[Zawgyi/Unicode]
လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ အနိုင်ရရေး ပူးပေါင်းပြင်ဆင်ကြဖို့ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီကြီး ၅ ခု တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြတဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုဇော်ထက်က ပြောပြပေးပါမယ်။
ကချင်၊ ကယား၊ ကရင်၊ ချင်း၊ မွန် စတဲ့ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီကြီး ၅ ခု ဒီရက်ပိုင်း တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ရွေးကောက်ပွဲအောင်နိုင်ရေး မဟာဗျုဟာတွေကို ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာပါ။ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်နယ်တွေက သက်ဆိုင်ရာ တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေး ပါတီတွေ အနိုင်ရရေး ပထမဆုံးအကြိမ် ပူးပေါင်းမှုအဖြစ်နဲ့လည်း ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ KSPP ဗဟိုအောင်နိုင်ရေးအဖွဲ့ အတွင်းရေးမှူး ဦးနော်ခုန့်က ဗွီအိုအေကို ပြောပြပါတယ်။
“ပြည်နယ်အနေနဲ့ တွေ့ဆုံတာ ဒါပထမဆုံးအကြိမ်ပါ။ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်ခင်မှာ ကျနော်တို့တွေက တပြည်နယ်ရဲ့ အောင်နိုင်ရေးကို တပြည်နယ်က ပံ့ပိုးရမယ်ဆိုတဲ့ သဘောတူညီချက်တွေ ကျနော်တို့ ရှိပါတယ်။ ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့ ကျနော်တို့က တပြည်နယ်တည်း အောင်နိုင်လို့ မဖြစ်ဘူးဆိုတဲ့ ခံယူချက်တွေ တူညီစွာရှိပါတယ်။”
ရွေးကောက်ပွဲကာလမှာ တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေး ပါတီကြီး ၅ ခုက လူငယ်တွေကတဆင့် ဒေသခံတွေကို အသိပညာပေးတာတွေ အပါအဝင် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မယ့် မဟာဗျုဟာတွေကို ရေးဆွဲနိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးခဲ့တယ်လို့လည်း ပြောပါတယ်။ နိုဝင်ဘာရွေးကောက်ပွဲမှာ အာဏာရ အမျိုးသားဒီမိုကရေစီ အဖွဲ့ချုပ် (NLD) ပါတီက တိုင်းရင်းသားနယ်မြေတချို့မှာ ယှဉ်ပြိုင်တာတွေ မလုပ်ဖို့ ကြေညာထားသလို၊ တိုင်းရင်းသား နယ်မြေတွေမှာ ထောက်ခံမှုတွေ အားနည်းနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ ခန့်မှန်းချက်တွေ ထွက်ပေါ်နေချိန်မှာပဲ တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီတွေ ပူးပေါင်းပြီး ရွေးကောက်ပွဲ အောင်နိုင်ရေး ပြင်ဆင်လာကြတာပါ။ ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီက ဦးနော်ခုန့်ကတော့ နိုင်ငံရေးမှာ မျှတတဲ့ ကိုယ်စားပြုမှုရှိဖို့ ရည်ရွယ်ပြီး မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေး ထူထောင်ဖို့ ကြိုးစားတာလို့ ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ နှစ်ပေါင်း ၇၀ အတွေ့အကြုံအရ မြန်မာနိုင်ငံကို ပါတီတခုတည်းပဲ လွတ်လွတ်လပ်လပ် အထိန်းအကွပ်မဲ့ လွှတ်တော်မှာရော၊ အစိုးရအဖွဲ့မှာရော ကျနော်တို့က တနည်းတဖုံအားဖြင့် ထိန်းညှိနှိုင်းတဲ့ အခြေအနေ တခုကိုရောက်အောင် ဝိုင်းဝန်းကြိုးစားမယ်ဆိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်နဲ့ ပြုလုပ်ရတာပါ။”
တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီကြီး ၅ ခု ဆွေးနွေးမှုတွေမှာတော့ ဖက်ဒရယ်ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေး၊ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေနဲ့ ပြည်နယ်ရေးရာ ကိစ္စတွေကိုလည်း ဆွေးနွေးခဲ့ကြတာပါ။ စစ်မှန်တဲ့ ပြည်ထောင်စု တည်ဆောက်ရေးမှာ တိုင်းရင်းသား အင်အားစုတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍ အရေးကြီးတာကြောင့် ရွေးကောက်ပွဲမှာ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေ အနိုင်ရဖို့ အရေးကြီးကြောင်းလည်း ကယားပြည်နယ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ KySDP ရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ခူးသဲရယ်က ပြောပါတယ်။
“ဆိုတော့ ကျနော်တို့က ပါတီကြီးတွေကိုပဲ အားကိုးပြီး နေနေလို့တော့ မရတော့ဘူး။ ဒီအချိန်မှာ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေက အနိုင်ရရှိအောင် လုပ်ပြီးတော့မှ ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာရော၊ ပြည်နယ် အဆင့်မှာရော ကျနော်တို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့မှ အားရှိအောင်ဘယ်လို လုပ်ကြမလဲဆိုတဲ့ ဟာမျိုး ဆွေးနွေးဖြစ်တာပေါ့။ နောက်ပြီး ပြည်နယ်အဆင့်မှာ အစိုးရဖွဲ့ခွင့် ရှိတဲ့အထိပေါ့နော် ဒါတွေက ဆက်လက်ပြီးတော့မှ လုပ်သွားဖို့ ရှိတာပေါ့နော်။”
အခုဆွေးနွေးကြတဲ့ တိုင်းရင်းသားနိုင်ငံရေး ပါတီ ၅ ခုဟာ သက်ဆိုင်ရာ ဒေသတွေက နိုင်ငံရေးပါတီတွေကို စုစည်းပြီးဖွဲ့စည်းထားကြတဲ့ နိုင်ငံရေးအင်အားစုတွေလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကချင်ပြည်နယ် ပြည်သူ့ပါတီ KSPP ကချင်တိုင်းရင်းသား နိုင်ငံရေးပါတီ ၄ ခုနဲ့ အရပ်သားနိုင်ငံရေးအဖွဲ့တွေ ပေါင်းစည်းထားပြီး၊ ချင်းအမျိုးသား ဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် CNLD ပါတီဟာ ဆိုရင်လည်း ချင်း နိုင်ငံရေးပါတီ ၃ ခုပေါင်းစည်းထားတာပါ။ မွန်ညီညွတ်ရေးပါတီ MUP ကတော့ အဓိက မွန်ပါတီကြီး ၂ ပေါင်းစည်းထာပြီး ကယားပြည်နယ် ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ KySDP ဟာလည်း ကယားနိုင်ငံရေးပါတီ ၂ ခု ပေါင်းစည်းထားသလို၊ ကရင်အမျိုးသား ဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ KNDP ပါတီကလည်း ပါတီ ၄ ခု ပေါင်းစည်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်ခင်ဗျာ။
[Unicode Version]
တိုငျးရငျးသားပါတီကွီး ၅ ခု ရှေးကောကျပှဲအောငျနိုငျရေးမဟာဗြူဟာ ဆှေးနှေး
လာမယ့ျရှေးကောကျပှဲမှာ အနိုငျရရေး ပူးပေါငျးပွငျဆငျကွဖို့ တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီကွီး ၅ ခု တှေ့ဆုံဆှေးနှေးကွတဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုဇောျထကျက ပွောပွပေးပါမယျ။
ကခငြျ၊ ကယား၊ ကရငျ၊ ခငြျး၊ မှနျ စတဲ့ တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီကွီး ၅ ခု ဒီရကျပိုငျး တှေ့ဆုံခဲ့ပွီး ရှေးကောကျပှဲအောငျနိုငျရေး မဟာဗြုဟာတှကေို ဆှေးနှေးခဲ့ကွတာပါ။ ရှေးကောကျပှဲမှာ ပွညျနယျတှကေ သကျဆိုငျရာ တိုငျးရငျးသားနိုငျငံရေး ပါတီတှေ အနိုငျရရေး ပထမဆုံးအကွိမျ ပူးပေါငျးမှုအဖွဈနဲ့လညျး ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီ KSPP ဗဟိုအောငျနိုငျရေးအဖှဲ့ အတှငျးရေးမှူး ဦးနောျခုန့ျက ဗှီအိုအကေို ပွောပွပါတယျ။
“ပွညျနယျအနနေဲ့ တှေ့ဆုံတာ ဒါပထမဆုံးအကွိမျပါ။ ရှေးကောကျပှဲမတိုငျခငျမှာ ကနြောျတို့တှကေ တပွညျနယျရဲ့ အောငျနိုငျရေးကို တပွညျနယျက ပံ့ပိုးရမယျဆိုတဲ့ သဘောတူညီခကြျတှေ ကနြောျတို့ ရှိပါတယျ။ ဘာဖွဈလို့လဲဆိုတော့ ကနြောျတို့က တပွညျနယျတညျး အောငျနိုငျလို့ မဖွဈဘူးဆိုတဲ့ ခံယူခကြျတှေ တူညီစှာရှိပါတယျ။”
ရှေးကောကျပှဲကာလမှာ တိုငျးရငျးသားနိုငျငံရေး ပါတီကွီး ၅ ခုက လူငယျတှကေတဆင့ျ ဒသေခံတှကေို အသိပညာပေးတာတှေ အပါအဝငျ ပူးပေါငျးဆောငျရှကျမယ့ျ မဟာဗြုဟာတှကေို ရေးဆှဲနိုငျငံရေး ဆှေးနှေးခဲ့တယျလို့လညျး ပွောပါတယျ။ နိုဝငျဘာရှေးကောကျပှဲမှာ အာဏာရ အမြိုးသားဒီမိုကရစေီ အဖှဲ့ခြုပျ (NLD) ပါတီက တိုငျးရငျးသားနယျမွတေခြို့မှာ ယှဉျပွိုငျတာတှေ မလုပျဖို့ ကွညောထားသလို၊ တိုငျးရငျးသား နယျမွတှေမှော ထောကျခံမှုတှေ အားနညျးနိုငျတယျဆိုတဲ့ ခန့ျမှနျးခကြျတှေ ထှကျပေါျနခြေိနျမှာပဲ တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီတှေ ပူးပေါငျးပွီး ရှေးကောကျပှဲ အောငျနိုငျရေး ပွငျဆငျလာကွတာပါ။ ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီက ဦးနောျခုန့ျကတော့ နိုငျငံရေးမှာ မြှတတဲ့ ကိုယျစားပွုမှုရှိဖို့ ရညျရှယျပွီး မဟာမိတျဆကျဆံရေး ထူထောငျဖို့ ကွိုးစားတာလို့ ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ နှဈပေါငျး ၇၀ အတှေ့အကွုံအရ မွနျမာနိုငျငံကို ပါတီတခုတညျးပဲ လှတျလှတျလပျလပျ အထိနျးအကှပျမဲ့ လှှတျတောျမှာရော၊ အစိုးရအဖှဲ့မှာရော ကနြောျတို့က တနညျးတဖုံအားဖွင့ျ ထိနျးညှိနှိုငျးတဲ့ အခွအေနေ တခုကိုရောကျအောငျ ဝိုငျးဝနျးကွိုးစားမယျဆိုတဲ့ ရညျရှယျခကြျနဲ့ ပွုလုပျရတာပါ။”
တိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီကွီး ၅ ခု ဆှေးနှေးမှုတှမှောတော့ ဖကျဒရယျပွညျထောငျစု တညျဆောကျရေး၊ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံဥပဒနေဲ့ ပွညျနယျရေးရာ ကိစ်စတှကေိုလညျး ဆှေးနှေးခဲ့ကွတာပါ။ စဈမှနျတဲ့ ပွညျထောငျစု တညျဆောကျရေးမှာ တိုငျးရငျးသား အငျအားစုတှရေဲ့ အခနျးကဏ်ဍ အရေးကွီးတာကွောင့ျ ရှေးကောကျပှဲမှာ တိုငျးရငျးသားပါတီတှေ အနိုငျရဖို့ အရေးကွီးကွောငျးလညျး ကယားပွညျနယျ ဒီမိုကရကျတဈပါတီ KySDP ရဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူး ခူးသဲရယျက ပွောပါတယျ။
“ဆိုတော့ ကနြောျတို့က ပါတီကွီးတှကေိုပဲ အားကိုးပွီး နနေလေို့တော့ မရတော့ဘူး။ ဒီအခြိနျမှာ တိုငျးရငျးသားပါတီတှကေ အနိုငျရရှိအောငျ လုပျပွီးတော့မှ ပွညျထောငျစုအဆင့ျမှာရော၊ ပွညျနယျ အဆင့ျမှာရော ကနြောျတို့ရဲ့ အခနျးကဏ်ဍနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့မှ အားရှိအောငျဘယျလို လုပျကွမလဲဆိုတဲ့ ဟာမြိုး ဆှေးနှေးဖွဈတာပေါ့။ နောကျပွီး ပွညျနယျအဆင့ျမှာ အစိုးရဖှဲ့ခှင့ျ ရှိတဲ့အထိပေါ့နောျ ဒါတှကေ ဆကျလကျပွီးတော့မှ လုပျသှားဖို့ ရှိတာပေါ့နောျ။”
အခုဆှေးနှေးကွတဲ့ တိုငျးရငျးသားနိုငျငံရေး ပါတီ ၅ ခုဟာ သကျဆိုငျရာ ဒသေတှကေ နိုငျငံရေးပါတီတှကေို စုစညျးပွီးဖှဲ့စညျးထားကွတဲ့ နိုငျငံရေးအငျအားစုတှလေညျး ဖွဈပါတယျ။ ကခငြျပွညျနယျ ပွညျသူ့ပါတီ KSPP ကခငြျတိုငျးရငျးသား နိုငျငံရေးပါတီ ၄ ခုနဲ့ အရပျသားနိုငျငံရေးအဖှဲ့တှေ ပေါငျးစညျးထားပွီး၊ ခငြျးအမြိုးသား ဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျ CNLD ပါတီဟာ ဆိုရငျလညျး ခငြျး နိုငျငံရေးပါတီ ၃ ခုပေါငျးစညျးထားတာပါ။ မှနျညီညှတျရေးပါတီ MUP ကတော့ အဓိက မှနျပါတီကွီး ၂ ပေါငျးစညျးထာပွီး ကယားပွညျနယျ ဒီမိုကရကျတဈပါတီ KySDP ဟာလညျး ကယားနိုငျငံရေးပါတီ ၂ ခု ပေါငျးစညျးထားသလို၊ ကရငျအမြိုးသား ဒီမိုကရကျတဈပါတီ KNDP ပါတီကလညျး ပါတီ ၄ ခု ပေါငျးစညျးထားတာ ဖွဈပါတယျခငျဗြာ။
