ရခိုင်အခြေအနေ အကောင်းဆုံး ဘယ်အထိ မျှော်လင့်နိုင်အလဲ

ရခိုင်အခြေအနေ အကောင်းဆုံး ဘယ်အထိ မျှော်လင့်နိုင်အလဲ

ရွေးကောက်ပွဲ မကျင်းပနိုင်ဘူးလို့ ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က ကြေညာထားတဲ့ ရခိုင်ပြည်နယ်က ဒေသတချို့မှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပဖို့ AA ရက္ခိုင်တပ်တော်က တောင်းဆိုတာကို တပ်မတော်က ကြိုဆိုလိုက်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာလည်း အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကလည်း သူတို့အနေနဲ့ အစိုးရသစ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းတဲ့အခါ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးအစိုးရကို ဖွဲ့စည်းမယ်လို့ ပြောထားတာ ရှိပါတယ်။ ဒီအခြေအနေတွေကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ ရှေ့အလားအလာကို အကောင်းဆုံး ဘယ်လောက်အထိ မျှော်လင့်နိုင်ပါသလဲ။ ရခိုင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဦးစံကျော်လှနဲ့ ဦးကျော်ဇံသာတို့ ဆွေးနွေးထားပါတယ်။

မေး ။ ။ ရှေ့ဦးစွာ လောလောဆယ် ဖြစ်ထွန်းလာနိုင်တဲ့ အလားအလာကို ဦးစံကျော်လှက အခုလို စတင်သုံးသပ်ပြပါတယ်။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ်မှာတော့ တဘက်နဲ့တဘက် ကြေညာချက်တွေ ထုတ်ပြီးတဲ့နောက်မှာ အခြေအနေက တော်တော်လေး အေးချမ်းသွားတဲ့ အနေအထား ရှိပါတယ်။ ပစ်သံခတ်သံလည်း မကြားရတော့ဘူး။ ဒီအတိုင်းသာ အပြုသဘောဆောင်ပြီး သွားကြမယ်ဆိုရင် ရွေးကောက်ပွဲကြီးအလွန် ကာလမှာလည်း အေးအေးဆေးဆေး ဖြစ်သွားနိုင်တဲ့ အနေအထား ရှိပါတယ်။

မေး ။ ။ အေးအေးဆေးဆေးဆိုတာ သူတို့ တော်တော်လေး ညှိရမှာပေါ့နော်။ AA ဘက်က တောင်းဆိုတဲ့ အနေအထားနဲ့ ဒီဘက်က လိုက်လျောနိုင်တဲ့ အနေအထား။ အဲဒီတောင်းဆိုမှု နှစ်ခုကရော ညှိနှိုင်းစေ့စပ်နိုင်မယ့်အဆင့်အထိ ရောက်နိုင်မလား။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးလောက်ပဲ ဖြစ်မယ်ထင်တယ် ပထမအဆင့်ကတော့။

ဖြေ ။ ။ အခုထိတော့ မြင်သာထင်သာ တောင်းဆိုမှုတော့ တစ်ခုမှ မရှိသေးဘူး။ သို့သော် ညှိနှိုင်းဆွေးနွေးတဲ့အခါတော့ တဘက်နဲ့တဘက်တော့ ပြောကြမှာပဲ။ အဲဒီလို ပြောကြတဲ့အခါ၊ လိုတာရှိမယ်၊ ပိုတာရှိမယ်။ အလွယ်တကူ ချောချောမောမော ဖြစ်ဖို့ဆိုတာကတော့ အချိန်ကာလတစ်ခုကို စောင့်ရပါမယ်။

မေး ။ ။ ဒါကတော့ တိုက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ကိစ္စ။ အထူးသဖြင့် AA နဲ့ တပ်မတော်ကြားကိစ္စပေါ့။ နောက်တခါ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ကလည်း ရွေးကောက်ပွဲ နိုင်ပြီးတဲ့အခါမှာ ဒီတစ်ခါတော့ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေး၊ အမျိုးသားညီညွှတ်ရေးအစိုးရမျိုး ဖွဲ့စည်းမယ်လို့ ကြားနေပါတယ်။ NLD လူကြီးတစ်ယောက်ကဆို ဘယ်လောက်အထိ ပြောထားသလဲဆိုရင် ပြည်နယ်တွေမှာ အမတ်မဲ အများစုရတဲ့ ပါတီကို ဝန်ကြီးချုပ်ရွေးခွင့် - အဲဒီပါတီကရွေးပြီး တင်ပြတဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်ကို ခန့်မယ်ဆိုတဲ့သဘောကိုတောင် သူကတော့ အတိအကျ မပြောနိုင်သေးဘူးလို့ ပြောပါတယ်။ အဲဒါ တကယ်ဖြစ်လာနိုင်ပါသလား။ အဲဒီအထိ မျှော်မှန်းနိုင်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ ကျနော်တို့တွေ သိခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ အတွေ့အကြုံအရဆိုရင် အဲဒီလောက်ထိ ယုံကြည်လို့ မရသေးဘူး။ အခု ရခိုင်ပြည်မှာ အခုလက်ရှိ အနေအထားမျိုးမှာ NLD က (၅) နေရာ နိုင်ထားတယ်။ တကယ်လို့များ ရွေးကောက်ပွဲဆက်ပြီးတော့ လုပ်မယ်ဆိုရင် ရခိုင်ပါတီတွေက နိုင်လာစရာအကြောင်း ရှိပါတယ်။ ကျန်တဲ့နေရာ ပြည်နယ်အဆင့်မှာဆိုရင် (၂၀) လောက် ကျန်တယ်။ အဲဒီတော့ ဒီနေရာတွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်လိုက်လို့ ရခိုင်ပါတီတွေ များများစားစား နိုင်လာရင်တော့ NLD အနေနဲ့ စဉ်းစားဖို့ကောင်းပါတယ်။ အခုအနေအထားမျိုးမှာတော့ သိပ်ပြီးတော့ မသိရသေးပါဘူး။ ပြောတာဆိုတာလည်း ကျနော်တို့အပေါ်မှာ တစ်ခုမှ မရှိသေးပါဘူး။

မေး ။ ။ ANP ပါတီအနေနဲ့ မဲအများစု နိုင်လာခဲ့ပြီဆိုရင် မျှော်မှန်းချက်က ဘယ်အထိ ထားပါသလဲ။ ပါတီက ရွေးချယ်တဲ့ ဝန်ကြီးချုပ်ကို သမ္မတက အတည်ပြုပေးစေချင်လား။ သို့တည်းမဟုတ် ဒီအဆင့်ထိမရဘဲနဲ့ ညှိနှိုင်းသွားမယ်ဆိုတဲ့ ပြင်ဆင်ချက်များ ရှိပါသလား။

ဖြေ ။ ။ ဒါကတော့ သူတို့နဲ့ ညှိနှိုင်းမယ်ဆိုတာကတော့ ပြောဖို့ အချိန်စောပါသေးတယ်။ ဒါကတော့ ကြားကာလမှာ ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ အခင်းအကျင်းပေါ်မှာ အသီးသီးတော့ ပြောရမှာပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ နိုင်ဖို့တော့ လုံးဝမျှော်မှန်းချက် ထားနိုင်တယ်ပေါ့။ အခု ရွေးကောက်ပွဲ ပြန်လည်ပြုလုပ်လာမယ်ဆိုရင် ANP က အများဆုံး နိုင်သွားနိုင်မယ်လို့ ဆိုတာပေါ့။

ဖြေ ။ ။ အခုကျန်တဲ့နေရာတွေမှာ ရွေးကောက်ပွဲကို ဆက်ပြီးတော့ လုပ်မယ်ဆိုရင် နေရာတော်တော်များများကို ရခိုင်ပါတီတွေ နိုင်ကြမှာပဲ။ အထူးသဖြင့် ကျနော်တို့ ANP က နိုင်မှာပါ။ အခြားအခြားသော ရခိုင်ပါတီတွေကလည်း နိုင်ချေအများကြီး ရှိပါတယ်။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ တကယ်လို့ ညှိနှိုင်းဖြစ်မယ်ဆိုရင် အောက်ခြေအဆင့် အနည်းဆုံး ငါတို့ ဒီအဆင့်ရရင်တော့ လက်ခံညှိနှိုင်းမယ်ဆိုတဲ့ bottom line အဲဒီလို သတ်မှတ်ထားချက် ရှိပါသလား။ အောက်ခြေအဆင့်ကို သဘောတူညီမှုရရင်တော့ ငါတို့ လက်ခံမယ်ဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက်မျိုး ရှိပါသလား။ စဉ်းစားထားပြီးပြီလား။

ဖြေ ။ ။ လောလောဆယ် မရှိသေးပါဘူး။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ ဖြစ်နိုင်ချေကတော့ အမြင်ဆုံးကတော့ ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်နိုင်မယ်။ အချို့ကလဲ ပြောကြတယ် ဒီအစိုးရထဲမှာ အစိုးရအဖွဲ့ဝင်တွေက ရခိုင်ပါတီတွေက အဖွဲ့ဝင်တွေလည်း ပါဝင်လာနိုင်တယ်။ ယုတ်စွအဆုံး အဲဒီလောက်အထိ ပြောကြပါတယ်။ ဆိုတော့ ကျနော်က အဲဒါကို သိချင်လို့ အဲဒီလောက်ဆို ကျေနပ်လောက်တယ်လို့ ပြောရမလား။ ပါတီတွင်းမှာ မညှိရသေးဘူး ထင်ပါတယ်။

ဖြေ ။ ။ မညှိရသေးပါဘူး။ ကျနော်တို့ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ အကျယ်တဝန့်ပြောပြီးမှ ဆောင်ရွက်ရမယ့် ကိစ္စ ဖြစ်ပါတယ်။ အခုလောလောဆယ်မှာ ပြောလို့မရနိုင်သေးပါဘူး။

မေး ။ ။ အဲဒါက နိုင်ငံရေးပိုင်းပေါ့။ နောက်တစ်ခုက ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပိုင်း။ ဒီလို ငြိမ်းချမ်းရေး ရသွားတယ်ဆိုရင်ပဲ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ အင်မတန် အောက်ကျနောက်ကျ ဖြစ်နေတဲ့ ချွတ်ခြုံကျနေတဲ့ စီးပွားရေးတွေ ပြန်လည်လုပ်ရမယ့်ကိစ္စတွေ အများကြီး ရှိနေသေးပါလိမ့်မယ်။ အဲဒါတွေကော ဘယ်လောက်အထိ လုပ်နိုင်မယ် ထင်ပါသလဲ။ တကယ်လို့ အပစ်အခတ် ရပ်စဲတယ်ဆိုတဲ့ အဆင့်လောက်ကို စီးပွားရေး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကို စတင်လုပ်နိုင်မယ် ထင်ပါသလား။ လုံးဝငြိမ်းချမ်းရေး လိုအပ်ပါသလား။ အချို့ပြည်နယ်တွေမှာလည်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရုံနဲ့ အပစ်ရပ်အဖွဲ့တွေနဲ့ ညှိနှိုင်းပြီးတော့ ပြည်နယ်ဖွံ့ဖြိုးရေးတွေ လုပ်နေတာတွေကို ဦးစံလှကျော်တို့ ကြားမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီတော့ ရခိုင်ပြည်နယ် ဖွံ့ဖြိုးရေးနဲ့ ဆက်စပ်ပြီး သုံးသပ်ပေးပါ။

ဖြေ ။ ။ အပစ်အခတ် ရပ်စဲတာလောက်နဲ့တော့ ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးတွေ တအားကြီး တိုးတက်လာမယ်လို့ အဲဒီလို မျှော်လင့်ချက်ထားလို့ မရသေးဘူး။ အခုတောင်မှ ကျနော်တို့မှာ တိုက်ပွဲတွေကာလအတွင်းမှာ ပျက်စီးသွားတဲ့ အခြေအနေတွေကို မနည်းကြိုးစားပြီးတော့ လျှောက်လှမ်းသွားရအုံးမယ်။ ပြီးတော့ အပစ်ခတ်ရပ်စဲတာကနေတဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးကို ဆောင်ရွက်ပေးနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။ တကယ်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုတာကလဲ ဒီတိုင်းရင်းသားတွေ တောင်းဆိုနေတဲ့ အခြေအနေမျိုး တစ်ခုခုကို ရောက်ပြီးမှ စစ်မှန်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး ဖြစ်လာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလိုဟာမျိုးတွေကို မရောက်သရွေ့ ငြိမ်းချမ်းတယ်ဆိုလို့ ပြောလို့ရအောင် အခြေအနေမျိုးက ခက်ခဲတယ်။ အဲဒီတော့ ကျနော်ပြောချင်တာက ကျနော်တို့နိုင်ငံမှာ တိုင်းရင်းသားတွေ တောင်းဆိုနေတဲ့ ဖယ်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပုံစံမျိုး မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြစ်လာနိုင်ရင်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေးလည်း ဖြစ်လာမှာပဲ။ အဲဒီနောက်ပိုင်းမှာ အားလုံးအားလုံး တည်ငြိမ်အေးချမ်းစွာနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးတဲ့နိုင်ငံတစ်ခုကို တည်ဆောက်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ အခုလောလောဆယ်မှာ ဦးစံကျော်လှ ပြောသလိုပဲ စစ်ဘေးရှောင်တွေကိစ္စ။ အဲဒီကိစ္စတွေကို အရင်ဖြေရှင်းရမယ်ဆိုတော့ အဲဒီကိစ္စတွေက ဘယ်လောက်ထိ အခြေအနေတွေ ဆိုးနေပါသလဲ။ အခုလက်ရှိ အပူတပြင်း လုပ်စရာ ဘာတွေရှိပါသလဲ။ ဘာလုပ်ရမလဲ။

ဖြေ ။ ။ အခုတော့ ဆရာတို့ သိတဲ့အတိုင်ပဲ စစ်ဘေးရှောင်တွေ နည်းတာမဟုတ်ဘူး။ နှစ်သိန်းကျော်လောက် ရှိတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ ကိုယ်လက်အင်္ဂါပျက်သွားတဲ့လူတွေ ရှိတယ်။ သေဆုံးသွားတဲ့လူတွေ ရှိတယ်။ မနေ့ကပဲ လွှတ်တော်မှာ မေးခွန်းမေးလို့ ဒီကြားထဲမှာ လူတွေအပေါ် မျှော်လင့်ချက်မဲ့နေတဲ့ လူတွေအပေါ်မှာ ဘယ်လိုလုပ်ကြမလဲ။ အဲဒီလိုပုံစံမျိုး ကျနော်တို့မှာ ဒီကြားကာလထဲမှာကို ဖျက်ဆီးသွားတာ လုပ်စရာကိုင်စရာတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲတယ်ဆိုရင် တဘက်ကလဲ အစိုးရဘက်က ပိုမိုကြိုးစားတယ်ဆိုရင်တော့ ကယ်ဆယ်ရေးပိုင်း၊ လောလောဆယ်မှာ သူတို့တွေ ကိုယ့်နေရာကိုယ် ပြန်ပြီးတော့၊ ကိုယ့်ဒေသကိုယ် သွားပြီးတော့ လုပ်နိုင်ကိုင်နိုင်တဲ့ အနေအထားမျိုးကိုတော့ ရောက်ရှိလာမှာပါ။

မေး ။ ။ အခု ကျနော် သတင်းကြားတာက တပ်မတော်ဘက်က စခန်းတွေမှာ အလံဖြူတွေ ထောင်ထားတယ်။ ဒါက Cease Fire အပစ်အခတ်ရပ်တယ်ဆိုတဲ့သဘော၊ နောက်ပြီးတော့ စစ်သင်္ဘောတွေပေါ်မှာလည်း အလံဖြူတွေ လွှင့်ထားတယ်လို့ ကြားပါတယ်။ တပ်မတော်ဘက်က။ အဲဒီတော့ AA ရက္ခိုင်တပ်တော်ဘက်ကရော ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဘယ်လို တုံ့ပြန်တဲ့အပြုအမှုမျိုး သတင်းကြားရပါလဲ။

ဖြေ ။ ။ ဒီကိစ္စတော့ ဘာတစ်ခုမှ မကြားရသေးဘူး။

မေး ။ ။ လောလောဆယ် တိုက်ခိုက်မှုတွေ တိုက်ပွဲတွေတော့ မရှိဘူးပေါ့။

ဖြေ ။ ။ တိုက်ပွဲတွေကတော့ လုံးဝလောလောဆယ် မရှိဘူးလို့ ပြောလို့ရပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက်တစ်ခု မေးချင်တာကတော့ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ငြိမ်းချမ်းရေး ရကြပြီဆိုရင် AA နဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး သို့တည်းမဟုတ် အပစ်အခတ်တွေ ရပ်စဲသွားကြပြီဆိုရင် ဟိုဘက်ရောက် ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ တစုံတရာ ပြေလည်မှု ရနိုင်မယ့် လမ်းကြောင်းပွင့်လာနိုင်မယ် ထင်ပါသလား။

ဖြေ ။ ။ ဟိုဘက်ကို ရောက်သွားတဲ့ ဒုက္ခသည်တွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ကတော့ မြန်မာနိုင်ငံအနေနဲ့ အဲဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လို့ မစဉ်းစားလို့ မရဘူး။ ကျနော်တို့အားလုံး စဉ်းစားရမှာပဲ။ လောလောဆယ်တော့ အစိုးရဘက်ကလည်း အကောင်အထည်ဖော်နေတာတော့ ရှိပါတယ်။ သို့သော် AA အဖွဲ့က သာမန်တစ်ဖွဲ့နဲ့တစ်ဖွဲ့ အပစ်ရပ်တာလောက်နဲ့ ဒီကိစ္စမှာ ထဲထဲဝင်ဝင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ဖို့ဆိုတာတော့ မဖြစ်နိုင်သေးဘူးလို့ ယူဆပါတယ်။ အဲဒီလိုလုပ်ဖို့အတွက် တရားဝင်လုပ်ပိုင်ခွင့်တွေရဖို့ လိုအပ်တယ်။ အဲဒီလို တရားဝင်အခွင့်အရေးတွေ ရပြီးမှ ဒီကိစ္စတွေက ဆောင်ရွက်လို့ ရမှာပါ။ လောလောဆယ်တော့ ဒီကိစ္စက လက်ရှိတာဝန်ယူထားတဲ့ အစိုးရကိစ္စပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

မေး ။ ။ နောက်ဆုံးဖြစ်ပေါ်တိုးတက်လာတဲ့ အခြေအနေနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ ဦးစံကျော်လှ ဘယ်လောက်အထိ အကောင်းမြင်မျှော်မှန်းထားပါသလဲ။ ဘယ်အထိ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်မယ်လို့ မျှော်မှန်းထားပါသလဲ။

ဖြေ ။ ။ ကျနော့်အနေနဲ့ တစ်ယောက်ကိုတစ်ယောက် နားလည်သဘောပေါက်ပြီးတော့ အပစ်ခတ်တွေ ရပ်ထားကြတယ်။ အဲဒီကနေတဆင့် တရားဝင်အပစ်ခတ်ရပ်တာမျိုး၊ အဲဒီကနေတဆင့် မြန်မာတနိုင်ငံလုံး ငြိမ်းချမ်းရေးအထိ မျှော်လင့်ပါတယ်။ အခု ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ ပတ်သက်လို့ အဓိက စဉ်းစားနေရတာက မြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့တွေ။ အဲဒီမြောက်ပိုင်းမဟာမိတ်အဖွဲ့တွေနဲ့ သူတို့က တစုတဝေးတည်းဆိုတော့ AA နဲ့ အစိုးရနဲ့ နားလည်မှုပေါ် မူတည်ပြီးတော့ တခြားတခြား ပူးပေါင်းပါဝင်နေတဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကလည်း နားလည်မှု ရနိုင်လိမ့်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ တနည်းပြောရရင်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ရောင်ခြည်ပါပဲ။ မျှော်လင့်ချက်ထားနိုင်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးရောင်ခြည်လို့ ပြောလို့ရပါတယ်။

မေး ။ ။ မြန်မာပြည်မှာက မျှော်လင့်ပြီးတော့ မျှော်လင့်သလို ဖြစ်မလာတဲ့ဟာတွေ ကြုံခဲ့ဖူးတော့ သံသယစိတ်ကတော့ တထင့်ထင့် ရှိနေတုန်း ဖြစ်ပါတယ်။ တကယ်လို့များ မအောင်မြင်ခဲ့ရင် အဆိုးဆုံးအခြေအနေက ဒုံရင်းပြန်ရောက်သွားနိုင်ပါသလား။ အဲဒီထက် ဆိုးနိုင်သေးသလား။

ဖြေ ။ ။ ဘာပဲပြောပြော မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး အနေအထားမျိုးက အဲဒီလိုသဘော ရှိပါတယ်။ ဆွေးနွေးလိုက်၊ တိုက်ပွဲဖြစ်လိုက် ပြန်ပြီးတော့ ပြောလိုက်။ သို့သော် အလွန်တရာ ပိုပြီးတော့ ဆိုးဝါးတဲ့ အခြေအနေအထိ ဦးတည်သွားလိမ့်မယ်လို့တော့ မျှော်လင့်ချက် မထားပါဘူး။ သတိဝီရိယနဲ့ပဲ ကျနော်တို့က ကြိုးစားပြီးတော့ ဆောင်ရွက်သွားကြရမှာပါ။

==Unicode==
ရှေးကောကျပှဲ မကငြျးပနိုငျဘူးလို့ ရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျက ကွညောထားတဲ့ ရခိုငျပွညျနယျက ဒသေတခြို့မှာ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပဖို့ AA ရက်ခိုငျတပျတောျက တောငျးဆိုတာကို တပျမတောျက ကွိုဆိုလိုကျပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာလညျး အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျကလညျး သူတို့အနနေဲ့ အစိုးရသဈ ပွနျလညျဖှဲ့စညျးတဲ့အခါ အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေးအစိုးရကို ဖှဲ့စညျးမယျလို့ ပွောထားတာ ရှိပါတယျ။ ဒီအခွအေနတှေကွေောင့ျ ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ ရှေ့အလားအလာကို အကောငျးဆုံး ဘယျလောကျအထိ မြှောျလင့ျနိုငျပါသလဲ။ ရခိုငျပွညျနယျ ပွညျသူ့လှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌ ဦးစံကြောျလှနဲ့ ဦးကြောျဇံသာတို့ ဆှေးနှေးထားပါတယျ။

မေး ။ ။ ရှေ့ဦးစှာ လောလောဆယျ ဖွဈထှနျးလာနိုငျတဲ့ အလားအလာကို ဦးစံကြောျလှက အခုလို စတငျသုံးသပျပွပါတယျ။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျမှာတော့ တဘကျနဲ့တဘကျ ကွညောခကြျတှေ ထုတျပွီးတဲ့နောကျမှာ အခွအေနကေ တောျတောျလေး အေးခမြျးသှားတဲ့ အနအေထား ရှိပါတယျ။ ပဈသံခတျသံလညျး မကွားရတော့ဘူး။ ဒီအတိုငျးသာ အပွုသဘောဆောငျပွီး သှားကွမယျဆိုရငျ ရှေးကောကျပှဲကွီးအလှနျ ကာလမှာလညျး အေးအေးဆေးဆေး ဖွဈသှားနိုငျတဲ့ အနအေထား ရှိပါတယျ။

မေး ။ ။ အေးအေးဆေးဆေးဆိုတာ သူတို့ တောျတောျလေး ညှိရမှာပေါ့နောျ။ AA ဘကျက တောငျးဆိုတဲ့ အနအေထားနဲ့ ဒီဘကျက လိုကျလြောနိုငျတဲ့ အနအေထား။ အဲဒီတောငျးဆိုမှု နှဈခုကရော ညှိနှိုငျးစေ့စပျနိုငျမယ့ျအဆင့ျအထိ ရောကျနိုငျမလား။ အပဈအခတျရပျစဲရေးလောကျပဲ ဖွဈမယျထငျတယျ ပထမအဆင့ျကတော့။

ဖွေ ။ ။ အခုထိတော့ မွငျသာထငျသာ တောငျးဆိုမှုတော့ တဈခုမှ မရှိသေးဘူး။ သို့သောျ ညှိနှိုငျးဆှေးနှေးတဲ့အခါတော့ တဘကျနဲ့တဘကျတော့ ပွောကွမှာပဲ။ အဲဒီလို ပွောကွတဲ့အခါ၊ လိုတာရှိမယျ၊ ပိုတာရှိမယျ။ အလှယျတကူ ခြောခြောမောမော ဖွဈဖို့ဆိုတာကတော့ အခြိနျကာလတဈခုကို စောင့ျရပါမယျ။

မေး ။ ။ ဒါကတော့ တိုကျပှဲနဲ့ ပတျသကျတဲ့ကိစ်စ။ အထူးသဖွင့ျ AA နဲ့ တပျမတောျကွားကိစ်စပေါ့။ နောကျတခါ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျကလညျး ရှေးကောကျပှဲ နိုငျပွီးတဲ့အခါမှာ ဒီတဈခါတော့ အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေး၊ အမြိုးသားညီညှှတျရေးအစိုးရမြိုး ဖှဲ့စညျးမယျလို့ ကွားနပေါတယျ။ NLD လူကွီးတဈယောကျကဆို ဘယျလောကျအထိ ပွောထားသလဲဆိုရငျ ပွညျနယျတှမှော အမတျမဲ အမြားစုရတဲ့ ပါတီကို ဝနျကွီးခြုပျရှေးခှင့ျ - အဲဒီပါတီကရှေးပွီး တငျပွတဲ့ ဝနျကွီးခြုပျကို ခန့ျမယျဆိုတဲ့သဘောကိုတောငျ သူကတော့ အတိအကြ မပွောနိုငျသေးဘူးလို့ ပွောပါတယျ။ အဲဒါ တကယျဖွဈလာနိုငျပါသလား။ အဲဒီအထိ မြှောျမှနျးနိုငျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ ကနြောျတို့တှေ သိခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ အတှေ့အကွုံအရဆိုရငျ အဲဒီလောကျထိ ယုံကွညျလို့ မရသေးဘူး။ အခု ရခိုငျပွညျမှာ အခုလကျရှိ အနအေထားမြိုးမှာ NLD က (၅) နရော နိုငျထားတယျ။ တကယျလို့မြား ရှေးကောကျပှဲဆကျပွီးတော့ လုပျမယျဆိုရငျ ရခိုငျပါတီတှကေ နိုငျလာစရာအကွောငျး ရှိပါတယျ။ ကနြျတဲ့နရော ပွညျနယျအဆင့ျမှာဆိုရငျ (၂၀) လောကျ ကနြျတယျ။ အဲဒီတော့ ဒီနရောတှမှော ရှေးကောကျပှဲလုပျလိုကျလို့ ရခိုငျပါတီတှေ မြားမြားစားစား နိုငျလာရငျတော့ NLD အနနေဲ့ စဉျးစားဖို့ကောငျးပါတယျ။ အခုအနအေထားမြိုးမှာတော့ သိပျပွီးတော့ မသိရသေးပါဘူး။ ပွောတာဆိုတာလညျး ကနြောျတို့အပေါျမှာ တဈခုမှ မရှိသေးပါဘူး။

မေး ။ ။ ANP ပါတီအနနေဲ့ မဲအမြားစု နိုငျလာခဲ့ပွီဆိုရငျ မြှောျမှနျးခကြျက ဘယျအထိ ထားပါသလဲ။ ပါတီက ရှေးခယြျတဲ့ ဝနျကွီးခြုပျကို သမ်မတက အတညျပွုပေးစခေငြျလား။ သို့တညျးမဟုတျ ဒီအဆင့ျထိမရဘဲနဲ့ ညှိနှိုငျးသှားမယျဆိုတဲ့ ပွငျဆငျခကြျမြား ရှိပါသလား။

ဖွေ ။ ။ ဒါကတော့ သူတို့နဲ့ ညှိနှိုငျးမယျဆိုတာကတော့ ပွောဖို့ အခြိနျစောပါသေးတယျ။ ဒါကတော့ ကွားကာလမှာ ဖွဈပေါျလာတဲ့ အခငျးအကငြျးပေါျမှာ အသီးသီးတော့ ပွောရမှာပဲ။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ နိုငျဖို့တော့ လုံးဝမြှောျမှနျးခကြျ ထားနိုငျတယျပေါ့။ အခု ရှေးကောကျပှဲ ပွနျလညျပွုလုပျလာမယျဆိုရငျ ANP က အမြားဆုံး နိုငျသှားနိုငျမယျလို့ ဆိုတာပေါ့။

ဖွေ ။ ။ အခုကနြျတဲ့နရောတှမှော ရှေးကောကျပှဲကို ဆကျပွီးတော့ လုပျမယျဆိုရငျ နရောတောျတောျမြားမြားကို ရခိုငျပါတီတှေ နိုငျကွမှာပဲ။ အထူးသဖွင့ျ ကနြောျတို့ ANP က နိုငျမှာပါ။ အခွားအခွားသော ရခိုငျပါတီတှကေလညျး နိုငျခြအေမြားကွီး ရှိပါတယျ။

မေး ။ ။ အဲဒီတော့ တကယျလို့ ညှိနှိုငျးဖွဈမယျဆိုရငျ အောကျခွအေဆင့ျ အနညျးဆုံး ငါတို့ ဒီအဆင့ျရရငျတော့ လကျခံညှိနှိုငျးမယျဆိုတဲ့ bottom line အဲဒီလို သတျမှတျထားခကြျ ရှိပါသလား။ အောကျခွအေဆင့ျကို သဘောတူညီမှုရရငျတော့ ငါတို့ လကျခံမယျဆိုတဲ့ သတျမှတျခကြျမြိုး ရှိပါသလား။ စဉျးစားထားပွီးပွီလား။

ဖွေ ။ ။ လောလောဆယျ မရှိသေးပါဘူး။

မေး ။ ။ ဆိုတော့ ဖွဈနိုငျခြကေတော့ အမွငျဆုံးကတော့ ဝနျကွီးခြုပျ ဖွဈနိုငျမယျ။ အခြို့ကလဲ ပွောကွတယျ ဒီအစိုးရထဲမှာ အစိုးရအဖှဲ့ဝငျတှကေ ရခိုငျပါတီတှကေ အဖှဲ့ဝငျတှလေညျး ပါဝငျလာနိုငျတယျ။ ယုတျစှအဆုံး အဲဒီလောကျအထိ ပွောကွပါတယျ။ ဆိုတော့ ကနြောျက အဲဒါကို သိခငြျလို့ အဲဒီလောကျဆို ကြနေပျလောကျတယျလို့ ပွောရမလား။ ပါတီတှငျးမှာ မညှိရသေးဘူး ထငျပါတယျ။

ဖွေ ။ ။ မညှိရသေးပါဘူး။ ကနြောျတို့ ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျလို့ အကယြျတဝန့ျပွောပွီးမှ ဆောငျရှကျရမယ့ျ ကိစ်စ ဖွဈပါတယျ။ အခုလောလောဆယျမှာ ပွောလို့မရနိုငျသေးပါဘူး။

မေး ။ ။ အဲဒါက နိုငျငံရေးပိုငျးပေါ့။ နောကျတဈခုက ရခိုငျပွညျနယျရဲ့ ဖှံ့ဖွိုးရေးပိုငျး။ ဒီလို ငွိမျးခမြျးရေး ရသှားတယျဆိုရငျပဲ ရခိုငျပွညျနယျမှာ အငျမတနျ အောကျကနြောကျကြ ဖွဈနတေဲ့ ခြှတျခွုံကနြတေဲ့ စီးပှားရေးတှေ ပွနျလညျလုပျရမယ့ျကိစ်စတှေ အမြားကွီး ရှိနသေေးပါလိမ့ျမယျ။ အဲဒါတှကေော ဘယျလောကျအထိ လုပျနိုငျမယျ ထငျပါသလဲ။ တကယျလို့ အပဈအခတျ ရပျစဲတယျဆိုတဲ့ အဆင့ျလောကျကို စီးပှားရေး ပွနျလညျထူထောငျရေးကို စတငျလုပျနိုငျမယျ ထငျပါသလား။ လုံးဝငွိမျးခမြျးရေး လိုအပျပါသလား။ အခြို့ပွညျနယျတှမှောလညျး အပဈအခတျရပျစဲရုံနဲ့ အပဈရပျအဖှဲ့တှနေဲ့ ညှိနှိုငျးပွီးတော့ ပွညျနယျဖှံ့ဖွိုးရေးတှေ လုပျနတောတှကေို ဦးစံလှကြောျတို့ ကွားမှာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီတော့ ရခိုငျပွညျနယျ ဖှံ့ဖွိုးရေးနဲ့ ဆကျစပျပွီး သုံးသပျပေးပါ။

ဖွေ ။ ။ အပဈအခတျ ရပျစဲတာလောကျနဲ့တော့ ဒသေဖှံ့ဖွိုးရေးတှေ တအားကွီး တိုးတကျလာမယျလို့ အဲဒီလို မြှောျလင့ျခကြျထားလို့ မရသေးဘူး။ အခုတောငျမှ ကနြောျတို့မှာ တိုကျပှဲတှကောလအတှငျးမှာ ပကြျစီးသှားတဲ့ အခွအေနတှေကေို မနညျးကွိုးစားပွီးတော့ လြှောကျလှမျးသှားရအုံးမယျ။ ပွီးတော့ အပဈခတျရပျစဲတာကနတေဆင့ျ ငွိမျးခမြျးရေးကို ဆောငျရှကျပေးနိုငျဖို့ လိုပါတယျ။ တကယျတော့ ငွိမျးခမြျးရေးဆိုတာကလဲ ဒီတိုငျးရငျးသားတှေ တောငျးဆိုနတေဲ့ အခွအေနမြေိုး တဈခုခုကို ရောကျပွီးမှ စဈမှနျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး ဖွဈလာမှာ ဖွဈပါတယျ။ အဲဒီလိုဟာမြိုးတှကေို မရောကျသရှေ့ ငွိမျးခမြျးတယျဆိုလို့ ပွောလို့ရအောငျ အခွအေနမြေိုးက ခကျခဲတယျ။ အဲဒီတော့ ကနြောျပွောခငြျတာက ကနြောျတို့နိုငျငံမှာ တိုငျးရငျးသားတှေ တောငျးဆိုနတေဲ့ ဖယျဒရယျဒီမိုကရစေီ ပုံစံမြိုး မွနျမွနျဆနျဆနျ ဖွဈလာနိုငျရငျတော့ ငွိမျးခမြျးရေးလညျး ဖွဈလာမှာပဲ။ အဲဒီနောကျပိုငျးမှာ အားလုံးအားလုံး တညျငွိမျအေးခမြျးစှာနဲ့ ဖှံ့ဖွိုးတဲ့နိုငျငံတဈခုကို တညျဆောကျနိုငျမှာ ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ အခုလောလောဆယျမှာ ဦးစံကြောျလှ ပွောသလိုပဲ စဈဘေးရှောငျတှကေိစ်စ။ အဲဒီကိစ်စတှကေို အရငျဖွရှေငျးရမယျဆိုတော့ အဲဒီကိစ်စတှကေ ဘယျလောကျထိ အခွအေနတှေေ ဆိုးနပေါသလဲ။ အခုလကျရှိ အပူတပွငျး လုပျစရာ ဘာတှရှေိပါသလဲ။ ဘာလုပျရမလဲ။

ဖွေ ။ ။ အခုတော့ ဆရာတို့ သိတဲ့အတိုငျပဲ စဈဘေးရှောငျတှေ နညျးတာမဟုတျဘူး။ နှဈသိနျးကြောျလောကျ ရှိတယျ။ အဲဒီအထဲမှာ ကိုယျလကျအငျ်ဂါပကြျသှားတဲ့လူတှေ ရှိတယျ။ သဆေုံးသှားတဲ့လူတှေ ရှိတယျ။ မနေ့ကပဲ လှှတျတောျမှာ မေးခှနျးမေးလို့ ဒီကွားထဲမှာ လူတှအေပေါျ မြှောျလင့ျခကြျမဲ့နတေဲ့ လူတှအေပေါျမှာ ဘယျလိုလုပျကွမလဲ။ အဲဒီလိုပုံစံမြိုး ကနြောျတို့မှာ ဒီကွားကာလထဲမှာကို ဖကြျဆီးသှားတာ လုပျစရာကိုငျစရာတှေ အမြားကွီး ရှိပါတယျ။ အပဈအခတျရပျစဲတယျဆိုရငျ တဘကျကလဲ အစိုးရဘကျက ပိုမိုကွိုးစားတယျဆိုရငျတော့ ကယျဆယျရေးပိုငျး၊ လောလောဆယျမှာ သူတို့တှေ ကိုယ့ျနရောကိုယျ ပွနျပွီးတော့၊ ကိုယ့ျဒသေကိုယျ သှားပွီးတော့ လုပျနိုငျကိုငျနိုငျတဲ့ အနအေထားမြိုးကိုတော့ ရောကျရှိလာမှာပါ။

မေး ။ ။ အခု ကနြောျ သတငျးကွားတာက တပျမတောျဘကျက စခနျးတှမှော အလံဖွူတှေ ထောငျထားတယျ။ ဒါက Cease Fire အပဈအခတျရပျတယျဆိုတဲ့သဘော၊ နောကျပွီးတော့ စဈသငျ်ဘောတှပေေါျမှာလညျး အလံဖွူတှေ လှှင့ျထားတယျလို့ ကွားပါတယျ။ တပျမတောျဘကျက။ အဲဒီတော့ AA ရက်ခိုငျတပျတောျဘကျကရော ဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဘယျလို တုံ့ပွနျတဲ့အပွုအမှုမြိုး သတငျးကွားရပါလဲ။

ဖွေ ။ ။ ဒီကိစ်စတော့ ဘာတဈခုမှ မကွားရသေးဘူး။

မေး ။ ။ လောလောဆယျ တိုကျခိုကျမှုတှေ တိုကျပှဲတှတေော့ မရှိဘူးပေါ့။

ဖွေ ။ ။ တိုကျပှဲတှကေတော့ လုံးဝလောလောဆယျ မရှိဘူးလို့ ပွောလို့ရပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျတဈခု မေးခငြျတာကတော့ ရခိုငျပွညျနယျမှာ ငွိမျးခမြျးရေး ရကွပွီဆိုရငျ AA နဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး သို့တညျးမဟုတျ အပဈအခတျတှေ ရပျစဲသှားကွပွီဆိုရငျ ဟိုဘကျရောကျ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ တစုံတရာ ပွလေညျမှု ရနိုငျမယ့ျ လမျးကွောငျးပှင့ျလာနိုငျမယျ ထငျပါသလား။

ဖွေ ။ ။ ဟိုဘကျကို ရောကျသှားတဲ့ ဒုက်ခသညျတှနေဲ့ ပတျသကျလို့ကတော့ မွနျမာနိုငျငံအနနေဲ့ အဲဒီကိစ်စနဲ့ ပတျသကျလို့ မစဉျးစားလို့ မရဘူး။ ကနြောျတို့အားလုံး စဉျးစားရမှာပဲ။ လောလောဆယျတော့ အစိုးရဘကျကလညျး အကောငျအထညျဖောျနတောတော့ ရှိပါတယျ။ သို့သောျ AA အဖှဲ့က သာမနျတဈဖှဲ့နဲ့တဈဖှဲ့ အပဈရပျတာလောကျနဲ့ ဒီကိစ်စမှာ ထဲထဲဝငျဝငျ ပါဝငျဆောငျရှကျဖို့ဆိုတာတော့ မဖွဈနိုငျသေးဘူးလို့ ယူဆပါတယျ။ အဲဒီလိုလုပျဖို့အတှကျ တရားဝငျလုပျပိုငျခှင့ျတှရေဖို့ လိုအပျတယျ။ အဲဒီလို တရားဝငျအခှင့ျအရေးတှေ ရပွီးမှ ဒီကိစ်စတှကေ ဆောငျရှကျလို့ ရမှာပါ။ လောလောဆယျတော့ ဒီကိစ်စက လကျရှိတာဝနျယူထားတဲ့ အစိုးရကိစ်စပဲ ဖွဈပါတယျ။

မေး ။ ။ နောကျဆုံးဖွဈပေါျတိုးတကျလာတဲ့ အခွအေနနေဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ ဦးစံကြောျလှ ဘယျလောကျအထိ အကောငျးမွငျမြှောျမှနျးထားပါသလဲ။ ဘယျအထိ ဖွဈပေါျလာနိုငျမယျလို့ မြှောျမှနျးထားပါသလဲ။

ဖွေ ။ ။ ကနြော့ျအနနေဲ့ တဈယောကျကိုတဈယောကျ နားလညျသဘောပေါကျပွီးတော့ အပဈခတျတှေ ရပျထားကွတယျ။ အဲဒီကနတေဆင့ျ တရားဝငျအပဈခတျရပျတာမြိုး၊ အဲဒီကနတေဆင့ျ မွနျမာတနိုငျငံလုံး ငွိမျးခမြျးရေးအထိ မြှောျလင့ျပါတယျ။ အခု ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့ ပတျသကျလို့ အဓိက စဉျးစားနရေတာက မွောကျပိုငျးမဟာမိတျအဖှဲ့တှေ။ အဲဒီမွောကျပိုငျးမဟာမိတျအဖှဲ့တှနေဲ့ သူတို့က တစုတဝေးတညျးဆိုတော့ AA နဲ့ အစိုးရနဲ့ နားလညျမှုပေါျ မူတညျပွီးတော့ တခွားတခွား ပူးပေါငျးပါဝငျနတေဲ့ အဖှဲ့အစညျးတှကေလညျး နားလညျမှု ရနိုငျလိမ့ျမယျလို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။ တနညျးပွောရရငျတော့ ငွိမျးခမြျးရေးအတှကျ ရောငျခွညျပါပဲ။ မြှောျလင့ျခကြျထားနိုငျတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေးရောငျခွညျလို့ ပွောလို့ရပါတယျ။

မေး ။ ။ မွနျမာပွညျမှာက မြှောျလင့ျပွီးတော့ မြှောျလင့ျသလို ဖွဈမလာတဲ့ဟာတှေ ကွုံခဲ့ဖူးတော့ သံသယစိတျကတော့ တထင့ျထင့ျ ရှိနတေုနျး ဖွဈပါတယျ။ တကယျလို့မြား မအောငျမွငျခဲ့ရငျ အဆိုးဆုံးအခွအေနကေ ဒုံရငျးပွနျရောကျသှားနိုငျပါသလား။ အဲဒီထကျ ဆိုးနိုငျသေးသလား။

ဖွေ ။ ။ ဘာပဲပွောပွော မွနျမာနိုငျငံရဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး အနအေထားမြိုးက အဲဒီလိုသဘော ရှိပါတယျ။ ဆှေးနှေးလိုကျ၊ တိုကျပှဲဖွဈလိုကျ ပွနျပွီးတော့ ပွောလိုကျ။ သို့သောျ အလှနျတရာ ပိုပွီးတော့ ဆိုးဝါးတဲ့ အခွအေနအေထိ ဦးတညျသှားလိမ့ျမယျလို့တော့ မြှောျလင့ျခကြျ မထားပါဘူး။ သတိဝီရိယနဲ့ပဲ ကနြောျတို့က ကွိုးစားပွီးတော့ ဆောငျရှကျသှားကွရမှာပါ။