(Zawgyi/Unicode)
၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ NLD အနေနဲ့ သမ္မတ ရွေးနိုင်၊ ပြည်ထောင်စုအဆင့် အစိုးရဖွဲ့နိုင်တဲ့အထိ မဲအရေအတွက် အပြတ်အသတ်ရဖို့ရှိနေကြောင်း ရွေးကောက်ပွဲစောင့်ကြည့်နေတဲ့ မြန်မာ့အရေးအကဲခတ်တွေက သုံးသပ်ကြပါတယ်။ နိုဝင်ဘာ (၈) ရက် ရွေးကောက်ပွဲ နောက်ဆုံး မဲ ရလာဒ် အခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်လို့ သတင်းစာဆရာ ဦးစည်သူအောင်မြင့်ကို မအင်ကြင်းနိုင်က Skype ကနေ ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားပါတယ်။
မေး။ ၊၊ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ရွေးကောက်ပွဲကျင်းပပြီးတဲ့နောက် နောက်ဆုံးရလဒ်အခြေအနေတွေ ဘယ်လိုရှိနေပါသလဲ။
စည်သူအောင်မြင့်။ ။ အခုနောက်ဆုံးရလဒ်ပေါ့နော် ။ အခု ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်ကတော့ တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်တွေတော့ စပြီးလုပ်နေပါပြီ ။ ဒါပေမယ့် သူ့ဆီက တရားဝင်ထုတ်ပြန်ချက်တွေ က နည်းနည်း နှေးတယ်ပေါ့နော်။ အတည်ပြုချက်တွေ တဆင့်ပြီးတဆင့် သူလုပ်တယ်။ လက်မှတ်ထိုးတာတွေလည်း တဆင့်ပြီးတဆင့် သူစောင့် နေရတဲ့ခါကျတော့ နည်းနည်း နှေးတယ်ပေါ့။ ဒါပေမယ့်လည်း တဘက်က ပါဝင်ယှဉ်ပြိုင်တဲ့ပါတီတွေပေါ့နော်။ သူတို့က သက်ဆိုင်ရာ မြို့နယ် ရွေးကောက်ပွဲ ကော်မရှင်တွေကဆီကရတဲ့ ထုတ်ပြန်ထားတဲ့ အချက်အလက်တွေအရဆိုရင်တော့ တော်တော်များများပေါ့နော် ၉၀ ရာနှုန်းလောက်ကတော့ သိနေနိုင်ပါပြီ ။ UEC က အတည်မပြုသေးပေမယ့်လည်း ဒီဥစ္စာက အတည်ဖြစ်တယ်လို့ပြောလို့ရနိုင်ပါတယ်။
အဲဒီမှာ နောက်ဆုံးအနေနဲ့ ဘာတွေ ့ရသလဲဆိုတော့ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပေါ့နော် ။ ဒါကအရေးကြီးပါတယ်။ ပြည်ထောင်စုအဆင့်လို့ဘာလို့ပြောရသလဲဆိုတော့ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ကိုရောက်သွားမယ့် လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်တွေအနေနဲ့ လွှတ်တော်ထဲရောက်သွားတဲ့အခါကျလို့ရှိရင် သူတို့က နိုင်ငံတော် သမ္မတသစ် တယောက်ကိုရွေးမယ်၊ အစိုးရသစ်ဖွဲ့မယ် ဆိုတဲ့အတွက်ကြောင့်မို့လို့ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ကို ပြောတာပါ။ အဲဒီတော့ ပြည်ထောင်စုအဆင့်မှာဆိုရင်တော့ NLD အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ်ဟာ သမ္မတရွေးနိုင် အစိုးရဖွဲ့နိုင်တဲ့ အမတ်အရေအတွက်ကို ရရှိသွားပြီဆိုတာ သိရပါတယ်။
မေး။။ ဟုတ်ကဲ့ ။ ဆိုတော့ NLD က အဲလောက်အနိုင်ရသွားပြီလို့သိရပြီးတဲ့အခါမှာ ကြံ့ခိုင်ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီဘက်ကရော သူတို့ရဲ့ မဲရေတွက်မှု ရလဒ်တွေနဲ့ပက်သက် ပြီး ဘယ်လို တုံ့ပြန်သလဲ ။
စည်သူအောင်မြင့်။ ။ ဒီဥစ္စာကတော့ တနေရာချင်းစီပေါ့နော် ။ တနေရာချင်းစီမှာ ဝင်ပြိုင်တဲ့အခါမှာ သက်ဆိုင်ရာကိုယ်စားလှယ်တွေဆီက သူတို့ပုံစံ (၁၉) နဲ လက်မှတ်ထိုး အတည်ပြုတာတွေ ရှိပါတယ်။ လက်မှတ်ထိုးခြင်း၊ မထိုးခြင်းတွေကတော့ သူတို့သက်ဆိုင်ရာ နယ်တွေမှာ ရှိမှာပဲ ။ ဒါပေမယ့်လည်း ပြည်ခိုင်ဖြိုး ပါတီ အနေနဲ့ကျနော်တို့ရထားတဲ့ သတင်းအချက်အလက်တွေ အရဆိုရင် သူတို့ဟာ ၂၀၁၅ တုန်းကဆိုရင် ပြည်ထောင်စု အဆင့်အတွက်ဆို ၄၁ နေရာ နိုင်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမယ့် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ကြတော့ အဲဒီ ၄၁ နေရာ နိုင်ထားခဲ့တဲ့ နေရာတွေမှာ ဆုံးရှုံးတာတွေ ့ရတယ် ။ အဲဒီနေရာတွေကို NLD ပါတီက နိုင်သွားခဲ့တာတွေလည်း တွေ ့ရပါတယ်။ ဆိုတဲ့ခါကျတော့ သူ့ရဲ့ ရလဒ်ဟာ ၂၀၁၅ တုန်းက ရ တဲ့ ရလဒ်ထက်ကို နည်းနေတယ်ဆိုတာ ကျနော်တို့တွေ ့ရပါတယ်။
မေး။။ ဒါပေမယ့်တဘက်မှာကြတော့ NLD အနေနဲ့တိုင်းရင်းသား နယ်မြေတွေမှာ ယှဉ်ပြိုင်တဲ့ အနေအထားကရော ဘယ်လိုရှိပါသလဲရှင့် ။
စည်သူအောင်မြင့်။ ။ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေမှာ တချို့သောပါတီတွေဟာ ၂၀၁၅ တုန်းကထက်ကို ပိုပြီးအားကောင်းလာတယ်ဆိုတာ အမှန်ပါပဲ ။ အဲဒါတွေက ကျနော်တို့က ဘယ်မှာ တွေ ့ရသလဲဆိုတော့ ကျနော်တို့ကယားပြည်နယ် မှာတွေ့ရတယ်။ ၂၀၁၅ တုန်းက ဒီ ကယားပါတီတွေပေါ့နော် သူတို့တွေက အမတ်နေရာတွေ မရခဲ့ကြပါဘူး ။ ဒါပေမယ့် အခုတကြိမ်ကျတော့ ပြည်နယ်အဆင့်မှာရော ပြည်ထောင်စု အဆင့်မှာပါ သူတို့အမတ်နေရာတွေ ရလာကြတယ် ။ ဒီရွေးကောက်ပွဲမှာဆိုရင် ပိုပြီးတော့ပေါ့ ၂၀၁၅ ထက် ပိုရလာတဲ့သဘောပေါ့ ။
အင်း နောက်တခုက ရှမ်းပြည်နယ်မှာ။ ရှမ်းပြည်နယ်မှာ NLD ရဲ့ရလဒ်ဟာ နည်းတာတွေ့ရတယ်။ တဘက်မှာပြည်ကြည့်တော့ SNLD လို ပါတီမျိုးက ၂၀၁၅ ထက်ပိုလာတာလည်း တွေ ့ရတယ် ။ ပြီးတော့မှ နောက် ရခိုင်ပြည်နယ်ပေါ့ ။ ရခိုင်ပြည်နယ်ဆိုရင် ပြီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ တုန်းက ANP ပါတီပေါ့နော် ။ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီအားကောင်းခဲ့တဲ့ အမတ်နေရာတွေအများကြီးရခဲ့တဲ့ ရခိုင်မြောက်ပိုင်း ၉ မြို့နယ်မှာ မကျင်းပနိုင်ခဲ့ဘူး ။ တောင်ပိုင်းမှာပဲ ကျဉ်းပပါတယ်။ အဲဒီတော့ တောင်ပိုင်းမှာလည်း NLD ပါတီက ၂၀၁၅ တုန်းက နေရာအများစု အနိင်ရခဲ့တာ၊ မြောက်ပိုင်းမှာတော့ သူရှုံးတာပေါ့နော်။ အခုနောက်ဆုံးရလဒ်တွေကို ကျနော့် နားလည်ချက်အရဆိုရင် တောင်ပိုင်းမှာ NLD ပါတီဟာ နေရာ နည်းနည်းလေးပဲရတယ် ။ ရခိုင်အမျိုးသားပါတီက နေရာတော်တော်များများရတာတွေ ့ရတယ်။ ၂၀၁၅ နဲ့နှိုင်းယှဉ်လိုက်ရင် အဲဒီနေရာတွေမှာ NLD က ပိုပြီး ဆုံးရှုံုးသွားတယ်။ တိုင်းရင်းသားပါတီတွေရတဲ့ နေရာတွေ ပိုများလာတယ်ဆိုတာတွေ ့ရတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ကရင်၊ ကချင် နဲ့ ချင်းပြည်နယ်တွေမှာ ကျတော့ NLD အနေနဲ့၂၀၁၅ ထက်ကို ပိုပြီးတော့ ဆုံးရှုံးတာမျိုးမတွေ့ရဘူး ။ တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာနဲ့ တစုံလုံးကို ခြုံပြီးပြောရရင် ။ ပြည်ထောင်စုအဆင့်ပေါ့နော် NLD ဟာ ၂၀၁၅ တုန်းက ရတာထက် နေရာတချို့ပိုပြီးတော့ ရလာတာ တွေ့ရတယ်။
................
ဗဟို အစိုးရဖှဲ့နိုငျတဲ့အထိ NLD နိုငျဖို့အလားအလာရှိနတော ဘာကွောင့ျလဲ
(Unicode)
၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ NLD အနနေဲ့ သမ်မတ ရှေးနိုငျ၊ ပွညျထောငျစုအဆင့ျ အစိုးရဖှဲ့နိုငျတဲ့အထိ မဲအရအေတှကျ အပွတျအသတျရဖို့ရှိနကွေောငျး ရှေးကောကျပှဲစောင့ျကွည့ျနတေဲ့ မွနျမာ့အရေးအကဲခတျတှကေ သုံးသပျကွပါတယျ။ နိုဝငျဘာ (၈) ရကျ ရှေးကောကျပှဲ နောကျဆုံး မဲ ရလာဒျ အခွအေနတှေနေဲ့ ပတျသကျလို့ သတငျးစာဆရာ ဦးစညျသူအောငျမွင့ျကို မအငျကွငျးနိုငျက Skype ကနေ ဆကျသှယျမေးမွနျးထားပါတယျ။
မေး။ ၊၊ မွနျမာနိုငျငံမှာ ရှေးကောကျပှဲကငြျးပပွီးတဲ့နောကျ နောကျဆုံးရလဒျအခွအေနတှေေ ဘယျလိုရှိနပေါသလဲ။
စညျသူအောငျမွင့ျ။ ။ အခုနောကျဆုံးရလဒျပေါ့နောျ ။ အခု ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျကတော့ တရားဝငျထုတျပွနျခကြျတှတေော့ စပွီးလုပျနပေါပွီ ။ ဒါပမေယ့ျ သူ့ဆီက တရားဝငျထုတျပွနျခကြျတှေ က နညျးနညျး နှေးတယျပေါ့နောျ။ အတညျပွုခကြျတှေ တဆင့ျပွီးတဆင့ျ သူလုပျတယျ။ လကျမှတျထိုးတာတှလေညျး တဆင့ျပွီးတဆင့ျ သူစောငျ့ နရေတဲ့ခါကတြော့ နညျးနညျး နှေးတယျပေါ့။ ဒါပမေယ့ျလညျး တဘကျက ပါဝငျယှဉျပွိုငျတဲ့ပါတီတှပေေါ့နောျ။ သူတို့က သကျဆိုငျရာ မွို့နယျ ရှေးကောကျပှဲ ကောျမရှငျတှကေဆီကရတဲ့ ထုတျပွနျထားတဲ့ အခကြျအလကျတှအေရဆိုရငျတော့ တောျတောျမြားမြားပေါ့နောျ ၉၀ ရာနှုနျးလောကျကတော့ သိနနေိုငျပါပွီ ။ UEC က အတညျမပွုသေးပမေယ့ျလညျး ဒီဥစ်စာက အတညျဖွဈတယျလို့ပွောလို့ရနိုငျပါတယျ။
အဲဒီမှာ နောကျဆုံးအနနေဲ့ ဘာတှေ ့ရသလဲဆိုတော့ ပွညျထောငျစုအဆင့ျပေါ့နောျ ။ ဒါကအရေးကွီးပါတယျ။ ပွညျထောငျစုအဆင့ျလို့ဘာလို့ပွောရသလဲဆိုတော့ ပွညျထောငျစုအဆင့ျကိုရောကျသှားမယ့ျ လှှတျတောျကိုယျစားလှယျတှအေနနေဲ့ လှှတျတောျထဲရောကျသှားတဲ့အခါကလြို့ရှိရငျ သူတို့က နိုငျငံတောျ သမ်မတသဈ တယောကျကိုရှေးမယျ၊ အစိုးရသဈဖှဲ့မယျ ဆိုတဲ့အတှကျကွောင့ျမို့လို့ ပွညျထောငျစုအဆင့ျကို ပွောတာပါ။ အဲဒီတော့ ပွညျထောငျစုအဆင့ျမှာဆိုရငျတော့ NLD အမြိုးသားဒီမိုကရစေီအဖှဲ့ခြုပျဟာ သမ်မတရှေးနိုငျ အစိုးရဖှဲ့နိုငျတဲ့ အမတျအရအေတှကျကို ရရှိသှားပွီဆိုတာ သိရပါတယျ။
မေး။။ ဟုတျကဲ့ ။ ဆိုတော့ NLD က အဲလောကျအနိုငျရသှားပွီလို့သိရပွီးတဲ့အခါမှာ ကွံ့ခိုငျဖှံ့ဖွိုးရေးပါတီဘကျကရော သူတို့ရဲ့ မဲရတှေကျမှု ရလဒျတှနေဲ့ပကျသကျ ပွီး ဘယျလို တုံ့ပွနျသလဲ ။
စညျသူအောငျမွင့ျ။ ။ ဒီဥစ်စာကတော့ တနရောခငြျးစီပေါ့နောျ ။ တနရောခငြျးစီမှာ ဝငျပွိုငျတဲ့အခါမှာ သကျဆိုငျရာကိုယျစားလှယျတှဆေီက သူတို့ပုံစံ (၁၉) နဲ လကျမှတျထိုး အတညျပွုတာတှေ ရှိပါတယျ။ လကျမှတျထိုးခွငျး၊ မထိုးခွငျးတှကေတော့ သူတို့သကျဆိုငျရာ နယျတှမှော ရှိမှာပဲ ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ပွညျခိုငျဖွိုး ပါတီ အနနေဲ့ကနြောျတို့ရထားတဲ့ သတငျးအခကြျအလကျတှေ အရဆိုရငျ သူတို့ဟာ ၂၀၁၅ တုနျးကဆိုရငျ ပွညျထောငျစု အဆင့ျအတှကျဆို ၄၁ နရော နိုငျခဲ့တယျ။ ဒါပမေယ့ျ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲမှာ ကွတော့ အဲဒီ ၄၁ နရော နိုငျထားခဲ့တဲ့ နရောတှမှော ဆုံးရှုံးတာတှေ ့ရတယျ ။ အဲဒီနရောတှကေို NLD ပါတီက နိုငျသှားခဲ့တာတှလေညျး တှေ ့ရပါတယျ။ ဆိုတဲ့ခါကတြော့ သူ့ရဲ့ ရလဒျဟာ ၂၀၁၅ တုနျးက ရ တဲ့ ရလဒျထကျကို နညျးနတေယျဆိုတာ ကနြောျတို့တှေ ့ရပါတယျ။
မေး။။ ဒါပမေယ့ျတဘကျမှာကွတော့ NLD အနနေဲ့တိုငျးရငျးသား နယျမွတှေမှော ယှဉျပွိုငျတဲ့ အနအေထားကရော ဘယျလိုရှိပါသလဲရှင့ျ ။
စညျသူအောငျမွင့ျ။ ။ တိုငျးရငျးသားပါတီတှမှော တခြို့သောပါတီတှဟော ၂၀၁၅ တုနျးကထကျကို ပိုပွီးအားကောငျးလာတယျဆိုတာ အမှနျပါပဲ ။ အဲဒါတှကေ ကနြောျတို့က ဘယျမှာ တှေ ့ရသလဲဆိုတော့ ကနြောျတို့ကယားပွညျနယျ မှာတှေ့ရတယျ။ ၂၀၁၅ တုနျးက ဒီ ကယားပါတီတှပေေါ့နောျ သူတို့တှကေ အမတျနရောတှေ မရခဲ့ကွပါဘူး ။ ဒါပမေယ့ျ အခုတကွိမျကတြော့ ပွညျနယျအဆင့ျမှာရော ပွညျထောငျစု အဆင့ျမှာပါ သူတို့အမတျနရောတှေ ရလာကွတယျ ။ ဒီရှေးကောကျပှဲမှာဆိုရငျ ပိုပွီးတော့ပေါ့ ၂၀၁၅ ထကျ ပိုရလာတဲ့သဘောပေါ့ ။
အငျး နောကျတခုက ရှမျးပွညျနယျမှာ။ ရှမျးပွညျနယျမှာ NLD ရဲ့ရလာဒျဟာ နညျးတာတှေ့ရတယျ။ တဘကျမှာပွညျကွည့ျတော့ SNLD လို ပါတီမြိုးက ၂၀၁၅ ထကျပိုလာတာလညျး တှေ ့ရတယျ ။ ပွီးတော့မှ နောကျ ရခိုငျပွညျနယျပေါ့ ။ ရခိုငျပွညျနယျဆိုရငျ ပွီးခဲ့တဲ့ ၂၀၁၅ တုနျးက ANP ပါတီပေါ့နောျ ။ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီအားကောငျးခဲ့တဲ့ အမတျနရောတှအေမြားကွီးရခဲ့တဲ့ ရခိုငျမွောကျပိုငျး ၉ မွို့နယျမှာ မကငြျးပနိုငျခဲ့ဘူး ။ တောငျပိုငျးမှာပဲ ကဉြျးပပါတယျ။ အဲဒီတော့ တောငျပိုငျးမှာလညျး NLD ပါတီက ၂၀၁၅ တုနျးက နရောအမြားစု အနိငျရခဲ့တာ၊ မွောကျပိုငျးမှာတော့ သူရှုံးတာပေါ့နောျ။ အခုနောကျဆုံးရလဒျတှကေို ကနြော့ျ နားလညျခကြျအရဆိုရငျ တောငျပိုငျးမှာ NLD ပါတီဟာ နရော နညျးနညျးလေးပဲရတယျ ။ ရခိုငျအမြိုးသားပါတီက နရောတောျတောျမြားမြားရတာတှေ ့ရတယျ။ ၂၀၁၅ နဲ့နှိုငျးယှဉျလိုကျရငျ အဲဒီနရောတှမှော NLD က ပိုပွီး ဆုံးရှုံးသှားတယျ။ တိုငျးရငျးသားပါတီတှရေတဲ့ နရောတှေ ပိုမြားလာတယျဆိုတာတှေ ့ရတယျ။ ဒါပမေယ့ျလညျး ကရငျ၊ ကခငြျ နဲ့ ခငြျးပွညျနယျတှမှော ကတြော့ NLD အနနေဲ့၂၀၁၅ ထကျကို ပိုပွီးတော့ ဆုံးရှုံးတာမြိုးမတှေ့ရဘူး ။ တနိုငျငံလုံးအတိုငျးအတာနဲ့ တစုံလုံးကို ခွုံပွီးပွောရရငျ ။ ပွညျထောငျစုအဆင့ျပေါ့နောျ NLD ဟာ ၂၀၁၅ တုနျးက ရတာထကျ နရောတခြို့ပိုပွီးတော့ ရလာတာ တှေ့ရတယျ။
