(Zawgyi/Unicode)
COVID-19 ကပ်ရောဂါကာလ မြန်မာနိုင်ငံက ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောသားတွေ သင်္ဘောအတက်အဆင်း တာဝန်လွှဲပြောင်းဖို့ ယာယီအစီအမံတွေနဲ့ ဆောင်ရွက်နေပေမယ့် အခက်အခဲတွေ ကြုံနေရဆဲ အခြေအနေကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက်စုစုက ပြောပြပေးပါမယ်။
စာချုပ်သက်တမ်းပြည့် ပင်လယ်ကူးမြန်မာသင်္ဘောသားတွေနဲ့ သင်္ဘောပြန်တက်မယ့်သူတွေ အလဲအလှယ်လုပ်တဲ့နေရာမှာ အရင်က ရန်ကုန်ဆိပ်ကမ်းနဲ့ လေဆိပ်ကနေတဆင့် တခြားနိုင်ငံတွေဆီ သွားရောက်လေ့ရှိပေမဲ့ အခုလိုကပ်ရောဂါကာလမှာတော့ ပုံမှန်လမ်းကြောင်းအတိုင်း သွားဖို့က အခက်အခဲရှိနေပါတယ်။ ဒီအတွက်လည်း တနင်္သာရီတိုင်း ကော့သောင်းဆိပ်ကမ်းကနေ မြန်မာ့ပင်လယ်ပြင်တွင်း သင်္ဘောသားတွေ အလဲအလှယ်လုပ်နိုင်ဖို့လည်း တာဝန်ရှိသူတွေ စီစဉ်ပေးနေပါတယ်။ ကပ်ရောဂါကာလ ကန့်သတ်ချက်တွေ ရှိနေတာကြောင့် အခက်အခဲတွေ ရှိနေဆဲဖြစ်တယ်လို့ ကပ္ပတိန်ဦးဝင်းနိုင်ညွန့်က VOA ကိုပြောပါတယ်။
"အခု Quarantine Facility မရှိလို့ဆိုပြီးတော့ Q.F ရှိတဲ့အခါမှသာလျှင် သင်္ဘောကနေ Crew Change လုပ်လို့ရပါမယ်ဆိုပြီးတော့ အမိန့်စာထုတ်လိုက်တယ်။ Department of Marine Administration - DMA ကပေါ့။ အဲတော့ အဲဒါက အခုတော်တော်လေးကို ဂယက်ထသွားတယ်ပေါ့နော်။"
လေကြောင်းလိုင်းတွေ တပတ်ကိုနှစ်စီးလောက် ပျံသန်းပြေးဆွဲပေးတာမျိုး၊ ပြည်ဝင်ခွင့်ဗီဇာ အဆင်ပြေစေဖို့ သံတမန်နည်းနဲ့ အစိုးရက ကြားဝင်ဖြေရှင်းပေးတာမျိုးနဲ့ အစိုးရဘက်က အကုန်ကျခံစရာမလိုဘဲ အဆင်ပြေနိုင်မယ့် Hotel Quarantine မျိုးစီစဉ်ပေးနိုင်မယ်ဆိုရင် ကိုဗစ်ကာလမှာ အဆင်ပြေနိုင်မယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။
ကော့သောင်းဆိပ်ကမ်းကနေတဆင့် သင်္ဘောဆင်းလာမယ့် သူတွေ အတွက် Quarantine စီစဉ်ပေးဖို့ရာ နေရာ အခက်အခဲရှိတာနဲ့ တိုက်ဆိုင်နိုင်တဲ့ အခြေအနေမျိုးမရှိစေဖို့ စာထုတ်ထားတဲ့သဘောဖြစ်တယ်လို့ ရေကြောင်းပို့ဆောင်ရေး ညွှန်ကြားမှုဦးစီးဌာနက ပြောပါတယ်။
ကော့သောင်းဆိပ်ကမ်းကနေ တာဝန်ယူလဲလှယ်ပြီး အတက်အဆင်းပြုခဲ့တဲ့ သင်္ဘောသား အရေအတွက်ဟာ ဇူလိုင်လ ဒုတိယပတ်ထိဆိုရင် ၃၀၀ ကျော်အထိရှိထားတယ်လို့ ရေကြောင်းဦးစီး ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးချမ်းမြေ့က ပြောပါတယ်။
"အဲဒီနေရာမှာ သင်္ဘောသားတွေနေရာရရှိရေးအတွက် MSESF (Myanmar Seafarer Employment Services Federation) အဖွဲ့ကလည်း သွားပြီး ညှိနေတာရှိပါတယ်။ အဲဒီမှာ ကျန်းမာရေး၊ ဆိပ်ကမ်း၊ ရေကြောင်း တာဝန်ရှိသူတွေနဲ့ ဟိုတယ်ပိုင်ရှင်တွေပါတယ်။ အဲတော့ လောလောဆယ် သင်္ဘောသားပေါင်း ၂၇၀ လောက်ထိ ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်မယ့် အနေအထားမျိုးတော့ အကြမ်းဖျဉ်း ကြားထားရပါတယ်။"
စာချုပ်သက်တမ်းပြည့်ပေမယ့်လည်း ပြန်မလာနိုင်သေးတဲ့ သင်္ဘောသားအရေအတွက်ဟာ ၅,၀၀၀ ကျော်အထိ ရှိနေတာပါ။ ပြီးခဲ့တဲ့ ဇွန်လတုန်းက ကယ်ဆယ်ရေးလေယာဉ်နဲ့ စင်းလုံးငှား လေယာဉ်တို့အပြင် ကော့သောင်းဆိပ်ကမ်းကနေ တဆင့် သင်္ဘောပြန်တက်သူဦးရေ ၄၀၀ ကျော်အထိရှိပါတယ်။
ပုံမှန်ဆိုရင်တော့ နိုင်ငံခြားသင်္ဘောတွေမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ မြန်မာသင်္ဘောသားအရေအတွက်က တလမှာ အတက်အဆင်း ၆,၀၀၀ ဝန်းကျင်ရှိနေတာပါ။
အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ ရေကြောင်းသွားလာရေးအဖွဲ့ (IMO) ကတော့ ဇူလိုင်လဆန်းအထိ စာရင်းတွေအရ တာဝန်ချိန်ကုန်ဆုံးလို့ အလုပ်တာဝန် လွဲှပြောင်းရမယ့် သင်္ဘောသားပေါင်း ကမ္ဘာတဝန်းမှာ ခန့်မှန်းချေ ၂ သိန်းလောက် ရှိမယ်လို့ ပြောပါတယ်။ ကမ္ဘာတဝန်းက ကုန်သင်္ဘောပေါင်း ၆ သောင်းလောက်မှာ သင်္ဘောသားပေါင်း ၁ သန်းလောက်နဲ့ လည်ပတ်နေတဲ့ ကုန်သွယ်ရေကြောင်း လုပ်ငန်းတွေမှာ ကပ်ရောဂါကြောင့် အခက်အခဲတွေ ကြုံနေရတဲ့အတွက် ကမ္ဘာ့ကုန်စည်စီးဆင်းမှုကိုပါ အကြီးအကျယ် ရိုက်ခတ်နေတယ်လို့လည်း IMO ကပြောဆိုထားပါတယ်။
Your browser doesn’t support HTML5
မြန်မာပင်လယ်ကူးသင်္ဘောသားတွေ ကိုဗစ်ကြောင့် တာဝန်လွှဲပြောင်းဖို့ အခက်ကြုံ
.........
မွနျမာပငျလယျကူးသငျ်ဘောသားတှေ ကိုဗဈကွောင့ျ တာဝနျလှှဲပွောငျးဖို့ အခကျကွုံ
(Unicode)
COVID-19 ကပျရောဂါကာလ မွနျမာနိုငျငံက ပငျလယျကူးသငျ်ဘောသားတှေ သငျ်ဘောအတကျအဆငျး တာဝနျလှှဲပွောငျးဖို့ ယာယီအစီအမံတှနေဲ့ ဆောငျရှကျနပေမေယ့ျ အခကျအခဲတှေ ကွုံနရေဆဲ အခွအေနကေို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျစုစုက ပွောပွပေးပါမယျ။
စာခြုပျသကျတမျးပွည့ျ ပငျလယျကူးမွနျမာသငျ်ဘောသားတှနေဲ့ သငျ်ဘောပွနျတကျမယ့ျသူတှေ အလဲအလှယျလုပျတဲ့နရောမှာ အရငျက ရနျကုနျဆိပျကမျးနဲ့ လဆေိပျကနတေဆင့ျ တခွားနိုငျငံတှဆေီ သှားရောကျလေ့ရှိပမေဲ့ အခုလိုကပျရောဂါကာလမှာတော့ ပုံမှနျလမျးကွောငျးအတိုငျး သှားဖို့က အခကျအခဲရှိနပေါတယျ။ ဒီအတှကျလညျး တနငျ်သာရီတိုငျး ကော့သောငျးဆိပျကမျးကနေ မွနျမာ့ပငျလယျပွငျတှငျး သငျ်ဘောသားတှေ အလဲအလှယျလုပျနိုငျဖို့လညျး တာဝနျရှိသူတှေ စီစဉျပေးနပေါတယျ။ ကပျရောဂါကာလ ကန့ျသတျခကြျတှေ ရှိနတောကွောင့ျ အခကျအခဲတှေ ရှိနဆေဲဖွဈတယျလို့ ကပ်ပတိနျဦးဝငျးနိုငျညှန့ျက VOA ကိုပွောပါတယျ။
"အခု Quarantine Facility မရှိလို့ဆိုပွီးတော့ Q.F ရှိတဲ့အခါမှသာလြှငျ သငျ်ဘောကနေ Crew Change လုပျလို့ရပါမယျဆိုပွီးတော့ အမိန့ျစာထုတျလိုကျတယျ။ Department of Marine Administration - DMA ကပေါ့။ အဲတော့ အဲဒါက အခုတောျတောျလေးကို ဂယကျထသှားတယျပေါ့နောျ။"
လကွေောငျးလိုငျးတှေ တပတျကိုနှဈစီးလောကျ ပြံသနျးပွေးဆှဲပေးတာမြိုး၊ ပွညျဝငျခှင့ျဗီဇာ အဆငျပွစေဖေို့ သံတမနျနညျးနဲ့ အစိုးရက ကွားဝငျဖွရှေငျးပေးတာမြိုးနဲ့ အစိုးရဘကျက အကုနျကခြံစရာမလိုဘဲ အဆငျပွနေိုငျမယ့ျ Hotel Quarantine မြိုးစီစဉျပေးနိုငျမယျဆိုရငျ ကိုဗဈကာလမှာ အဆငျပွနေိုငျမယျလို့ သူကဆကျပွောပါတယျ။
ကော့သောငျးဆိပျကမျးကနတေဆင့ျ သငျ်ဘောဆငျးလာမယ့ျ သူတှေ အတှကျ Quarantine စီစဉျပေးဖို့ရာ နရော အခကျအခဲရှိတာနဲ့ တိုကျဆိုငျနိုငျတဲ့ အခွအေနမြေိုးမရှိစဖေို့ စာထုတျထားတဲ့သဘောဖွဈတယျလို့ ရကွေောငျးပို့ဆောငျရေး ညှှနျကွားမှုဦးစီးဌာနက ပွောပါတယျ။
ကော့သောငျးဆိပျကမျးကနေ တာဝနျယူလဲလှယျပွီး အတကျအဆငျးပွုခဲ့တဲ့ သငျ်ဘောသား အရအေတှကျဟာ ဇူလိုငျလ ဒုတိယပတျထိဆိုရငျ ၃၀၀ ကြောျအထိရှိထားတယျလို့ ရကွေောငျးဦးစီး ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးခမြျးမွေ့က ပွောပါတယျ။
"အဲဒီနရောမှာ သငျ်ဘောသားတှနေရောရရှိရေးအတှကျ MSESF (Myanmar Seafarer Employment Services Federation) အဖှဲ့ကလညျး သှားပွီး ညှိနတောရှိပါတယျ။ အဲဒီမှာ ကနြျးမာရေး၊ ဆိပျကမျး၊ ရကွေောငျး တာဝနျရှိသူတှနေဲ့ ဟိုတယျပိုငျရှငျတှပေါတယျ။ အဲတော့ လောလောဆယျ သငျ်ဘောသားပေါငျး ၂၇၀ လောကျထိ ဆောငျရှကျပေးနိုငျမယ့ျ အနအေထားမြိုးတော့ အကွမျးဖဉြျး ကွားထားရပါတယျ။"
စာခြုပျသကျတမျးပွည့ျပမေယ့ျလညျး ပွနျမလာနိုငျသေးတဲ့ သငျ်ဘောသားအရအေတှကျဟာ ၅,၀၀၀ ကြောျအထိ ရှိနတောပါ။ ပွီးခဲ့တဲ့ ဇှနျလတုနျးက ကယျဆယျရေးလယောဉျနဲ့ စငျးလုံးငှား လယောဉျတို့အပွငျ ကော့သောငျးဆိပျကမျးကနေ တဆင့ျ သငျ်ဘောပွနျတကျသူဦးရေ ၄၀၀ ကြောျအထိရှိပါတယျ။
ပုံမှနျဆိုရငျတော့ နိုငျငံခွားသငျ်ဘောတှမှော တာဝနျထမျးဆောငျနတေဲ့ မွနျမာသငျ်ဘောသားအရအေတှကျက တလမှာ အတကျအဆငျး ၆,၀၀၀ ဝနျးကငြျရှိနတောပါ။
အပွညျပွညျဆိုငျရာ ရကွေောငျးသှားလာရေးအဖှဲ့ (IMO) ကတော့ ဇူလိုငျလဆနျးအထိ စာရငျးတှအေရ တာဝနျခြိနျကုနျဆုံးလို့ အလုပျတာဝနျ လှဲှပွောငျးရမယ့ျ သငျ်ဘောသားပေါငျး ကမ်ဘာတဝနျးမှာ ခန့ျမှနျးခြေ ၂ သိနျးလောကျ ရှိမယျလို့ ပွောပါတယျ။ ကမ်ဘာတဝနျးက ကုနျသငျ်ဘောပေါငျး ၆ သောငျးလောကျမှာ သငျ်ဘောသားပေါငျး ၁ သနျးလောကျနဲ့ လညျပတျနတေဲ့ ကုနျသှယျရကွေောငျး လုပျငနျးတှမှော ကပျရောဂါကွောင့ျ အခကျအခဲတှေ ကွုံနရေတဲ့အတှကျ ကမ်ဘာ့ကုနျစညျစီးဆငျးမှုကိုပါ အကွီးအကယြျ ရိုကျခတျနတေယျလို့လညျး IMO ကပွောဆိုထားပါတယျ။