(Zawgyi / Unicode)
နိုင်ငံတော်အတိုင်ပင်ခံပုဂ္ဂိုလ် ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို တရားစွဲထားတဲ့ အမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့တပတ်အတွင်း ထူးခြားတဲ့အချက်တွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီထဲမှာ သမ္မတဦးဝင်းမြင့် ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က အာဏာသိမ်းတုန်းက ဖြစ်စဉ်ကို ထွက်ဆိုသွားတာနဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ရှေ့နေတွေအပေါ် အမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြောဆိုခွင့်တွေ ပိတ်ပင်ခံရတာတွေ ပါဝင်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီအခြေအနေ အပြည့်အစုံကို ကိုရန်နိုင် စုစည်းတင်ပြပေးထားပါတယ်။
ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်အပေါ် တရားစွဲထားတဲ့ အမှုတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြီးခဲ့တဲ့တပတ်မှာ ထူးခြားတာကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်နဲ့ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့် ၂ ယောက်စလုံးကို သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲမှုဥပဒေ ပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ သီးခြားစွဲထားတဲ့ အမှုကို စွဲချက်တင်လိုက်ပါတယ်။ ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကာလ ပါတီစည်းရုံးရေး ယာဉ်တန်းကို လက်ပြတာ၊ ကိုဗစ်ကာလ မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးတွေကြောင့် သဘာဝဘေးအန္တရာယ် စီမံခန့်ခွဲရေး အက်ဥပဒေပုဒ်မ ၂၅ နဲ့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ကို ၂ မှု၊ ဦးဝင်းမြင့်ကို ၁ မှု စွဲတာဖြစ်ပြီး ဒါက အများပြည်သူ တည်ငြိမ်အေးချမ်းအောင် လုပ်ဆောင်မှု ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ စွဲချက်တင်လိုက်ပြီးတဲ့နောက် ဒါက ဒုတိယမြောက် စွဲချက်တင်ခံရတဲ့အမှု ဖြစ်ပါတယ်။ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည် ရှေ့နေတွေဘက်ကတော့ အခုလို စွဲချက်တင်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အယူခံဝင်သွားမယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ဒါ့အပြင် နောက်ထပ် ထူးခြားချက်တခုကတော့ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က သူ့အပေါ်စွဲထားတဲ့ အမှုတွေဟာ အပတ်စဉ် နေ့တိုင်းလိုလို ရုံးချိန်းတွေ ရှိနေတာကြောင့် ကျန်းမာရေး ထိခိုက်နိုင်တဲ့အတွက် အပတ်စဉ် စစ်နေတာအစား ၂ ပတ်တခါ စစ်ပေးဖို့ လျှောက်တာကို တရားရုံးက လက်မခံဘဲ ပယ်ချခဲ့ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် NLD အစိုးရ လက်ထက်က စီးပွားရေးအကြံပေး Sean Turnell ရဲ့အမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စကားပြန်ခေါ်ခွင့် တောင်းတာကို တရားသူကြီးက လက်မခံဘဲ ပယ်ချလိုက်ပြီး သူတို့သတ်မှတ်ထားတဲ့ တရားသူကြီးတယောက်ကိုပဲ စကားပြန်လုပ်ခွင့် ပေးခဲ့ပါတယ်။ ဒီအချက်တွေကို ကြည့်မယ်ဆိုရင် စစ်ကောင်စီရဲ့ သီးသန့်တရားရုံးဟာ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်တို့ဘက်က လျှောက်ထား တင်ပြချက်တွေကို လက်မခံဘဲ ပယ်ချနေတာတွေကို တွေ့ရပြီး အမှုတွေကိုလည်း မြန်မြန်ပြီးဆုံးအောင် လုပ်သွားမယ့်ပုံ ရှိတယ်လို့ ပြောရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
ဒီတပတ် တရားခွင်ထွက်ဆိုချက်တွေထဲမှာ စိတ်ဝင်စားစရာ အကောင်းဆုံးကတော့ အင်္ဂါနေ့က တရားခွင်မှာ သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်ရဲ့ သက်သေထွက်ဆိုချက် ဖြစ်ပါတယ်။ ရာဇသတ်ကြီးပုဒ်မ ၅၀၅ (ခ) အများပြည်သူ တည်ငြိမ်အေးချမ်းမှု ပျက်ပြားအောင် လုပ်ဆောင်မှုနဲ့ စွဲတဲ့အမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့်က သူကိုယ်တိုင် သက်သေထွက်ဆိုခဲ့ပြီး ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းတုန်းက ဖြစ်ရပ်ကို ထွက်ဆိုသွားခဲ့ပါတယ်။ စစ်အရာရှိ ၂ ယောက်က သူ့ဆီရောက်လာပြီး ကျန်းမာရေး အကြောင်းပြချက်နဲ့ ရာထူးကဆင်းပေးဖို့ ဖိအားပေးပြီးတဲ့နောက် အဖမ်းခံခဲ့ရတယ်လို့ ထွက်ဆိုသွားခဲ့ကြောင်း ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်ရဲ့ ရှေ့နေ ဦးခင်မောင်ဇော်က ပြောပါတယ်။
“ဦးဝင်းမြင့်က ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့ သူအဖမ်းခံရတာ စပြောတယ်။ အဲမနက်က ဗိုလ်ချုပ်ကြီး၊ ဒုဗိုလ်ချုပ်ကြီး အဆင့်ရှိသူ ၂ ယောက်က လာပြီး စကားပြောတာတဲ့။ သူနဲ့ပြောတာ သမ္မတရာထူးကနေ နုတ်ထွက်ပေးဖို့၊ ကျန်းမာရေးကို အကြောင်းပြပြီး နုတ်ထွက်ပေးဖို့ ပြောတယ်။ အဲဒီတော့ သမ္မတကြီးကနေ သူက ကျန်းမာရေး ကောင်းမွန်တဲ့ အတွက်ကြောင့် နုတ်ထွက်မပေးနိုင်ကြောင်း ပြန်ပြောခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီလို ပြန်ပြောတဲ့အခါမှာ ပြန်စဉ်းစားဖို့နဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်ရေး ထိခိုက်မှုအန္တရာယ် ရှိနိုင်တယ်လို့ ဆိုပြီး သူ့ကို ပြောတယ်တဲ့။ အဲဒီအချိန်တည်းက သူအဖမ်းခံရတယ်။ ဘယ်သူနဲ့မှလည်း မတွေ့ရဘူး၊ ဘယ်သူ့အဆက်အသွယ်မှလည်း မရဘူး။ အဖမ်းခံရပြီးနောက်ပိုင်း CEC ကထုတ်တဲ့ စာတွေက သူအဖမ်းခံပြီးနောက်မှ ထုတ်တာတွေ သူဘာမှမသိဘူး၊ သူနဲ့မဆိုင်ဘူး၊ သိကိုမသိဘူးဆိုတာ ပြောတာပါ။”
ဒီအချက်ကြောင့်ပဲ စစ်ကောင်စီဟာ သူတို့ အာဏာသိမ်းတုန်းက အခြေအနေတခုကို အများပြည်သူ သိရှိခဲ့တဲ့အတွက် ဦးခင်မောင်ဇော်နဲ့ သူ့ရဲ့ လက်ထောက်ရှေ့နေတွေ အပေါ်မှာ ဖိအားပေးပြီး အမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး တားမြစ်ပိတ်ပင်တာတွေ လုပ်လာပုံရပါတယ်။
သမ္မတ ဦးဝင်းမြင့် ထွက်ဆိုတာတွေနဲ့ ရုံးတော်မှာ စစ်ဆေးမေးမြန်းတာတွေကို အများပြည်သူ သိခွင့်ရှိမရှိ ဒေါ်အောင်ဆန်းစုကြည်က မေးမြန်းခဲ့တာမှာ တရားရုံးကလည်း တရားခွင်ကို အများပြည်သူကို ပေးမဝင်ပေမယ့် ဒါတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပိတ်ထားတာမရှိဘဲ Open Court ဖြစ်တာကြောင့် သိခွင့်ရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ရုံးတော်မှာ ထွက်ဆိုခဲ့တဲ့ အဲဒီထွက်ဆိုချက်ကို သက်သေအဖြစ်နဲ့ တရားဝင်ထွက်ဆိုချက်တွေ ဖြစ်ပြီး တရားရုံးကလည်း ပိတ်ထားတာ မရှိတဲ့အတွက် ရှေ့နေ ဦးခင်မောင်ဇော်က မီဒီယာတွေကို ပြန်ပြောခဲ့တာပါ။ အဲဒီလို ပြောတဲ့အတွက် ပျဉ်းမနားမြို့နယ် အုပ်ချုပ်ရေးမှူးရုံးက ရှေ့နေ ဦးခင်မောင်ဇော်ကို ခေါ်ပြီး ရာဇဝတ်ကျင့်ထုံး ဥပဒေပုဒ်မ ၁၄၄ အရ အမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြည်တွင်းပြည်ပက မီဒီယာ အဖွဲ့အစည်းတွေ၊ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ အဖွဲ့အစည်းနဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ INGO တွေ၊ နိုင်ငံခြားအစိုးရ တာဝန်ရှိသူတွေ အပါအဝင် မည်သည့် ပြင်ပအဖွဲ့အစည်းက ပုဂ္ဂိုလ်တွေကိုမှ တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း တခြားတနည်းနည်းနဲ့ ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ခြင်း မပြုဖို့ တားမြစ်လိုက်ပါတယ်။
တရားရုံးမှာ ကြားနာစစ်ဆေးမှုတွေ၊ တရားဝင် သက်သေထွက်ဆိုချက်တွေ၊ အမှုအခြေအနေတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရှေ့နေတွေမှာ ပြောပိုင်ခွင့် ဘယ်လောက်ရှိသလဲ၊ တရားရုံးကတောင် တားမြစ်ပိတ်ထားခြင်း မရှိတဲ့အပေါ် အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်းက ဘာလို့ တားမြစ်ရတာလဲ ဆိုတာနဲ့ တားမြစ်ပိုင်ခွင့်ရှိသလား ဆိုတာကလည်း မေးခွန်းထုတ်စရာ ဖြစ်နေပါတယ်။
အဲဒီလို တားမြစ်လိုက်တာက လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆိုပိုင်ခွင့်ကို ထိခိုက်စေပြီး ရှေ့နေတွေ အပေါ်မှာလည်း ဖိအားပေးတာ၊ ခြိမ်းခြောက်ရာတော့ ရောက်နေပါတယ်။ သေချာတာကတော့ စစ်ကောင်စီဟာ ဒီအမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး သတင်းစီးဆင်းမှုကို တားဆီးဟန့်တားမှုတွေ လုပ်လာနေသလို ဥပဒေကြောင်းအရ ခုခံကာကွယ်ပေးနေတဲ့ ရှေ့နေတွေ အပေါ်မှာလည်း တိုက်ရိုက်သော်လည်းကောင်း၊ သွယ်ဝိုက်၍သော်လည်းကောင်း တနည်းနည်း ဖိအားပေး ခြိမ်းခြောက်တာတွေ လုပ်လာနေတယ်လို့ပဲ သုံးသပ်ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။
အဂတိလိုက်စားမှုနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စွဲထားတဲ့ ၄ မှုကို သောကြာနေ့က စစ်ဆေးတာမှာ စစ်ကောင်စီဘက်က သက်သေခေါ်ခဲ့တဲ့ ရန်ကုန်တိုင်းဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဦးဖြိုးမင်းသိန်းရဲ့ ဇနီး ဒေါ်ခင်မိမိကြွယ် လာမထွက်နိုင်လို့ ၃ မှုပဲ စစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။
----------------------
(Unicode)
ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအမှုမြား ထူးခွားဖွဈစဉျ
နိုငျငံတောျအတိုငျပငျခံပုဂ်ဂိုလျ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို တရားစှဲထားတဲ့ အမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ပွီးခဲ့တဲ့တပတျအတှငျး ထူးခွားတဲ့အခကြျတှေ ရှိခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီထဲမှာ သမ်မတဦးဝငျးမွင့ျ ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျနေ့က အာဏာသိမျးတုနျးက ဖွဈစဉျကို ထှကျဆိုသှားတာနဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ ရှေ့နတှေအေပေါျ အမှုနဲ့ပတျသကျပွီး ပွောဆိုခှင့ျတှေ ပိတျပငျခံရတာတှေ ပါဝငျခဲ့ပါတယျ။ ဒီအခွအေနေ အပွည့ျအစုံကို ကိုရနျနိုငျ စုစညျးတငျပွပေးထားပါတယျ။
ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျအပေါျ တရားစှဲထားတဲ့ အမှုတှနေဲ့ ပတျသကျပွီး ပွီးခဲ့တဲ့တပတျမှာ ထူးခွားတာကတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျနဲ့ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျ ၂ ယောကျစလုံးကို သဘာဝဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲမှုဥပဒေ ပုဒျမ ၂၅ နဲ့ သီးခွားစှဲထားတဲ့ အမှုကို စှဲခကြျတငျလိုကျပါတယျ။ ၂၀၂၀ ရှေးကောကျပှဲ မဲဆှယျစညျးရုံးရေးကာလ ပါတီစညျးရုံးရေး ယာဉျတနျးကို လကျပွတာ၊ ကိုဗဈကာလ မဲဆှယျစညျးရုံးရေးတှကွေောင့ျ သဘာဝဘေးအန်တရာယျ စီမံခန့ျခှဲရေး အကျဥပဒပေုဒျမ ၂၅ နဲ့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျကို ၂ မှု၊ ဦးဝငျးမွင့ျကို ၁ မှု စှဲတာဖွဈပွီး ဒါက အမြားပွညျသူ တညျငွိမျအေးခမြျးအောငျ လုပျဆောငျမှု ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) နဲ့ စှဲခကြျတငျလိုကျပွီးတဲ့နောကျ ဒါက ဒုတိယမွောကျ စှဲခကြျတငျခံရတဲ့အမှု ဖွဈပါတယျ။ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျ ရှေ့နတှေဘေကျကတော့ အခုလို စှဲခကြျတငျဖို့ ဆုံးဖွတျလိုကျတာနဲ့ ပတျသကျပွီး အယူခံဝငျသှားမယျလို့ ပွောပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ နောကျထပျ ထူးခွားခကြျတခုကတော့ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက သူ့အပေါျစှဲထားတဲ့ အမှုတှဟော အပတျစဉျ နေ့တိုငျးလိုလို ရုံးခြိနျးတှေ ရှိနတောကွောင့ျ ကနြျးမာရေး ထိခိုကျနိုငျတဲ့အတှကျ အပတျစဉျ စဈနတောအစား ၂ ပတျတခါ စဈပေးဖို့ လြှောကျတာကို တရားရုံးက လကျမခံဘဲ ပယျခခြဲ့ပါတယျ။ ဒါ့အပွငျ NLD အစိုးရ လကျထကျက စီးပှားရေးအကွံပေး Sean Turnell ရဲ့အမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး စကားပွနျခေါျခှင့ျ တောငျးတာကို တရားသူကွီးက လကျမခံဘဲ ပယျခလြိုကျပွီး သူတို့သတျမှတျထားတဲ့ တရားသူကွီးတယောကျကိုပဲ စကားပွနျလုပျခှင့ျ ပေးခဲ့ပါတယျ။ ဒီအခကြျတှကေို ကွည့ျမယျဆိုရငျ စဈကောငျစီရဲ့ သီးသန့ျတရားရုံးဟာ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျတို့ဘကျက လြှောကျထား တငျပွခကြျတှကေို လကျမခံဘဲ ပယျခနြတောတှကေို တှေ့ရပွီး အမှုတှကေိုလညျး မွနျမွနျပွီးဆုံးအောငျ လုပျသှားမယ့ျပုံ ရှိတယျလို့ ပွောရမှာ ဖွဈပါတယျ။
ဒီတပတျ တရားခှငျထှကျဆိုခကြျတှထေဲမှာ စိတျဝငျစားစရာ အကောငျးဆုံးကတော့ အငျ်ဂါနေ့က တရားခှငျမှာ သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျရဲ့ သကျသထှေကျဆိုခကြျ ဖွဈပါတယျ။ ရာဇသတျကွီးပုဒျမ ၅၀၅ (ခ) အမြားပွညျသူ တညျငွိမျအေးခမြျးမှု ပကြျပွားအောငျ လုပျဆောငျမှုနဲ့ စှဲတဲ့အမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျက သူကိုယျတိုငျ သကျသထှေကျဆိုခဲ့ပွီး ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျနေ့က စဈတပျက အာဏာသိမျးတုနျးက ဖွဈရပျကို ထှကျဆိုသှားခဲ့ပါတယျ။ စဈအရာရှိ ၂ ယောကျက သူ့ဆီရောကျလာပွီး ကနြျးမာရေး အကွောငျးပွခကြျနဲ့ ရာထူးကဆငျးပေးဖို့ ဖိအားပေးပွီးတဲ့နောကျ အဖမျးခံခဲ့ရတယျလို့ ထှကျဆိုသှားခဲ့ကွောငျး ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျရဲ့ ရှေ့နေ ဦးခငျမောငျဇောျက ပွောပါတယျ။
“ဦးဝငျးမွင့ျက ဖဖေောျဝါရီ ၁ ရကျနေ့ သူအဖမျးခံရတာ စပွောတယျ။ အဲမနကျက ဗိုလျခြုပျကွီး၊ ဒုဗိုလျခြုပျကွီး အဆင့ျရှိသူ ၂ ယောကျက လာပွီး စကားပွောတာတဲ့။ သူနဲ့ပွောတာ သမ်မတရာထူးကနေ နုတျထှကျပေးဖို့၊ ကနြျးမာရေးကို အကွောငျးပွပွီး နုတျထှကျပေးဖို့ ပွောတယျ။ အဲဒီတော့ သမ်မတကွီးကနေ သူက ကနြျးမာရေး ကောငျးမှနျတဲ့ အတှကျကွောင့ျ နုတျထှကျမပေးနိုငျကွောငျး ပွနျပွောခဲ့ပါတယျ။ အဲဒီလို ပွနျပွောတဲ့အခါမှာ ပွနျစဉျးစားဖို့နဲ့ ပုဂ်ဂိုလျရေး ထိခိုကျမှုအန်တရာယျ ရှိနိုငျတယျလို့ ဆိုပွီး သူ့ကို ပွောတယျတဲ့။ အဲဒီအခြိနျတညျးက သူအဖမျးခံရတယျ။ ဘယျသူနဲ့မှလညျး မတှေ့ရဘူး၊ ဘယျသူ့အဆကျအသှယျမှလညျး မရဘူး။ အဖမျးခံရပွီးနောကျပိုငျး CEC ကထုတျတဲ့ စာတှကေ သူအဖမျးခံပွီးနောကျမှ ထုတျတာတှေ သူဘာမှမသိဘူး၊ သူနဲ့မဆိုငျဘူး၊ သိကိုမသိဘူးဆိုတာ ပွောတာပါ။”
ဒီအခကြျကွောင့ျပဲ စဈကောငျစီဟာ သူတို့ အာဏာသိမျးတုနျးက အခွအေနတေခုကို အမြားပွညျသူ သိရှိခဲ့တဲ့အတှကျ ဦးခငျမောငျဇောျနဲ့ သူ့ရဲ့ လကျထောကျရှေ့နတှေေ အပေါျမှာ ဖိအားပေးပွီး အမှုနဲ့ပတျသကျပွီး တားမွဈပိတျပငျတာတှေ လုပျလာပုံရပါတယျ။
သမ်မတ ဦးဝငျးမွင့ျ ထှကျဆိုတာတှနေဲ့ ရုံးတောျမှာ စဈဆေးမေးမွနျးတာတှကေို အမြားပွညျသူ သိခှင့ျရှိမရှိ ဒေါျအောငျဆနျးစုကွညျက မေးမွနျးခဲ့တာမှာ တရားရုံးကလညျး တရားခှငျကို အမြားပွညျသူကို ပေးမဝငျပမေယ့ျ ဒါတှနေဲ့ပတျသကျပွီး ပိတျထားတာမရှိဘဲ Open Court ဖွဈတာကွောင့ျ သိခှင့ျရှိတယျလို့ ဆိုပါတယျ။ ရုံးတောျမှာ ထှကျဆိုခဲ့တဲ့ အဲဒီထှကျဆိုခကြျကို သကျသအေဖွဈနဲ့ တရားဝငျထှကျဆိုခကြျတှေ ဖွဈပွီး တရားရုံးကလညျး ပိတျထားတာ မရှိတဲ့အတှကျ ရှေ့နေ ဦးခငျမောငျဇောျက မီဒီယာတှကေို ပွနျပွောခဲ့တာပါ။ အဲဒီလို ပွောတဲ့အတှကျ ပဉြျးမနားမွို့နယျ အုပျခြုပျရေးမှူးရုံးက ရှေ့နေ ဦးခငျမောငျဇောျကို ခေါျပွီး ရာဇဝတျကငြ့ျထုံး ဥပဒပေုဒျမ ၁၄၄ အရ အမှုနဲ့ပတျသကျပွီး ပွညျတှငျးပွညျပက မီဒီယာ အဖှဲ့အစညျးတှေ၊ အပွညျပွညျဆိုငျရာ အဖှဲ့အစညျးနဲ့ လူပုဂ်ဂိုလျတှေ၊ INGO တှေ၊ နိုငျငံခွားအစိုးရ တာဝနျရှိသူတှေ အပါအဝငျ မညျသည့ျ ပွငျပအဖှဲ့အစညျးက ပုဂ်ဂိုလျတှကေိုမှ တိုကျရိုကျသောျလညျးကောငျး၊ သှယျဝိုကျ၍သောျလညျးကောငျး တခွားတနညျးနညျးနဲ့ ဆကျသှယျဆောငျရှကျခွငျး မပွုဖို့ တားမွဈလိုကျပါတယျ။
တရားရုံးမှာ ကွားနာစဈဆေးမှုတှေ၊ တရားဝငျ သကျသထှေကျဆိုခကြျတှေ၊ အမှုအခွအေနတှေနေဲ့ ပတျသကျပွီး ရှေ့နတှေမှော ပွောပိုငျခှင့ျ ဘယျလောကျရှိသလဲ၊ တရားရုံးကတောငျ တားမွဈပိတျထားခွငျး မရှိတဲ့အပေါျ အုပျခြုပျရေးပိုငျးက ဘာလို့ တားမွဈရတာလဲ ဆိုတာနဲ့ တားမွဈပိုငျခှင့ျရှိသလား ဆိုတာကလညျး မေးခှနျးထုတျစရာ ဖွဈနပေါတယျ။
အဲဒီလို တားမွဈလိုကျတာက လှတျလပျစှာ ထုတျဖောျပွောဆိုပိုငျခှင့ျကို ထိခိုကျစပွေီး ရှေ့နတှေေ အပေါျမှာလညျး ဖိအားပေးတာ၊ ခွိမျးခွောကျရာတော့ ရောကျနပေါတယျ။ သခြောတာကတော့ စဈကောငျစီဟာ ဒီအမှုနဲ့ပတျသကျပွီး သတငျးစီးဆငျးမှုကို တားဆီးဟန့ျတားမှုတှေ လုပျလာနသေလို ဥပဒကွေောငျးအရ ခုခံကာကှယျပေးနတေဲ့ ရှေ့နတှေေ အပေါျမှာလညျး တိုကျရိုကျသောျလညျးကောငျး၊ သှယျဝိုကျ၍သောျလညျးကောငျး တနညျးနညျး ဖိအားပေး ခွိမျးခွောကျတာတှေ လုပျလာနတေယျလို့ပဲ သုံးသပျရမှာ ဖွဈပါတယျ။
အဂတိလိုကျစားမှုနဲ့ ပတျသကျပွီး စှဲထားတဲ့ ၄ မှုကို သောကွာနေ့က စဈဆေးတာမှာ စဈကောငျစီဘကျက သကျသခေေါျခဲ့တဲ့ ရနျကုနျတိုငျးဝနျကွီးခြုပျဟောငျး ဦးဖွိုးမငျးသိနျးရဲ့ ဇနီး ဒေါျခငျမိမိကွှယျ လာမထှကျနိုငျလို့ ၃ မှုပဲ စဈနိုငျခဲ့ပါတယျ။
