(Zawgyi / Unicode)
ကမ္ဘာ့အင်အားကြီး ၇ နိုင်ငံ G-7 အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေက ခေါင်းဆောင်တွေ ထိပ်သီးညီလာခံ အင်္ဂလန်မှာ ကျင်းပနေချိန်မှာပဲ မြန်မာ့အရေး ကူညီဖြေရှင်းပေးဖို့ တက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေက တောင်းဆိုလိုက်ကြပါတယ်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံရောက် မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေသာမက ဥရောပနဲ့ အမေရိကတိုက်မှာ ရှိနေသူတွေပါ G-7 အဖွဲ့ကြီးက မြန်မာ့အရေးမှာ တက်တက်ကြွကြွ ဦးဆောင်ဖြေရှင်းဖို့နဲ့ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) ကို အသိအမှတ်ပြု လက်ခံကြဖို့ တောင်းဆိုလိုက်ကြတာပါ။ အပြည့်အစုံကိုတော့ ဆက်သွယ်မေးမြန်းထားတဲ့ ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ဗြိတိန်နိုင်ငံ Cornwall မြို့မှာ ကျင်းပနေတဲ့ G-7 ထိပ်သီးညီလာခံမှာ နိုင်ငံတကာရေးရာ ကိစ္စတွေကို ကိုင်တွယ်ရာမှာ မြန်မာ့အရေးကိုလည်း ဦးစားပေးဖို့ နိုင်ငံတကာရောက် မြန်မာ့အရေး လှုပ်ရှားသူတွေ တောင်းဆိုလိုက်ကြတာပါ။
G-7 ထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲလုပ်ရာ Cornwall မြို့ ကမ်းခြေနားမှာ ကိုယ်တိုင်သွားရောက် ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုခဲ့သူတွေထဲက တဦးဖြစ်တဲ့ မြန်မာ့အရေးလှုပ်ရှားသူ ဒေါက်တာသက်ကိုကိုကတော့ ကမ္ဘာ့အင်အားကြီးနိုင်ငံတွေ ဦးဆောင်ပြီး မြန်မာ့အရေးကို ထိထိရောက်ရောက် ဖြေရှင်းပေးဖို့ တောင်းဆိုခဲ့ကြတာလို့ ပြောပါတယ်။
"ကျနော်တို့ရဲ့ မြန်မာ့အရေးကို G-7 လာတက်သော ခေါင်းဆောင်များ အားလုံးကနေပြီးတော့ အာရုံစိုက်အောင်လို့ ကျနော်တို့ ဆန္ဒလာပြတာပါ။ နံပါတ် ၁ က NUG ကို မြန်မာပြည်ရဲ့ အစိုးရအဖြစ် အသိအမှတ်ပြု လက်ခံပေးရေးပေါ့။ နံပါတ် ၂ က မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာရှင်စနစ် ပြုတ်ကျရေးပေါ့၊ အမြန်ဆုံး ပြီးဆုံးအောင် ကူညီဆောင်ရွက်ပေးရေးပေါ့နော်၊ နံပါတ် ၃ ကကျတော့ မြန်မာစစ်တပ်နဲ့ သူတို့ ဆက်ဆံနေတာတွေကို အမြန်ဆုံး ရပ်တန့်ပေးဖို့ပေါ့နော်၊ ပြီးတဲ့အခါ နံပါတ် ၄ ကတော့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ပိတ်ဆို့ဒဏ်ခတ်မှုတွေ ပိုလုပ်ဖို့၊ ပိုပြီး အရေးယူဆောင်ရွက်မှု Action တွေလုပ်ဖို့ဆိုပြီး အဲဒါတွေကို တောင်းဆိုပါတယ်။ ကြေညာချက်တွေပဲ ထုတ်တာက ဘာမှ မထိရောက်ပါဘူး၊ Action ယူပါဆိုပြီး ကျနော်တို့တွေ တောင်းဆိုခဲ့ပါတယ်။ ဆန္ဒပြပွဲမှာ ကျနော်တို့ လူ ၅၀၀ လောက် ရှိပါတယ်။"
ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေး အထိမ်းအမှတ် လှုပ်ရှားမှုအဖြစ် ဇွန်လ ၁၂-၁၃ နေ့တွေမှာ ဥရောပ၊ အာရှနဲ့ အမေရိကတိုက်က နိုင်ငံပေါင်း ၂၀ ကျော်အတွင်း ဆန္ဒပြ တောင်းဆိုကြတဲ့အထဲ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဝါရှင်ဒီစီမြို့ မြန်မာစစ်သံရုံးရှေ့ ဆန္ဒပြပွဲနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဦးရင်အေးက ခုလို ရှင်းပြပါတယ်။
"ဒီနေ့ပွဲကလည်း အဲဒီ G-7 က နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေကို အဓိက ဦးတည်ပြီးတော့ ကျနော်တို့ ဆန္ဒပြပွဲလုပ်နေတာ ဖြစ်ပါတယ်။ တကမ္ဘာလုံးမှာလုပ်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ G-7 တိုင်းပြည်တွေမှာ လုပ်တာပေါ့နော်။ စစ်ကောင်စီက ခေါင်းဆောင်တွေကို ပစ်မှတ်ထားပြီးတော့ ထိရောက်တဲ့ အရေးယူ ပိတ်ဆို့မှုတွေ၊ ပြီးတော့ UN မှာ တင်ထားတဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လက်နက်ရောင်းချမှု ပိတ်ဆို့ရေးအချက်ကို G-7 အနေနဲ့ ပြန်ပြီး ပြင်းပြင်းထန်ထန် ထည့်သွင်းတောင်းဆိုသွားဖို့၊ G-7 အနေနဲ့ ဒီထက်ပိုပြီး အပြစ်ပေး ဆောင်ရွက်မှုတွေ လုပ်ဖို့ကို ကျနော်တို့ တောင်းဆိုတာ ဖြစ်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ ပြည်သူလူထုကို ကိုယ်စားပြုထားတဲ့ NUG အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရကိုလည်း G-7 နိုင်ငံတွေအနေနဲ့ အသိအမှတ်ပြု ဆက်ဆံပြီးတော့ ကူညီပံ့ပိုးပေးသွားဖို့ဆိုတဲ့ အချက်တွေက ဒီနေ့ဆန္ဒပြပွဲရဲ့ အဓိက ဦးတည်ချက်ပါ။"
အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုအတွင်း ဝါရှင်တန်ဒီစီ၊ နယူးယောက်၊ ဆန်ဖရန်စစ္စကိုနဲ့ ဘော့စတွန်မြို့တွေမှာ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ လှုပ်ရှားမှု ဆန္ဒပြပွဲကို ဇွန် ၁၂ ရက်နေ့မှာ တပြိုင်နက်တည်း လုပ်ခဲ့တာပါ။
နယ်သာလန်နိုင်ငံ ဒန်းဟတ်မြို့မှာ ပြုလုပ်တဲ့ ဆန္ဒပြတောင်းဆိုပွဲမှာတော့ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံကြီးတွေ အနေနဲ့ မြန်မာစစ်တပ်ကို လက်နက်ပစ္စည်းတွေ မရောင်းချဖို့ တောင်းဆိုခဲ့တယ်လို့ မသင်းသင်းဆွေက ပြောပါတယ်။
"G-7 ကို ဘာတိုက်တွန်းချင်သလဲ ဆိုတော့ ဒီအာဏာရူး စစ်တပ်ကို လက်နက်တွေ မရောင်းဖို့ ကျမတို့အနေနဲ့ တိုက်တွန်းချင်တယ်။ NUG / CRPH ကို အသိအမှတ် ပြုပေးစေချင်တယ်။ အဲဒီဟာက ကျမတို့အတွက် အဓိကပါပဲ။"
အလားတူ ကနေဒါနိုင်ငံရောက် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေကလည်း G-7 ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်တွေကို တောင်းဆိုခဲ့ကြပါတယ်။ ကိုတင်မသီဇော်ဇော် ပြောတာက-
"G-7 မှာ ကျနော်တို့ ကနေဒါက အဓိကအားဖြင့်ပေါ့နော်၊ အခြားနိုင်ငံတွေနဲ့ တွဲပြီး မြန်မာ့အရေးမှာ ပိုမိုတက်ကြွစွာ လှုပ်ရှားဖို့ဆိုပြီး ကျနော်တို့ တောင်းဆိုထားပါတယ်။ စစ်ကောင်စီနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ သူတို့အသိုင်းအဝိုင်းတွေ မိသားစုဝင်တွေက အစပေါ့နော် ဗီဇာသက်တမ်း တိုးမပေးတာတွေ၊ ပိတ်တာတွေ ဒါတွေလုပ်သင့်တယ်။ နောက်တချက်က ကနေဒါအစိုးရ၊ အခြားနိုင်ငံကြီးမှာရှိတဲ့ အစိုးရတွေက သူတို့ သက်ဆိုင်ရာနိုင်ငံတွေမှာ ရှိနေတဲ့ မြန်မာသံရုံးက သံအမတ်တွေကို ခေါ်ပြီးတော့ ဖိအားပေး ပြောဆိုဖို့ ကျနော်တို့ တောင်းဆိုပါတယ်။"
အာရှမှာဆိုရင် တောင်ကိုရီးယားနဲ့ ဂျပန်နိုင်ငံတွေမှာလည်း စနေနေ့က ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ မြန်မာ့နွေဦးတော်လှန်ရေး အထိမ်းအမှတ် လှုပ်ရှားမှု လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်။
ရှေ့တပတ် ဇွန်လ ၁၉ ရက်နေ့ဟာ မြန်မာ့ဒီမိုကရေစီခေါင်းဆောင် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ မွေးနေ့ဖြစ်တာမို့ တကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာနဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေ လုပ်ကြမယ်လို့ မြန်မာ့အရေး ဆောင်ရွက်သူတွေက ပြောပါတယ်။
-----------------------
(Unicode)
မွနျမာ့အရေး ကူညီဖွရှေငျးပေးဖို့ G-7 ထိပျသီးညီလာခံကို တောငျးဆို
ကမ်ဘာ့အငျအားကွီး ၇ နိုငျငံ G-7 အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှကေ ခေါငျးဆောငျတှေ ထိပျသီးညီလာခံ အငျ်ဂလနျမှာ ကငြျးပနခြေိနျမှာပဲ မွနျမာ့အရေး ကူညီဖွရှေငျးပေးဖို့ တကျကွှလှုပျရှားသူတှကေ တောငျးဆိုလိုကျကွပါတယျ။ ဗွိတိနျနိုငျငံရောကျ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှသောမက ဥရောပနဲ့ အမရေိကတိုကျမှာ ရှိနသေူတှပေါ G-7 အဖှဲ့ကွီးက မွနျမာ့အရေးမှာ တကျတကျကွှကွှ ဦးဆောငျဖွရှေငျးဖို့နဲ့ အမြိုးသားညီညှတျရေးအစိုးရ (NUG) ကို အသိအမှတျပွု လကျခံကွဖို့ တောငျးဆိုလိုကျကွတာပါ။ အပွည့ျအစုံကိုတော့ ဆကျသှယျမေးမွနျးထားတဲ့ ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက တငျပွထားပါတယျ။
ဗွိတိနျနိုငျငံ Cornwall မွို့မှာ ကငြျးပနတေဲ့ G-7 ထိပျသီးညီလာခံမှာ နိုငျငံတကာရေးရာ ကိစ်စတှကေို ကိုငျတှယျရာမှာ မွနျမာ့အရေးကိုလညျး ဦးစားပေးဖို့ နိုငျငံတကာရောကျ မွနျမာ့အရေး လှုပျရှားသူတှေ တောငျးဆိုလိုကျကွတာပါ။
G-7 ထိပျသီးအစညျးအဝေးပှဲလုပျရာ Cornwall မွို့ ကမျးခွနေားမှာ ကိုယျတိုငျသှားရောကျ ဆန်ဒပွ တောငျးဆိုခဲ့သူတှထေဲက တဦးဖွဈတဲ့ မွနျမာ့အရေးလှုပျရှားသူ ဒေါကျတာသကျကိုကိုကတော့ ကမ်ဘာ့အငျအားကွီးနိုငျငံတှေ ဦးဆောငျပွီး မွနျမာ့အရေးကို ထိထိရောကျရောကျ ဖွရှေငျးပေးဖို့ တောငျးဆိုခဲ့ကွတာလို့ ပွောပါတယျ။
"ကနြောျတို့ရဲ့ မွနျမာ့အရေးကို G-7 လာတကျသော ခေါငျးဆောငျမြား အားလုံးကနပွေီးတော့ အာရုံစိုကျအောငျလို့ ကနြောျတို့ ဆန်ဒလာပွတာပါ။ နံပါတျ ၁ က NUG ကို မွနျမာပွညျရဲ့ အစိုးရအဖွဈ အသိအမှတျပွု လကျခံပေးရေးပေါ့။ နံပါတျ ၂ က မွနျမာနိုငျငံမှာ စဈအာဏာရှငျစနဈ ပွုတျကရြေးပေါ့၊ အမွနျဆုံး ပွီးဆုံးအောငျ ကူညီဆောငျရှကျပေးရေးပေါ့နောျ၊ နံပါတျ ၃ ကကတြော့ မွနျမာစဈတပျနဲ့ သူတို့ ဆကျဆံနတောတှကေို အမွနျဆုံး ရပျတန့ျပေးဖို့ပေါ့နောျ၊ ပွီးတဲ့အခါ နံပါတျ ၄ ကတော့ မွနျမာစဈတပျကို ပိတျဆို့ဒဏျခတျမှုတှေ ပိုလုပျဖို့၊ ပိုပွီး အရေးယူဆောငျရှကျမှု Action တှလေုပျဖို့ဆိုပွီး အဲဒါတှကေို တောငျးဆိုပါတယျ။ ကွညောခကြျတှပေဲ ထုတျတာက ဘာမှ မထိရောကျပါဘူး၊ Action ယူပါဆိုပွီး ကနြောျတို့တှေ တောငျးဆိုခဲ့ပါတယျ။ ဆန်ဒပွပှဲမှာ ကနြောျတို့ လူ ၅၀၀ လောကျ ရှိပါတယျ။"
ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ မွနျမာ့နှေဦးတောျလှနျရေး အထိမျးအမှတျ လှုပျရှားမှုအဖွဈ ဇှနျလ ၁၂-၁၃ နေ့တှမှော ဥရောပ၊ အာရှနဲ့ အမရေိကတိုကျက နိုငျငံပေါငျး ၂၀ ကြောျအတှငျး ဆန်ဒပွ တောငျးဆိုကွတဲ့အထဲ အမရေိကနျပွညျထောငျစု ဝါရှငျဒီစီမွို့ မွနျမာစဈသံရုံးရှေ့ ဆန်ဒပွပှဲနဲ့ ပတျသကျပွီး ဦးရငျအေးက ခုလို ရှငျးပွပါတယျ။
"ဒီနေ့ပှဲကလညျး အဲဒီ G-7 က နိုငျငံ့ခေါငျးဆောငျတှကေို အဓိက ဦးတညျပွီးတော့ ကနြောျတို့ ဆန်ဒပွပှဲလုပျနတော ဖွဈပါတယျ။ တကမ်ဘာလုံးမှာလုပျတာ ဖွဈပါတယျ။ အထူးသဖွင့ျတော့ G-7 တိုငျးပွညျတှမှော လုပျတာပေါ့နောျ။ စဈကောငျစီက ခေါငျးဆောငျတှကေို ပဈမှတျထားပွီးတော့ ထိရောကျတဲ့ အရေးယူ ပိတျဆို့မှုတှေ၊ ပွီးတော့ UN မှာ တငျထားတဲ့ မွနျမာစဈတပျကို ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ လကျနကျရောငျးခမြှု ပိတျဆို့ရေးအခကြျကို G-7 အနနေဲ့ ပွနျပွီး ပွငျးပွငျးထနျထနျ ထည့ျသှငျးတောငျးဆိုသှားဖို့၊ G-7 အနနေဲ့ ဒီထကျပိုပွီး အပွဈပေး ဆောငျရှကျမှုတှေ လုပျဖို့ကို ကနြောျတို့ တောငျးဆိုတာ ဖွဈပါတယျ။ တခြိနျတညျးမှာပဲ ပွညျသူလူထုကို ကိုယျစားပွုထားတဲ့ NUG အမြိုးသားညီညှတျရေး အစိုးရကိုလညျး G-7 နိုငျငံတှအေနနေဲ့ အသိအမှတျပွု ဆကျဆံပွီးတော့ ကူညီပံ့ပိုးပေးသှားဖို့ဆိုတဲ့ အခကြျတှကေ ဒီနေ့ဆန်ဒပွပှဲရဲ့ အဓိက ဦးတညျခကြျပါ။"
အမရေိကနျပွညျထောငျစုအတှငျး ဝါရှငျတနျဒီစီ၊ နယူးယောကျ၊ ဆနျဖရနျစစ်စကိုနဲ့ ဘော့စတှနျမွို့တှမှော ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ လှုပျရှားမှု ဆန်ဒပွပှဲကို ဇှနျ ၁၂ ရကျနေ့မှာ တပွိုငျနကျတညျး လုပျခဲ့တာပါ။
နယျသာလနျနိုငျငံ ဒနျးဟတျမွို့မှာ ပွုလုပျတဲ့ ဆန်ဒပွတောငျးဆိုပှဲမှာတော့ ကမ်ဘာ့နိုငျငံကွီးတှေ အနနေဲ့ မွနျမာစဈတပျကို လကျနကျပစ်စညျးတှေ မရောငျးခဖြို့ တောငျးဆိုခဲ့တယျလို့ မသငျးသငျးဆှကေ ပွောပါတယျ။
"G-7 ကို ဘာတိုကျတှနျးခငြျသလဲ ဆိုတော့ ဒီအာဏာရူး စဈတပျကို လကျနကျတှေ မရောငျးဖို့ ကမြတို့အနနေဲ့ တိုကျတှနျးခငြျတယျ။ NUG / CRPH ကို အသိအမှတျ ပွုပေးစခေငြျတယျ။ အဲဒီဟာက ကမြတို့အတှကျ အဓိကပါပဲ။"
အလားတူ ကနဒေါနိုငျငံရောကျ မွနျမာနိုငျငံသားတှကေလညျး G-7 ထိပျသီးခေါငျးဆောငျတှကေို တောငျးဆိုခဲ့ကွပါတယျ။ ကိုတငျမသီဇောျဇောျ ပွောတာက-
"G-7 မှာ ကနြောျတို့ ကနဒေါက အဓိကအားဖွင့ျပေါ့နောျ၊ အခွားနိုငျငံတှနေဲ့ တှဲပွီး မွနျမာ့အရေးမှာ ပိုမိုတကျကွှစှာ လှုပျရှားဖို့ဆိုပွီး ကနြောျတို့ တောငျးဆိုထားပါတယျ။ စဈကောငျစီနဲ့ ပတျသကျတဲ့ သူတို့အသိုငျးအဝိုငျးတှေ မိသားစုဝငျတှကေ အစပေါ့နောျ ဗီဇာသကျတမျး တိုးမပေးတာတှေ၊ ပိတျတာတှေ ဒါတှလေုပျသင့ျတယျ။ နောကျတခကြျက ကနဒေါအစိုးရ၊ အခွားနိုငျငံကွီးမှာရှိတဲ့ အစိုးရတှကေ သူတို့ သကျဆိုငျရာနိုငျငံတှမှော ရှိနတေဲ့ မွနျမာသံရုံးက သံအမတျတှကေို ခေါျပွီးတော့ ဖိအားပေး ပွောဆိုဖို့ ကနြောျတို့ တောငျးဆိုပါတယျ။"
အာရှမှာဆိုရငျ တောငျကိုရီးယားနဲ့ ဂပြနျနိုငျငံတှမှောလညျး စနနေေ့က ကမ်ဘာလုံးဆိုငျရာ မွနျမာ့နှေဦးတောျလှနျရေး အထိမျးအမှတျ လှုပျရှားမှု လုပျခဲ့ကွပါတယျ။
ရှေ့တပတျ ဇှနျလ ၁၉ ရကျနေ့ဟာ မွနျမာ့ဒီမိုကရစေီခေါငျးဆောငျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ မှေးနေ့ဖွဈတာမို့ တကမ်ဘာလုံး အတိုငျးအတာနဲ့ လှုပျရှားမှုတှေ လုပျကွမယျလို့ မွနျမာ့အရေး ဆောငျရှကျသူတှကေ ပွောပါတယျ။
