(Zawgyi / Unicode)
အရှေ့တောင်အာရှဒေသ (ASEAN) မှာ ပိုပြီးတော့ တက်တက်ကြွကြွလုပ်ဆောင်တဲ့ ဒေသတွင်း လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တခု ဖွဲ့စည်းဖို့ လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့တွေက တောင်းဆိုကြပါတယ်။
လက်ရှိ အာဆီယံလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင် (AICHR) ဟာ အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံတွေရဲ့ လူ့အခွင့် အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို စုံစမ်းစစ်ဆေးနိုင်တဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့် မရှိတာကြောင့် ရယ်စရာဖြစ်နေတယ်လို့ လူ့အခွင့်အရေး စောင့်ကြည့်လေ့လာရေးအဖွဲ့ (HRW) ရဲ့ အာရှဒေသဆိုင်ရာ ညွှန်ကြားရေးမှူး Phil Robertson က နိုဝင်ဘာလ ၂ ရက်၊ စနေနေ့က ဘန်ကောက်မှာ လုပ်တဲ့ သတင်းစာရှင်းလင်းပွဲအတွင်း ပြောသွားပါတယ်။
ဒါ့အပြင် ဒေသတွင်း လက်ရှိဖြစ်ပျက်ထားတာတွေကို ထောက်ပြပြီးတော့လည်း အာဆီယံ ရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ လုပ်ဆောင်ချက်မှတ်တမ်းကို ဝေဖန်သွားပါတယ်။
“ရိုဟင်ဂျာအရေးဖြစ်ထားတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံ၊ ကမ္ဘောဒီးယားမှာ ဟွန်ဆန်က အတိုက်အခံတွေကို နှိမ်နင်းတာ၊ ဖိလစ်ပိုင်မှာ သမ္မတ Rodrigo Duterte က အားပေးအားမြှောက်လုပ်တာကြောင့် မူးယစ်နှိမ်နင်းရေးမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့က လူပေါင်း ၂၀,၀၀၀ ကျော်ကို သတ်ခဲ့တာ စတဲ့ ဖြစ်ရပ်တွေကို ကြည့်ပါ။ ဒီလို ဆိုးရွားတဲ့ဖြစ်ရပ်တွေ ထပ်ခါထပ်ခါ ဆက်ဖြစ်နေတာပါ။ ဒါကို အာဆီယံက ဘာမှ မလုပ်ပါဘူး” လို့ Phil Robertson က ပြောပါတယ်။
HRW လို နိုင်ငံတကာ အဖွဲ့အစည်းတွေက သုံးနှုန်းတဲ့ ရိုဟင်ဂျာဆိုတာကို လက်မခံတဲ့ မြန်မာအစိုးရကတော့ ဒီပြဿနာကို အလေးထား ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနေတယ်လို့ ပြောထားပါတယ်။
အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ဖြစ်နေတဲ့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ ဒေသတွင်း တကယ့်အဖွဲ့အစည်းတခုကို ဖွဲ့စည်းဖို့ လိုအပ်တယ်လို့လည်း Phil Robertson က ထောက်ပြပါတယ်။
ဘန်ကောက်မြို့တော်မှာ ဒေသတွင်းနဲ့ တခြားနိုင်ငံတွေက ထိပ်တန်းခေါင်းဆောင်တွေ ထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွေ ကျင်းပပြီး ဆွေးနွေးနေကြပေမယ့်လည်း ဆွေးနွေးတဲ့ အကြောင်းအရာတွေထဲမှာ လူ့အခွင့်အရေးကိစ္စ မပါသလောက်ဘဲလို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ထောက်ပြကြပါတယ်။
------------------------------
(Unicode)
အာဆီယံဒသေတှငျး လုပျပိုငျခှင့ျရှိတဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့ပေါျလာဖို့ တောငျးဆို
အရှေ့တောငျအာရှဒသေ (ASEAN) မှာ ပိုပွီးတော့ တကျတကျကွှကွှလုပျဆောငျတဲ့ ဒသေတှငျး လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တခု ဖှဲ့စညျးဖို့ လူ့အခှင့ျအရေးအဖှဲ့တှကေ တောငျးဆိုကွပါတယျ။
လကျရှိ အာဆီယံလူ့အခှင့ျအရေးကောျမရှငျ (AICHR) ဟာ အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံတှရေဲ့ လူ့အခှင့ျ အရေး ခြိုးဖောကျမှုတှကေို စုံစမျးစဈဆေးနိုငျတဲ့ လုပျပိုငျခှင့ျ မရှိတာကွောင့ျ ရယျစရာဖွဈနတေယျလို့ လူ့အခှင့ျအရေး စောင့ျကွည့ျလေ့လာရေးအဖှဲ့ (HRW) ရဲ့ အာရှဒသေဆိုငျရာ ညှှနျကွားရေးမှူး Phil Robertson က နိုဝငျဘာလ ၂ ရကျ၊ စနနေေ့က ဘနျကောကျမှာ လုပျတဲ့ သတငျးစာရှငျးလငျးပှဲအတှငျး ပွောသှားပါတယျ။
ဒါ့အပွငျ ဒသေတှငျး လကျရှိဖွဈပကြျထားတာတှကေို ထောကျပွပွီးတော့လညျး အာဆီယံ ရဲ့ လူ့အခှင့ျအရေးဆိုငျရာ လုပျဆောငျခကြျမှတျတမျးကို ဝဖေနျသှားပါတယျ။
“ရိုဟငျဂြာအရေးဖွဈထားတဲ့ မွနျမာနိုငျငံ၊ ကမ်ဘောဒီးယားမှာ ဟှနျဆနျက အတိုကျအခံတှကေို နှိမျနငျးတာ၊ ဖိလဈပိုငျမှာ သမ်မတ Rodrigo Duterte က အားပေးအားမွှောကျလုပျတာကွောင့ျ မူးယဈနှိမျနငျးရေးမှာ ရဲတပျဖှဲ့က လူပေါငျး ၂၀,၀၀၀ ကြောျကို သတျခဲ့တာ စတဲ့ ဖွဈရပျတှကေို ကွည့ျပါ။ ဒီလို ဆိုးရှားတဲ့ဖွဈရပျတှေ ထပျခါထပျခါ ဆကျဖွဈနတောပါ။ ဒါကို အာဆီယံက ဘာမှ မလုပျပါဘူး” လို့ Phil Robertson က ပွောပါတယျ။
HRW လို နိုငျငံတကာ အဖှဲ့အစညျးတှကေ သုံးနှုနျးတဲ့ ရိုဟငျဂြာဆိုတာကို လကျမခံတဲ့ မွနျမာအစိုးရကတော့ ဒီပွူနာကို အလေးထား ကိုငျတှယျဖွရှေငျးနတေယျလို့ ပွောထားပါတယျ။
အဖှဲ့ဝငျနိုငျငံအသီးသီးမှာ ဖွဈနတေဲ့ လူ့အခှင့ျအရေး ခြိုးဖောကျမှုတှကေို စဈဆေးနိုငျတဲ့ ဒသေတှငျး တကယ့ျအဖှဲ့အစညျးတခုကို ဖှဲ့စညျးဖို့ လိုအပျတယျလို့လညျး Phil Robertson က ထောကျပွပါတယျ။
ဘနျကောကျမွို့တောျမှာ ဒသေတှငျးနဲ့ တခွားနိုငျငံတှကေ ထိပျတနျးခေါငျးဆောငျတှေ ထိပျသီးအစညျးအဝေးတှေ ကငြျးပပွီး ဆှေးနှေးနကွေပမေယ့ျလညျး ဆှေးနှေးတဲ့ အကွောငျးအရာတှထေဲမှာ လူ့အခှင့ျအရေးကိစ်စ မပါသလောကျဘဲလို့ ကြှမျးကငြျသူတှကေ ထောကျပွကွပါတယျ။
