အာရက္ခတပ်တော် AA ရဲ့ မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲတွေဟာ တရုတ်စီမံကိန်းတွေရှိနေတဲ့ ကျောက်ဖြူအထိ ရောက်ရှိလာနေပြီး စီမံကိန်းဧရိယာထဲ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေး ဇုန်မှာ တရုတ်နဲ့သဘောတူထားတဲ့ စီမံကိန်းတွေ စာချုပ်သတ်မှတ်ချိန်မပြည့်ခင် ပြီးမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ စစ်ကောင်စီက အစည်းအဝေးတွေ လုပ်နေပါတယ်။ လက်တွေ့မှာ ဖြစ်နိုင်ပါ့မလား။
ရန်ကုန်က ပေးပို့တဲ့သတင်းကိုအခြေခံပြီး တင်ပြထားပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ် ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန်မှာ တရုတ်နဲ့သဘောတူထားတဲ့ စီမံကိန်းတွေကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်တပ်အာဏာမသိမ်းခင် အရပ်သားအစိုးရလက်ထက်ထဲက အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ကြိုးစား ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက် စစ်တပ်နဲ့ အာရက္ခတပ်တော် AA တို့ကြား တိုက်ပွဲတွေ ပြန်လည်စတင်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ စီမံကိန်းတွေ ရပ်သွားခဲ့ပါတယ်။ လက်ရှိမှာလည်း ကျောက်ဖြူမြို့နယ်အတွင်းက တရုတ်စီမံကိန်း ဧရိယာအတွင်း စစ်ကောင်စီနဲ့ အာရက္ခတပ်တော် AA ကြား နှစ်ဘက်တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုရက်ပိုင်းအတွင်းမှာပဲ တရုတ်နဲ့ သဘောတူ ထားတဲ့ စီမံကိန်းတွေ စာချုပ်သတ်မှတ်ချိန်မပြည့်ခင် ပြီးမြောက်အောင် ဆောင်ရွက်ဖို့ ဒုတိယ ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဒုတိယဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ဒီစီမံကိန်းတွေနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အစည်းအဝေး တခုမှာ ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ ကျောက်ဖြူမှာ လက်ရှိတိုက်ပွဲတွေဖြစ်နေတဲ့ အခြေအနေအရ စီမံကိန်းကို အကောင် အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ဖို့ ခက်ခဲမယ်လို့ ရခိုင်ဝါရင့်နိုင်ငံရေးသမားတဦးဖြစ်တဲ့ ဦးဖေသန်းက ပြောပါတယ်။
“အခုလို တိုက်ပွဲ ပြင်းနေတဲ့ကာလမှာ နိုင်ငံရေး ဖော်ဆောင်မှုက လုံးဝ မဖြစ်နိုင်သေးပါဘူး။ တိုက်ပွဲတွေရပ်ပြီး နှစ်ဘက် သဘောတူညီမှုနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးရပြီ၊ ဒါမှမဟုတ် ဆွေးနွေးပွဲတခုကို လုပ်နိုင်ပြီဆိုရင်တော့ ဒီလုပ်ငန်းတွေဟာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်လို့ရတယ်၊ အကောင်အထည် ဖော်လို့ရတယ်။ သူ့ဒေသရဲ့ အကျိုးခံစားခွင့်ကိုတော့ ပိုင်ပိုင်နိုင်နိုင် ထည့်ပေးရမှာပေါ့နော်။ အဲဒါမျိုးဖြစ်နိုင်ရင်တော့ ဒါဟာ ကောင်းသော အလား အလာရှိတယ်လို့ သုံးသပ်ချင်ပါတယ်။”
ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်း အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်နိုင်ရေး အတွက် လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ခွင့် သဘောတူစာချုပ် (Concession Agreement) ကို ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် နိုဝင်ဘာ ၅ ရက်နေ့မှာ ချုပ်ဆိုခဲ့တာပါ။ ဒါ့အပြင် ၂၀၂၃ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ (၂၆) ရက်မှာ အဲဒီ လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်ခွင့် စာချုပ်ကို ပြန်လည်ဖြည့်စွက်ပြီးတော့ နောက်ဆက်တွဲစာချုပ် (Addendum) ကို စီမံကိန်းကုမ္ပဏီနဲ့ ကျောက်ဖြူအထူးစီးပွားရေးဇုန် စီမံခန့်ခွဲမှုကော်မတီတို့ ထပ်မံ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ ပြီးတော့ သတ်မှတ်ရက်အမှီ အကောင်အထည်ဖော်ရမယ့် Long Stop Date ကို သက်တမ်းတိုး ခဲ့ကြပါတယ်။ အဲဒီသတ်မှတ်ရပ်ဟာ အခု ၂၀၂၅ ခုနှစ် ဇွန်လ (၂၅) ရက်နေ့မှာ ကုန်ဆုံးမှာဖြစ်တာကြောင့် သတ်မှတ်ကာလမတိုင်မီ နှစ်လအလိုမှာ နှစ်ဦးနှစ်ဖက်လုပ်ငန်းတွေ ပြီးပြတ်အောင် မဖြစ်မနေ ဆောင်ရွက်ရမှာဖြစ်ကြောင်းနဲ့ လုပ်ငန်းကော်မတီတွေ အနေနဲ့ လုပ်ငန်းတွေ အမြန်ဆုံးပြီးပြတ်အောင် ကန့်သတ်ချက်တွေကြားထဲက ဝိုင်းဝန်း ဆောင်ရွက်ပေးကြဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ကြောင်း မတ်လ (၁၁) ရက်နေ့က ပြုလုပ်တဲ့ မြန်မာ အထူးစီးပွားရေးဇုန်ဆိုင်ရာ ဗဟိုအဖွဲ့ရဲ့ အစည်းအဝေးမှာ ဒုတိယ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးစိုးဝင်းက ပြောကြားခဲ့တာကို နိုင်ငံပိုင်သတင်းတွေမှာ ဖော်ပြခဲ့ပါတယ်။ တကယ်လို့ စီမံကိန်းတွေကို အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်မယ်ဆိုရင် ရခိုင်ပြည်နယ် (၁၇) မြို့နယ်ထဲက (၁၄) မြို့နယ်ကို သိမ်းထားပြီး အုပ်ချုပ်ရေးလုပ်ငန်းတွေ ဆောင်ရွက်နေတဲ့ အာရက္ခတပ်တော် AA ရဲ့ သဘောဆန္ဒကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားကြဖို့ လိုလိမ့်မယ်လို့ ဦးဖေသန်းက မြင်ပါတယ်။
“ဒါက တရုတ်ဘက်က သူ့ရဲ့ အစီအစဉ်အတိုင်း ကြိုးစားနေတာြဖစ်တယ်။ မြန်မာဘက်ကလည်း အဲလိုပါပဲ။ လက်တွေ့မှာတော့ ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ပါဘူး။ တိုက်ပွဲတွေ ပြီးဆုံးတဲ့ အချိန်ရောက်မှ ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးနဲ့ ပြီးဆုံးမလဲ၊ အဲရောက်မှ နှစ်ဘက်ဆွေး နွေး ပြီးတော့ ဆုံးဖြတ်ရမယ့် ကိစ္စတွေဖြစ်တယ်။ ပြီးတော့ AA/ULA ရဲ့ နိုင်ငံရေး ဦးတည်ချက်အနေနဲ့ သူတို့လိုချင်တဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို ရနိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ အဆင်ပြေသွားမှာပေါ့၊ အကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ပိုလွယ်ကူသွားတာပေါ့။ AA/ULAရဲ့ ဆန္ဒမပါဘဲတော့ လုံးဝမဖြစ်နိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိတယ်လို့ မြင်တယ်ခင်ဗျ။”
စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ စီမံကိန်းတွေ အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်မယ့် ကျောက်ဖြူမြို့နယ်မှာ မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်တွေနဲ့ သစ်ပုတ်တောင်တိုက်နယ်က ဓညဝတီ ရေတပ်ဌာနချုပ် အနီးပတ်ဝန်းကျင် လောက်သာ ထိန်းချုပ်ထားနိုင်ပြီး မြို့ရဲ့ (၉၀) ရာခိုင်နှုန်းလောက်ကို အာရက္ခတပ်တော် AA က ထိန်းချုပ်ထားတာပါ။ လက်ရှိလည်ပတ်နေတဲ့ စီမံကိန်းတွေကိုတောင် စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ လုံခြုံမှုမပေးနိုင်တဲ့ အနေအထားမှာ စီမံကိန်းအသစ်တွေ အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ဖို့ဆိုတာ မလွယ်ကူနိုင်ကြောင်းလည်း နိုင်ငံရေးအကဲခတ်တွေက သုံးသပ်ထားကြပါတယ်။
လက်ရှိကျောက်ဖြူမြို့နယ်က တရုတ်စီမံကိန်းတွေဖြစ်တဲ့ မဒေးကျွန်း ရေနက်ဆိပ်ကမ်းနဲ့ ရွှေဂက်စ် သဘာဝဓာတ်ငွေ့ စီမံကိန်းတွေ ပုံမှန်လည်ပတ်နေပါတယ်။ လက်ရှိလည်ပတ်နေတဲ့ တရုတ်ဓာတ်ငွေ့ ပိုက်လိုင်းစီမံကိန်းဟာ ကျောက်ဖြူမြို့နယ် မြဒေးကျွန်းကနေ မြန်မာပြည် အလယ်ပိုင်းက မကွေးတိုင်း၊ မန္တလေးတိုင်းကတဆင့် ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်းကို ဖြတ်ပြီးတော့ တရုတ်နိုင်ငံ ကူမင်းမြို့အထိ သွယ်တန်း ထားတာလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီစီမံကိန်းကနေ မြန်မာဘက်ကလည်း ပိုက်လိုင်းဖြတ်သန်းခ နှစ်စဉ် ဒေါ်လာသန်းချီ ရရှိနေပါတယ်။
ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ ခေတ်အဆက်ဆက်အစိုးရတွေ အကောင်အထည် ဖော်ဆောင်ရွက်ခဲ့တဲ့ စီမံကိန်းတွေ က ရခိုင်ပြည်သူတွေအတွက် အကျိုးအမြတ် တစုံတရာမရရှိခဲ့ဘူးလို့ ဒေသခံတွေက ထောက်ပြနေကြ ပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ရခိုင်ပြည်နယ်မှာ လက်ရှိအကောင်အထည်ဖော်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ စီမံကိန်းတွေကို အာရက္ခတပ်တော် AA ဘက်က ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့ လိုအပ်ကြောင်း ထိုင်းနိုင်ငံက တက္ကသိုလ်တခုမှာ အုပ်ချုပ်ရေးပညာမဟာဘွဲ့ တက်ရောက်နေတဲ့ ရခိုင်လူငယ်တဦးက ရခိုင်စကားနဲ့ အခုလိုပြောပါတယ်။
သူပြောသွားတာကတော့ “ရက္ခိုင်ပြည်သူတယောက်အနေနဲ့ ဒီစီမံကိန်းကနေ ရက္ခိုင်တွေအတွက်လည်း အကျိုးအမြတ်တစုံတရာရှိဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်။ ဒါဟာ ကျနော်တို့ ရက္ခိုင်ပြည်သူတွေပိုင်တဲ့ သယံဇာတ တွေမို့လို့ ရက္ခိုင်ပြည်သူတွေအနေနဲ့ အကျိုးအမြတ် တစုံတရာ ရှိသင့်တယ်လို့လည်း ယူဆပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စစ်ကောင်စီဆီက ဘာမှမျှော်လင့်လို့ မရဘူးဆိုတာကိုတော့ နားလည်ပြီးသားပါ။ ဒါကြောင့် ဒီစီမံကိန်းတွေ အားလုံးကို ရက္ခိုင်တွေ ထိန်းချုပ်နိုင်ဖို့က အရေးကြီးပါတယ်။” လို့ပြောသွားတာပါ။
မြန်မာနိုင်ငံမှာရှိတဲ့ စီမံကိန်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး တရုတ်အစိုးရက တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တွေ ဘက်ကို ဖိအားပေးတာတွေရှိနေပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ရဲ့ (၉၀) ရာခိုင်နှုန်းကို ထိန်းချုပ် ထားတဲ့ အာရက္ခတပ်တော် AAကို တရုတ်အစိုးရက စီမံကိန်းတွေကို ကာကွယ်ပေးဖို့ တောင်းဆိုထား တာရှိသလို ရခိုင်ပြည်နယ်မှာရှိတဲ့ နိုင်ငံခြားရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အားလုံးကို ကာကွယ်ပေးသွားမှာ ဖြစ်တယ် လို့ အာရက္ခတပ်တော် AA ပြောခွင့်ရက ဗွီအိုအေကို ပြောဆိုထားပါတယ်။
Forum