တောင်တရုတ်ပင်လယ် ကျွန်းတည်ဆောက်မှုမှာပါဝင်တဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ စီးပွားပူးပေါင်းလုပ်နေတာ ပြန်စဉ်းစားသင့် (ကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး)

အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Mike Pompeo က အရှေ့တောင် အာရှ နိုင်ငံများ အဖွဲ့ (ASEAN) နိုင်ငံတွေနဲ့အစည်းအဝေးကျင်းပစဉ်

Zawgyi/Unicode

တောင် တရုတ်ပင်လယ်ထဲက ကျွန်းတွေပေါ် တရုတ် အခြေစိုက် စခန်းတွေ တည်ဆောက်ရာမှာ ကူညီခဲ့တဲ့ တရုတ်ပိုင် ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အတူ စီးပွားရေး လုပ်နေတာတွေကို ပြန်ပြီး စဉ်းစားကြဖို့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Mike Pompeo က အရှေ့တောင် အာရှ နိုင်ငံများ အဖွဲ့ (ASEAN) နိုင်ငံတွေကို တိုက်တွန်းလိုက်ပါတယ်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲက အာဆီယံကမ်းရိုးတန်းနိုင်ငံတွေကို အနိုင်ကျင့်တဲ့ နိုင်ငံပိုင်ကုမ္ပဏီကြီးတွေနဲ့ စီးပွားရေးအတူ လုပ် ဆောင်နေတာကို ပြန် စဉ်းစားကြပါ။ တရုတ် ကွန်မြူနစ် ပါတီက ကျွန်တော်တို့နဲ့ ကျွန်တော်တို့ပြည်သူတွေအပေါ် မထေမဲ့မြင့် အနိုင် ယူ သွားတာကိုမခံပါနဲ့။ အမေရိကန်တွေ အပေါ် ယုံကြည်မှု ရှိပါ။ အမေရိကန်တွေက ခင်ဗျားတို့ကို ကူညီဖို့ ဒီမှာ ရှိနေပါတယ်။ လို့ ဝန်ကြီး Pompeo က အာဆီယံနိုင်ငံတွေနဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးများအစည်းအဝေးမှာ တိုက်တွန်းသွားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲက နယ်မြေ အစိတ်အပိုင်း အချို့ကို ပိုင်ဆိုင်တယ်လို့ ကြေညာထားတဲ့ ဖိလစ်ပိုင်၊ ဗီယက်နမ်၊ မလေးရှားနဲ့ ဘရူနိုင်းလ် နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးတွေနဲ့အတူ အာဆီယံ နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီးတွေနဲ့ ဆွေးနွေးပွဲမှာ အမေရိကန် ဝန်ကြီး Pompeo က အခုလို တိုက်တွန်းလိုက်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံဟာ ဒီမိုကရေစီ တန်ဖိုးတွေနဲ့ အာဆီယံ ပဋိဉာဏ် စာတမ်းမှာ ပါရှိတဲ့ နယ်မြေနဲ့ အချုပ်အာဏာဆိုင်ရာ မူကြီးတွေကို လေးစား လိုက်နာခြင်း မရှိဘူးလို့လည်း Pompeo က ပြောပါတယ်။

တောင်တရုတ်ပင်လယ်ထဲ တရုတ်စခန်းတွေ တည်ဆောက်ရာမှာ ကူညီလို့ ဆိုပြီး အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုက နာမည်ပျက် စာရင်း သွင်းထားတဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အရှေ့တောင် အာရှနိုင်ငံတွေအကြား ဘယ်လို စီးပွား ဆက်ဆံရေး ရှိတယ်ဆိုတာကတော့ ရှင်းရှင်လင်းလင်း မသိရပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ ဖိလစ်ပိုင် သမ္မတ Rodrigo Duterte ရဲ့ အစိုးရကတော့ ပြီးခဲ့တဲ့ အပတ်တုန်းက အမေရိကန် နိုင်ငံက နာမည်ပျက် စာရင်းသွင်းထားတဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေ ဒါမှမဟုတ် အဲဒီ ကုမ္ပဏီတွေရဲ့ လက်အောက်ခံ ကုမ္ပဏီတွေကို မြို့တော် မနီလာ တောင်ပိုင်း ပြည်နယ်တစ်ခုက လေဆိပ် တည်ဆောက်ရေးလုပ်ငန်းအတွက် ဒေသခံ ကုမ္ပဏီတစ်ခုနဲ့ ဖက်စပ် လုပ်ကိုင်ခွင့် ပြု မယ်လို့ ပြောပါတယ်။

အခု ကျင်းပနေတဲ့ အာဆီယံအစည်းအဝေးရဲ့ အိမ်ရှင်နိုင်ငံဖြစ်တဲ့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံက နိုင်ငံခြားရေး ဝန်ကြီး Pham Binh Minh ကတော့ Pompeo ရဲ့ ပြောကြားချက်ကို လှိုက်လှိုက်လှဲလှဲ ကြိုဆိုခဲ့ပြီး အာဆီယံ- အမေရိကန် ဆက်ဆံရေးက နှစ်ဖက်အကျိုးစီးပွားတွေကို ဆောင်ကျဉ်းပေးနေတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

၁၉၆၇ ခုနှစ်က တည်ထောင်ခဲ့တဲ့ အာဆီယံ အဖွဲ့ဟာ အမေရိကန်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံအကြား တနေ့တခြား ပိုပြီး တင်းမာလာနေတဲ့ ဆက်ဆံ ရေးကြောင့် အနေရ ကျပ်နေတဲ့အနေအထားကိုရောက်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ အာဆီယံအဖွဲ့ဟာ ကြားနေအဖွဲ့ဖြစ်ကြောင်း ရံဖန်ရံခါ ပြောကြားနေပေမဲ့ အပြောသာရှိပြီး တကယ်တော့ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေအကြား တစ်ဖက်ဖက်ကို ယိမ်းရတဲ့အားနည်းတဲ့ အနေ အထားမှာသာ ရှိနေတယ်လို့ လည်း ဝေဖန်သူတွေက ထောက်ပြလေ့ရှိပါတယ်။

Your browser doesn’t support HTML5

တောင်တရုတ်ပင်လယ် ကျွန်းတည်ဆောက်မှုမှာပါဝင်တဲ့ တရုတ်ကုမ္ပဏီတွေနဲ့ စီးပွားပူးပေါင်းလုပ်နေတာ ပြန်စဉ်းစားသင့် (ကန် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး)


Unicode

တောငျ တရုတျပငျလယျထဲက ကြှနျးတှပေေါျ တရုတျ အခွစေိုကျ စခနျးတှေ တညျဆောကျရာမှာ ကူညီခဲ့တဲ့ တရုတျပိုငျ ကုမ်ပဏီတှနေဲ့ အတူ စီးပှားရေး လုပျနတောတှကေို ပွနျပွီး စဉျးစားကွဖို့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီး Mike Pompeo က အရှေ့တောငျ အာရှ နိုငျငံမြား အဖှဲ့ (ASEAN) နိုငျငံတှကေို တိုကျတှနျးလိုကျပါတယျ။
တောငျတရုတျပငျလယျထဲက အာဆီယံကမျးရိုးတနျးနိုငျငံတှကေို အနိုငျကငြ့ျတဲ့ နိုငျငံပိုငျကုမ်ပဏီကွီးတှနေဲ့ စီးပှားရေးအတူ လုပျ ဆောငျနတောကို ပွနျ စဉျးစားကွပါ။ တရုတျ ကှနျမွူနဈ ပါတီက ကြှနျတောျတို့နဲ့ ကြှနျတောျတို့ပွညျသူတှအေပေါျ မထမေဲ့မွင့ျ အနိုငျ ယူ သှားတာကိုမခံပါနဲ့။ အမရေိကနျတှေ အပေါျ ယုံကွညျမှု ရှိပါ။ အမရေိကနျတှကေ ခငျဗြားတို့ကို ကူညီဖို့ ဒီမှာ ရှိနပေါတယျ။ လို့ ဝနျကွီး Pompeo က အာဆီယံနိုငျငံတှနေဲ့ အမရေိကနျ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးမြားအစညျးအဝေးမှာ တိုကျတှနျးသှားတာ ဖွဈပါတယျ။

တောငျတရုတျပငျလယျထဲက နယျမွေ အစိတျအပိုငျး အခြို့ကို ပိုငျဆိုငျတယျလို့ ကွညောထားတဲ့ ဖိလဈပိုငျ၊ ဗီယကျနမျ၊ မလေးရှားနဲ့ ဘရူနိုငျးလျ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးတှနေဲ့အတူ အာဆီယံ နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီးတှနေဲ့ ဆှေးနှေးပှဲမှာ အမရေိကနျ ဝနျကွီး Pompeo က အခုလို တိုကျတှနျးလိုကျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။

တရုတျနိုငျငံဟာ ဒီမိုကရစေီ တနျဖိုးတှနေဲ့ အာဆီယံ ပဋိဉာဏျ စာတမျးမှာ ပါရှိတဲ့ နယျမွနေဲ့ အခြုပျအာဏာဆိုငျရာ မူကွီးတှကေို လေးစား လိုကျနာခွငျး မရှိဘူးလို့လညျး Pompeo က ပွောပါတယျ။

တောငျတရုတျပငျလယျထဲ တရုတျစခနျးတှေ တညျဆောကျရာမှာ ကူညီလို့ ဆိုပွီး အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုက နာမညျပကြျ စာရငျး သှငျးထားတဲ့ တရုတျကုမ်ပဏီတှနေဲ့ အရှေ့တောငျ အာရှနိုငျငံတှအေကွား ဘယျလို စီးပှား ဆကျဆံရေး ရှိတယျဆိုတာကတော့ ရှငျးရှငျလငျးလငျး မသိရပါဘူး။ ဒါပမေဲ့ ဖိလဈပိုငျ သမ်မတ Rodrigo Duterte ရဲ့ အစိုးရကတော့ ပွီးခဲ့တဲ့ အပတျတုနျးက အမရေိကနျ နိုငျငံက နာမညျပကြျ စာရငျးသှငျးထားတဲ့ တရုတျကုမ်ပဏီတှေ ဒါမှမဟုတျ အဲဒီ ကုမ်ပဏီတှရေဲ့ လကျအောကျခံ ကုမ်ပဏီတှကေို မွို့တောျ မနီလာ တောငျပိုငျး ပွညျနယျတဈခုက လဆေိပျ တညျဆောကျရေးလုပျငနျးအတှကျ ဒသေခံ ကုမ်ပဏီတဈခုနဲ့ ဖကျစပျ လုပျကိုငျခှင့ျ ပွု မယျလို့ ပွောပါတယျ။

အခု ကငြျးပနတေဲ့ အာဆီယံအစညျးအဝေးရဲ့ အိမျရှငျနိုငျငံဖွဈတဲ့ ဗီယကျနမျနိုငျငံက နိုငျငံခွားရေး ဝနျကွီး Pham Binh Minh ကတော့ Pompeo ရဲ့ ပွောကွားခကြျကို လှိုကျလှိုကျလှဲလှဲ ကွိုဆိုခဲ့ပွီး အာဆီယံ- အမရေိကနျ ဆကျဆံရေးက နှဈဖကျအကြိုးစီးပှားတှကေို ဆောငျကဉြျးပေးနတေယျလို့ ပွောပါတယျ။

၁၉၆၇ ခုနှဈက တညျထောငျခဲ့တဲ့ အာဆီယံ အဖှဲ့ဟာ အမရေိကနျနဲ့ တရုတျနိုငျငံအကွား တနေ့တခွား ပိုပွီး တငျးမာလာနတေဲ့ ဆကျဆံ ရေးကွောင့ျ အနရေ ကပြျနတေဲ့အနအေထားကိုရောကျနတော ဖွဈပါတယျ။ အာဆီယံအဖှဲ့ဟာ ကွားနအေဖှဲ့ဖွဈကွောငျး ရံဖနျရံခါ ပွောကွားနပေမေဲ့ အပွောသာရှိပွီး တကယျတော့ ကမ်ဘာ့အငျအားကွီးနိုငျငံတှအေကွား တဈဖကျဖကျကို ယိမျးရတဲ့အားနညျးတဲ့ အနေ အထားမှာသာ ရှိနတေယျလို့ လညျး ဝဖေနျသူတှကေ ထောကျပွလေ့ရှိပါတယျ။