ေဟာင္ေကာင္မွာ ဆႏၵျပပြဲေတြ အရွိန္ျမင့္တက္ေနစဥ္မွာပဲ တရုတ္အစိုးရက တရုတ္စစ္တပ္ေတြကို ေဟာင္ေကာင္ နယ္စပ္ကို ေရႊ႕ေျပာင္း ေနရာခ်ထားခဲ့ပါတယ္။ ေဟာင္ေကာင္အေရး အားလံုး တည္တည္ၿငိမ္ၿငိမ္နဲ႔ အႏၱရာယ္ ကင္းကင္းနဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔ အေမရိကန္ သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က New Jersey ျပည္နယ္က မထြက္ခြာခင္ အဂၤါေန႔က တိုက္တြန္းခဲ့သလို ေဟာင္ေကာင္ ရဲတပ္ဖြဲ႔က ႏိုင္ငံတကာ စံညႊန္း ေတြနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့ နည္းလမ္းေတြ သုံးၿပီး ဆႏၵျပပြဲကို ႏွိမ္နင္းခဲ့တာကို စုံစမ္း စစ္ေဆးဖို႔ကိုလည္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး Michele Bachelet က ေတာင္းဆိုလုိက္ပါတယ္။
ဂ်ီနီဗာၿမိဳ႕က VOA သတင္းေထာက္ Lisa Schlein သတင္းေပးပို႔ခ်က္ကို အေျခခံၿပီး ကိုရဲမင္းထြန္းက တင္ျပေပးပါမယ္။
ေဟာင္ေကာင္မွာ အဓိကရုဏ္း ႏွိမ္နင္းေရး တပ္ေတြနဲ႔ ဆႏၵျပေနသူေတြအၾကား ရုန္းရင္းဆန္ခတ္မႈေတြ ျဖစ္ပြားေနစဥ္မွာပဲ ဆႏၵျပပြဲေတြကို ႏွိမ္နင္းဖို႔ ျပင္ဆင္ေနပုံရတဲ့ တရုတ္စစ္တပ္ေတြကို တရုတ္အစိုးရက ေဟာင္ေကာင္ နယ္စပ္ကို ေစလႊတ္ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ သမၼတ ေဒၚနယ္ထရမ့္က ဒီကိစၥကို သူသိရွိေၾကာင္း တြစ္တာမွာ ေရးသားခဲ့ၿပီး ႏွစ္ဖက္ ထိန္းထိန္းသိမ္းသိမ္း ရွိဖို႔ကိုလည္း ေျပာပါတယ္။
“ေဟာင္ေကာင္ကိစၥက သိပ္ ခက္ခဲတဲ့အေျခအေနမွာ ရွိေနပါတယ္။ ဘာျဖစ္မလဲ ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္။ ဒီကိစၥ ေျပလည္သြားမွာေတာ့ ေသခ်ာပါတယ္။ တရုတ္ႏုိင္ငံ အပါအ၀င္ အားလုံးအတြက္ အဆင္ေျပမယ္ လို႔ ေမ်ွာ္လင့္ပါတယ္။”
သမၼတ ထရမ့္က အခုလို မေျပာမီ အဂၤါေန႔ အေစာပိုင္းမွာေတာ့ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ေဟာင္ေကာင္ ေလဆိပ္ကို ဒုတိယေန႔အျဖစ္ ပိတ္ဆို႔ၿပီး အဓိက ေလဆိပ္ခန္းမႀကီးကို အျပည့္အ၀ ေနရာယူ ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ လက္နက္ကိုင္ေဆာင္ထားတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက ဆႏၵျပသူေတြ အေပၚ ငရုတ္ရည္ မွဳတ္ေဆးေတြ အသုံးျပဳ ႏွိမ္နင္းခဲ့သလို ခရီးသြား အိပ္တင္ေဆာင္တဲ့လွည္းေတြကို အကာအကြယ္အျဖစ္ အသုံးျပဳေနတဲ့ ဆႏၵျပေနသူေတြအေပၚလည္း လက္ကိုင္တုတ္ေတြ အသုံးျပဳ ရုိက္ႏွက္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီလို အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့တာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းႀကီး Michele Bachelet က ဆႏၵျပသူေတြကို ျငိမ္းျငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဆႏၵျပဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့တဲ့နည္းတူ ေဟာင္ေကာင္ အာဏာပိုင္ေတြကိုလည္း ဆႏၵျပပြဲေတြတားဆီးရာမွာ ျပင္းထန္တဲ့နည္းလမ္းေတြ အသုံးျပဳမျပဳဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။
Ms. Bachelet ရဲ႕ ေျပာခြင့္ရပုဂၢိဳလ္ Rupert Colville က လုံျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ အသုံးျပဳခဲ့တဲ့ နည္းလမ္းေတြကိုMs. Bachelet အေနနဲ႔ သတိျပဳ မိၿပီး စုိးရိမ္ ပူပန္ေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
“လူ မေသႏုိင္ေလာက္တဲ့ လက္နက္ေတြကို လုံျခံဳေရး တပ္ဖြဲ႕ေတြ အသုံးျပဳရာမွာ နည္းလမ္းေတြက ႏုိင္ငံတကာ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔ မကိုက္ညီ တာနဲ႔ပတ္သက္ျပီး ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး မဟာမင္းၾကီး ရုံးအေနနဲ႔ ေလ့လာသုံးသပ္ေနပါတယ္။ ဥပမာ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြက မ်က္ရည္ယို ဗုံးေတြကို ေခ်ာင္ပိတ္မိေနတဲ့ေနရာမွာ ဆႏၵျပသူေတြေရွ႕ တည့္တည့္မတ္မတ္ႀကီး ပစ္ထည့္ေနတာကို အၾကိမ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြ႕ရ ပါတယ္။ ဒါဟာ လူေတြေသေစေလာက္တဲ့ အႏၱရာယ္ ရွိျပီး ဒဏ္ရာ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ရေစႏုိ္င္ပါတယ္။”
ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးအဖြဲ႕ရုံးကေတာ့ ဒီ အျဖစ္အပ်က္ကို ခ်က္ခ်င္း စုံစမ္းစစ္ေဆးဖုိ႔ ေတာင္းဆိုလိုက္ျပီး လုံျခံဳေရး အဖြဲ႔၀င္ေတြ အေနနဲ႔ စံႏွဳန္းေတြကိုလိုက္နာဖို႔နဲ႔ အင္အား အလြန္အကၽြံ အသုံးျပဳတာဟာ ပိုတင္းမာတဲ့အေျခအေနကိုသာ ဖန္တီးလာႏိုင္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ဆိုးဆိုးရြားရြား ဒဏ္ရာရေစႏုိင္တဲ့ ဒါမွမဟုတ္ အေဆာက္အဦးေတြ ပ်က္စီးမႈကို ဦးတည္ေနတဲ့ အႏၱရာယ္လိုမ်ိဳး အၾကမ္းဖက္ ဆူပူမႈ ရွိတဲ့အခါမွသာ လုံျခံဳေရးတပ္ဖြဲ႔ေတြ အေနနဲ႔ လူအုပ္ခြဲဖို႕ မ်က္ရည္ယို ဗုံးကို သုံးသင့္ပါတယ္။ ဒီ အေျခအေနမွာေတာင္ လူကို တိုက္ရုိက္ မပစ္မိေစဖို႔ မ်က္ရည္ယုိဗုံးကို အျမင့္ကို ပစ္လႊတ္ေဖာက္ခြဲရပါမယ္။”
အျငိမ္းစား ဒု ရဲခ်ဳပ္ေဟာင္း Alan Lau ကို ဆႏၵျပပြဲေတြ ကိုင္တြယ္ဖို႔ အၿငိမ္းစား ယူရာကေန တာ၀န္ တစ္ဖန္ ေပးအပ္ၿပီးေနာက္မွာ ရဲတပ္ဖြဲ႔က အခုလို အဓိကရုဏ္း ႏွိမ္နင္းေရး နည္းလမ္းသစ္ေတြကို က်င့္သုံးလာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္ေတြဟာ မ်က္ႏွာဖံုးစြပ္၊ အ၀ါေရာင္ ဦးထုပ္ ေဆာင္ျပီး အက်ီအနက္ေရာင္၀တ္လို႔ ဆႏၵျပသူေတြလို အေယာင္ေဆာင္ျပီး လူအုပ္ထဲ မယုံၾကည္မႈေတြ တိုးပြားေအာင္ နည္းလမ္းေတြက်င့္သုံး ေနတယ္လို႔လည္း အမည္မေဖာ္ လိုတဲ့ ရဲတပ္ဖြဲ႔၀င္တစ္ဦးက ေျပာတယ္လို႔လည္း ဆိုပါတယ္။
ေဟာင္ေကာင္က ဆႏၵျပေနသူေတြဟာ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ရရွိဖုိ႔ ဆက္လက္ ဆႏၵျပေနတာျဖစ္ပါတယ္။ တရားခံ လႊဲေျပာင္းေပးေရး ဥပေဒကို လုံး၀ ရုပ္သိမ္းေပးဖို႔၊ ဆႏၵျပသူေတြကို အဓိကရုဏ္းသမားေတြ အျဖစ္ ပုံေဖၚေနတာကို ရပ္ဆိုင္းဖို႔၊ ဆႏၵျပသူေတြအေပၚ စြဲခ်က္တင္ ထားေတာေတြ ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔၊ ရဲတပ္ဖြဲ႔ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈကို စုံစမ္းစစ္ေဆးဖို႔နဲ႔ ေဟာင္ေကာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးကို ေဟာင္ေကာင္ လူထုက တိုက္ရုိုက္ေရြးခ်ယ္ႏုိင္တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲ စနစ္ ျပဌာန္း ထားရွိဖို႔ဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေတာင္းဆိုေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။
