အမေရိကန် သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ်ဒ် ထရမ့်ပ်နဲ့ အိမ်ဖြူတော်မှာ တူရကီ-ဆီးရီးယား နယ်စပ်အရေး တွေ့ဆုံဆွေးနွေးပွဲကနေ အောက်လွှတ်တော် ဒီမိုကရက်အမတ်တွေ ရုတ်တရက် ပြန်ထွက်သွားကြပါတယ်။ သမ္မတက အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ ဒီမိုကရက်အမတ် Nancy Pelosi ကို “တတိယတန်းစား နိုင်ငံရေးသမား” လို့ ခေါ်တဲ့အကြောင်း တက်ရောက်သူတွေကပြောပါတယ်။
ဆီးရီးယားက အမေရိကန်တပ်ဖွဲ့တွေကို ရုပ်သိမ်းဖို့ သမ္မတထရမ့်ပ်က ဆုံးဖြတ်ခဲ့တာကို ကန့်ကွက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တခုကို အောက်လွှတ်တော်မှာ ပါတီနှစ်ရပ်စလုံးက အမတ်အများစုရဲ့ ထောက်ခံချက်နဲ့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့က အတည်ပြုလိုက်ပြီးတဲ့နောက် သမ္မတနဲ့ အောက်လွှတ်တော် ဒီမိုကရက်တွေကြား တွေ့ဆုံဆွေးနွေးဖို့ စီစဉ်တာပါ။
ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကို ရီပတ်ဘလီကန်အမတ်တွေကပါ ထောက်ခံတဲ့အတွက် သမ္မတက မကျေမနပ်ဖြစ်နေတာလို့ မစ္စစ် Pelosi က သတင်းထောက်တွေကို ပြောပါတယ်။
အောက်လွှတ်တော် လူများစုခေါင်းဆောင် Steny Hoyer ကလည်း “ကျနော်တို့ အတော့်ကိုပဲ စော်ကားခံခဲ့ရပါတယ်၊ တိုင်းပြည် အုပ်ချုပ်ရေးမှာ တန်းတူညီမျှအဆင့်ရှိတဲ့ မဏ္ဍိုင်ကြီးတခုကို သမ္မတတယောက်က ဒီလောက် မလေးမစား ပြုမူဆက်ဆံတာမျိုး ကျနော် ဘယ်တုန်းကမှ မမြင်ဖူးပါဘူး” လို့ အိမ်ဖြူတော် အနောက်ဘက်ခြမ်းမှာ သတင်းထောက်တွေကို ပြောပါတယ်။
အောက်လွှတ်တော်ကဆုံးဖြတ်ချက်ထဲမှာ ထိုးစစ်ဆင်နေတာကို ချက်ခြင်းရပ်ဖို့ တူရကီသမ္မတ Erdogan ကိုတောင်းဆိုထားသလို ကာ့ဒ်တွေကို အမေရိကန်က ဆက်ပြီး ကူညီထောက်ပံ့သွားဖို့လည်း တောင်းဆိုထားပါတယ်။
ISIS အစွန်းရောက်အဖွဲ့ကို အပြီးပြတ်နှိမ်နင်းရေး ရှင်းလင်းတိကျတဲ့ အစီအစဉ်တခု ချပြဖို့လည်း အစိုးရအဖွဲ့ကို တောင်းဆိုထားပါ တယ်။
အပစ်ရပ်ဖို့ အမေရိကန်က တောင်းဆိုနေတဲ့ကြားမှာပဲ သမ္မတ Erdogan ကတော့ ဆက်တိုက်သွားမယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။ သမ္မတထရမ့်ပ်ကတော့ ဆီးရီးယားတောင်ပိုင်းကို တူရကီက ကျူးကျော်တိုက်ခိုက်မှုအတွက် သူ့မှာ တာဝန်ရှိတယ်လို့ ဝေဖန် ပြောဆိုကြတာကို အပြင်းအထန် တုန့်ပြန် ပယ်ချပါတယ်။
သူနဲ့ တူရကီသမ္မတ Recep Tayyip Erdogan တို့ကြား ထိစပ်မှုတွေမှာ ကာ့ဒ်တွေကို ထိုးစစ်ဆင်ဖို့ လမ်းဖွင့်ပေးခဲ့သလားလို့ ဗုဒ္ဓဟူးနေ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်း မေးတဲ့အပေါ် သမ္မတထရမ့်ပ်က “ကျနော် သူ့ကို မီးစိမ်းပြခဲ့တာမဟုတ်ဘူး” လို့ ပြန်ဖြေ ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ရီပတ်ဘလီကန် အမတ်တွေကရော ဒီမိုကရက်အမတ်တွေကပါ တူရကီက ထိုးစစ်ဆင်နိုင်အောင် သမ္မတက လမ်းဖွင့် ပေးလိုက်တာလို့ စွပ်စွဲပြောဆိုနေကြတာပါ။ သမ္မတကတော့ “တူရကီနဲ့ ဆီးရီးယားကြား ဖြစ်တဲ့စစ်မှာ ကျနော် ဝင်ပါမှာမဟုတ် ဘူး” လို့ ပြောနေပါတယ်။
(Unicode)
သမ်မတ Trump နဲ့ ဆှေးနှေးပှဲက ဒီမိုကရကျတှေ ရုတျတရကျထှကျခှာ
သမ်မတ ဒေါျနယျလျဒျ ထရမ့ျပျနဲ့ အိမျဖွူတောျမှာ တူရကီ-ဆီးရီးယား နယျစပျအရေး တှေ့ဆုံဆှေးနှေးပှဲကနေ အောကျလှှတျတောျ ဒီမိုကရကျအမတျတှေ ရုတျတရကျ ပွနျထှကျသှားကွပါတယျ။ သမ်မတက အောကျလှှတျတောျဥက်ကဋ်ဌ ဒီမိုကရကျအမတျ Nancy Pelosi ကို “တတိယတနျးစား နိုငျငံရေးသမား” လို့ ခေါျတဲ့အကွောငျး တကျရောကျသူတှကေပွောပါတယျ။
ဆီးရီးယားက အမရေိကနျတပျဖှဲ့တှကေို ရုပျသိမျးဖို့ သမ်မတထရမ့ျပျက ဆုံးဖွတျခဲ့တာကို ကန့ျကှကျတဲ့ ဆုံးဖွတျခကြျတခုကို အောကျလှှတျတောျမှာ ပါတီနှဈရပျစလုံးက အမတျအမြားစုရဲ့ ထောကျခံခကြျနဲ့ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့က အတညျပွုလိုကျပွီးတဲ့နောကျ သမ်မတနဲ့ အောကျလှှတျတောျ ဒီမိုကရကျတှကွေား တှေ့ဆုံဆှေးနှေးဖို့ စီစဉျတာပါ။
ဒီဆုံးဖွတျခကြျကို ရီပတျဘလီကနျအမတျတှကေပါ ထောကျခံတဲ့အတှကျ သမ်မတက မကြမေနပျဖွဈနတောလို့ မစ်စဈ Pelosi က သတငျးထောကျတှကေို ပွောပါတယျ။
အောကျလှှတျတောျ လူမြားစုခေါငျးဆောငျ Steny Hoyer ကလညျး “ကနြောျတို့ အတော့ျကိုပဲ စောျကားခံခဲ့ရပါတယျ၊ တိုငျးပွညျ အုပျခြုပျရေးမှာ တနျးတူညီမြှအဆင့ျရှိတဲ့ မဏ်ဍိုငျကွီးတခုကို သမ်မတတယောကျက ဒီလောကျ မလေးမစား ပွုမူဆကျဆံတာမြိုး ကနြောျ ဘယျတုနျးကမှ မမွငျဖူးပါဘူး” လို့ အိမျဖွူတောျ အနောကျဘကျခွမျးမှာ သတငျးထောကျတှကေို ပွောပါတယျ။
အောကျလှှတျတောျကဆုံးဖွတျခကြျထဲမှာ ထိုးစဈဆငျနတောကို ခကြျခွငျးရပျဖို့ တူရကီသမ်မတ Erdogan ကိုတောငျးဆိုထားသလို ကာ့ဒျတှကေို အမရေိကနျက ဆကျပွီး ကူညီထောကျပံ့သှားဖို့လညျး တောငျးဆိုထားပါတယျ။
ISIS အစှနျးရောကျအဖှဲ့ကို အပွီးပွတျနှိမျနငျးရေး ရှငျးလငျးတိကတြဲ့ အစီအစဉျတခု ခပြွဖို့လညျး အစိုးရအဖှဲ့ကို တောငျးဆိုထားပါ တယျ။
အပဈရပျဖို့ အမရေိကနျက တောငျးဆိုနတေဲ့ကွားမှာပဲ သမ်မတ Erdogan ကတော့ ဆကျတိုကျသှားမယျလို့ ပွောထားပါတယျ။
သမ်မတထရမ့ျပျကတော့ ဆီးရီးယားတောငျပိုငျးကို တူရကီက ကြူးကြောျတိုကျခိုကျမှုအတှကျ သူ့မှာ တာဝနျရှိတယျလို့ ဝဖေနျ ပွောဆိုကွတာကို အပွငျးအထနျ တုန့ျပွနျ ပယျခပြါတယျ။
သူနဲ့ တူရကီသမ်မတ Recep Tayyip Erdogan တို့ကွား ထိစပျမှုတှမှော ကာ့ဒျတှကေို ထိုးစဈဆငျဖို့ လမျးဖှင့ျပေးခဲ့သလားလို့ ဗုဒ်ဓဟူးနေ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲအတှငျး မေးတဲ့အပေါျ သမ်မတထရမ့ျပျက “ကနြောျ သူ့ကို မီးစိမျးပွခဲ့တာမဟုတျဘူး” လို့ ပွနျဖွေ ပါတယျ။
ဒါပမေယ့ျ ရီပတျဘလီကနျ အမတျတှကေရော ဒီမိုကရကျအမတျတှကေပါ တူရကီက ထိုးစဈဆငျနိုငျအောငျ သမ်မတက လမျးဖှင့ျ ပေးလိုကျတာလို့ စှပျစှဲပွောဆိုနကွေတာပါ။ သမ်မတကတော့ “တူရကီနဲ့ ဆီးရီးယားကွား ဖွဈတဲ့စဈမှာ ကနြောျ ဝငျပါမှာမဟုတျ ဘူး” လို့ ပွောနပေါတယျ။
