ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ကမ္ဘာတဝှမ်း ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေများလာ

(Zawgyi/Unicode)

COVID 19 ကပ်ရောဂါရဲ့ ရိုက်ခတ်မှုတွေကြောင့် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ဒီမိုကရေစီ အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေ ပိုများလာသလို ဒီမိုကရေစီ လုပ်ငန်း လည်ပတ်မှုတွေအပေါ်မှာလည်း ထိခိုက်မှုတွေ ရှိနေတယ်လို့ Freedom House အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။ အဲဒီအဖွဲ့ က ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အတွက် (Lockdown ကာလ ဒီမိုကရေစီ) Democracy Under Lockdown ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်နဲ့ အထူး အစီရင် ခံစာ ထုတ်ပြန်ပြီး အခုလို ပြောလိုက်တာပါ။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက နိုင်ငံ့ အစိုးရတွေက ရွေးကောက်ပွဲ ရက်ရွှေ့ဆိုင်းတာ၊ သတင်းသမားနဲ့ ဝေဖန်သူတွေကို နှုတ်ဆိတ်သွား အောင် လုပ်တာနဲ့ လူအခွင့်အရေးနဲ့ လူထုကျန်းမာရေး ကိစ္စတွေအတွက် တာဝန်ခံမှုကို အားနည်းအောင် လုပ်တာတွေမှာ COVID-19 က အကာအကွယ်ပေးသလို ဖြစ်နေတယ်လို့လည်း Freedom House အဖွဲ့က ပြောပါတယ်။

လူထု ကျန်းမာရေးကို အကြောင်းပြပြီး ကမ္ဘာ့နေရာတိုင်းက အုပ်ချုပ်သူ အစိုးရတွေက အာဏာ အလွဲသုံးစား ပြုနေသလို COVID-19ကို အခွင့်ကောင်း ယူပြီး ဒီမိုကရေစီနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးကို အင်အား ချိနဲ့ အောင်လုပ်နေတယ်လို့လည်း Freedom House အဖွဲ့ ဥက္ကဌ Michael J. Abramowitz က ပြောပါတယ်။

Freedom House အဖွဲ့ရဲ့ အစီရင်ခံစာမှာ နိုဝင်ဘာလမှာကျင်းပမယ့် အမေရိကန် ရွေးကောက်ပွဲ အကြောင်းလည်း ပါဝင်ပြီး စာတိုက်မဲ သုံးစွဲမှုမှာ ရုတ်တရက် မြင့်တက်လာမှာနဲ့ ရွေးကောက်ပွဲစည်းမျဉ်းတွေကို အငြင်းပွားဖွယ်ရာ အချိန်ကပ်ပြီး ပြောင်းလဲလာနိုင်တဲ့ အခြေအနေတွေကို ရင်ဆိုင်ဖို့ ရွေးကောက်ပွဲ ကျင်းပရေး အာဏာပိုင်တွေ အဆင်သင့် ဖြစ်-မဖြစ် အပေါ် မှာ ကျွမ်းကျင်သူတွေက စိုးရိမ် နေကြောင်းပါရှိပါတယ်။

Freedom House ရဲ့ အစီရင်ခံစာဟာ အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်ထရမ့်နဲ့ သမ္မတ ကတော် Melania Trump တို့ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက် ခံရတဲ့ သတင်းထွက်လာလို့ ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ မရေရာ မသေချာမှုတွေ ပိုများမလာခင် ထုတ်ပြန်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။

ကပ်ရောဂါ ကာလမှာ ဒီမိုကရေစီ စနစ်ကို အန္တရာယ်ပြု ခြိမ်းခြောက်နေတဲ့ အချက် ၄ ချက်ရှိကြောင်းလည်း Freedom House က အစီရင်ခံစာထားပါတယ်။ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ဆိုင်ရာ သတင်းအချက်အလက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အစိုးရက ပွင့်လင်းမြင်သာမှု မရှိတာ၊ အဂတိလိုက်စားတာ၊ ခိုကိုးရာမဲ့ အားနည်းသူတွေကို အကာအကွယ် မပေးတာနဲ့ အစိုးရက အာဏာ အလွဲသုံးစားမှု လုပ်တာ တွေ ဖြစ်ပါတယ်။

အစိုးရအာဏာကို အလွဲသုံစားလုပ်ပြီး အထွထွေ ရွေးကောက်ပွဲကို ရွှေ့ဆိုင်းထားတဲ့ နိုင်ငံ လောလောဆယ် ၉ နိုင်ငံရှိတယ်လို့လည်း Freedom House က ပြောပါတယ်။

Embed share

ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ကမ္ဘာတဝှမ်း ဒီမိုကရေစီအခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေများလာ

by ဗွီအိုအေသတင်းဌာန

Embed share

The code has been copied to your clipboard.

The URL has been copied to your clipboard

---

No media source currently available

0:00 0:01:05 0:00

တိုက်ရိုက် လင့်ခ်

• 32 kbps | MP3
• 64 kbps | MP3
• 16 kbps | MP3

သီးခြားခွဲထုတ်၍ နားဆင်နိုင်ပါသည်။

..................

ကိုဗဈကပျရောဂါကွောင့ျ ကမ်ဘာတဝှမျး ဒီမိုကရစေီအခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှမြေားလာ
(Unicode)

COVID 19 ကပျရောဂါရဲ့ ရိုကျခတျမှုတှကွေောင့ျ ကမ်ဘာ့နိုငျငံအသီးသီးမှာ ဒီမိုကရစေီ အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှေ ပိုမြားလာသလို ဒီမိုကရစေီ လုပျငနျး လညျပတျမှုတှအေပေါျမှာလညျး ထိခိုကျမှုတှေ ရှိနတေယျလို့ Freedom House အဖှဲ့က ပွောပါတယျ။ အဲဒီအဖှဲ့ က ၂၀၂၀ ပွည့ျနှဈ အတှကျ (Lockdown ကာလ ဒီမိုကရစေီ) Democracy Under Lockdown ဆိုတဲ့ ခေါငျးစဉျနဲ့ အထူး အစီရငျ ခံစာ ထုတျပွနျပွီး အခုလို ပွောလိုကျတာပါ။ ကမ်ဘာတဈဝှမျးက နိုငျငံ့ အစိုးရတှကေ ရှေးကောကျပှဲ ရကျရှှေ့ဆိုငျးတာ၊ သတငျးသမားနဲ့ ဝဖေနျသူတှကေို နှုတျဆိတျသှား အောငျ လုပျတာနဲ့ လူအခှင့ျအရေးနဲ့ လူထုကနြျးမာရေး ကိစ်စတှအေတှကျ တာဝနျခံမှုကို အားနညျးအောငျ လုပျတာတှမှော COVID-19 က အကာအကှယျပေးသလို ဖွဈနတေယျလို့လညျး Freedom House အဖှဲ့က ပွောပါတယျ။

လူထု ကနြျးမာရေးကို အကွောငျးပွပွီး ကမ်ဘာ့နရောတိုငျးက အုပျခြုပျသူ အစိုးရတှကေ အာဏာ အလှဲသုံးစား ပွုနသေလို COVID-19ကို အခှင့ျကောငျး ယူပွီး ဒီမိုကရစေီနဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးကို အငျအား ခြိနဲ့ အောငျလုပျနတေယျလို့လညျး Freedom House အဖှဲ့ ဥက်ကဌ Michael J. Abramowitz က ပွောပါတယျ။

Freedom House အဖှဲ့ရဲ့ အစီရငျခံစာမှာ နိုဝငျဘာလမှာကငြျးပမယ့ျ အမရေိကနျ ရှေးကောကျပှဲ အကွောငျးလညျး ပါဝငျပွီး စာတိုကျမဲ သုံးစှဲမှုမှာ ရုတျတရကျ မွင့ျတကျလာမှာနဲ့ ရှေးကောကျပှဲစညျးမဉြျးတှကေို အငွငျးပှားဖှယျရာ အခြိနျကပျပွီး ပွောငျးလဲလာနိုငျတဲ့ အခွအေနတှေကေို ရငျဆိုငျဖို့ ရှေးကောကျပှဲ ကငြျးပရေး အာဏာပိုငျတှေ အဆငျသင့ျ ဖွဈ-မဖွဈ အပေါျ မှာ ကြှမျးကငြျသူတှကေ စိုးရိမျ နကွေောငျးပါရှိပါတယျ။

Freedom House ရဲ့ အစီရငျခံစာဟာ အမရေိကနျ သမ်မတ ဒေါျနယျထရမ့ျနဲ့ သမ်မတ ကတောျ Melania Trump တို့ ဗိုငျးရပျဈ ကူးစကျ ခံရတဲ့ သတငျးထှကျလာလို့ ရှေးကောကျပှဲဆိုငျရာ မရရော မသခြောမှုတှေ ပိုမြားမလာခငျ ထုတျပွနျထားတာ ဖွဈပါတယျ။

ကပျရောဂါ ကာလမှာ ဒီမိုကရစေီ စနဈကို အန်တရာယျပွု ခွိမျးခွောကျနတေဲ့ အခကြျ ၄ ခကြျရှိကွောငျးလညျး Freedom House က အစီရငျခံစာထားပါတယျ။ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈဆိုငျရာ သတငျးအခကြျအလကျတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး အစိုးရက ပှင့ျလငျးမွငျသာမှု မရှိတာ၊ အဂတိလိုကျစားတာ၊ ခိုကိုးရာမဲ့ အားနညျးသူတှကေို အကာအကှယျ မပေးတာနဲ့ အစိုးရက အာဏာ အလှဲသုံးစားမှု လုပျတာ တှေ ဖွဈပါတယျ။

အစိုးရအာဏာကို အလှဲသုံစားလုပျပွီး အထှထှေ ရှေးကောကျပှဲကို ရှှေ့ဆိုငျးထားတဲ့ နိုငျငံ လောလောဆယျ ၉ နိုငျငံရှိတယျလို့လညျး Freedom House က ပွောပါတယျ။