(Zawgyi/Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် လူထောင်ချီသေဆုံးပြီး သောင်းနဲ့ချီ ရောဂါကူးစက်ခံနေရတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမှာ ဒီရက်ပိုင်းထဲ သေဆုံးသူအရေအတွက် အနည်းငယ် ကျဆင်းလာသလို၊ နောက်ထပ် ကူးစက်ခံရသူ အရေတွက်လည်း လျော့လာတာကြောင့် ဘေဂျင်းမြို့တော်က ပြည်သူတွေဟာ တင်းကြပ်ထားတဲ့ စည်းမျဉ်းတွေနဲ့ အညီနေထိုင်ရင်း လမ်းမတွေပေါ် ပြန်ထွက်စ ပြုလာကြပြီးဖြစ်တဲ့အကြောင်း AFP သတင်းကိုအခြေခံပြီး ကိုဉာဏ်ဝင်းအောင်က တင်ပြထားပါတယ်။
ကမ္ဘာ့လှည့်ခရီးသွားတွေနဲ့ရော မြို့ခံတွေ၊ အလုပ်လုပ်လာသူတွေနဲ့ပါ စည်းကားနေတတ်တဲ့ တရုတ်နိုင်ငံမြို့တော်ဘေဂျင်းဟာ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် စဖြစ်လာချိန်ကစလို့ နေ့စဉ် လူတွေသေဆုံးလာပြီးနောက်မှာ အစိုးရကလည်း အသွားအလာကန့်သတ်ချက်တွေနဲ့ တင်းကြပ်ခဲ့တာကြောင့် မြို့တော်ကြီးရဲ့လမ်းမတွေပေါ်မှာ လူတွေခြောက်သွေ့သွားခဲ့ရာက အခုတော့ ပြန်ထွက်စ ပြုလာပါတယ်။
ဘေးဂျင်းမြို့ကအလုပ်တွေမှာ ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ သတ်မှတ်စည်းကမ်းချက်တွေအတိုင်း လိုက်နာနေရတယ်လို့ အိမ်ခြံမြေဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်း ဝန်ထမ်းဖြစ်သူ Song Ying က ပြောပါတယ်။
“နေ့စဉ်ပဲ ကျမ အလုပ်ကို ရောက်တယ်ဆိုတာနဲ့ ပထမဦးဆုံး ကိုယ်အပူချိန်ကို တိုင်းပါတယ်။ ကျမတို့ ကုမ္ပဏီကို အပြင်ကနေ လာရောက် လည်ပတ်သူတွေနဲ့ မတွေ့ဖြစ်အောင် အတတ်နိုင်ဆုံးရှောင်ပါတယ်။ ဒါတွေက အဓိက လုပ်ဖြစ်တာတွေပါ။ အဲဒီနောက်မှာ အချိန် ခြားခြားပြီး ကိုယ်အပူချိန်ကို ပြန်တိုင်းပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်မှု ရှိမရှိ သိရအောင်လို့ပါ။”
ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဒီရက်ပိုင်းထဲ သေဆုံးသူအရေအတွက် ကျဆင်းလာတာ၊ နောက်ထပ် ကူးစက်ခံရသူအရေတွက် ပထမဆုံးအကြိမ် စတင် လျော့နည်းလာတယ်လို့ ကြာသပတေးနေ့က တရုတ်ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေက ကြေညာပါတယ်။ ဒါဟာ အစိုးရရဲ့ကူးစက်ရောဂါ ထိန်းချုပ်ရေးဆိုင်ရာ တင်းကြပ်တဲ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေ အလုပ်ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ ပြသရာရောက်ကြောင်း လာအိုနိုင်ငံမှာလုပ်တဲ့ အာဆီယံ-တရုတ် အရေးပေါ်စည်းဝေးပွဲမှာ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဝမ့်ယီက ပြောသွားပါတယ်။ ဘေဂျင်းမြို့တော်ကနေအိမ် အဆောက်အဦးတွေမှာ အဝင်အထွက်တွေ ခုထိတင်ကြပ်ထားဆဲ ဖြစ်တယ်လို့ မစ္စ Song က ဆိုပါတယ်။
“ကျမနေတဲ့ နေရာတဝိုက်မှာတော့ ကိုယ်နေတဲ့ အဆောက်အဦးမှာ အဝင်-အထွက် ဆိုင်းထိုးရပါတယ်။ ဒီမှာ တကယ်နေတယ် မနေဘူးဆိုတာ သက်သေပြနိုင်ဖို့ အဝင်အထွက် ကဒ်ပြားကိုလည်း ဆောင်ထားရပါတယ်။ အဲဒီကဒ်ရှိမှသာ အခက်အခဲမရှိ ဝင်ထွက်နိုင်မှာပါ။ အခြေအနေတွေ ကတော့ ပုံမှန်အတိုင်းပဲလို့ ကျမ မြင်ပါတယ်။”
ဒီအတောတွင်း တရုတ်အစိုးရကလည်း အသွားအလာ ကန့်သတ်မှုလုပ်ထားတာကြောင့် နယ်ကလာပြီးအလုပ်လုပ်သူတွေအတွက် အခက်ကြုံ နေရတယ်လို့ အရောင်းမြှင့်တင်ရေးဝန်ထမ်း Chen Yiming ကပြောပါတယ်။
“ကျနော် အိမ်ကိုတခေါက် ပြန်သွားဖူးပါတယ်။ ဒီကို ပြန်ထွက်လာဖို့က မလွယ်လှပါဘူး။ အဲဒါနဲ့ ကျနော်လည်း ဘေဂျင်းက ဟိုတယ်တခုမှာပဲ တည်းခိုနေတာ ၁၀ ရက်ကျော်မက ရှိလာပါပြီ။ ဟိုတယ်ထဲမှာပဲ နေနေရတာ ပျင်းဖို့ သိပ်ကောင်းတာပါ။ ကံကောင်းချင်တော့ ဒီဘေဂျင်းမှာ မိတ်ဆွေတယောက်ရတော့ အဖေါ်ရသွားပါတယ်။ ဒီမှာက ဒီလောက် မတင်းကြပ်ဘူးလေ။”
အကယ်၍သာ အိမ်ပြန်သွားရင် မိသားစုကို ဒုက္ခပေးသလိုဖြစ်မှာလည်း စိုးတယ်လို့ Chen Yiming ကဆိုပါတယ်။
“နယ်က ကျနော့်အိမ်ကိုပြန်သွားရင် တအိမ်လုံး စောင့်ကြည့်မှုအောက်မှာ နေရမှာပါ။ ကျနော့်မိသားစုတခုလုံးကို ဒုက္ခမပေးချင်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ဒီက ဟိုတယ်မှာပဲ ကျနော် ငှားနေနေရပါတယ်။ ခုချိန်မှာ လိုအပ်ချက်တွေရှိနေသေးပေမဲ့ မကြာခင်မှာ လက်ရှိအခြေအနေတွေကို ကျော်လွှား နိုင်မယ်လို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။”
တရုတ်နိုင်ငံဟာ သူ့ပြည်သူတွေကိုသာ ဗိုင်းရပ်စ်အန္တရာယ်ကနေ ကာကွယ်နေရုံတင်မကပဲ ၊ တကမ္ဘာ့လုံးအတွက်ပါ ကာကွယ်ပေးနေတယ်လို့ ဝန်ကြီးဝမ်းယီက လာအိုမှာလုပ်တဲ့ Asean စည်းဝေးပွဲမှာပြောပါတယ်။
ခုဆိုရင် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် တရုတ်နိုင်ငံထဲမှာတင် သေဆုံးသူ ၂၁၀၀ ကျော်ရှိပြီး၊ ရောဂါကူးစက်ခံရသူပေါင်းက ၇၄,၀၀၀ ကျော်ရှိနေပါတယ်။ တရုတ်တင်သာမက အာဆီယံထဲက ဖိလစ်ပိုင်၊ ထိုင်း၊ စင်္ကာပူ နဲ့ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံတွေမှာလည်း COVID-19 ကူးစက်သူတွေ ရှိနေပါတယ်။
.....................
ဘဂေငြျးမွို့တောျမှာ လူတှလေမျးပေါျ ပွနျထှကျစပွုပွီ
(Unicode)
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ လူထောငျခြီသဆေုံးပွီး သောငျးနဲ့ခြီ ရောဂါကူးစကျခံနရေတဲ့ တရုတျနိုငျငံမှာ ဒီရကျပိုငျးထဲ သဆေုံးသူအရအေတှကျ အနညျးငယျ ကဆြငျးလာသလို၊ နောကျထပျ ကူးစကျခံရသူ အရတှေကျလညျး လြော့လာတာကွောင့ျ ဘဂေငြျးမွို့တောျက ပွညျသူတှဟော တငျးကွပျထားတဲ့စညျးမဉြျးတှနေဲ့ အညီနထေိုငျရငျး လမျးမတှပေေါျ ပွနျထှကျစ ပွုလာကွပွီးဖွဈတဲ့အကွောငျး AFP သတငျးကိုအခွခေံပွီး ကိုဉာဏျဝငျးအောငျက တငျပွထားပါတယျ။
ကမ်ဘာ့လှည့ျခရီးသှားတှနေဲ့ရော မွို့ခံတှေ၊ အလုပျလုပျလာသူတှနေဲ့ပါ စညျးကားနတေတျတဲ့ တရုတျနိုငျငံမွို့တောျဘဂေငြျးဟာ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ စဖွဈလာခြိနျကစလို့ နေ့စဉျ လူတှသေဆေုံးလာပွီးနောကျမှာ အစိုးရကလညျး အသှားအလာကန့ျသတျခကြျတှနေဲ့ တငျးကွပျခဲ့တာကွောင့ျ မွို့တောျကွီးရဲ့လမျးမတှပေေါျမှာ လူတှခွေောကျသှေ့သှားခဲ့ရာက အခုတော့ ပွနျထှကျစ ပွုလာပါတယျ။
ဘေးဂငြျးမွို့ကအလုပျတှမှော ကနြျးမာရေးဆိုငျရာ သတျမှတျစညျးကမျးခကြျတှအေတိုငျး လိုကျနာနရေတယျလို့ အိမျခွံမွဝေနျဆောငျမှုလုပျငနျး ဝနျထမျးဖွဈသူ Song Ying က ပွောပါတယျ။
“နေ့စဉျပဲ ကမြ အလုပျကို ရောကျတယျဆိုတာနဲ့ ပထမဦးဆုံး ကိုယျအပူခြိနျကို တိုငျးပါတယျ။ ကမြတို့ ကုမ်ပဏီကို အပွငျကနေ လာရောကျ လညျပတျသူတှနေဲ့ မတှေ့ဖွဈအောငျ အတတျနိုငျဆုံးရှောငျပါတယျ။ ဒါတှကေ အဓိက လုပျဖွဈတာတှပေါ။ အဲဒီနောကျမှာ အခြိနျ ခွားခွားပွီး ကိုယျအပူခြိနျကို ပွနျတိုငျးပါတယျ။ ရောဂါကူးစကျမှု ရှိမရှိ သိရအောငျလို့ပါ။”
ဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ ဒီရကျပိုငျးထဲ သဆေုံးသူအရအေတှကျ ကဆြငျးလာတာ၊ နောကျထပျ ကူးစကျခံရသူအရတှေကျ ပထမဆုံးအကွိမျ စတငျ လြော့နညျးလာတယျလို့ ကွာသပတေးနေ့က တရုတျကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှကေ ကွညောပါတယျ။ ဒါဟာ အစိုးရရဲ့ကူးစကျရောဂါ ထိနျးခြုပျရေးဆိုငျရာ တငျးကွပျတဲ့လုပျငနျးစဉျတှေ အလုပျဖွဈနတေယျဆိုတာ ပွသရာရောကျကွောငျး လာအိုနိုငျငံမှာလုပျတဲ့အာဆီယံ-တရုတျ အရေးပေါျစညျးဝေးပှဲမှာ တရုတျနိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဝမ့ျယီက ပွောသှားပါတယျ။ ဘဂေငြျးမွို့တောျကနအေိမျ အဆောကျအဦးတှမှော အဝငျအထှကျတှေ ခုထိတငျကွပျထားဆဲ ဖွဈတယျလို့ မစ်စ Song က ဆိုပါတယျ။
“ကမြနတေဲ့ နရောတဝိုကျမှာတော့ ကိုယျနတေဲ့ အဆောကျအဦးမှာ အဝငျ-အထှကျ ဆိုငျးထိုးရပါတယျ။ ဒီမှာ တကယျနတေယျ မနဘေူးဆိုတာ သကျသပွေနိုငျဖို့ အဝငျအထှကျ ကဒျပွားကိုလညျး ဆောငျထားရပါတယျ။ အဲဒီကဒျရှိမှသာ အခကျအခဲမရှိ ဝငျထှကျနိုငျမှာပါ။ အခွအေနတှေေ ကတော့ ပုံမှနျအတိုငျးပဲလို့ ကမြ မွငျပါတယျ။”
ဒီအတောတှငျး တရုတျအစိုးရကလညျး အသှားအလာ ကန့ျသတျမှုလုပျထားတာကွောင့ျ နယျကလာပွီးအလုပျလုပျသူတှအေတှကျ အခကျကွုံ နရေတယျလို့ အရောငျးမွှင့ျတငျရေးဝနျထမျး Chen Yiming ကပွောပါတယျ။
“ကနြောျ အိမျကိုတခေါကျ ပွနျသှားဖူးပါတယျ။ ဒီကို ပွနျထှကျလာဖို့က မလှယျလှပါဘူး။ အဲဒါနဲ့ ကနြောျလညျး ဘဂေငြျးက ဟိုတယျတခုမှာပဲ တညျးခိုနတော ၁၀ ရကျကြောျမက ရှိလာပါပွီ။ ဟိုတယျထဲမှာပဲ နနေရေတာ ပငြျးဖို့ သိပျကောငျးတာပါ။ ကံကောငျးခငြျတော့ ဒီဘဂေငြျးမှာ မိတျဆှတေယောကျရတော့ အဖေါျရသှားပါတယျ။ ဒီမှာက ဒီလောကျ မတငျးကွပျဘူးလေ။”
အကယျ၍သာ အိမျပွနျသှားရငျ မိသားစုကို ဒုက်ခပေးသလိုဖွဈမှာလညျး စိုးတယျလို့ Chen Yiming ကဆိုပါတယျ။
“နယျက ကနြော့ျအိမျကိုပွနျသှားရငျ တအိမျလုံး စောင့ျကွည့ျမှုအောကျမှာ နရေမှာပါ။ ကနြော့ျမိသားစုတခုလုံးကို ဒုက်ခမပေးခငြျပါဘူး။ ဒါကွောင့ျ ဒီက ဟိုတယျမှာပဲ ကနြောျ ငှားနနေရေပါတယျ။ ခုခြိနျမှာ လိုအပျခကြျတှရှေိနသေေးပမေဲ့ မကွာခငျမှာ လကျရှိအခွအေနတှေကေို ကြောျလှှား နိုငျမယျလို့ မြှောျလင့ျပါတယျ။”
တရုတျနိုငျငံဟာ သူ့ပွညျသူတှကေိုသာ ဗိုငျးရပျဈအန်တရာယျကနေ ကာကှယျနရေုံတငျမကပဲ ၊ တကမ်ဘာ့လုံးအတှကျပါ ကာကှယျပေးနတေယျလို့ ဝနျကွီးဝမျးယီက လာအိုမှာလုပျတဲ့ Asean စညျးဝေးပှဲမှာပွောပါတယျ။ ခုဆိုရငျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈကွောင့ျ တရုတျနိုငျငံထဲမှာတငျ သဆေုံးသူ ၂၁၀၀ ကြောျရှိပွီး၊ ရောဂါကူးစကျခံရသူပေါငျးက ၇၄,၀၀၀ ကြောျရှိနပေါတယျ။ တရုတျတငျသာမက အာဆီယံထဲက ဖိလဈပိုငျ၊ ထိုငျး၊ စငျ်ကာပူ နဲ့ ဗီယကျနမျနိုငျငံတှမှောလညျး COVID-19 ကူးစကျသူတှေ ရှိနပေါတယျ။
