကနြောျတို့ မကွိုကျလို့ အလုပျမလုပျဘူး။ CDM ကိုလုပျလို့ ကနြောျတို့ ဝနျထမျးတှမှော အခကျအခဲတှေ အမြားကွီးရှိတယျ။ ရှေ့မှာလညျး အခကျအခဲတှေ အမြားကွီးရှိခဲ့တော့ ကနြောျတို့ကတော့ မမှုတော့ပါဘူး။”
ဆူးလစေတေီ အနီးတဝိုကျအပါအဝငျ အခကြျအခွာနရောတှမှော သိနျးနဲ့ခြီ စုဝေးခဲ့ကွတဲ့ လှုပျရှားမှုတှမှောတော့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေ ဟောပွောစညျးရုံးမှုတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ ၁၉၈၈ ခုနှဈ လူထုအုံကွှမှုမှာ ဦးဆောငျခဲ့သူ တဦးလညျးဖွဈ၊ လကျရှိလှုပျရှားမှုတှမှော ပါဝငျမှုကွောင့ျ အာဏာပိုငျတှကေ ဖမျးဝရမျး ထုတျထားတဲ့ ကိုမငျးကိုနိုငျကလညျး ဆန်ဒပွလှုပျရှားမှုတှကေို အသံနဲ့သတငျးစကားပါးခဲ့တာပါ။
SEE ALSO: စစ်အာဏာသိမ်းဆန့်ကျင်ဆန္ဒပြမှုများ KIO ထောက်ခံ“အဓိကက ဘာလဲ။ CDM ဆိုတဲ့ ဝနျထမျးတှရေဲ့ သပိတျမှောကျတဲ့ အလုပျမဆငျးတဲ့ လှုပျရှားမှုက အဓိကကတြယျ၊ အရေးကွီးတယျ၊ ထိရောကျတယျဆိုတာ သိထားပါတယျ။ CDM ဟာ ရုံးမတကျတာ တဈခုတညျးလားဆိုတော့ မဟုတျပါဘူး။ အဲ့ဒီ အာဏာလု စဈကောငျစီရဲ့ အမိန့ျတှေ၊ ညှှနျကွားခကြျတှေ၊ ထုတျပွနျကွညောခကြျတှမှေနျသမြှကို ငွငျးဆနျရမှာပါ။ ကိုယ့ျဒသေကို လုံခွုံဖို့ လုပျရမယျ၊ ကိုယ့ျပွညျသူကို ကိုယျစောင့ျရှောကျရမယျ။ ဒီလိုသှားကွရပါလိမ့ျမယျ။”
ဆန်ဒပွသူတှေ အမြားစု စုဝေးရာနရောတှဖွေဈတဲ့ လှညျးတနျး၊ မွနေီကုနျး၊ ဆူးလေ စတဲ့ နရောတှမှော ကားတှေ၊ စကျဘီးတှနေဲ့ လမျးတှပေိတျပွီး ထိုငျသပိတျနဲ့ ဆန်ဒပွခဲ့ဲကွပါတယျ။ သံရုံးတှနေဲ့ ကုလသမဂ်ဂရုံးရှေ့တှမှောလညျး ဆန်ဒပွသူတှကေ ဖြောျဖွရေေး၊ သရုပျပွ၊ စတဲ့နညျးမြိုးစုံနဲ့ ပါဝငျနကွေတာပါ။
ဝနျထမျးတှေ၊ အလုပျသမားတှေ အပါအဝငျ လူတနျးစားပေါငျးစုံ ပါဝငျလာတဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ အရှိနျမွင့ျလာနခြေိနျမှာပဲ မကွာသေးခငျရကျတှကေ လုံခွုံရေးတပျဖှဲ့ဝငျတှကေ အငျအားသုံးနှိမျနငျးတာ၊ ဖမျးဆီးတာတှလေညျး ရှိခဲ့ပါတယျ။ ကုလသမဂ်ဂနဲ့ နိုငျငံတကာ အသိုငျးအဝနျးကတော့ ငွိမျးခမြျးတဲ့ လှုပျရှားမှုတှကေို အငျအားသုံးနှိမျနငျးတာတှေ၊ ဖမျးဆီးတာတှေ မလုပျဖို့နဲ့ အရပျသားအစိုးရ ခေါငျးဆောငျတှေ အပါအဝငျ ဖမျးဆီးထားသူတှကေို ပွနျလှှတျပေးဖို့လညျး တောငျးဆိုထားပါတယျ။