တရုတ်ခါးပတ်လမ်းကို တန်ပြန်မယ့် ကန် နဲ့ ထိုင်ဝမ်ရဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံအစီအစဉ်

(Zawgyi/Unicode)

အင်ဒို-ပစိဖိတ်ဒေသနဲ့ လက်တင် အမေရိကန် ဒေသတွေမှာ အခြေခံ အဆောက်အအုံဆိုင်ရာ လုပ်ငန်း စီမံကိန်းတွေ တည်ဆောက်ဖို့ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုနဲ့ ထိုင်ဝမ်တို့ အတူ လက်တွဲ လုပ်ကိုင် သွားမယ်လို့ နှစ်ဘက် တာဝန်ရှိသူတွေက ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က ပြောပါတယ်။ အဲဒီဒေသတွေမှာ တရုတ်နိုင်ငံက လုပ်ဆောင်နေတဲ့ အခြေခံ အဆောက်အအုံဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းတွေကို တန်ပြန်ဖို့ ရည်ရွယ်တာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။

တရုတ်နိုင်ငံကနေ အာရှနဲ့ အာရှအလွန် ဥရောပအထိ ချိတ်ဆက်မယ့် တရုတ်တို့ရဲ့ ခါးပတ်လမ်း စီမံကိန်းအပေါ် အမေရိကန်တို့က အတော်လေး သံသယဝင်နေတာ ဖြစ်ပြီး အဲဒီ စီမံကိန်းနဲ့ တရုတ်တို့ ကြွေးမြီ ထောက်ချောက်ဆင်ပြီး သူ့လက်အောက် ဩဇာခံ ဖြစ် အောင်လုပ်နေတယ်လို့ ယူဆထားတာပါ။

မြို့တော် တိုင်ပေမှာ ရှိတဲ့ အမေရိကန် သံရုံးက အမေရိကန်နဲ့ထိုင်ဝမ်တို့ရဲ့ အစီအစဉ်သစ်ဟာ ထွန်းသစ်စ နိုင်ငံတွေအတွက် အရည်အသွေး ပြည့်ဝတဲ့ အခြေခံ အဆောက်အအုံ တည်ဆောက်ရေး အထောက်အကူ ပြုစေလိမ့်မယ်လို့ ပြောပါတယ်။

ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး Joseph Wu ကတော့ ထိုင်ဝမ်နဲ့ အမေရိကန်ဆက်ဆံရေး နောက်တဆင့်ကို ရောက်နေးပြီလို့ ပြော ပါတယ်။ ဒီ အစီအစဉ်က ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံအတွက် အရှေ့တောင်အာရှနဲ့ တောင်အာရှဒေသက နိုင်ငံတွေနဲ့ စီးပွား ဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်ဖို့ ရည်ရွယ်သလို တရုတ်အပေါ် မှီခိုနေရတာကို လျှော့ချဖို့လည်း ရည်ရွယ်ပါတယ်။

အစီအစဉ် အသေးစိတ်နဲ့ ရန်ပုံငွေ ပမာဏ ဘယ်လောက် ရှိမလဲဆိုတာကိုတော့ လောလောဆယ် ပြောကြားတာ မရှိသေးပါဘူး။

အမေရိကန် နဲ့ ထိုင်ဝမ်ဘဏ္ဍာရေး ဝန်ကြီးဌာနတို့အကြား လုပ်ငန်းအဖွဲ့ တစ်ရပ်ကို ထူထောင်ဖို့နဲ့ နိုင်ငံပိုင်နဲ့ ပုဂ္ဂလိက လုပ်ငန်းတွေအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု တိုးမြှင့်နိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်ထားတာပါ။

ဘဏ္ဍာရေးနဲ့ ဈေးကွက်တည်ဆောက်ရေး အခြေခံ အဆောက်အအုံ ခိုင်မာရေး မူဘောင် လို့ နာမည်ပေးထားတဲ့ ဒီ အစီအစဉ်က အင်ဒို-ပစိဖိတ် ဒေသမှာ ကုန်ပစ္စည်း ထောက်ပို့မှု ဖြစ်စဉ် (supply chain) ကို ပိုအားကောင်း လာစေမယ်လို့ အမေရိကန် တာဝန်ရှိသူ Brent Christensen က ပြောပါတယ်။

လုပ်ငန်းအဖွဲ့ရဲ့ အစည်းအဝေးကို လာမယ့် ဆောင်းဦပေါက်မှာ ကျင်းပသွားမှာလို့လည်း သူက ပြောပါတယ်။

တရုတ်ခါးပတ်လမ်းကို တန်ပြန်မယ့် ကန် နဲ့ ထိုင်ဝမ်ရဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံအစီအစဉ်

.....

တရုတျခါးပတျလမျးကို တနျပွနျမယ့ျ ကနျ နဲ့ ထိုငျဝမျရဲ့ အခွခေံအဆောကျအအုံအစီအစဉျ

(Unicode)

အငျဒို-ပစိဖိတျဒသေနဲ့ လကျတငျ အမရေိကနျ ဒသေတှမှော အခွခေံ အဆောကျအအုံဆိုငျရာ လုပျငနျး စီမံကိနျးတှေ တညျဆောကျဖို့ အမရေိကနျ ပွညျထောငျစုနဲ့ ထိုငျဝမျတို့ အတူ လကျတှဲ လုပျကိုငျ သှားမယျလို့ နှဈဘကျ တာဝနျရှိသူတှကေ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့က ပွောပါတယျ။ အဲဒီဒသေတှမှော တရုတျနိုငျငံက လုပျဆောငျနတေဲ့ အခွခေံ အဆောကျအအုံဆိုငျရာ လုပျငနျးတှကေို တနျပွနျဖို့ ရညျရှယျတာလညျး ဖွဈပါတယျ။

တရုတျနိုငျငံကနေ အာရှနဲ့ အာရှအလှနျ ဥရောပအထိ ခြိတျဆကျမယ့ျ တရုတျတို့ရဲ့ ခါးပတျလမျး စီမံကိနျးအပေါျ အမရေိကနျတို့က အတောျလေး သံသယဝငျနတော ဖွဈပွီး အဲဒီ စီမံကိနျးနဲ့ တရုတျတို့ ကွှေးမွီ ထောကျခြောကျဆငျပွီး သူ့လကျအောကျ ဩဇာခံ ဖွဈ အောငျလုပျနတေယျလို့ ယူဆထားတာပါ။

မွို့တောျ တိုငျပမှော ရှိတဲ့ အမရေိကနျ သံရုံးက အမရေိကနျနဲ့ထိုငျဝမျတို့ရဲ့ အစီအစဉျသဈဟာ ထှနျးသဈစ နိုငျငံတှအေတှကျ အရညျအသှေး ပွည့ျဝတဲ့ အခွခေံ အဆောကျအအုံ တညျဆောကျရေး အထောကျအကူ ပွုစလေိမ့ျမယျလို့ ပွောပါတယျ။

ထိုငျဝမျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီး Joseph Wu ကတော့ ထိုငျဝမျနဲ့ အမရေိကနျဆကျဆံရေး နောကျတဆင့ျကို ရောကျနေးပွီလို့ ပွော ပါတယျ။ ဒီ အစီအစဉျက ထိုငျဝမျနိုငျငံအတှကျ အရှေ့တောငျအာရှနဲ့ တောငျအာရှဒသေက နိုငျငံတှနေဲ့ စီးပှား ဆကျဆံရေး တိုးမွှင့ျဖို့ ရညျရှယျသလို တရုတျအပေါျ မှီခိုနရေတာကို လြှော့ခဖြို့လညျး ရညျရှယျပါတယျ။

အစီအစဉျ အသေးစိတျနဲ့ ရနျပုံငှေ ပမာဏ ဘယျလောကျ ရှိမလဲဆိုတာကိုတော့ လောလောဆယျ ပွောကွားတာ မရှိသေးပါဘူး။

အမရေိကနျ နဲ့ ထိုငျဝမျဘဏ်ဍာရေး ဝနျကွီးဌာနတို့အကွား လုပျငနျးအဖှဲ့ တဈရပျကို ထူထောငျဖို့နဲ့ နိုငျငံပိုငျနဲ့ ပုဂ်ဂလိက လုပျငနျးတှအေကွား ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမှု တိုးမွှင့ျနိုငျဖို့ ရညျရှယျထားတာပါ။

ဘဏ်ဍာရေးနဲ့ ဈေးကှကျတညျဆောကျရေး အခွခေံ အဆောကျအအုံ ခိုငျမာရေး မူဘောငျ လို့ နာမညျပေးထားတဲ့ ဒီ အစီအစဉျက အငျဒို-ပစိဖိတျ ဒသေမှာ ကုနျပစ်စညျး ထောကျပို့မှု ဖွဈစဉျ (supply chain) ကို ပိုအားကောငျး လာစမေယျလို့ အမရေိကနျ တာဝနျရှိသူ Brent Christensen က ပွောပါတယျ။

လုပျငနျးအဖှဲ့ရဲ့ အစညျးအဝေးကို လာမယ့ျ ဆောငျးဦပေါကျမှာ ကငြျးပသှားမှာလို့လညျး သူက ပွောပါတယျ။