(Zawgyi/Unicode)
ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါကြောင့် ကျန်းမာရေးဝန်ဆောင်မှု ကောင်းကောင်းမရကြတဲ့အတွက် ငှက်ဖျား၊ တီဘီ အဆုတ်နာနဲ့ HIV - AIDS ရောဂါ နဲ့ သေဆုံးရသူ အရေအတွက် တဟုန်ထိုးမြင့်တက်လာနိုင်တဲ့ အခြေအနေရှိနေတယ်လို့ ဆေးပညာရှင်တွေက သတိပေးလိုက်ပါတယ်။
ကိုဗစ် ၁၉ ကြောင့်အသွားအလာတွေ ပိတ်ထားထာနဲ့ ဒီရောဂါ အကူးစက်ခံရမှာကို ကြောက်ပြီး ဆေးရုံ ဆေးခန်းတွေကို မသွားရဲကြတာကြောင့် တီဘီပိုး ရှိမရှိ စမ်းသပ်စစ်ဆေးသူ အရေအတွက်လျော့နဲလာတဲ့အပြင် ဆေးလာထုတ်တဲ့ လူနာ အရေအတွက်လဲ လျော့နည်းလာတာ တွေ့ရတယ်လို့ တောင်အာဖရိက အစိုးရရဲ့ ကိုဗစ် ၁၉ ဆိုင်ရာအကြံပေးကော်မတီအကြီးအကဲ ဖြစ်တဲ့ ကူးစက်ရောဂါဆိုင်ရာပညာရှင် Dr. Salim S. Abdool Karim ကပြောပါတယ်။
ကူးစက်ရောဂါနဲ့ နှစ်စဉ် လူပေါင်း သန်းချီသေဆုံးနေရတာဖြစ်ပြီး ဒီအထဲက အဆိုးဆုံးဒေသတွေကတော့ အာဖရိက ဆဟာရဒေသအောက်ပိုင်းနဲ့ တောင်အာရှ ဒေသတွေ ဖြစ်ပါတယ်။
တကိုယ်ရေကျန်းမာရေးနဲ့ အပူပိုင်းဆေးပညာဆိုင်ရာ လန်ဒန်ဆေးကျောင်းက တီဘီရောဂါ အထူးကျွမ်းကျင်သူ Dr. Finn McQuaid ကလည်း တီဘီရောဂါတိုက်ဖျက်ရေး အတွက် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ် ကပ်ရောဂါရဲ့ သက်ရောက်မှုကြီးမား တဲ့အထောက်အထားတွေ ပိုပြီး တွေ့လာနေရတယ်လို့ ပြောပါတယ်။
ဒီကပ်ရောဂါကြောင့် HIV – AIDS ဝေဒနာရှင်တွေ အတွက် ARV ဆေးအပါအဝင် ကူးစက်ရောဂါတွေ အတွက် မရှိမဖြစ် လိုအပ်တဲ့ ဆေးရဖို့လည်း အခက်အခဲတွေ ရှိနေတာက စိုးရိမ်စရာ အနေထား ဖြစ်နေတာပါ။
လန်ဒန် Imperial College က သုတေသနပညာရှင်တွေ ကတော့ ဒီ ၂၀၂၀ မှာ အာဖရိက ဒေသတွင်း ငှက်ဖျားနဲ့ သေဆုံးရသူ ၂ ဆ တိုးလာနိုင်တယ်လို့ သတိပေးနေပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်အတွက် ကျန်းမာရေး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဟာ တခြားရောဂါတွေ အတွက်ပါ အကျိုးရစေမယ့် အခွင့်အလန်း ရှိနေကြောင်းနဲ့ အစိုးရတွေနဲ့ ကမ္ဘာ့အဖွဲ့အစည်း တွေအနေနဲ့ ငှက်ဖျား ၊ တီဘီနဲ့ HIV – AIDS လို အန္တရာယ်ကြီးတဲ့ ကူးစက်ရောဂါ တွေ တိုက်ဖျက်ရေးကို လ ျှစ်လျူ ရှု မထားကြဖို့လည်း ဆေးပညာရှင်တွေက တိုက်တွန်းနေပါတယ်။
...............
ကိုဗဈကွောင့ျ ငှကျဖြား၊ တီဘီနဲ့ HIV/AIDS ရောဂါနဲ့ သဆေုံးတဟုနျထိုးမွင့ျတကျနေ
(Unicode)
ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကပျရောဂါကွောင့ျ ကနြျးမာရေးဝနျဆောငျမှု ကောငျးကောငျးမရကွတဲ့အတှကျ ငှကျဖြား၊ တီဘီ အဆုတျနာနဲ့ HIV - AIDS ရောဂါ နဲ့ သဆေုံးရသူ အရအေတှကျ တဟုနျထိုးမွင့ျတကျလာနိုငျတဲ့ အခွအေနရှေိနတေယျလို့ ဆေးပညာရှငျတှကေ သတိပေးလိုကျပါတယျ။
ကိုဗဈ ၁၉ ကွောင့ျအသှားအလာတှေ ပိတျထားထာနဲ့ ဒီရောဂါ အကူးစကျခံရမှာကို ကွောကျပွီး ဆေးရုံ ဆေးခနျးတှကေို မသှားရဲကွတာကွောင့ျ တီဘီပိုး ရှိမရှိ စမျးသပျစဈဆေးသူ အရအေတှကျလြော့နဲလာတဲ့အပွငျ ဆေးလာထုတျတဲ့ လူနာ အရအေတှကျလဲ လြော့နညျးလာတာ တှေ့ရတယျလို့ တောငျအာဖရိက အစိုးရရဲ့ ကိုဗဈ ၁၉ ဆိုငျရာအကွံပေးကောျမတီအကွီးအကဲ ဖွဈတဲ့ ကူးစကျရောဂါဆိုငျရာပညာရှငျ Dr. Salim S. Abdool Karim ကပွောပါတယျ။
ကူးစကျရောဂါနဲ့ နှဈစဉျ လူပေါငျး သနျးခြီသဆေုံးနရေတာဖွဈပွီး ဒီအထဲက အဆိုးဆုံးဒသေတှကေတော့ အာဖရိက ဆဟာရဒသေအောကျပိုငျးနဲ့ တောငျအာရှ ဒသေတှေ ဖွဈပါတယျ။
တကိုယျရကေနြျးမာရေးနဲ့ အပူပိုငျးဆေးပညာဆိုငျရာ လနျဒနျဆေးကြောငျးက တီဘီရောဂါ အထူးကြှမျးကငြျသူ Dr. Finn McQuaid ကလညျး တီဘီရောဂါတိုကျဖကြျရေး အတှကျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈ ကပျရောဂါရဲ့ သကျရောကျမှုကွီးမား တဲ့အထောကျအထားတှေ ပိုပွီး တှေ့လာနရေတယျလို့ ပွောပါတယျ။
ဒီကပျရောဂါကွောင့ျ HIV – AIDS ဝဒေနာရှငျတှေ အတှကျ ARV ဆေးအပါအဝငျ ကူးစကျရောဂါတှေ အတှကျ မရှိမဖွဈ လိုအပျတဲ့ ဆေးရဖို့လညျး အခကျအခဲတှေ ရှိနတောက စိုးရိမျစရာ အနထေား ဖွဈနတောပါ။
လနျဒနျ Imperial College က သုတသေနပညာရှငျတှေ ကတော့ ဒီ ၂၀၂၀ မှာ အာဖရိက ဒသေတှငျး ငှကျဖြားနဲ့ သဆေုံးရသူ ၂ ဆ တိုးလာနိုငျတယျလို့ သတိပေးနပေါတယျ။
ဒါပမေယ့ျ ကိုရိုနာဗိုငျးရပျဈအတှကျ ကနြျးမာရေး ရငျးနှီးမွှုပျနှံမှုဟာ တခွားရောဂါတှေ အတှကျပါ အကြိုးရစမေယ့ျ အခှင့ျအလနျး ရှိနကွေောငျးနဲ့ အစိုးရတှနေဲ့ ကမ်ဘာ့အဖှဲ့အစညျး တှအေနနေဲ့ ငှကျဖြား ၊ တီဘီနဲ့ HIV – AIDS လို အန်တရာယျကွီးတဲ့ ကူးစကျရောဂါ တှေ တိုကျဖကြျရေးကို လ ြှဈလြူ ရှု မထားကွဖို့လညျး ဆေးပညာရှငျတှကေ တိုကျတှနျးနပေါတယျ။