(Zawgyi/Unicode)
ဖွဲ့စည်းပုံဥပဒေတွေကို လိုက်နာမှုမရှိတဲ့အခါ ဖျက်သိမ်းခဲ့ရတယ်လို့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်ရဲ့ ပြောကြားချက်ဟာ ဘာရည်ရွယ်ချက်ပါလဲ၊ အဆိုးဆုံး အခြေအနေ ဖြစ်မလာအောင် ဘာတွေလုပ်သင့်ပါလဲဆိုတာကို၊ MIPS မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့လုံခြုံရေးအင်စတီကျူ့ အမှုဆောင်ဒါရိုက်တာ ဒေါက္တာမင်းဇော်ဦးကို ကျနော်ဝင်းမင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းတော့ လက်ရှိအခြေအနေကို ဥပဒေချိုးဖေါက်နေတဲ့သဘော တပ်ဘက်ကမြင်ပုံရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒေါက်တာမင်းဇော်ဦး။ ။ တပ်မတော်ဘက်က မြင်တဲ့အမြင်ကပေါ့နော် လက်ရှိ ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီးတော့ အငြင်းပွားဖွယ်ဖြစ်နေတဲ့ ကိစ္စတွေကို သူတို့ဘက်က ပြောတဲ့ဟာမျိုးပေါ့နော် UEC ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင် (ရွေးကော်) နဲ့ အစိုးရဘက်က တုံ့ပြန်မှုမရှိဘူး၊ အရေးယူမှုမရှိဘူးဆိုတဲ့ အပေါ်မှာ ဒါဥပဒေကို လေးစားလိုက်နာမှု မရှိဘူးဆိုတာကိုပြောတာ တပိုင်းရှိတယ်။ နောက်တပိုင်းကတော့ အကယ်၍ အဲလိုမျိုး လေးစားလိုက်နာမှု မရှိဘူးဆိုရင် ဒါက နောက်ဆုံးအဆင့်က တပ်မတော်အနေနဲ့ အာဏာသိမ်းလို့ရနိုင်တယ်ဆိုတဲ့အထိ ပြောတယ်ဆိုတဲ့ သဘောလည်း ပါပါတယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ အဲဒီတော့ ဒီမတိုင်ခင်ကပဲ တပ်မတော်ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းကလည်းပေါ့နော် ၊ တပ်မတော်အာဏာမသိမ်းဘူးလို့ မမှတ်နိုင်ကြောင်း သူပြောတဲ့နေရာမှာ တည်ဆဲဥပဒေကို အဓိကထားပြီးပြောသွားတာမို့ ဒါက ဘယ်လိုဆိုလိုပြီးတော့ အခု ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဥပဒေကြောင်းအရ ပြောတာနဲ့ရော ဘယ်လို ဆက်စပ်တာကို တွေ့နေရသလဲ။
ဒေါက်တာမင်းဇော်ဦး။ ။အခြေခံဥပဒေမှာလည်း အရေးပေါ်အခြေအနေဆိုတာမျိုးကို ကြေညာပြီးတော့ တပ်မတော်ကနေ အာဏာယူနိုင်တယ်ဆိုတဲ့ဟာနဲ့ သွားပြီးတော့ ချိတ်ဆက်ထားတာလည်း ရှိတာကို ။ နောက်တကြောင်းက တပ်မတော်ဘက်က ပြောနေတဲ့ Direction (လမ်းကြေင်း) က အစိုးရဘက်က ဘာမှ မတုံ့ပြန်ဘူး ၊ UEC (ရွေးကော်) ဘာမှ မတုံ့ပြန်ဘူးဆိုရင် ဒါက သူတို့ တဆင့်ပြီးတဆင့် တက်မယ်ဆိုတဲ့ သဘောထားတွေမျိုးလည်း ပြောထားတယ်ဆိုတော့ ဒါက တစုံတရာ ၊ အရပ်ဘက် စစ်ဘက် ဆက်ဆံရေးမှာ တင်းမာမှုက တစုံတရာရောက်လာပြီဆိုတာက ပိုပြီး သိသာလာပါတယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ဒီနေရာမှာက အရေးပေါ်အခြေအနေ ကြေညာ အာဏာယူဖို့ဆိုတာမှာ ကာကွယ်ရေးနဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီ ခေါ်တာပေါ့နော် ၊ ဒါက ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်က တိုက်ရိုက်လုပ်လို့မရပဲနဲ့ သမ္မတကပဲ ခေါ်လို့ရတာမျိုး ဆိုတော့ အခု ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ်ပြောတဲ့နေရာမှာ ဖွဲ့စည်းပုံ ဖျက်နိုင်တယ် ဆိုတဲ့နေရာမှာ ၁၉၆၂ နဲ့ ၁၉၈၈ (အာဏာသိမ်းစဉ်) တုန်းကလည်း အလားတူ ဖွဲ့စည်းပုံတွေကို ဖျက်ခဲ့တယ်လို့ ကာချုပ်က ပြောခဲ့တာက ဘယ်လောက်အထိ စိုးရိမ်စရာရှိသလဲ။
ဒေါက်တာမင်းဇော်ဦး။ ။အဲလောက်ကြီး ပြောတဲ့အဆင့်အထိ ရောက်သွားပြီဆိုတာကတော့ ဒါက တင်းမာမှုရဲ့ အထွတ်အထိပ်ရောက်ခါနီးနေပြီပေါ့နော် ။ ကျနော်တို့ Early warning ပေါ့နော် ကြိုတင်အသိပေးစနစ်တွေမှာ နိုင်ငံတော်ရဲ့ အကြီးအကဲတွေ၊ တပ်မတော် အကြီးအကဲတွေက ဒီလိုစကားမျိုးကို ပြောလာပြီဆိုရင် ဒီအပေါ်မှာ Seriously (အလေးအနက်) ပေါ့နော် ။ တကယ်ကို ဒါကို အရေးတယူနဲ့ စဉ်းစားသင့်တဲ့ ကြိုတင်အချက်ပေးစနစ်တွေဖြစ်ပါတယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ တော်တော်များများ နိုင်ငံတွေမှာ အခု ဒီလိုမျိုး အာဏာသိမ်းမှုတွေ မဖြစ်လာခင်မှာ ကြိုတင်အသိပေး စနစ်တွေ အချက်တွေရှိတယ်။ အဲဒီထဲမှာ အဲဒါမျိုးတွေပါတယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ အခုလို ပြင်းထန်တဲ့အဆင့်မျိုးမှာ အစိုးရဘက်ကရော ဘယ်လို ဖြေရှင်းပေးသင့်သလဲ။
ဒေါက်တာမင်းဇော်ဦး။ ။တပ်မတော်က ရွေးကောက်ပွဲ ရလဒ်ကို Challenge (စိန်ခေါ်တာ) လုပ်တာထက်၊ ရွေးကောက်ပွဲမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ပုံမမှန်မှုတွေပေါ့နော် ၊ ကျနော်တို့ မဲ Irregularity ဆိုတာ ပုံမမှန်တဲ့ မဲတွေပေါ့နော် ။ အဲဒီတော့ UEC (ရွေးကော်) အနေနဲ့ ဒီ Data (အချက်အလက်) တွေအကုန်လုံး ထုတ်ပေးလိုက် ၊ ကြိုက်တဲ့သူ ကြည့်ကြ။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ဘာကြောင့်မို့လို့ အခုလို မဖြစ်ခဲ့ရတာလဲ။
ဒေါက္တာမင်းဇော်ဦး။ ။အစိုးရဘက်က မြင်တဲ့အမြင်ကလည်း ဒါက တပ်မတော်နဲ့ နီးစပ်တဲ့ USDP (ပြည်ထောင်စုကြံခိုင်ဖွံဖြိုးရေး) ပါတီ ရှုံးတဲ့အတွက် တပ်မတော်က ဒီကိစ္စကို ဝင်ပြီးတော့ မဲခိုးတယ်၊ မဲလိမ်တယ်ဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုး နဲ့ စွပ်စွဲတယ်ဆိုတဲ့ အမြင်မျိုးရှိတယ်။ တဖက်ကနေ ပြန်ကြည့်ရင်တော့ ဒီလိုမျိုးဖြစ်စဉ်တွေက အရင်ရွေးကောက်ပွဲ ၊ ၂၀၁၀-၂၀၁၅ တုန်းက မရှိခဲ့ဘူးလားဆိုတော့ ရှိခဲ့တာပဲ ဒါမျိုးတွေကလေ။ အဲဒီတော့ ဒါကိုအားလုံးက ဟုတ်တယ်၊ ဒါရှိမယ်။ ရှိတဲ့ဟာတွေက တကယ်ရော ရလဒ်ကို ထိခိုက်နိုင်သလား ၊ မထိခိုက်နိုင်ဘူးလား ဆိုပြီးတော့ပြန်ဆွေးနွေးလိုက်တယ်ဆိုရင် ဒီပြဿနာတွေက စောစောစီးစီးနဲ့ ပြီးသွားမယ်။
ကိုဝင်းမင်း။ ။ ဟုတ်ကဲ့ ဒီနေရာမှာ ပြဿနာကို ၂ ဖက်လုံးက ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်းမြင်လာအောင် ဘယ်လို ရှင်းပြချင်သလဲ။
ဒေါက်တာမင်းဇော်ဦး။ ။အဓိကတော့ တပ်မတော်ဘက်ကလည်း ရှင်းရှင်းလင်းလင်းနဲ့ပေါ့နော် ၊ အခု ရလဒ်ကို အသိအမှတ်ပြုတယ်၊ မပြုဘူး ဆိုတာ challenge လုပ်နေတာမဟုတ်ဘူး။ မဲ ဒီ ပြဿနာတွေ ရှိတယ်ဆိုတာကို အသိအမှတ်ပြုပေးဖို့၊ သင့်တော်တဲ့ စုံစမ်းစစ်ဆေးမှုတွေ လုပ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုတာဖြစ်တယ်ဆိုတာကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်းပြောပြလိုက်ပေါ့ ။ ဟုတ်ပြီ UEC (ရွေးကော်) နဲ့ အစိုးရဘက်ကလည်း တပ်မတော်ဘက်က ပြောတာကို လုံးဝ မသိကျိုးကျွန်ပြုပြီးတော့ ဒါကို တုံ့ပြန်စရာမလိုဘူးဆိုတဲ့ အနေအထားမျိုးထက်၊ အချက်အလက်တွေပေး ၊ သူကိုယ်တိုင်လည်း ပြည်သူလူထုရော ၊ ဒီရွေးကောက်ပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စောင့်ကြည့်လေ့လာတဲ့နေတဲ့ အဖွဲ့တွေကို အချက်အလက်တွေအားလုံး ထုတ်ပြန်ပေးလိုက်၊ တခြားနိုင်ငံလို လုပ်ပေးလိုက်။ တခြားသူတွေကြည့်လာတဲ့အခါမှာလည်း ဝင်ပြီးထောက်ပြလို့ ရတဲ့သူတွေလည်း အများကြီးရှိလာမယ်ဆိုရင် ဒီ Third party involvement (ကြားကတတိယအင်အားစုပါဝင်မူက) က ကောင်းလာမယ်ဆိုရင် ဒီ Tension (တင်းမာမူ) ကလည်း ဖြေလျော့သွားနိုင်တယ်။ (အာဏာသိမ်းတာ) ဖြစ်လာခဲ့ပြီဆိုရင်တော့ နိုင်ငံတကာကလည်း ဖိအားပေးတဲ့ ကိစ္စတွေရှိလာနိုင်တယ်၊ ပြည်တွင်းမှာလည်း မတည်မငြိမ်မှုတွေ ဖြစ်လာနိုင်တယ်၊ စီးပွားရေး အခုလို COVID ကြောင့်ပေါ့နော် ယဲ့ယဲ့လေးကျန်တဲ့ စီးပွားရေးကလည်း အများကြီးထိုးကျသွားနိုင်တယ်။ အဲဒီတော့ ၂ ဖက်လုံးအနေနဲ့ ဒီပြဿနာကို ဒီထက်ပိုပြီးတော့ မကြီးထွားပဲနဲ့ ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်တဲ့အဆင့်အထိ မရောက်အောင်တော့ ကြိုးစားပေးဖို့ ကျနော်တို့အနေနဲ့ မေတ္တာရပ်ခံချင်ပါတယ်။
MIPS မြန်မာ့ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့လုံခြုံရေးအင်စတီကျူ့ အမူဆောင်ဒါရိုက်တာ ဒေါက်တာမင်းဇော်ဦးကို ကိုဝင်းမင်းက ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတာပါ။
...........
အစိုးရ နဲ့ စဈတပျ ထိပျတိုကျတှေ့နိုငျခွေ ဘယျလိုရှောငျလှှဲသင့ျသလဲ
(Unicode)
ဖှဲ့စညျးပုံဥပဒတှေကေို လိုကျနာမှုမရှိတဲ့အခါ ဖကြျသိမျးခဲ့ရတယျလို့ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီး မငျးအောငျလှိုငျရဲ့ ပွောကွားခကြျဟာ ဘာရညျရှယျခကြျပါလဲ၊ အဆိုးဆုံး အခွအေနေ ဖွဈမလာအောငျ ဘာတှလေုပျသင့ျပါလဲဆိုတာကို၊ MIPS မွနျမာ့ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့လုံခွုံရေးအငျစတီကြူ့ အမှုဆောငျဒါရိုကျတာ ဒေါက်တာမငျးဇောျဦးကို ကနြောျဝငျးမငျးက ဆကျသှယျမေးမွနျးတော့ လကျရှိအခွအေနကေို ဥပဒခြေိုးဖေါကျနတေဲ့သဘော တပျဘကျကမွငျပုံရတယျလို့ ဆိုပါတယျ။
ဒေါကျတာမငျးဇောျဦး။ ။ တပျမတောျဘကျက မွငျတဲ့အမွငျကပေါ့နောျ လကျရှိ ရှေးကောကျပှဲနဲ့ ပတျသကျပွီးတော့ အငွငျးပှားဖှယျဖွဈနတေဲ့ ကိစ်စတှကေို သူတို့ဘကျက ပွောတဲ့ဟာမြိုးပေါ့နောျ UEC ပွညျထောငျစုရှေးကောကျပှဲကောျမရှငျ (ရှေးကောျ) နဲ့ အစိုးရဘကျက တုံ့ပွနျမှုမရှိဘူး၊ အရေးယူမှုမရှိဘူးဆိုတဲ့ အပေါျမှာ ဒါဥပဒကေို လေးစားလိုကျနာမှု မရှိဘူးဆိုတာကိုပွောတာ တပိုငျးရှိတယျ။ နောကျတပိုငျးကတော့ အကယျ၍ အဲလိုမြိုး လေးစားလိုကျနာမှု မရှိဘူးဆိုရငျ ဒါက နောကျဆုံးအဆင့ျက တပျမတောျအနနေဲ့ အာဏာသိမျးလို့ရနိုငျတယျဆိုတဲ့အထိ ပွောတယျဆိုတဲ့ သဘောလညျး ပါပါတယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ အဲဒီတော့ ဒီမတိုငျခငျကပဲ တပျမတောျပွောခှင့ျရ ဗိုလျခြုပျဇောျမငျးထှနျးကလညျးပေါ့နောျ ၊ တပျမတောျအာဏာမသိမျးဘူးလို့ မမှတျနိုငျကွောငျး သူပွောတဲ့နရောမှာ တညျဆဲဥပဒကေို အဓိကထားပွီးပွောသှားတာမို့ ဒါက ဘယျလိုဆိုလိုပွီးတော့ အခု ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ဥပဒကွေောငျးအရ ပွောတာနဲ့ရော ဘယျလို ဆကျစပျတာကို တှေ့နရေသလဲ။
ဒေါကျတာမငျးဇောျဦး။ ။အခွခေံဥပဒမှောလညျး အရေးပေါျအခွအေနဆေိုတာမြိုးကို ကွညောပွီးတော့ တပျမတောျကနေ အာဏာယူနိုငျတယျဆိုတဲ့ဟာနဲ့ သှားပွီးတော့ ခြိတျဆကျထားတာလညျး ရှိတာကို ။ နောကျတကွောငျးက တပျမတောျဘကျက ပွောနတေဲ့ Direction (လမျးကွငျေး) က အစိုးရဘကျက ဘာမှ မတုံ့ပွနျဘူး ၊ UEC (ရှေးကောျ) ဘာမှ မတုံ့ပွနျဘူးဆိုရငျ ဒါက သူတို့ တဆင့ျပွီးတဆင့ျ တကျမယျဆိုတဲ့ သဘောထားတှမြေိုးလညျး ပွောထားတယျဆိုတော့ ဒါက တစုံတရာ ၊ အရပျဘကျ စဈဘကျ ဆကျဆံရေးမှာ တငျးမာမှုက တစုံတရာရောကျလာပွီဆိုတာက ပိုပွီး သိသာလာပါတယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ဒီနရောမှာက အရေးပေါျအခွအေနေ ကွညော အာဏာယူဖို့ဆိုတာမှာ ကာကှယျရေးနဲ့ လုံခွုံရေးကောငျစီ ခေါျတာပေါ့နောျ ၊ ဒါက ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျက တိုကျရိုကျလုပျလို့မရပဲနဲ့ သမ်မတကပဲ ခေါျလို့ရတာမြိုး ဆိုတော့ အခု ကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျပွောတဲ့နရောမှာ ဖှဲ့စညျးပုံ ဖကြျနိုငျတယျ ဆိုတဲ့နရောမှာ ၁၉၆၂ နဲ့ ၁၉၈၈ (အာဏာသိမျးစဉျ) တုနျးကလညျး အလားတူ ဖှဲ့စညျးပုံတှကေို ဖကြျခဲ့တယျလို့ ကာခြုပျက ပွောခဲ့တာက ဘယျလောကျအထိ စိုးရိမျစရာရှိသလဲ။
ဒေါကျတာမငျးဇောျဦး။ ။အဲလောကျကွီး ပွောတဲ့အဆင့ျအထိ ရောကျသှားပွီဆိုတာကတော့ ဒါက တငျးမာမှုရဲ့ အထှတျအထိပျရောကျခါနီးနပွေီပေါ့နောျ ။ ကနြောျတို့ Early warning ပေါ့နောျ ကွိုတငျအသိပေးစနဈတှမှော နိုငျငံတောျရဲ့ အကွီးအကဲတှေ၊ တပျမတောျ အကွီးအကဲတှကေ ဒီလိုစကားမြိုးကို ပွောလာပွီဆိုရငျ ဒီအပေါျမှာ Seriously (အလေးအနကျ) ပေါ့နောျ ။ တကယျကို ဒါကို အရေးတယူနဲ့ စဉျးစားသင့ျတဲ့ ကွိုတငျအခကြျပေးစနဈတှဖွေဈပါတယျ။ ဘာကွောင့ျလဲဆိုတော့ တောျတောျမြားမြား နိုငျငံတှမှော အခု ဒီလိုမြိုး အာဏာသိမျးမှုတှေ မဖွဈလာခငျမှာ ကွိုတငျအသိပေး စနဈတှေ အခကြျတှရှေိတယျ။ အဲဒီထဲမှာ အဲဒါမြိုးတှပေါတယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ အခုလို ပွငျးထနျတဲ့အဆင့ျမြိုးမှာ အစိုးရဘကျကရော ဘယျလို ဖွရှေငျးပေးသင့ျသလဲ။
ဒေါကျတာမငျးဇောျဦး။ ။တပျမတောျက ရှေးကောကျပှဲ ရလဒျကို Challenge (စိနျခေါျတာ) လုပျတာထကျ၊ ရှေးကောကျပှဲမှာ ဖွဈခဲ့တဲ့ ပုံမမှနျမှုတှပေေါ့နောျ ၊ ကနြောျတို့ မဲ Irregularity ဆိုတာ ပုံမမှနျတဲ့ မဲတှပေေါ့နောျ ။ အဲဒီတော့ UEC (ရှေးကောျ) အနနေဲ့ ဒီ Data (အခကြျအလကျ) တှအေကုနျလုံး ထုတျပေးလိုကျ ၊ ကွိုကျတဲ့သူ ကွည့ျကွ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ဘာကွောင့ျမို့လို့ အခုလို မဖွဈခဲ့ရတာလဲ။
ဒေါက်တာမငျးဇောျဦး။ ။အစိုးရဘကျက မွငျတဲ့အမွငျကလညျး ဒါက တပျမတောျနဲ့ နီးစပျတဲ့ USDP (ပွညျထောငျစုကွံခိုငျဖှံဖွိုးရေး) ပါတီ ရှုံးတဲ့အတှကျ တပျမတောျက ဒီကိစ်စကို ဝငျပွီးတော့ မဲခိုးတယျ၊ မဲလိမျတယျဆိုတဲ့ ပုံစံမြိုး နဲ့ စှပျစှဲတယျဆိုတဲ့ အမွငျမြိုးရှိတယျ။ တဖကျကနေ ပွနျကွည့ျရငျတော့ ဒီလိုမြိုးဖွဈစဉျတှကေ အရငျရှေးကောကျပှဲ ၊ ၂၀၁၀-၂၀၁၅ တုနျးက မရှိခဲ့ဘူးလားဆိုတော့ ရှိခဲ့တာပဲ ဒါမြိုးတှကေလေ။ အဲဒီတော့ ဒါကိုအားလုံးက ဟုတျတယျ၊ ဒါရှိမယျ။ ရှိတဲ့ဟာတှကေ တကယျရော ရလဒျကို ထိခိုကျနိုငျသလား ၊ မထိခိုကျနိုငျဘူးလား ဆိုပွီးတော့ပွနျဆှေးနှေးလိုကျတယျဆိုရငျ ဒီပွူနာတှကေ စောစောစီးစီးနဲ့ ပွီးသှားမယျ။
ကိုဝငျးမငျး။ ။ ဟုတျကဲ့ ဒီနရောမှာ ပွူနာကို ၂ ဖကျလုံးက ကှကျကှကျကှငျးကှငျးမွငျလာအောငျ ဘယျလို ရှငျးပွခငြျသလဲ။
ဒေါကျတာမငျးဇောျဦး။ ။အဓိကတော့ တပျမတောျဘကျကလညျး ရှငျးရှငျးလငျးလငျးနဲ့ပေါ့နောျ ၊ အခု ရလဒျကို အသိအမှတျပွုတယျ၊ မပွုဘူး ဆိုတာ challenge လုပျနတောမဟုတျဘူး။ မဲ ဒီ ပွူနာတှေ ရှိတယျဆိုတာကို အသိအမှတျပွုပေးဖို့၊ သင့ျတောျတဲ့ စုံစမျးစဈဆေးမှုတှေ လုပျပေးဖို့ တောငျးဆိုတာဖွဈတယျဆိုတာကို ရှငျးရှငျးလငျးလငျးပွောပွလိုကျပေါ့ ။ ဟုတျပွီ UEC (ရှေးကောျ) နဲ့ အစိုးရဘကျကလညျး တပျမတောျဘကျက ပွောတာကို လုံးဝ မသိကြိုးကြှနျပွုပွီးတော့ ဒါကို တုံ့ပွနျစရာမလိုဘူးဆိုတဲ့ အနအေထားမြိုးထကျ၊ အခကြျအလကျတှပေေး ၊ သူကိုယျတိုငျလညျး ပွညျသူလူထုရော ၊ ဒီရှေးကောကျပှဲနဲ့ ပတျသကျပွီး စောင့ျကွည့ျလေ့လာတဲ့နတေဲ့ အဖှဲ့တှကေို အခကြျအလကျတှအေားလုံး ထုတျပွနျပေးလိုကျ၊ တခွားနိုငျငံလို လုပျပေးလိုကျ။ တခွားသူတှကွေည့ျလာတဲ့အခါမှာလညျး ဝငျပွီးထောကျပွလို့ ရတဲ့သူတှလေညျး အမြားကွီးရှိလာမယျဆိုရငျ ဒီ Third party involvement (ကွားကတတိယအငျအားစုပါဝငျမူက) က ကောငျးလာမယျဆိုရငျ ဒီ Tension (တငျးမာမူ) ကလညျး ဖွလြေော့သှားနိုငျတယျ။ (အာဏာသိမျးတာ) ဖွဈလာခဲ့ပွီဆိုရငျတော့ နိုငျငံတကာကလညျး ဖိအားပေးတဲ့ ကိစ်စတှရှေိလာနိုငျတယျ၊ ပွညျတှငျးမှာလညျး မတညျမငွိမျမှုတှေ ဖွဈလာနိုငျတယျ၊ စီးပှားရေး အခုလို COVID ကွောင့ျပေါ့နောျ ယဲ့ယဲ့လေးကနြျတဲ့ စီးပှားရေးကလညျး အမြားကွီးထိုးကသြှားနိုငျတယျ။ အဲဒီတော့ ၂ ဖကျလုံးအနနေဲ့ ဒီပွူနာကို ဒီထကျပိုပွီးတော့ မကွီးထှားပဲနဲ့ ထိပျတိုကျရငျဆိုငျတဲ့အဆင့ျအထိ မရောကျအောငျတော့ ကွိုးစားပေးဖို့ ကနြောျတို့အနနေဲ့ မတေ်တာရပျခံခငြျပါတယျ။
MIPS မွနျမာ့ငွိမျးခမြျးရေးနဲ့လုံခွုံရေးအငျစတီကြူ့ အမူဆောငျဒါရိုကျတာ ဒေါကျတာမငျးဇောျဦးကို ကိုဝငျးမငျးက ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတာပါ။