(Zawgyi/Unicode)
ကမ္ဘာအနှံ့ ကူးစက်ခံနေရတဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းမှာလည်း ကူးစက်ခံနေ ရပြီဖြစ် ပါတယ်။ အဲတာကြောင့် ပြည်သူတွေကိုစိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ် တွင်းမှာလည်း ပြည်ပ ထွက်ခွာ အလုပ် လုပ် ကိုင်နေကြသူတွေ လက်ရှိအချိန်မှာ ပြန်လည် ဝင်ရောက်တာတွေ ရှိနေတာကြောင့် ရခိုင်ဒေသခ ံတွေအနေနဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးခံရမှာကို ကြောက်လန့်နေကြပါတယ်။ ကိုသက်နိုင် က စစ်တွေမြို့ကနေ သတင်းပေးပို့ထားပါတယ်။
ဒါကြောင့်မို့လို့ ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေဆေးရုံကြီးမှာ Covid-19 ရောဂါဖြစ်လာနိုင်ချေအတွက် ဘာတွေ ပြင်ဆင်ထားလဲဆိုတာ စစ်တွေအထွေထွေရောဂါကု ဆေးရုံအုပ်ကြီး ဒေါက်တာဇော်လင်း က အခုလိုပြောပါတယ်။
" ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ပတ်သတ်ပြီးတော့ ဘာတွေပြင်ဆင် ထားလဲဆိုတော့ နံပတ် ၁ ကတော့ လူနာတွေလာလို့ရှိရင် ထားဖို့ fever room မှာ အဖျားရှိလားစမ်းသတ်မယ် ပြီးတော့ အဖျားရှိတယ်ဆိုရင် သီးသန့် မှာထားပြီးတော့ လူနာ ၆ယောက်စာကို ပြင်ဆင်ကုသနိုင်ဖို့အတွက် ပြင်ဆင်ပြီးသား ရှိပါတယ်။ ဒါကတော့ ကုသတဲ့ အပိုင်းပေါ့။ ကာကွယ်တဲ့အပိုင်းကတော့ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာနနဲ့ ကုသရေးဝန်ကြီးဌာ နကနေ ပြဌာန်း ထားတဲ့ ကျန်းမာရေး အသိပညာပေး စာစောင်တွေ ၊ ဗီနိုင်းတွေကို လူအများစုမြင်နိုင်တဲ့နေရာမှာ ကပ်ပြီးတော့ အသိပညာပေးပါတယ်။ ဒီကာကွယ်ရေးအပိုင်းမှာတော့ လက်ဆေးခြင်းဟာ အရေးပါတဲ့အတွက် လုပ်ပေးထားတယ် ၊ လက်ဆေးလို့ရအောင် လက်ဆေးမယ့်နေရာတွေ လုပ်ထားတယ်။ နောက်ပြီးတော့ hand gel တွေကို အဆင်သင့် ဆေးရုံမှာ လုပ်ပေးထားတယ်။"
လက်ရှိအချိန်မှာ ပြည်ပထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြတဲ့ ရခိုင်ဒေသခံတွေဟာ မိမိနေရပ်ကို ပြန်လာနေကြ တာကြောင့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံရသူတွေ ပါလာမှာကို ပြည်သူတွေက စိုးရိမ်နေကြပါတယ်။
ဈေးသည် တစ်ဦး ဖြစ်တဲ့ မသူဇာက အခုလိုပြောပါတယ်။
"ပြည်သူတွေကတော့ တအားစိုးရိမ်နေကြပါတယ်။ မကြီးကတော့ လမ်းပေါ်ထွက်ပြီး အလုပ်လုပ်နေရ တာဆိုတော့ အိမ်မှာနေလို့လည်း မရဘူးလေ။ ဒီရောဂါကူးမှာကိုတော့ တအားကို စိုးရိမ်မိတယ်။ နိုင်ငံခြားက လာတဲ့လူတွေကိုတော့ စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ပြောတာပဲ။ လာတဲ့ လေဆိပ်တွေက စစ်ဆေးနေတယ်လို့ ပြောတာပဲ။ သူတို့ကိုလည်း ကြောက်တာပေါ့။ ရောဂါပိုးတွေ ပါလာမှာ စိုးလို့ပေါ့။"
လက်ရှိအချိန်မှာ ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းက စစ်တွေဆေးရုံမှာ သံသယလူနာနှစ်ဦးသာ ရှိသေးပြီး သူတို့နှစ်ဦးရဲ့ ဓာတ်ခွဲခန်း အဖြေကလည်း ရောဂါပိုးကူးစက်ခံထားရတာမတွေ့သေးဘူးလို့ စစ်တွေဆေးရုံအုပ်ကြီး ဒေါက်တာ ဇော်လင်း ကပြောပါတယ်။
"ဒီထက်လူနာတွေ ပိုများလာမယ်ဆိုရင်တော့ ကျနော်တို့ ဆေးရုံမှာ အားသာချက်တစ်ခုက လေးထပ်ဆောင်ကြီး အသစ်ပြီးသွားတဲ့ အခါကျတော့ အဲဒီမှာ အောက်ထပ်ရယ် အပေါ်ထက်ရယ်ဆိုပြီး ရှိတယ်။ ရှိတဲ့အခါကျတော့ COVID- 19 ပြင်းထန်ပြီး လူနာတွေ အများကြီးရောက်လာမယ်ဆိုရင် အဆောင်ဟောင်းမှာ လူလေးဆယ်လောက်ကို ခွဲပြီးတော့ သီသန့်ကုလို့ရအောင် ပြင်ထားပါတယ်။ သံသယလူနာကလည်း နှစ်ဦးပဲ ရှိပါသေးတယ် နှစ်ဦးလုံးကို စစ်ဆေးကြည့်တဲ့အခါမှာလည်း နှစ်ဦးလုံးက negative အဖြေထွက်တယ်။ ပြည်သူတွေကို ပြောချင်တာကတော့ အခုအချိန်မှာ နိုင်ငံခြားကနေ ပြန်လာတဲ့ သူတွေ များနေတာကြောင့် အဲဒီလူတွေက စနစ်တကျလိုက်နာဆောင်ရွက်ဖို့ လိုတာပေါ့နော်။"
ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်း စားဝတ်နေရေးအခြေအနေကြောင့် ဒေသခံအများအပြားဟာ မြန်မာနိုင်ငံအခြား ဒေသတွေနဲ့ အိမ်နီးချင်းနိုင်ငံအချို့မှာ သွားရောက် အလုပ်လုပ်ကိုင်နေကြရတာပါ။
အခုလို အခြေအနေမှာ အလုပ်အကိုင်တွေပျက်ကုန်တာမို့ လူအတော်များများဟာ ကိုယ့်ဒေသကိုယ် ပြန်နေကြရပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ရခိုင်ပြည်နယ် ကျန်းမာရေးတာဝန်ရှိသူတွေအနေနဲ့ ရောဂါ ကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်တယ်ဆိုပေမယ့်၊ ဒေသခံတွေကတော့ ရောဂါကူးစက်မှုတွေဖြစ်လာမှာကို စိုးရိမ်နေကြတာပါ။
.....................
COVID-19 အတှကျ ရခိုငျဒသေခံတှေ စိုးရိမျ
(Unicode)
ကမ်ဘာအနှံ့ ကူးစကျခံနရေတဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ မွနျမာနိုငျငံအတှငျးမှာလညျး ကူးစကျခံနေ ရပွီဖွဈ ပါတယျ။ အဲတာကွောင့ျ ပွညျသူတှကေိုစိုးရိမျနကွေပါတယျ။ ရခိုငျပွညျနယျ တှငျးမှာလညျး ပွညျပ ထှကျခှာ အလုပျ လုပျ ကိုငျနကွေသူတှေ လကျရှိအခြိနျမှာ ပွနျလညျ ဝငျရောကျတာတှေ ရှိနတောကွောင့ျ ရခိုငျဒသေခ ံတှအေနနေဲ့ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးခံရမှာကို ကွောကျလန့ျနကွေပါတယျ။ ကိုသကျနိုငျ က စဈတှမွေို့ကနေ သတငျးပေးပို့ထားပါတယျ။
ဒါကွောင့ျမို့လို့ ရခိုငျပွညျနယျ စဈတှဆေေးရုံကွီးမှာ Covid-19 ရောဂါဖွဈလာနိုငျခြအေတှကျ ဘာတှေ ပွငျဆငျထားလဲဆိုတာ စဈတှအေထှထှေရေောဂါကု ဆေးရုံအုပျကွီး ဒေါကျတာဇောျလငျး က အခုလိုပွောပါတယျ။
" ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈနဲ့ ပတျသတျပွီးတော့ ဘာတှပွေငျဆငျ ထားလဲဆိုတော့ နံပတျ ၁ ကတော့ လူနာတှလောလို့ရှိရငျ ထားဖို့ fever room မှာ အဖြားရှိလားစမျးသတျမယျ ပွီးတော့ အဖြားရှိတယျဆိုရငျ သီးသန့ျ မှာထားပွီးတော့ လူနာ ၆ယောကျစာကို ပွငျဆငျကုသနိုငျဖို့အတှကျ ပွငျဆငျပွီးသား ရှိပါတယျ။ ဒါကတော့ ကုသတဲ့ အပိုငျးပေါ့။ ကာကှယျတဲ့အပိုငျးကတော့ ကနြျးမာရေးနဲ့ အားကစားဝနျကွီးဌာနနဲ့ ကုသရေးဝနျကွီးဌာ နကနေ ပွဌာနျး ထားတဲ့ ကနြျးမာရေး အသိပညာပေး စာစောငျတှေ ၊ ဗီနိုငျးတှကေို လူအမြားစုမွငျနိုငျတဲ့နရောမှာ ကပျပွီးတော့ အသိပညာပေးပါတယျ။ ဒီကာကှယျရေးအပိုငျးမှာတော့ လကျဆေးခွငျးဟာ အရေးပါတဲ့အတှကျ လုပျပေးထားတယျ ၊ လကျဆေးလို့ရအောငျ လကျဆေးမယ့ျနရောတှေ လုပျထားတယျ။ နောကျပွီးတော့ hand gel တှကေို အဆငျသင့ျ ဆေးရုံမှာ လုပျပေးထားတယျ။"
လကျရှိအခြိနျမှာ ပွညျပထှကျပွီး အလုပျလုပျကိုငျနကွေတဲ့ ရခိုငျဒသေခံတှဟော မိမိနရေပျကို ပွနျလာနကွေ တာကွောင့ျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျခံရသူတှေ ပါလာမှာကို ပွညျသူတှကေ စိုးရိမျနကွေပါတယျ။
ဈေးသညျ တဈဦး ဖွဈတဲ့ မသူဇာက အခုလိုပွောပါတယျ။
"ပွညျသူတှကေတော့ တအားစိုးရိမျနကွေပါတယျ။ မကွီးကတော့ လမျးပေါျထှကျပွီး အလုပျလုပျနရေ တာဆိုတော့ အိမျမှာနလေို့လညျး မရဘူးလေ။ ဒီရောဂါကူးမှာကိုတော့ တအားကို စိုးရိမျမိတယျ။ နိုငျငံခွားက လာတဲ့လူတှကေိုတော့ စဈဆေးနတေယျလို့ ပွောတာပဲ။ လာတဲ့ လဆေိပျတှကေ စဈဆေးနတေယျလို့ ပွောတာပဲ။ သူတို့ကိုလညျး ကွောကျတာပေါ့။ ရောဂါပိုးတှေ ပါလာမှာ စိုးလို့ပေါ့။"
လကျရှိအခြိနျမှာ ရခိုငျပွညျနယျအတှငျးက စဈတှဆေေးရုံမှာ သံသယလူနာနှဈဦးသာ ရှိသေးပွီး သူတို့နှဈဦးရဲ့ ဓာတျခှဲခနျး အဖွကေလညျး ရောဂါပိုးကူးစကျခံထားရတာမတှေ့သေးဘူးလို့ စဈတှဆေေးရုံအုပျကွီး ဒေါကျတာ ဇောျလငျး ကပွောပါတယျ။
"ဒီထကျလူနာတှေ ပိုမြားလာမယျဆိုရငျတော့ ကနြောျတို့ ဆေးရုံမှာ အားသာခကြျတဈခုက လေးထပျဆောငျကွီး အသဈပွီးသှားတဲ့ အခါကတြော့ အဲဒီမှာ အောကျထပျရယျ အပေါျထကျရယျဆိုပွီး ရှိတယျ။ ရှိတဲ့အခါကတြော့ COVID- 19 ပွငျးထနျပွီး လူနာတှေ အမြားကွီးရောကျလာမယျဆိုရငျ အဆောငျဟောငျးမှာ လူလေးဆယျလောကျကို ခှဲပွီးတော့ သီသန့ျကုလို့ရအောငျ ပွငျထားပါတယျ။ သံသယလူနာကလညျး နှဈဦးပဲ ရှိပါသေးတယျ နှဈဦးလုံးကို စဈဆေးကွည့ျတဲ့အခါမှာလညျး နှဈဦးလုံးက negative အဖွထှေကျတယျ။ ပွညျသူတှကေို ပွောခငြျတာကတော့ အခုအခြိနျမှာ နိုငျငံခွားကနေ ပွနျလာတဲ့ သူတှေ မြားနတောကွောင့ျ အဲဒီလူတှကေ စနဈတကလြိုကျနာဆောငျရှကျဖို့ လိုတာပေါ့နောျ။"
ရခိုငျပွညျနယျအတှငျး စားဝတျနရေေးအခွအေနကွေောင့ျ ဒသေခံအမြားအပွားဟာ မွနျမာနိုငျငံအခွား ဒသေတှနေဲ့ အိမျနီးခငြျးနိုငျငံအခြို့မှာ သှားရောကျ အလုပျလုပျကိုငျနကွေရတာပါ။
အခုလို အခွအေနမှော အလုပျအကိုငျတှပေကြျကုနျတာမို့ လူအတောျမြားမြားဟာ ကိုယ့ျဒသေကိုယျ ပွနျနကွေရပါတယျ။ ဒါကွောင့ျလညျး ရခိုငျပွညျနယျ ကနြျးမာရေးတာဝနျရှိသူတှအေနနေဲ့ ရောဂါ ကာကှယျထိနျးခြုပျရေးအတှကျ ကွိုတငျပွငျဆငျတယျဆိုပမေယ့ျ၊ ဒသေခံတှကေတော့ ရောဂါကူးစကျမှုတှဖွေဈလာမှာကို စိုးရိမျနကွေတာပါ။