[Zawgyi/Unicode]
ရွေးကောက်ပွဲ လုပ်ငန်းစဉ်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်အကြား မကြာသေးခင်ကစလို့ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်လာနေတာကို နှစ်ဘက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေး ဖြေရှင်းဖို့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် အဖွဲ့တွေက တိုက်တွန်းလိုက်တဲ့အကြောင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်း သတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က ပြောပြပါမယ်။
၂၀၂၀ ပြည့် ရွေးကောက်ပွဲ မဲမသမာမှုဖြစ်နိုင်တဲ့ မဲစာရင်းတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်အကြား ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်လာပြီး စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းမလားဆိုတဲ့ တွက်ဆမှုတွေနဲ့အတူ နိုင်ငံတကာကပါ စိုးရိမ်တဲ့ သဘောထားတွေကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုလာတဲ့အထိပါ။
NCA တစ်နိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှု ရပ်စဲရေးစာချုပ်ကို လက်မှတ်ရေးထိုးထားတဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး KNU ရဲ့ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူး ပဒိုစောတာဒိုမှုးကတော့ နိုင်ငံရေးပြဿနာကို ဆွေးနွေးဖြေရှင်းဖို့ကသာ အကောင်းဆုံးဖြစ်မယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“အာဏာသိမ်းတာကတော့ ဒီနိုင်ငံအတွက်တော့ တော်လောက်ပြီလို့ ထင်ပါတယ်။ ကောင်းဖို့ ဖြစ်လာဖို့ထက် အဆိုးဘက်ကိုပဲ သွားဖို့ ရှိတာကိုး။ အဲဒီတော့ အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်အနေနဲ့ အနာဂတ်ကို အမျှော်အမြင်ကြီးကြီးနဲ့ ကြည့်ပြီးတော့ ငြိမ်းချမ်းစွာ တွေ့ဆုံဖြေရှင်းသွားတဲ့ လမ်းကြောင်းကနေပဲ သွားသင့်တယ်ပေါ့နော်။ အဖြေရှာတဲ့ နေရာမှာလည်း ရေတိုအဖြေရှာတာထက် ရေရှည်အတွက် ဦးတည်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ စည်းလုံးညီညွှတ်မှုကို ပြန်ဖန်တီးဖို့ လိုတယ်လေ။”
RCSS ခေါ် ရှမ်းပြည်ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကောင်စီရဲ့ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်မှူးစိုင်းခမ်းကတော့ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေဟာ ၂၀၀၈ ခုနှစ် ဖွဲ့စည်းပုံအပေါ် အခြေခံတယ်လို့ ယူဆကြောင်း ပြောပါတယ်။ နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေကိုတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေး နည်းလမ်းနဲ့သာ ပြေလည်မှုရနိုင်မယ်လို့ ယုံကြည်ကြောင်းလည်း ပြောပါတယ်။
“RCSS အနေနဲ့ ဖက်ဒရယ်နဲ့ ဒီမိုကရေစီကို အခြေခံတယ်ဆိုတော့ ဒီမိုကရေစီရဲ့ စံနှုန်းအတိုင်းပဲ ကျနော်တို့က ရပ်တည်တယ်။ အဓိကကျတော့ ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံကြောင့်ပေါ့။ ၂၀၀၈ ကြောင့်ပဲ ဖြစ်တယ်။ အကောင်းဆုံး နည်းလမ်းကျတော့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ပဲလေ။ တပ်ဘက်နဲ့အတူတူ အစိုးရဘက်ကျတော့ ပြေလည်မှုရှိနိုင်ရင် ပိုကောင်းတာပေါ့နော်။”
မြန်မာ့နိုင်ငံရေး အရေးကြီးတဲ့ ပြဿနာတခုဖြစ်တဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်မှာ အဓိကကျတဲ့ အစိုးရနဲ့ တပ်မတော်ကြား မသင့်မမြတ် ဖြစ်နေတဲ့အတွက် ငြိမ်းချမ်းရေး လုပ်ငန်းစဉ်ကိုပါ ထိခိုက်မှာ စိုးရိမ်မှုတွေလည်း ရှိနေပါတယ်။
PNLO ခေါ် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် ဒုဥက္ကဋ္ဌ ဦးခွန်မြင့်ထွန်းကတော့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုတွေကို ထိခိုက်နိုင်မယ့် တင်းမာမှုတွေကို ဖြေရှင်းနိုင်အောင် ညှိနှိုင်းဖို့လိုနေပြီလို့ ပြောပါတယ်။
“တကယ်လို့ တပ်မတော်က အာဏာသိမ်းတာမျိုး ရှိခဲ့တယ်ဆိုရင်တော့ နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးမှုတွေကတော့ အများကြီး ထိခိုက်သွားလိမ့်မယ်... အဲဒီလိုတော့ မြင်ပါတယ်။ ကျနော့်အမြင်ကတော့ နှစ်ဘက်မှာ အဓိက ကျတဲ့ခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြဖို့ လိုပါတယ်။ ကျနော်တို့ တိုင်းပြည်ကတော့ အမြဲတမ်း တောင်းဆိုနေကြတာက တွေ့ဆုံဆွေးနွေးရေးဆိုတဲ့အခါကျတော့ တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးကြဖို့ လိုတယ်။ ဒီနေ့ ကျနော်တို့ရဲ့ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်ရေးကို မယူနိုင်ဘူးဆိုရင် ဘယ်သူ့အတွက်မှ အောင်မြင်မှု မရှိနိုင်ဘူး။ အားလုံးအတွက် အောင်ပွဲ ရဖို့ကတော့ ကျနော်တို့ကြားမှာ တွေ့ဆုံညှိနှိုင်းမှုကတော့ လိုအပ်လိမ့်မယ်လို့ မြင်တယ်။ ”
နိုဝင်ဘာလ ၈ ရက်နေ့က ရွေးကောက်ပွဲမှာ မဲမသမာမှုဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ စာရင်းတွေကို တပ်မတော်က ဆက်တိုက်ဆိုသလို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ရှင်းလင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုရာက နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုတွေ မြင့်တက်ခဲ့တာပါ။
ဒီတပတ်ထဲမှာပဲ တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးမင်းအောင်လှိုင်ကလည်း အခြေခံဥပဒေကို လိုက်နာမှု မရှိရင် ဖျက်သိမ်းပစ်ဖို့အထိ ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပြောဆိုတာရှိခဲ့သလို တပ်မတော်သတင်းမှန် ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့ရဲ့ နေပြည်တော်က သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲမှာလည်း အာဏာသိမ်းမယ့် အလားအလာရှိ၊ မရှိ ဆိုတာကို ယတိပြတ် ငြင်းဆန်တာ မရှိခဲ့တာကြောင့်လည်း နိုင်ငံရေး အကြပ်အတည်းတွေ ကြီးထွားလာမှာကို စိုးရိမ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။
[Unicode Version]
နိုငျငံရေးတငျးမာမှု တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျတှေ တိုကျတှနျး
ရှေးကောကျပှဲ လုပျငနျးစဉျနဲ့ ပတျသကျလို့ အစိုးရနဲ့ တပျမတောျအကွား မကွာသေးခငျကစလို့ နိုငျငံရေးတငျးမာမှုတှေ မွင့ျတကျလာနတောကို နှဈဘကျ တှေ့ဆုံဆှေးနှေး ဖွရှေငျးဖို့ တိုငျးရငျးသားလကျနကျကိုငျ အဖှဲ့တှကေ တိုကျတှနျးလိုကျတဲ့အကွောငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျး သတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက ပွောပွပါမယျ။
၂၀၂၀ ပွည့ျ ရှေးကောကျပှဲ မဲမသမာမှုဖွဈနိုငျတဲ့ မဲစာရငျးတှနေဲ့ပတျသကျလို့ အစိုးရနဲ့ တပျမတောျအကွား ဖွဈပေါျလာတဲ့ နိုငျငံရေးတငျးမာမှုတှေ မွင့ျတကျလာပွီး စဈတပျက အာဏာသိမျးမလားဆိုတဲ့ တှကျဆမှုတှနေဲ့အတူ နိုငျငံတကာကပါ စိုးရိမျတဲ့ သဘောထားတှကေို ထုတျဖောျပွောဆိုလာတဲ့အထိပါ။
NCA တဈနိုငျငံလုံးပဈခတျတိုကျခိုကျမှု ရပျစဲရေးစာခြုပျကို လကျမှတျရေးထိုးထားတဲ့ ကရငျအမြိုးသားအစညျးအရုံး KNU ရဲ့ အထှထှေအေတှငျးရေးမှူး ပဒိုစောတာဒိုမှုးကတော့ နိုငျငံရေးပွူနာကို ဆှေးနှေးဖွရှေငျးဖို့ကသာ အကောငျးဆုံးဖွဈမယျလို့ ပွောပါတယျ။
“အာဏာသိမျးတာကတော့ ဒီနိုငျငံအတှကျတော့ တောျလောကျပွီလို့ ထငျပါတယျ။ ကောငျးဖို့ ဖွဈလာဖို့ထကျ အဆိုးဘကျကိုပဲ သှားဖို့ ရှိတာကိုး။ အဲဒီတော့ အစိုးရနဲ့ တပျမတောျအနနေဲ့ အနာဂတျကို အမြှောျအမွငျကွီးကွီးနဲ့ ကွည့ျပွီးတော့ ငွိမျးခမြျးစှာ တှေ့ဆုံဖွရှေငျးသှားတဲ့ လမျးကွောငျးကနပေဲ သှားသင့ျတယျပေါ့နောျ။ အဖွရှောတဲ့ နရောမှာလညျး ရတေိုအဖွရှောတာထကျ ရရှေညျအတှကျ ဦးတညျပွီးတော့ ကနြောျတို့ စညျးလုံးညီညှှတျမှုကို ပွနျဖနျတီးဖို့ လိုတယျလေ။”
RCSS ခေါျ ရှမျးပွညျပွနျလညျထူထောငျရေးကောငျစီရဲ့ ပွောရေးဆိုခှင့ျရှိသူ ဗိုလျမှူးစိုငျးခမျးကတော့ နိုငျငံရေးတငျးမာမှုတှဟော ၂၀၀၈ ခုနှဈ ဖှဲ့စညျးပုံအပေါျ အခွခေံတယျလို့ ယူဆကွောငျး ပွောပါတယျ။ နိုငျငံရေးတငျးမာမှုတှကေိုတော့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးရေး နညျးလမျးနဲ့သာ ပွလေညျမှုရနိုငျမယျလို့ ယုံကွညျကွောငျးလညျး ပွောပါတယျ။
“RCSS အနနေဲ့ ဖကျဒရယျနဲ့ ဒီမိုကရစေီကို အခွခေံတယျဆိုတော့ ဒီမိုကရစေီရဲ့ စံနှုနျးအတိုငျးပဲ ကနြောျတို့က ရပျတညျတယျ။ အဓိကကတြော့ ဖှဲ့စညျးပုံအခွခေံကွောင့ျပေါ့။ ၂၀၀၈ ကွောင့ျပဲ ဖွဈတယျ။ အကောငျးဆုံး နညျးလမျးကတြော့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ပဲလေ။ တပျဘကျနဲ့အတူတူ အစိုးရဘကျကတြော့ ပွလေညျမှုရှိနိုငျရငျ ပိုကောငျးတာပေါ့နောျ။”
မွနျမာ့နိုငျငံရေး အရေးကွီးတဲ့ ပွူနာတခုဖွဈတဲ့ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျမှာ အဓိကကတြဲ့ အစိုးရနဲ့ တပျမတောျကွား မသင့ျမမွတျ ဖွဈနတေဲ့အတှကျ ငွိမျးခမြျးရေး လုပျငနျးစဉျကိုပါ ထိခိုကျမှာ စိုးရိမျမှုတှလေညျး ရှိနပေါတယျ။
PNLO ခေါျ ပအိုဝျးအမြိုးသားလှတျမွောကျရေးအဖှဲ့ခြုပျ ဒုဥက်ကဋ်ဌ ဦးခှနျမွင့ျထှနျးကတော့ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးမှုတှကေို ထိခိုကျနိုငျမယ့ျ တငျးမာမှုတှကေို ဖွရှေငျးနိုငျအောငျ ညှိနှိုငျးဖို့လိုနပွေီလို့ ပွောပါတယျ။
“တကယျလို့ တပျမတောျက အာဏာသိမျးတာမြိုး ရှိခဲ့တယျဆိုရငျတော့ နိုငျငံရေးဆှေးနှေးမှုတှကေတော့ အမြားကွီး ထိခိုကျသှားလိမ့ျမယျ... အဲဒီလိုတော့ မွငျပါတယျ။ ကနြော့ျအမွငျကတော့ နှဈဘကျမှာ အဓိက ကတြဲ့ခေါငျးဆောငျတှနေဲ့ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးကွဖို့ လိုပါတယျ။ ကနြောျတို့ တိုငျးပွညျကတော့ အမွဲတမျး တောငျးဆိုနကွေတာက တှေ့ဆုံဆှေးနှေးရေးဆိုတဲ့အခါကတြော့ တဈယောကျနဲ့ တဈယောကျ တှေ့ဆုံဆှေးနှေးကွဖို့ လိုတယျ။ ဒီနေ့ ကနြောျတို့ရဲ့ အမြိုးသားပွနျလညျသင့ျမွတျရေးကို မယူနိုငျဘူးဆိုရငျ ဘယျသူ့အတှကျမှ အောငျမွငျမှု မရှိနိုငျဘူး။ အားလုံးအတှကျ အောငျပှဲ ရဖို့ကတော့ ကနြောျတို့ကွားမှာ တှေ့ဆုံညှိနှိုငျးမှုကတော့ လိုအပျလိမ့ျမယျလို့ မွငျတယျ။ ”
နိုဝငျဘာလ ၈ ရကျနေ့က ရှေးကောကျပှဲမှာ မဲမသမာမှုဖွဈနိုငျခွရှေိတဲ့ စာရငျးတှကေို တပျမတောျက ဆကျတိုကျဆိုသလို ထုတျပွနျခဲ့ပွီး ရှငျးလငျးပေးဖို့ တောငျးဆိုရာက နိုငျငံရေးတငျးမာမှုတှေ မွင့ျတကျခဲ့တာပါ။
ဒီတပတျထဲမှာပဲ တပျမတောျကာကှယျရေးဦးစီးခြုပျ ဗိုလျခြုပျမှူးကွီးမငျးအောငျလှိုငျကလညျး အခွခေံဥပဒကေို လိုကျနာမှု မရှိရငျ ဖကြျသိမျးပဈဖို့အထိ ပွငျးပွငျးထနျထနျ ပွောဆိုတာရှိခဲ့သလို တပျမတောျသတငျးမှနျ ပွနျကွားရေးအဖှဲ့ရဲ့ နပွေညျတောျက သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲမှာလညျး အာဏာသိမျးမယ့ျ အလားအလာရှိ၊ မရှိ ဆိုတာကို ယတိပွတျ ငွငျးဆနျတာ မရှိခဲ့တာကွောင့ျလညျး နိုငျငံရေး အကွပျအတညျးတှေ ကွီးထှားလာမှာကို စိုးရိမျနတောဖွဈပါတယျ။