[Zawgyi/Unicode]
ရှမ်းပြည်နယ် ကိုးကန့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ- နယ်စပ် ကျောက်တိုင်အနီးတဝိုက် အပါအဝင် နယ်စပ်ဒေသတချို့မှာ တရုတ်နိုင်ငံက ခြံစည်းရိုးကာခဲ့တဲ့အတွက် မြန်မာဘက်က ကန့်ကွက်ထားတဲ့ သတင်းကို ဗွီအိုအေမြန်မာပိုင်းသတင်းထောက် ကိုမိုးဇော်က ပြောပြပါမယ်။
COVID 19 ဖြစ်ပွားနေချိန်မှာ ကပ်ရောဂါ ကာကွယ်ရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ တရုတ်နိုင်ငံဘက်က နှစ်နိုင်ငံနယ်စပ်နေရာအချို့မှာ ခြံစည်းရိုး ခတ်တာတွေ ရှိခဲ့တာပါ။ မနေ့တုန်းကလည်း ကိုးကန့် ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ လောက်ကိုင်မြို့နယ်က နယ်စပ်မှတ်တိုင်အမှတ် ၁၂၅ အနီးမှာ တရုတ်နိုင်ငံက ခြံစည်းရိုးကာခဲ့တဲ့အတွက် မြန်မာဘက်က ကန့်ကွက်ထားကြောင်း လောက်ကိုင်မြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူး ဦးငွေဒိုးက VOA ကို အခုလို ပြောပါတယ်။
“လောက်ကိုင်မြို့နယ်နဲ့ တရုတ်ပြည်နယ်အစပ်ပေါ့။ ခြံစည်းရိုးခတ်တာပေါ့။ အဲဒီနယ်စပ်မျဉ်းနားမှာ။ အရင် အကြောင်းပြတာတော့ COVID 19 ရောဂါကြောက်လို့ပေါ့။ အရင်အကြောင်းပြတာက လူတွေ ခိုးဝင်မှာ စိုးလို့လို့ သိရတယ်။ ကျနော်တို့ သွားတားတာပေါ့ဗျာ။ တားတော့ သူတို့ဘက်က နှစ်ဘက်တွေ့ပေါ့။ တွေ့တော့ နယ်ခြားကျောက်တိုင်ကနေ ၁၀ မီတာအတွင်းကို အဆောက်အဦးဆောက်လို့ မရဘူး။ ခြံစည်းရိုးကာတာတွေ ဘာမှ လုပ်လို့ မရဘူးလို့ ပြောတော့ သူတို့ ပြန်ဆုတ်ပေးပါမယ်တဲ့။ သူတို့က ပြည်ပ ဆက်ဆံရေးဌာနမှူးဆိုတဲ့ တစ်ယောက်လာတယ်။ သူနဲ့ နောက်တစ်ယောက်ပေါ့။ နောက်တစ်ယောက်ကတော့ ဘာအဆင့်ရယ်လို့ မသိဘူး။ ဒေသဦးစီးပေါ့။ ကိုးကန့်ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရဒေသ ဦးစီးအဖွဲ့ကနေ ဟိုဘက်ကို ကန့်ကွက်စာတွေ ထုတ်ထားတယ်။”
နယ်စပ်မှတ်တိုင်အမှတ် ၁၂၅ အနီး ခြံစည်းရိုးကာတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မြို့နယ်အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့က ဒေသဦးစီး အဖွဲ့ကို တင်ပြထားသလို ဒေသဦးစီးအဖွဲ့ကလည်း အထက်အဆင့်ဆင့်ကို ဆက်လက်တင်ပြသွားမှာဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
မြန်မာနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ကောင်စစ်နဲ့ ဥပဒေရေးရာ ဦးစီးဌာနက နယ်နမိတ်ဌာန ညွှန်ကြားရေးမှူး ဦးသိန်းမင်းထွန်းကတော့ နယ်စပ်မှတ်တိုင်အမှတ် ၁၂၅ နဲ့ ပတ်သက်ပြီး တင်ပြလာတာမရှိသေးကြောင်းနဲ့ လောလောဆယ် တရုတ်မြန်မာနယ်စပ်မှာ နေရာ ၈ နေရာလောက် ကန့်ကွက်ထားတာရှိကြောင်း ပြောပါတယ်။
“ကျနော်တို့ ဆီကိုတော့ သတင်းကတော့ မရောက်လာသေးဘူးပေါ့နော်။ သူတို့ဆီကနေ တင်ဆိုတော့ ကျနော်တို့ ဆီကိုတော့ တစ်ရက်၊ နှစ်ရက်လောက်မှ ရောက်လာပါတယ်။ ထုံးစံအားဖြင့်တော့ ကျနော်တို့က ဒီ ကန့်ကွက်တယ်ဆိုတာ နှစ်ပိုင်းရှိတာပေါ့နော်။ အောက်ခြေမှာ သူတို့ ကန့်ကွက်တာတွေ ရှိတယ်။ သူတို့ဘက်ကနေ အပေါ်တက်လာတယ်။ တက်လာရင် ကျနော်တို့ကမှ တစ်ခါ ပြန်ပြီးတော့မှာ ကြည့်တယ်။ စိစစ်ပြီးတော့မှ ပြန်ပြီးတော့ ကန့်ကွက်တာမျိုးတွေ ရှိတာပေါ့။ ကျနော်တို့က စာချုပ်နဲ့ မညီရင် ၁၀ မီတာအတွင်းမှာ ဆိုရင် ကျနော်တို့ ကန့်ကွက်ပါတယ်။ တချို့ဟာတွေက သူတို့ ကာတယ်။ သို့သော် စာချုပ်နဲ့ မငြိဘူးပေါ့နော်။ မငြိတဲ့ဟာတွေက ဘာမှ သွားလုပ်လို့ မရဘူးပေါ့။ ကျနော်တို့ ကန့်ကွက်ထားတာတွေ ရှိပါတယ်။ ၈ နေရာလောက်တော့ ရှိတာပေါ့နော်။”
မြန်မာနိုင်ငံမှာ မကြာသေးခင်လတွေကစလို့ ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါ ကူးစက်မှုတွေ မြင့်တက်လာရာက နယ်စပ်အဝင်အထွက်တွေကို ကန့်သတ်တင်းကြပ်ထားတဲ့ တရုတ်နိုင်ငံက အခုနောက်ထပ် နယ်စပ်မှာ ခြံစည်းရိုးကာရံတာတွေ လုပ်လာတာပါ။
ပြီးခဲ့တဲ့ အောက်တိုဘာလဆန်းပိုင်းကလည်း မူဆယ်ခရိုင်၊ မန်ဟီးရိုးမြို့နယ် တရုတ်မြန်မာနယ်စပ်ဒေသမှာ တရုတ်နိုင်ငံဘက်က ခြံစည်းရိုးကာရံတာတွေ ရှိခဲ့တာကြောင့် မူဆယ်ခရိုင်က ကန့်ကွက်တာတွေ ရှိခဲ့သလို၂၀၁၉ ခုနှစ်ကလည်း ချင်းရွှေဟော်နဲ့ နမ့်ခမ်းမြို့နယ်ဘက်တွေမှာ နယ်စပ်အရေး အငြင်းပွားတာတွေ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
တရုတ်နဲ့ မြန်မာနှစ်နိုင်ငံ ထိစပ်နေတဲ့ နယ်ခြားမျဉ်းဟာ မိုင်ပေါင်း ၁၃၅၀ နီးပါး ရှည်လျားပြီး နှစ်နိုင်ငံ နယ်နမိတ်စာချုပ်ကိုတော့ ၁၉၆၀ ခုနှစ်မှာ လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့ကြတာဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်မြန်မာနယ်စပ်သဘောတူစာချုပ်အရ ၅ နှစ်တစ်ကြိမ် နယ်နိမိတ်ပူးတွဲစစ်ဆေးရမှာဖြစ်ပေမဲ့ ၁၉၉၅ ကနေ စတင်ပြီး ၂၄ နှစ်တိုင် မစစ်ဆေးနိုင်ခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၈- ၂၀၁၉ခုနှစ်တွေအတွင်း နယ်မြေအငြင်းပွားတာတွေ ဖြစ်ခဲ့တဲ့နောက် ၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ၂ နိုင်ငံနယ်နိမိတ်ပူးတွဲစစ်ဆေးမှုတွေလည်း ပြန်လည် စတင်ခဲ့ပါတယ်။
[Unicode Version]
ကိုးကန့ျနယျစပျမဉြျးနား တရုတျခွံစညျးရိုးကာ
ရှမျးပွညျနယျ ကိုးကန့ျကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေ- နယျစပျ ကြောကျတိုငျအနီးတဝိုကျ အပါအဝငျ နယျစပျဒသေတခြို့မှာ တရုတျနိုငျငံက ခွံစညျးရိုးကာခဲ့တဲ့အတှကျ မွနျမာဘကျက ကန့ျကှကျထားတဲ့ သတငျးကို ဗှီအိုအမွေနျမာပိုငျးသတငျးထောကျ ကိုမိုးဇောျက ပွောပွပါမယျ။
COVID 19 ဖွဈပှားနခြေိနျမှာ ကပျရောဂါ ကာကှယျရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ တရုတျနိုငျငံဘကျက နှဈနိုငျငံနယျစပျနရောအခြို့မှာ ခွံစညျးရိုး ခတျတာတှေ ရှိခဲ့တာပါ။ မနေ့တုနျးကလညျး ကိုးကန့ျ ကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေ လောကျကိုငျမွို့နယျက နယျစပျမှတျတိုငျအမှတျ ၁၂၅ အနီးမှာ တရုတျနိုငျငံက ခွံစညျးရိုးကာခဲ့တဲ့အတှကျ မွနျမာဘကျက ကန့ျကှကျထားကွောငျး လောကျကိုငျမွို့နယျ အုပျခြုပျရေးမှူး ဦးငှဒေိုးက VOA ကို အခုလို ပွောပါတယျ။
“လောကျကိုငျမွို့နယျနဲ့ တရုတျပွညျနယျအစပျပေါ့။ ခွံစညျးရိုးခတျတာပေါ့။ အဲဒီနယျစပျမဉြျးနားမှာ။ အရငျ အကွောငျးပွတာတော့ COVID 19 ရောဂါကွောကျလို့ပေါ့။ အရငျအကွောငျးပွတာက လူတှေ ခိုးဝငျမှာ စိုးလို့လို့ သိရတယျ။ ကနြောျတို့ သှားတားတာပေါ့ဗြာ။ တားတော့ သူတို့ဘကျက နှဈဘကျတှေ့ပေါ့။ တှေ့တော့ နယျခွားကြောကျတိုငျကနေ ၁၀ မီတာအတှငျးကို အဆောကျအဦးဆောကျလို့ မရဘူး။ ခွံစညျးရိုးကာတာတှေ ဘာမှ လုပျလို့ မရဘူးလို့ ပွောတော့ သူတို့ ပွနျဆုတျပေးပါမယျတဲ့။ သူတို့က ပွညျပ ဆကျဆံရေးဌာနမှူးဆိုတဲ့ တဈယောကျလာတယျ။ သူနဲ့ နောကျတဈယောကျပေါ့။ နောကျတဈယောကျကတော့ ဘာအဆင့ျရယျလို့ မသိဘူး။ ဒသေဦးစီးပေါ့။ ကိုးကန့ျကိုယျပိုငျအုပျခြုပျခှင့ျရဒသေ ဦးစီးအဖှဲ့ကနေ ဟိုဘကျကို ကန့ျကှကျစာတှေ ထုတျထားတယျ။”
နယျစပျမှတျတိုငျအမှတျ ၁၂၅ အနီး ခွံစညျးရိုးကာတာနဲ့ ပတျသကျပွီး မွို့နယျအုပျခြုပျရေးအဖှဲ့က ဒသေဦးစီး အဖှဲ့ကို တငျပွထားသလို ဒသေဦးစီးအဖှဲ့ကလညျး အထကျအဆင့ျဆင့ျကို ဆကျလကျတငျပွသှားမှာဖွဈကွောငျး ပွောပါတယျ။
မွနျမာနိုငျငံ နိုငျငံခွားရေးဝနျကွီးဌာန၊ ကောငျစဈနဲ့ ဥပဒရေေးရာ ဦးစီးဌာနက နယျနမိတျဌာန ညှှနျကွားရေးမှူး ဦးသိနျးမငျးထှနျးကတော့ နယျစပျမှတျတိုငျအမှတျ ၁၂၅ နဲ့ ပတျသကျပွီး တငျပွလာတာမရှိသေးကွောငျးနဲ့ လောလောဆယျ တရုတျမွနျမာနယျစပျမှာ နရော ၈ နရောလောကျ ကန့ျကှကျထားတာရှိကွောငျး ပွောပါတယျ။
“ကနြောျတို့ ဆီကိုတော့ သတငျးကတော့ မရောကျလာသေးဘူးပေါ့နောျ။ သူတို့ဆီကနေ တငျဆိုတော့ ကနြောျတို့ ဆီကိုတော့ တဈရကျ၊ နှဈရကျလောကျမှ ရောကျလာပါတယျ။ ထုံးစံအားဖွင့ျတော့ ကနြောျတို့က ဒီ ကန့ျကှကျတယျဆိုတာ နှဈပိုငျးရှိတာပေါ့နောျ။ အောကျခွမှော သူတို့ ကန့ျကှကျတာတှေ ရှိတယျ။ သူတို့ဘကျကနေ အပေါျတကျလာတယျ။ တကျလာရငျ ကနြောျတို့ကမှ တဈခါ ပွနျပွီးတော့မှာ ကွည့ျတယျ။ စိစဈပွီးတော့မှ ပွနျပွီးတော့ ကန့ျကှကျတာမြိုးတှေ ရှိတာပေါ့။ ကနြောျတို့က စာခြုပျနဲ့ မညီရငျ ၁၀ မီတာအတှငျးမှာ ဆိုရငျ ကနြောျတို့ ကန့ျကှကျပါတယျ။ တခြို့ဟာတှကေ သူတို့ ကာတယျ။ သို့သောျ စာခြုပျနဲ့ မငွိဘူးပေါ့နောျ။ မငွိတဲ့ဟာတှကေ ဘာမှ သှားလုပျလို့ မရဘူးပေါ့။ ကနြောျတို့ ကန့ျကှကျထားတာတှေ ရှိပါတယျ။ ၈ နရောလောကျတော့ ရှိတာပေါ့နောျ။”
မွနျမာနိုငျငံမှာ မကွာသေးခငျလတှကေစလို့ ကိုဗဈကပျရောဂါ ကူးစကျမှုတှေ မွင့ျတကျလာရာက နယျစပျအဝငျအထှကျတှကေို ကန့ျသတျတငျးကွပျထားတဲ့ တရုတျနိုငျငံက အခုနောကျထပျ နယျစပျမှာ ခွံစညျးရိုးကာရံတာတှေ လုပျလာတာပါ။
ပွီးခဲ့တဲ့ အောကျတိုဘာလဆနျးပိုငျးကလညျး မူဆယျခရိုငျ၊ မနျဟီးရိုးမွို့နယျ တရုတျမွနျမာနယျစပျဒသေမှာ တရုတျနိုငျငံဘကျက ခွံစညျးရိုးကာရံတာတှေ ရှိခဲ့တာကွောင့ျ မူဆယျခရိုငျက ကန့ျကှကျတာတှေ ရှိခဲ့သလို၂၀၁၉ ခုနှဈကလညျး ခငြျးရှှဟေောျနဲ့ နမ့ျခမျးမွို့နယျဘကျတှမှော နယျစပျအရေး အငွငျးပှားတာတှေ ဖွဈခဲ့ပါတယျ။
တရုတျနဲ့ မွနျမာနှဈနိုငျငံ ထိစပျနတေဲ့ နယျခွားမဉြျးဟာ မိုငျပေါငျး ၁၃၅၀ နီးပါး ရှညျလြားပွီး နှဈနိုငျငံ နယျနမိတျစာခြုပျကိုတော့ ၁၉၆၀ ခုနှဈမှာ လကျမှတျ ရေးထိုးခဲ့ကွတာဖွဈပါတယျ။ တရုတျမွနျမာနယျစပျသဘောတူစာခြုပျအရ ၅ နှဈတဈကွိမျ နယျနိမိတျပူးတှဲစဈဆေးရမှာဖွဈပမေဲ့ ၁၉၉၅ ကနေ စတငျပွီး ၂၄ နှဈတိုငျ မစဈဆေးနိုငျခဲ့ပါဘူး။ ၂၀၁၈- ၂၀၁၉ခုနှဈတှအေတှငျး နယျမွအေငွငျးပှားတာတှေ ဖွဈခဲ့တဲ့နောကျ ၂၀၁၉ ခုနှဈမှာ ၂ နိုငျငံနယျနိမိတျပူးတှဲစဈဆေးမှုတှလေညျး ပွနျလညျ စတငျခဲ့ပါတယျ။