ရခိုင်မြောက်ပိုင်းဒေသခံ ၁ သိန်းကျော် စစ်ဘေးဒုက္ခကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ထွက်ပြေးနေရ

(Zawgyi/Unicode)

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက တိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတဲ့ ကျောက်တော်မြို့နယ်မှာ သီတင်းတပတ်ကျော်အတွင်း နေရပ်စွန့် ခွာထွက်ပြေးလာကြတဲ့ စစ်ဘေးဒုက္ခသည် သောင်းဂဏန်းအထိ ရှိနေပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်ထိလည်း စစ်ရှောင်ဦးရေတွေ ထပ်တိုးနေသလို တက္ကသိုလ်ဝင်တန်း စာမေးပွဲဖြေဆိုပြီးတဲ့ ကျောင်းသူ၊ ကျောင်းသားတွေလည်းနေ ရပ်ပြန်ဖို့ခက်ခဲနေကြပါတယ်။ ဒီအကြောင်း စစ်တွေမြို့ကနေ ကိုသက်နိုင် သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းက ကျောက်တော်မြို့နယ်မှာ မတ်လအစအပိုင်းကတည်းက အစိုးရတပ်နဲ့ ရခိုင်လက်နက်ကိုင် AA အဖွဲ့တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြင်းထန်နေတာကြောင့် ကျေးလက်နေဒေသခံတွေဟာ ကျောက်တော်မြို့ကို ထွက်လာနေကြပါတယ်။

လက်ရှိအချိန်ထိ ကျောက်တော်မြို့ပေါ်ကို ရောက်ရှိလာတဲ့ စစ်ရှောင်တွေဟာ ၁၀,၀၀၀ နီးပါးအထိ ရှိတယ်လို့ ကျောက်တော်မြို့မိ၊ မြို့ဖ ဒေါက်တာထွန်းအေးက ပြောပါတယ်။

"မတ်လ ၈ ရက်နေ့လောက်ကတည်းက မီးဝကျေးရွာက ဒုက္ခသည်တွေ စပြီးတော့အစိုးရ ဆောက်ပေးထားတဲ့ နေပူခံ စစ်ရှောင်စခန်းကို ဝင်လာကြတယ်။ ဝင်လာတုန်းကတော့ ၄၀ လောက်ပဲရှိတယ်။ နောက်တော့ ၈ ရက်နေ့ကနေ အခု ၁၈ ရက်၊ ၁၀ ရက်အတွင်းမှာ စုစုပေါင်း ဒုက္ခသည်ဦးရေ ၁,၅၃၅ ကျော်ရှိတယ်။ အဲတာ ကန့်ထဲမှာပဲ ရှိတာနော်။ တချို့ကျတော့ ကန့်ထဲကို မဝင်ဘဲ နီးစပ်ရာဆွေမျိုးအိမ်တွေ ကျေးရွာတွေကို မှီခိုပြီးတော့သွားတဲ့ ဦးရေကတော့ အများကြီးပါပဲ ပြောရမယ်ဆိုရင် သောင်းဂဏန်းလောက်ရှိတယ်။"

ကျောက်တော်မြို့နယ် အတွင်းက လက်ရှိတိုက်ပွဲပြင်းထန်နေတဲ့ ပြိုင်းတိုင်း၊ တင်းမ စတဲ့ကျေးရွာတွေအပြင် တခြားကျေးရွာတွေက ထွက်ပြေးလာတဲ့ စစ်ရှောင်တွေဟာ အစိုးရက ဆောက်ပေးထားတဲ့ နေပူခံ စခန်းနဲ့ တခြားဘုန်းကြီးကျောင်းတွေ စာသင်ကျောင်းတွေမှာ ဖြစ်သလို နေထိုင်နေကြ ဒေါက်တာထွန်းအေးက ပြောပါတယ်။

"အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းက တရားဝင် ဆောက်ပေးထားတဲ့ နေပူခံ စစ်ရှောင်စခန်း တခုရှိတယ်။ ကျန်တာကတော့ ကျနော်တို့ မြို့နယ် သာသနာ့ဗိမာန်မှာ အရေးပေါ် လိုအပ်လို့ ထားထားတာ ရှိပါတယ်။ ဒီနေ့ မှာတော့ ကျနော်တို့ မြို့မ အထက အဆောက်အဦးအောက်ထပ်မှာ ဒုက္ခသည် ၆၀၀ လောကကို ထားဖို့ စီစဉ်ထားတယ်။ နောက်ပြီးတော့ မြို့အဝင်က ဘုန်းကြီးကျောင်းမှာလည်း ဒုက္ခသည် ၃၀၀ လောက်ထားမယ်လို့ စီစဉ်ထားတယ်။ နောက်တခုကတော့ နောက်ပိုင်းဝင်လာတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေကို ရှမ်းရွာအထက်မှာထားဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။"

တပတ်ကျော်အတွင်းမှာ စစ်ရှောင်သောင်းဂဏန်းအထိ ရှိလာတာကြောင့် စစ်ရှောင်တွေနဲ့ စားဝတ်နေရေး ကျန်းမာရေးပိုင်းတွေမှာ အခက်အခဲတွေ ရှိနေတယ်လို့ သူကဆက်ပြောပါတယ်။

"နေရာလုံလောက်မှု မရှိဘူးလို့ ကျနော်တို့ ပြောရတာက သူတို့ဆောက်ထားတဲ့ ကန့်က တကယ့်ကို အခန်းတခန်းမှာ လူ ၁၀ ယောက် သွင်းထားရတယ်ဆိုတော့ အဆင်မပြေဘူး။ စုစုပေါင်းမှ ၈ ပေ၊ ၆ ပေလောက်ပဲရှိတဲ့ အခန်းတခန်းမှာ လူဆယ်ယောက်နေတယ်ဆိုတော့ ကျနော်တို့ အခုလောလောဆယ် ကိုရိုနာဗိုင်းရစ်နဲ့ဆို ကျနော်တို့ အမြင်မှာ ဘယ်လိုမှ မသင့်တော်ပါဘူး။ အဲဒါကတခု၊ နောက်တခုက ရေနဲ့ မိလ္လာသန့်ရှင်းမှု လုံးဝမရှိဘူး။ နောက်တခုက စားရေးသောက်ရေးတွေလည်း အစိုးရဆီက တရားဝင် ဘာမှထိထိရောက်ရောက် မရောက်သေးပါဘူး။ ကျနော်တို့ အရပ်ထဲကပဲ ကူညီထားရတာ။ နောက်တခုက ထိရောက်တဲ့ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု လုံးဝမရပါဘူး။"

ဒီကနေ့ မတ်လ ၁၈ ရက် အင်္ဂါနေ့ဟာ တက္ကသိုလ်ဝင်တန်းစားမေးပွဲ ဖြေဆိုပြီးတဲ့နေ့ဖြစ်တာကြောင့် ကျောက်တော်မြို့ပေါ်ကို လာရောက်ဖြေဆိုကြတဲ့ ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေအနေနဲ့ စာမေးပွဲဖြေဆိုပြီးချိန် မိမိနေရပ်ကို ပြန်ဖို့အတွက် ခက်ခဲနေကြပါတယ်။

ကျောက်တော်မြို့နယ် တင်းမကျေးရွာကနေ စာမေးပွဲလာရောက်ဖြေဆိုတဲ့ ကျောင်းသူ မခိုင်ဆန်းဦးကတော့ စာမေးပွဲပြီးသွားတဲ့ အချိန် အိမ်ကိုပြန်ချင်ပေမယ့် ရွာမှာလူ မရှိတော့တာကြောင့် စစ်ရှောင်စခန်းမှာပဲ အခက်အခဲမျိုးစုံနဲ့ နေထိုင်နေ ရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။

"အိမ်ကိုပဲပြန်ချင်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အိမ်ကိုလည်း မပြန်ရဲဘူး။ ဒီမှာနေရတာလည်း ဒုက္ခ။ ရေချိုးတာတို့ အဝတ်လဲရတာတို့ အဆင်တော့ မပြေပါဘူး။ အဝတ်လှန်းရတာတို့ အကုန်လုံးပဲ လူတွေက အများကြီးပဲ ဆိုတော့လေ ဒုက္ခတော့ တော်တော်ရောက်ပါတယ် ဒါပေမဲ့ စောင့်ရှောက်ကြပါတယ်။ စခန်း တာဝန်ရှိသူတွေက။ စာမေးပွဲဖြေနေတဲ့ အချိန်မှာလည်း ရွာကလူတွေကို ဖမ်းသွားတယ်။ ဦးလေးတွေကို ဖမ်းသွားတယ်။ ထွက်ပြေးနေကြတယ် အဲ့ဒီသတင်းတွေကို ကြားနေတော့ စာကိုလည်း အာရုံစိုက်လို့ မရပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ဖြေလိုက်ရတာ။"

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ လက်ရှိအချိန်ထိ အစိုးရတပ်နဲ့ AA အဖွဲ့တို့ တိုက်ပွဲတွေလည်း ပြင်းထန်နေသလို ဒေသခံကျေးရွာသားတွေဟာလည်း နေ့စဉ်နေ့တိုင်း ဘေးလွတ်ရာကျေးရွာတွေကို ထွက်ပြေးနေကြတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ရခိုင်တိုင်းရင်းသားမျိုးနွယ်စုများ အစည်းအရုံးရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ ရခိုင်မြောက်ပိုင်းမှာ တိုက်ပွဲတွေကြောင့် နေရပ်စွန့်ခွာ ထွက်ပြေးနေကြရတဲ့ စစ်ရှောင်ဦးရေ ၁၂၀,၀၀၀ ရှိနေတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

ရခိုင်မြောက်ပိုင်းဒေသခံ ၁ သိန်းကျော် စစ်ဘေးဒုက္ခကြောင့် အိုးအိမ်စွန့်ထွက်ပြေးနေရ

[Unicode Version]

ရခိုငျမွောကျပိုငျးဒသေခံ ၁ သိနျးကြောျ စဈဘေးဒုက်ခကွောင့ျ အိုးအိမျစှန့ျထှကျပွေးနရေ

ရခိုငျမွောကျပိုငျးက တိုကျပှဲပွငျးထနျနတေဲ့ ကြောကျတောျမွို့နယျမှာ သီတငျးတပတျကြောျအတှငျး နရေပျစှန့ျ ခှာထှကျပွေးလာကွတဲ့ စဈဘေးဒုက်ခသညျ သောငျးဂဏနျးအထိ ရှိနပေါတယျ။ လကျရှိအခြိနျထိလညျး စဈရှောငျဦးရတှေေ ထပျတိုးနသေလို တက်ကသိုလျဝငျတနျး စာမေးပှဲဖွဆေိုပွီးတဲ့ ကြောငျးသူ၊ ကြောငျးသားတှလေညျးနေ ရပျပွနျဖို့ခကျခဲနကွေပါတယျ။ ဒီအကွောငျး စဈတှမွေို့ကနေ ကိုသကျနိုငျ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။

ရခိုငျမွောကျပိုငျးက ကြောကျတောျမွို့နယျမှာ မတျလအစအပိုငျးကတညျးက အစိုးရတပျနဲ့ ရခိုငျလကျနကျကိုငျ AA အဖှဲ့တို့ကွား တိုကျပှဲတှေ ပွငျးထနျနတောကွောင့ျ ကြေးလကျနဒေသေခံတှဟော ကြောကျတောျမွို့ကို ထှကျလာ နကွေပါတယျ။

လကျရှိအခြိနျထိ ကြောကျတောျမွို့ပေါျကို ရောကျရှိလာတဲ့ စဈရှောငျတှဟော ၁၀,၀၀၀ နီးပါးအထိ ရှိတယျလို့ ကြောကျတောျမွို့မိ၊ မွို့ဖ ဒေါကျတာထှနျးအေးက ပွောပါတယျ။

"မတျလ ၈ ရကျနေ့လောကျကတညျးက မီးဝကြေးရှာက ဒုက်ခသညျတှေ စပွီးတော့အစိုးရ ဆောကျပေးထားတဲ့ နပေူခံ စဈရှောငျစခနျးကို ဝငျလာကွတယျ။ ဝငျလာတုနျးကတော့ ၄၀ လောကျပဲရှိတယျ။ နောကျတော့ ၈ ရကျနေ့ကနေ အခု ၁၈ ရကျ၊ ၁၀ ရကျအတှငျးမှာ စုစုပေါငျး ဒုက်ခသညျဦးရေ ၁,၅၃၅ ကြောျရှိတယျ။ အဲတာ ကန့ျထဲမှာပဲ ရှိတာနောျ။ တခြို့ကတြော့ ကန့ျထဲကို မဝငျဘဲ နီးစပျရာဆှမြေိုးအိမျတှေ ကြေးရှာတှကေို မှီခိုပွီးတော့သှားတဲ့ ဦးရကေတော့ အမြားကွီးပါပဲ ပွောရမယျဆိုရငျ သောငျးဂဏနျးလောကျရှိတယျ။"

ကြောကျတောျမွို့နယျ အတှငျးက လကျရှိတိုကျပှဲပွငျးထနျနတေဲ့ ပွိုငျးတိုငျး၊ တငျးမ စတဲ့ကြေးရှာတှအေပွငျ တခွားကြေးရှာတှကေ ထှကျပွေးလာတဲ့ စဈရှောငျတှဟော အစိုးရက ဆောကျပေးထားတဲ့ နပေူခံ စခနျးနဲ့ တခွားဘုနျးကွီးကြောငျးတှေ စာသငျကြောငျးတှမှော ဖွဈသလို နထေိုငျနကွေ ဒေါကျတာထှနျးအေးက ပွောပါတယျ။

"အုပျခြုပျရေးပိုငျးက တရားဝငျ ဆောကျပေးထားတဲ့ နပေူခံ စဈရှောငျစခနျး တခုရှိတယျ။ ကနြျတာကတော့ ကနြောျတို့ မွို့နယျ သာသနာ့ဗိမာနျမှာ အရေးပေါျ လိုအပျလို့ ထားထားတာ ရှိပါတယျ။ ဒီနေ့ မှာတော့ ကနြောျတို့ မွို့မ အထက အဆောကျအဦးအောကျထပျမှာ ဒုက်ခသညျ ၆၀၀ လောကကို ထားဖို့ စီစဉျထားတယျ။ နောကျပွီးတော့ မွို့အဝငျက ဘုနျးကွီးကြောငျးမှာလညျး ဒုက်ခသညျ ၃၀၀ လောကျထားမယျလို့ စီစဉျထားတယျ။ နောကျတခုကတော့ နောကျပိုငျးဝငျလာတဲ့ ဒုက်ခသညျတှကေို ရှမျးရှာအထကျမှာထားဖို့ စီစဉျထားပါတယျ။"

တပတျကြောျအတှငျးမှာ စဈရှောငျသောငျးဂဏနျးအထိ ရှိလာတာကွောင့ျ စဈရှောငျတှနေဲ့ စားဝတျနရေေး ကနြျးမာရေးပိုငျးတှမှော အခကျအခဲတှေ ရှိနတေယျလို့ သူကဆကျပွောပါတယျ။

"နရောလုံလောကျမှု မရှိဘူးလို့ ကနြောျတို့ ပွောရတာက သူတို့ဆောကျထားတဲ့ ကန့ျက တကယ့ျကို အခနျးတခနျးမှာ လူ ၁၀ ယောကျ သှငျးထားရတယျဆိုတော့ အဆငျမပွဘေူး။ စုစုပေါငျးမှ ၈ ပေ၊ ၆ ပလေောကျပဲရှိတဲ့ အခနျးတခနျးမှာ လူဆယျယောကျနတေယျဆိုတော့ ကနြောျတို့ အခုလောလောဆယျ ကိုရိုနာဗိုငျးရဈနဲ့ဆို ကနြောျတို့ အမွငျမှာ ဘယျလိုမှ မသင့ျတောျပါဘူး။ အဲဒါကတခု၊ နောကျတခုက ရနေဲ့ မိလ်လာသန့ျရှငျးမှု လုံးဝမရှိဘူး။ နောကျတခုက စားရေးသောကျရေးတှလေညျး အစိုးရဆီက တရားဝငျ ဘာမှထိထိရောကျရောကျ မရောကျသေးပါဘူး။ ကနြောျတို့ အရပျထဲကပဲ ကူညီထားရတာ။ နောကျတခုက ထိရောကျတဲ့ ကနြျးမာရေးစောင့ျရှောကျမှု လုံးဝမရပါဘူး။"

ဒီကနေ့ မတျလ ၁၈ ရကျ အငျ်ဂါနေ့ဟာ တက်ကသိုလျဝငျတနျးစားမေးပှဲ ဖွဆေိုပွီးတဲ့နေ့ဖွဈတာကွောင့ျ ကြောကျတောျမွို့ပေါျကို လာရောကျဖွဆေိုကွတဲ့ ကြောငျးသူကြောငျးသားတှအေနနေဲ့ စာမေးပှဲဖွဆေိုပွီးခြိနျ မိမိနရေပျကို ပွနျဖို့အတှကျ ခကျခဲနကွေပါတယျ။

ကြောကျတောျမွို့နယျ တငျးမကြေးရှာကနေ စာမေးပှဲလာရောကျဖွဆေိုတဲ့ ကြောငျးသူ မခိုငျဆနျးဦးကတော့ စာမေးပှဲပွီးသှားတဲ့ အခြိနျ အိမျကိုပွနျခငြျပမေယ့ျ ရှာမှာလူ မရှိတော့တာကွောင့ျ စဈရှောငျစခနျးမှာပဲ အခကျအခဲမြိုးစုံနဲ့ နထေိုငျနေ ရတယျလို့ ပွောပါတယျ။

"အိမျကိုပဲပွနျခငြျပါတယျ။ ဒါပမေဲ့ အိမျကိုလညျး မပွနျရဲဘူး။ ဒီမှာနရေတာလညျး ဒုက်ခ။ ရခြေိုးတာတို့ အဝတျလဲရတာတို့ အဆငျတော့ မပွပေါဘူး။ အဝတျလှနျးရတာတို့ အကုနျလုံးပဲ လူတှကေ အမြားကွီးပဲ ဆိုတော့လေ ဒုက်ခတော့ တောျတောျရောကျပါတယျ ဒါပမေဲ့ စောင့ျရှောကျကွပါတယျ။ စခနျး တာဝနျရှိသူတှကေ။ စာမေးပှဲဖွနေတေဲ့ အခြိနျမှာလညျး ရှာကလူတှကေို ဖမျးသှားတယျ။ ဦးလေးတှကေို ဖမျးသှားတယျ။ ထှကျပွေးနကွေတယျ အဲ့ဒီသတငျးတှကေို ကွားနတေော့ စာကိုလညျး အာရုံစိုကျလို့ မရပါဘူး။ ဒီလိုပဲ ဖွလေိုကျရတာ။"

ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ လကျရှိအခြိနျထိ အစိုးရတပျနဲ့ AA အဖှဲ့တို့ တိုကျပှဲတှလေညျး ပွငျးထနျနသေလို ဒသေခံကြေးရှာသားတှဟောလညျး နေ့စဉျနေ့တိုငျး ဘေးလှတျရာကြေးရှာတှကေို ထှကျပွေးနကွေတာလညျး ဖွဈပါတယျ။

ရခိုငျတိုငျးရငျးသားမြိုးနှယျစုမြား အစညျးအရုံးရဲ့ ထုတျပွနျခကြျအရ ရခိုငျမွောကျပိုငျးမှာ တိုကျပှဲတှကွေောင့ျ နရေပျစှန့ျခှာ ထှကျပွေးနကွေရတဲ့ စဈရှောငျဦးရေ ၁၂၀,၀၀၀ ရှိနတောလညျး ဖွဈပါတယျ။