မြန်မာနိုင်ငံက ခြေပြတ်၊ လက်ပြတ် ကိုယ်အင်္ဂါ ချို့ယွင်းသူတွေဟာ စစ်ကောင်စီကို လက်နက်ကိုင် ဆန့်ကျင်နေကြတဲ့ ခုခံ တော်လှန်ရေး အင်အားစုမှာ ပါဝင်ခဲ့သူတွေ အဖြစ် သံသယ ဖြစ်ခံရပြီး ဖမ်းဆီးမှုတွေ၊ ပြင်းထန်တဲ့ နှိပ်ကွပ်မှုတွေ ခံရလို့ ဒါတွေကို ရှောင်ရှားနိုင်ဖို့ ပုန်းအောင်းနေရတယ်လို့ ကုလသမဂ္ဂလူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ မဟာမင်းကြီးရုံးရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်မှာ ဖော်ပြထားပါတယ်။ ဘယ်နိုင်ငံမှာ မဆို ကိုယ်လက် ချို့ယွင်းရသူတွေဟာ စိန်ခေါ်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရလေ့ ရှိပေမယ့် မြန်မာနိုင်ငံမှာတော့ ကိုယ်လက် ချို့ယွင်းတာ အပေါ် ရာဇဝတ်မှု သက်သေ အဖြစ် ရှုမြင်ခံနေရတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
ဒါ့အပြင် စစ်တပ်ဟာ ခြေတုလက်တုတွေကိုပါ တားမြစ် ပိတ်ပင်နေတယ်လို့ မြန်မာနိုင်ငံ လူ့အခွင့်အရေး အခြေအနေဆိုင်ရာ ကုလသမဂ္ဂ အထူးကိုယ်စားလှယ် တွမ်အင်ဒရူး (Tom Andrews) က ပြောပါတယ်။ လူ့အခွင့်အရေး အထူးကိုယ်စားလှယ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ မသန်စွမ်းသူတွေအပေါ် စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှုရဲ့ အကျိုးသက်ရောက်မှုများဆိုင်ရာ သုတေသန တခုကို လုပ်ဆောင်နေပြီး သူ့ရဲ့ တွေ့ရှိချက်တွေကို အထူးအစီရင်ခံစာ အဖြစ် ၂၀၂၅ ခုနှစ်မှာ ထုတ်ပြန်ဖို့ စီစဉ်ထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံဟာ မြေမြှုပ်မိုင်းနဲ့ မပေါက်ကွဲသေးတဲ့ လက်နက်ခဲယမ်းတွေကြောင့် ကမ္ဘာပေါ်မှာ လူအသေအပျောက် အများဆုံးနိုင်ငံဖြစ်ကြောင်း သတင်းမီဒီယာတွေမှာ ဖော်ပြကြတာက တကယ့်လက်တွေ့ မြေပြင်မှာ “မြန်မာနိုင်ငံထဲက မသန်စွမ်းသူတွေ အပေါ် စစ်တပ်က ဖိနှိပ် တိုက်ခိုက်နေတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေရဲ့ အစိတ်အပိုင်း တခုသာ ဖြစ်တယ်” လို့လည်း ကုလသမဂ္ဂက ပြောပါတယ်။
“စစ်ကောင်စီရဲ့ လုပ်ရပ်တွေက နိုင်ငံတဝန်း ခုခံတော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေကို ချေမှုန်းနိုင်ဖို့ အတွက် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်နဲ့ အသုံးပြုနေတဲ့ မြေမြှုပ်မိုင်းတွေရဲ့ သက်ရောက်မှုကို နှစ်ဆတိုး ပြင်းထန်စေပါတယ်။ စစ်တပ်က အရပ်သားတွေကို ရှေ့ကတင်ပြီး မိုင်းကွင်းတွေထဲ အတင်းအကျပ် သွားစေတာ အပြင် ဆေးဝါးကုသရေးနဲ့ ခြေတုလက်တုတွေအပါအဝင် အရေးကြီးတဲ့ အကူအညီတွေကို ဒုက္ခသည်တွေ လက်လှမ်းမီရရှိနိုင်ဖို့ ပိတ်ဆို့ထားပါတယ်။ ဒါဟာ မသန်စွမ်းသူများအခွင့်အရေးဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ်နဲ့ လုံခြုံရေးကောင်စီ ဆုံးဖြတ်ချက်အမှတ် ၂၄၇၅ ရဲ့ အပိုဒ် ၁၁ နဲ့ လုံးဝဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်နေတယ်” လို့ ကုလသမဂ္ဂက ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ အရပ်သားတွေ အပေါ် တိုက်ခိုက်နေတဲ့ စစ်ကောင်စီ အားနည်းစေမယ့် အစီအမံတွေ အရေးယူ ချမှတ်နိုင်ဖို့လည်း ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေ အနေနဲ့ ညှိနှိုင်းဆောင်ရွက်ကြဖို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက တောင်းဆိုထားပါတယ်။ ဒါ့အပြင် မြန်မာ ပဋိပက္ခမှာ ပါဝင် ပတ်သက်နေတဲ့ အစုအဖွဲ့တွေ အားလုံးက မြေမြှုပ်မိုင်း အသုံးပြုမှုတွေ ချက်ချင်းရပ်တန့်ဖို့နဲ့ ရှိပြီး မိုင်းတွေကို နှောင့်နှေးမှုမရှိဘဲ စတင်ဖယ်ရှားဖို့လည်း တိုက်တွန်းထားပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံမှာ ၂၀၂၃ ခုနှစ် တခုတည်းမှာတင် မြေမြှုပ်မိုင်းကြောင့် ထိခိုက်ရသူ လူ ၁,၀၀၀ ကျော်ရှိကြောင်း မြေမြှုပ်မိုင်းများ တားဆီးပိတ်ပင်ရေး နိုင်ငံတကာ လှုံ့ဆော်ရေး အဖွဲ့က နိုဝင်ဘာ ၂၀ ရက်က ထုတ်ပြန်တဲ့အစီရင်ခံစာသစ်မှာ ဖော်ပြပါတယ်။ ဒီအရေအတွက်ဟာ တခြားနိုင်ငံတွေထက် ပိုများနေပါတယ်။
ကုလသမဂ္ဂ ကျွမ်းကျင်သူတွေကတော့ အဲဒီ အစီရင်ခံစာပါ တွေ့ရှိချက်တွေက တုန်လှုပ် ကြောက်မက်ဖွယ်ကောင်းလှပေမယ့် တကယ့် လက်တွေ့မှာ မြေမြှုပ်မိုင်းကြောင့် ထိခိုက်ခဲ့ရသူတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ မိသားစုတွေ ရင်ဆိုင်နေရတာက ပိုဆိုးကြောင်း ပြောပါတယ်။
Forum